ترس از طرد شدن و روش عملی شناسایی آن

در دو جلسه قبل برای شما در رابطه با ترس از شکست و ترس از موفقیت صحبت کردیم. این جلسه روز سوم تغییر است. یعنی روزی که می خواهیم در رابطه با ترس از طرد شدن در راستای رسیدن به خودانضباطی صحبت کنیم. در ادامه اهداف این جلسه را با هم مرور می کنیم:

هدف جلسه: آشنایی با ترس از طرد شدن به عنوان مانعی برای خودانضباطی

انتظار از جلسه: بررسی دقیق مثال های عملی، درک درست از ترس از طرد شدن، انجام منظم تمرین روز سوم

پیش نیاز: قبل از شروع این جلسه باید مفهوم خودانضباطی و ترس های بررسی شده در جلسات پیش را به خوبی درک نمایید.

شرایط سنی: نوجوانان و بزرگسالان

نوع جلسه: خودآموزی

اهداف و مواردی که در بالا نیاز است را باید در این جلسه به دست آورید. چنانچه متوجه بخش یا مطلب نمی شوید لطفا به صورت کامنت در انتهای این جلسه مطرح کنید. سعی کنید در شرایط آرامش و بدون دغدغه با تمرکز به مطالعه این مطالب بپردازید. در بخش زیر فهرست مطالب را برای شما آورده ایم:

ترس از طرد شدن چیست؟

به جای ارائه یک تعریف مفهومی بگذارید این بخش را با یک داستان آغاز کنیم. در روزگاری دور در یک صبح آفتابی، مردی به همراه پسرش از مزرعه ی خود سفری را به سمت شهر آغاز کرد. پسر سوار خر شد و پدر نیز پیاده در کنار آنها شروع به قدم زدن نمود. نزدیک دهکده آنها با شخصی مواجه شدند. آن شخص نگاهی به پسر انداخت و گفت «تو باید از خودت خجالت بکشی! تو سواره هستی و پدر پیرت پیاده قدم می زند، این بی ادبی است» پدر و پسر به هم نگاه کردند و سپس جای یکدیگر را عوض کردند. همانطور که به سفرشان ادامه دادند با شخص دیگری روبرو شدند. او گفت: «تو پیرمرد خودخواهی هستی، به راحتی نشسته ای و پسرک بیچاره ات به دنبال تو می آید. حداقل او را هم سوار کن».

پیرمرد که نمی خواست حرف آن مرد را رد کند دست پسرش را گرفت و او را هم سوار خر کرد. سپس به راه خود ادامه دادند و کمی که گذشت با زنی مواجه شدند و او نیز به آنها ایراد گرفت و گفت: «تا بحال چنین ظلمی را مشاهده نکرده بودم! شما دو آدم تنبل روی خر نشسته اید و فشار زیادی را به این حیوان وارد می کنید. شما دو نفر برای او سنگین هستید».

آنها حرف زن را نیز گوش دادند و تصمیم گرفتند تا پاهای جلو و عقب خر را ببندند و با یک چوبدستی او را حمل کنند. دو طرف چوبدستی را بر دوش خود گذاشته و به سختی شروع به حرکت کردند. هنگامی که به پلی رسیدند که به شهر منتهی می شد، خر که به صورت وارونه آویزان بود انعکاس تصویر خود را از زاویه ای در آب دید که هرگز ندیده بود بنابراین به شدت ترسید و شروع به حرکت و تکان خوردن شدید نمود و باعث شد که پدر و پسر تعادل خود را از دست بدهند و خر در آب سقوط کند. آنها دیگر کاری نمی توانستند انجام بدهند و تنها با درماندگی خر در حال غرق شدن خود را تماشا می کردند.

نتیجه ی اخلاقی این داستان چیست؟ پس از چند لحظه سکوت پدر به پسر نگاه کرد و گفت: «پسرم، ما امروز یک درس ارزشمند را یاد گرفتیم. ما فهمیدیم هنگامی که سعی کنی تا دیگران را راضی نگه داری، خر خود را از دست خواهی داد! ».

چون همه ی ما دوست داریم که دوست داشتنی باشیم، ترس از طرد شدن اغلب یک نیروی برجسته در زندگی بسیاری از ماست. اگر دقت نکنیم نیاز ما به تایید ممکن است ما را در چرخه ی بی پایانی از کارهای احمقانه وارد کند. ترس از دست دادن محبت خانواده، دوستان، رئیس، همکاران، یا جامعه یکی از موانع مشترک در رسیدن به اهداف شخصی ماست.

روش های تاثیر ترس از طرد شدن بر خودانضباطی

اجازه دهید تا برخی از روش هایی که این ترس ناهشیار بر خودانضباطی اثر می گذارد را کشف کنیم. تعدادی مثال از زندگی واقعی می تواند نحوه ی عمل ترس از طرد را برای ما روشن کند.

دیوید در دوران کودکی و نوجوانی به ندرت می توانست پدرش را خشنود کند. در بزرگسالی روشن ترین خاطرات او از دوران جوانی مربوط به سرزنش شدن توسط پدرش به خاطر بازی ضعیف در یک لیگ بئیس بال محلی می شد. همبازی های کوچک دیوید شاهد این واقعه بودند. او احساسات آسیب زائی را به یاد می آورد که مربوط به بی لیاقتی، تحقیر و تنهایی می شد و تا مدت ها پس از آن واقعه با او همراه بود. خاطرات مشابه دیگر اگرچه مبهم تر و کمتر آزارنده بود اما دوران کودکی و نوجوانی او را با طرد شدن تداعی می کردند. در نهایت اینکه او دوران کودکی را با ترس از طرد شدن از جانب پدر گذراند و این ترس تبدیل به ترس از همه ی کسانی شد که پدرش را برای او تداعی می کردند از جمه مظاهر قدرت و حتی غریبه هایی همچون کارمندان، مستخدمین و ... می شد. هر گاه تمایلات و خواسته های خود را مقدم بر خواسته های دیگران قرار می داد موجی از اضطراب او را فرا می گرفت.

اضطراب و ایجاد حقارت

اضطراب طولانی تقریبا همیشه باعث ایجاد احساس حقارت و بی لیاقتی می شود که به نوبه ی خود باعث نگرش نقص داشتن می شود. چنین نگرشی نیز مانع رسیدن به خودانظباطی خواهد شد. بنابراین اهداف انتخابی دیوید چه رعایت رژیم غذایی باشد و یا پیشرفت در کار، به صورت ناهشیار برای او ارزشمند نخواهد بود زیرا او خودش را باارزش نمی داند. یک مثال دیگر: آنی، به عنوان یک نوجوان در یک محله ی خشن بزرگ شد. او به وسیله ی دوست شدن با تقریبا هرکسی توانست به بقای خود ادامه بدهد. عدم جرات ورزی به همراه تمایلات شدید کمک به کردن به همه ی افراد در همه جا و همه وقت برای او احساس ایمنی به همراه می آورد. «اگر آنها مرا دوست داشته باشند، به من صدمه نخواهند زد»، این پیامی بود که او برای خودش می فرستاد. در نتیجه نه زمان او و نه تمایلاتش در اختیار خودش نبود. به عنوان یک بزرگسال هرگاه که تلاش می کرد به دنبال تمایلات درونی خود برود شخصی پیدا می شد (از دوستان، خانواده، همکاران، ...) و او را مجبور به کاری می کرد که به نظر آنها مهم تر و یا مناسب تر بود. به خاطر زمینه ی قبلی ای که داشت به کسی مشهور شده بود که هرگز «نه» نمی گوید. هر گاه که احساس می کرد باید «نه» بگوید همان احساس های قبلی به سراغش می آمد گویی که همان دختربچه ی دبستانی است که قصد دارد با خشنود کردن بقیه احساس ایمنی کند. «نه» گفتن به دیگران به معنی این است که شخص به خودش نیز نمی تواند نه بگوید و بذر خودانضباطی در چنین زمینی نمی تواند رشد کند.

تلاش برای راضی نگه داشتن دیگران

خیلی از اوقات شخصی که به صورت ناهشیار از طرد شدن می ترسد به صورت هشیارانه آن را به عنوان ترس ادراک نمی کند. در عوض این نوع ترس با عنوان تمایل به «یک شخص دوست داشتنی بودن» ادراک خواهد شد. اشخاصی که در این موقعیت قرار دارند به صورت نادانسته و سهوی زمان و ارزش زیادی را صرف راضی نگه داشتن دیگران کرده و از تمایلات خود چشم پوشی می کنند. سپس با افکاری همچون «من هرگز موفق نخواهم شد به خواسته هایم برسم» احاطه می شوند و با احساس نارضایتی مواجه می شوند. متاسفانه این آدم دوست داشتنی به ندرت خواهد فهمید که چرا به چیزهایی که دوست دارد نمی رسد.

ناتوانی در نه گفتن

برای رسیدن به خودانضباطی شما نیاز دارید که بر احساس های گناه، اضطراب و ناامنی غلبه کنید تا بتوانید به دیگران «نه» و به خودتان «آری» بگویید. در این صورت پی خواهید برد که تمایلات شما اهمیت بیشتری پیدا کرده است و این باعث خواهد شد تا نیروهای درونی شما برای واقعیت بخشیدن به این تمایلات تمام نیروی خود را به کار بگیرند.

همانطور که می بینید، عدم توانایی شخص در «نه» گفتن به دیگران می تواند پیامدهای وخیمی را به همراه داشته باشد. علاوه بر این شما متوجه خواهید شد که ترس از طرد شدن دارای جنبه ی دومی نیز هست که در ترس ناهشیار ما از «نه گفتن» منعکس می شود. جایی که ما خطر شنیدن «نه» را در یک پیشنهاد شغلی، پیشنهاد ازدواج، و یا افزایش حقوق حس می کنیم ترس از طرد جنبه ی زشت خود را به ما نشان می دهد.

یادآوری

بخشی از وجود شما دوست ندارد که تغییر کنید. برای مقابله با ترس از طرد شدن باید اول گفتگوهای درونی منفی خود را تغییر دهید.

پیامدهای ترس از طرد شدن

یکی از دلایل اصلی فراوانی زیاد سوءمصرف مواد، شکست عاطفی و وابستگی به الکل در بین هنرمندان، نویسندگان و مجریان این است که آنها به صورت مداوم با ترس از طرد زندگی می کنند. در واقع در هر اجرا یا نمایش عمومی خطر طرد شدن یا مسخره به نظر رسیدن وجود دارد. تصور اشتباه بسیاری از هنرمندان این است که طرد اثری که ساخته اند در واقع طرد خودشان است. به خاطر اینکه بسیاری از هنرمندان سرانجام با عوارض هیجانی ناشی از طرد روبرو خواهند شد سمینارها و کارگاههای آموزشی که بتوانند به آنها در زمینه ی کنار آمدن با این عوارض کمک کنند در این حوزه پرزرق و برق رو به افزایش هستند.

شاید هنرمندان به دلیل طبیعت احساسی و هیجانی خود بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به دردهای هیجانی باشند که در نتیجه ی طرد شدن اتفاق می افتد. اما همانند هنرمندان همه ی ما نیز در هنگام روبرو شدن با طرد دچار نگرانی و هیجان می شویم و هیچ کس از این موضوع مستثنی نیست. همه ی ما بیشترین تلاش خود را برای اجتناب از طرد شدن انجام می دهیم حتی اگر برخی اوقات این تلاش به معنی انجام رفتارهای خودمخرب باشد. بنابراین «نه» گفتن یا «نه» شنیدن می توانند ناراحت کننده باشند و ما به خاطر ماهیت انسانی خود سعی می کنیم از رنج و آسیب دوری کنیم. ما درد طرد شدن را از دوران کودکی و نوجوانی می فهمیم و در سراسر زندگی خود سعی می کنیم از آن اجتناب کنیم.

ترس از طرد توانایی ما در به کارگیری خودانضباطی را تخریب می کند چون احساس ما این است که گویی شخص به صورت مداوم بر شانه ی ما می زند و ما را ارزیابی و قضاوت می کند. بنابراین ما نیز به طور مداوم درباره ی خودمان، انتخاب ها و روش زندگی خد قضاوت می کنیم. سپس درباره ی اینکه آیا می توانیم همه ی تلاش خود را در کارمان دنبال کنیم شک می کنیم. و این رویکرد به نوبه ی خود باعث تلاش کمتر و عدم نتیجه گیری خواهد شد. پس همانند داستانی که بیان کردیم هنگامی که شما سعی کنید تا دیگران را راضی نگه دارید ... خود را از دست خواهید داد!

تمرین شماره (): کشف ترس از طرد

هدف تمرین

تمرین زیر طراحی شده است تا در کشف نگرانی ها و هیجان های مخفی در رابطه با ترس از طرد به شما کمک کند.

روش اجراء

در یک برگه ی کاغذ سه تجربه از گذشته را می نویسید که در آنها عملی را انجام داده اید که نمی خواستید انجام بدهید یا در واقع تمایلی به انجام آن کار نداشته اید. تنها قانونی که در اینجا وجود دارد این است که در این وقایع یا موقعیت ها رفتار شما بر اساس ترس از طرد شدن توسط دوستان، خانواده، همکاران، و یا جامعه تغییر کرده باشد. این سه تجربه را از دورترین خاطرات انتخاب کنید. کودکی خود را کشف کنید. دقیق باشید و همه ی موارد را مشخص کنید. این موضوع باعث خواهد شد که نگرش های مربوط به طرد چگونه، از چه هنگام و از کجا منشاء گرفته اند.

نکات مهم تمرین

بیشتر از پانزده دقیقه را صرف تمرین نکنید. هاید بر روی شانه های شما خواهد زد و دلایل متعددی را مطرح خواهد کرد که بهتر است تنها در این مورد فکر کنید به جای اینکه بخواهید این موارد را بنویسید. به هاید گوش نکنید.

در این مرحله نیز همانند مراحل قبلی به واکنش های فیزیکی و هیجانی خود توجه داشته باشید. مجددا باید بگویم که بسیار مهم است این واکنش ها را در هنگام تمرینات دوره ی خودانضباطی یادداشت کنید. این واکنش ها بینش ارزشمندی را به شما خواهد داد که بفهمید چگونه رفتارهای فعلی شما تحت تاثیر تجارب گذشته است.

«از هم اکنون شروع به نوشتن کنید»

برنامه جلسه بعدمان چیست؟

در این جلسه با مفهوم ترس از طرد شدن و مشکلات آن آشنا شدید. خواهش ما از شما این است که حتما تمرین ها را با دقت انجام دهید. در جلسه بعد که روز چهارم برای تغییر در مسیر رسیدن به خودانظباطی است به بررسی ترس از حقارت خواهیم پرداخت.

لطفا سوالات و یا ابهاماتی که در رابطه با این جلسه و یا کل دوره دارید را در کامنت پرسیده تا به آن ها پاسخ دهیم.