تفاوت استرس و اضطراب چیست؟
استرس و اضطراب، واکنشهای طبیعی بدن ما در مواجه با مشکلات هستند، این دو اصطلاح غالبا در کنار یکدیگر به کار میرود ولی در واقع تفاوتهایی بین این دو وجود دارد.
برای اینکه بتوانید به درستی هر کدام از این حالات را مدیریت کنید نیاز است که از تفاوت استرس و اضطراب، آگاهی داشته باشید. با توجه به درگیری بسیاری از مردم با استرس و اضطراب، با دقت تا انتهای این نوشتار با مجله ای سنج همراه باشید.
استرس چیست؟
به طور طبیعی مغز هر انسانی در مواجه با شرایط جدید، واکنشی از خود نشان میدهد، این واکنش به دلیل حفظ بقای انسان در شرایط جدید است، پس استرس به نیروی مفید و لازم برای انسان است ولی در صورتی که شدت آن، بیش از حد نیاز باشد میتواند زندگی انسان را مختل کند.
نشانههای استرس چیست؟
با توجه به اینکه استرس واکنش طبیعی بدن به چالشها یا خطرات است، میتواند علائم روحی و جسمی داشته باشد، علائم استرس به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
1. علائم جسمی استرس
- افزایش ضربان قلب
- تعریق
- تنفس سریع
- لرزش
- سردرد
- درد عضلات
- مشکلات گوارشی
- خستگی
2. علائم روحی و روانی
- اضطراب
- تحریکپذیری
- بیقراری
- مشکل در تمرکز
- مشکل در خواب
- افسردگی
- غم و اندوه
- خشم
اضطراب چیست؟
برای اینکه به تفاوت استرس و اضطراب پی ببریم نیاز است که با ماهیت اضطراب هم آشنا شویم.
منظور از اضطراب همان حالت ترس و دلهره است که به سادگی برطرف نمیشود و تا مدتهای زیادی، زندگی عادی فرد را تخت تاثیر قرار میدهد. استرس میتواند بعد از مدت کوتاهی از بین برود ولی اگه ماندگاری احساس ترس و دلهره، افزایش یابد، تبدیل به اضطراب خواهد شد.
نشانههای اضطراب
علائم و نشانههای اضطراب، شباهت نزدیکی به علائم استرس دارد، در ادامه به مهمترین علائم اضطراب اشاره میکنیم:
- احساس سوزن سوزن شدن در قسمت پا و دست
- بی حسی و بی حوصلگی شدید
- تجربه حس عذاب و ترس شدید
- حالت گیج بودن و بی حسی ذهنی
استرس و اضطراب چه تفاوتهایی دارند؟
درست است که استرس و اضطراب علائم مشترکی دارند و گاهی اوقات تشخیص آنها دشوار است، اما تفاوتهای ظریفی بین این دو وجود دارد که میتواند به شما در تمایز قائل شدن بین آنها کمک کند.
استرس واکنش طبیعی بدن به یک چالش یا تهدید است. این واکنش میتواند هم جسمی و هم روانی باشد اما اضطراب یک احساس ترس، نگرانی یا ناراحتی شدید است که لزوماً ناشی از تجربه یا محرک خاصی نیست.
در اینجا به بررسی عمیقتر تفاوتهای کلیدی بین استرس و اضطراب میپردازیم:
1. محرک
- استرس: معمولاً توسط یک عامل استرسزای مشخص ایجاد میشود، مانند صحبت در جمع، امتحان دادن، مشکلات مالی یا مشکلات خانوادگی.
- اضطراب: لزوماً ناشی از هیچ محرک خارجی نیست و میتواند بدون هیچ دلیل آشکاری رخ دهد.
2. مدت زمان
- استرس: معمولاً یک واکنش کوتاهمدت است و تا زمانی که عامل استرسزا از بین برود، ادامه مییابد.
- اضطراب: میتواند طولانیمدت باشد و حتی زمانی که هیچ تهدید آشکاری وجود ندارد، به طور مداوم ادامه یابد.
3. شدت درگیری
- استرس: میتواند خفیف تا شدید باشد و بسته به شدت عامل استرسزا متفاوت است.
- اضطراب: معمولاً شدیدتر از استرس است و میتواند به طور قابل توجهی بر زندگی فرد تأثیر بگذارد.
4. تمرکز
- استرس: بر روی تهدید یا چالش خارجی که باعث ایجاد آن شده است، تمرکز دارد.
- اضطراب: بر روی نگرانیها یا ترسهای داخلی، حتی در غیاب هرگونه تهدید خارجی، تمرکز دارد.
5. علائم
- علائم جسمی مشترک: افزایش ضربان قلب، تعریق، تنفس سریع، لرزش، سردرد، درد عضلات، مشکلات گوارشی و خستگی.
- علائم جسمی منحصر به فرد اضطراب: احساس سوزن سوزن شدن، بیحسی، سرگیجه و مه مغزی.
- علائم روانی مشترک: اضطراب، تحریکپذیری، بیقراری، مشکل در تمرکز و مشکل در خواب.
- علائم روانی منحصر به فرد اضطراب: احساس ترس یا عذاب قریبالوقوع، افکار منفی، وسواس فکری و تحریکپذیری و عصبانیت.
آیا استرس میتواند به اضطراب تبدیل شود یا برعکس؟
بله، استرس و اضطراب میتوانند به یکدیگر تبدیل شوند، نحوه عملکرد این فرایند به صورت زیر است:
- استرس به اضطراب: هنگامی که برای مدت طولانی در معرض استرس قرار میگیرید، بدن شما در حالت "جنگ یا گریز" باقی میماند. این امر میتواند منجر به علائم اضطرابی مانند احساس عصبی بودن، تحریکپذیری و مشکل در تمرکز شود.
- اضطراب به استرس: اگر از قبل دچار اضطراب هستید، احتمالاً بیشتر تحت تأثیر عوامل استرسزا قرار خواهید گرفت. اضطراب همچنین میتواند باعث ایجاد افکار منفی و رفتارهای اجتنابی شود که میتواند استرس را بیشتر کند.
روشهای مدیریت و درمان استرس و اضطراب
تا این قسمت، با تفاوتهای استرس و اضطراب آشنا شدیم، در ادامه به بررسی روشهای کنترل و درمان این احساسات میپردازیم:
1. تغییرات در سبک زندگی
- ورزش منظم: حداقل 30 دقیقه در اکثر روزهای هفته فعالیت بدنی با شدت متوسط داشته باشید.
- خواب کافی: هر شب 7 تا 8 ساعت خواب با کیفیت داشته باشید.
- تغذیه سالم: یک رژیم غذایی متعادل که سرشار از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل باشد، داشته باشید.
- مصرف کافئین و الکل را محدود کنید: این مواد می توانند علائم اضطراب را بدتر کنند.
- مدیریت زمان: یاد بگیرید که زمان خود را به طور موثر مدیریت کنید و از تعهدات بیش از حد خودداری کنید.
- ارتباطات قوی ایجاد کنید: وقت خود را با عزیزان بگذرانید و روابط اجتماعی خود را تقویت کنید.
2. تکنیک های آرامش بخش
- مدیتیشن: مدیتیشن میتواند به آرامش ذهن و بدن شما کمک کند و به شما در تمرکز بر لحظه حال کمک کند.
- یوگا: یوگا ترکیبی از حرکات کششی، تنفس و مدیتیشن است که باعث کاهش استرس و اضطراب میشود.
- تنفس عمیق: تمرینات تنفس عمیق میتواند به آرامش سیستم عصبی شما کمک و به شما در مقابله با استرس کمک کند.
- آرامش عضلانی تدریجی: این تکنیک شامل سفت کردن و رها کردن گرههای عضلانی مختلف در بدن شما است.
3. درمان های شناختی رفتاری (CBT)
- CBT نوعی درمان است که باعث میشود تا افکار و باورهای منفی را که به اضطراب شما کمک میکند، شناسایی و تغییر دهید.
- یک درمانگر CBT میتواند به شما در یادگیری مهارتهایی برای مدیریت استرس و اضطراب کمک کند.
4. دارو درمانی
- در برخی موارد، داروها میتوانند برای کمک به درمان اضطراب تجویز شوند.
- داروهای مختلفی برای اضطراب وجود دارد، بنابراین پزشک شما میتواند دارویی را تجویز کند که شما مناسب باشد.
5. طب مکمل و جایگزین
- برخی از افراد دریافتند که طب مکمل و جایگزین مانند طب سوزنی، ماساژ و گیاهان دارویی میتواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند.
مهم است که به خاطر داشته باشید که بهترین روش برای مدیریت و درمان استرس و اضطراب به فرد بستگی دارد. ممکن است لازم باشد با متخصصان مختلف مانند پزشک، درمانگر و متخصص طب مکمل و جایگزین همکاری کنید تا بهترین برنامه درمانی را برای خود پیدا کنید.
سخن نهایی
با شناخت اضطراب و استرس خود، سعی کنید به دنبال راه های درمان باشید، چرا که در دنیای امروزی با وجود زندگی های پر مشغله، اگر استرس و اضطراب را نیز تجربه کنید، به شما آسیب جدی خواهد زد.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
آیا استرس و اضطراب میتواند باعث بیماریهای جسمی شود؟
- بله، استرس و اضطراب میتواند با انواع مشکلات سلامتی، از جمله بیماریهای قلبی، سکته مغزی، فشار بالا، مواد مغذی، مشکلات خوراکی و سیستم ایمنی ضعیف مرتبط باشد.
-
آیا مردان و زنان به طور متفاوتی استرس و اضطراب را تجربه میکنند؟
- تحقیقات نشان میدهد که زنان بیشتر از مردان مستعد درگیری با اختلالات اضطرابی هستند. با این حال، مردان نیز میتوانند استرس و تجربه را تجربه کنند.
-
استرس و اضطراب چه تفاوتی با هم دارند؟
- استرس یک واکنش کوتاهمدت به یک محرک خاص است، مانند صحبت در جمع یا امتحان دادن اما اضطراب یک احساس نگرانی یا ترس مداوم و بدون دلیل مشخص است.