تست تشخیص اوتیسم منتشر شد

تست تشخیص اوتیسم منتشر شد

پست وبلاگی
تنگی نفس چیست؟ و رابطه آن استرس مدت مطالعه: 7 دقیقه
ای سنج 21 اسفند 1400 مدت مطالعه: 7 دقیقه

تنگی نفس چیست؟ و رابطه آن استرس

حتما می دانید وقتی تحت فشار، تنش و استرس قرار می گیریم، ممکن است متحمل چه بیماری هایی شویم؟ بنابر تحقیقات صورت گرفته، استرس به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر ایجاد بیماری های جسمانی و روانی تاثیر می گذارد. یکی از بیماری هایی که با استرس در ارتباط است، تنگی نفس است.
آیا تا به حال، زمانی که تحت استرس شدید قرار داشته اید دچار تنگی نفس شده اید؟ در این مقاله به بررسی رابطه استرس و تنگی نفس می پردازیم. آنچه در ادامه خواهید خواند، بر اساس فهرست مطالب به شرح زیر است:

می دانم که تجربه تنگی نفس چقدر سخت و آزار دهنده است و شما را درک می کنم! تنگی نفس یک علامت معمولا رایج به هنگام تجربه استرس و اضطراب است. زمانی که یک فرد دچار تنگی نفس می شود، دائما به دنبال یک دلیل فیزیکی برای این بیماری است.

مثلا فرد دائم با خودش می گوید نکند مشکل قلبی دارم که دچار تنگی نفس می شوم، اما آیا تا به حال به این موضوع مهم توجه کرده اید که سلامت روان، بر سلامت جسم تاثیر می گذارد؟
استرس ممکن است باعث تنگی نفس شود اما عکس این حالت هم ممکن است؛ طبیعی است که شما بعد از تجربه تنگی نفس استرس بگیرید یا مضطرب شوید.
پس در همین ابتدای مقاله، یک سوال از شما می پرسم؛ آیا استرس و تنگی نفس با یکدیگر در ارتباط هستند؟!

در ادامه به بررسی رابطه استرس و تنگی نفس که پزشکان از آن به عنوان دیسپنیا یاد می کنند، خواهیم پرداخت:

تنگی نفس چیست؟

زمانی که تنفس شما به صورت غیرآگاهانه و غیر ارادی صورت می گیرد، گویی هوا به ریه های شما نمی رسد و زمانی که برای کمی اکسیژن و تنفس تقلا می کنید، شما دچار تنگی نفس شده اید. نام علمی که پزشکان برای تنگی نفس به کار می برند، دیسپنیا می باشد.

یک فرد سالم در هر دقیقه، حدودا بیست مرتبه عمل دم و بازدم را انجام می دهد؛ زمانی که فرد دچار تنگی نفس می شود، الگوی تنفس تغییر پیدا می کند.

علت تنگی نفس

درست است که یکی از عوامل بروز تنگی نفس در افراد، شرایط استرس زا می باشد اما باید بدانید عوامل دیگری در ایجاد تنگی نفس نقش دارند. دوست دارید بدانید چه عواملی؟

  • بیماری آسم 
  • نارسایی های قلبی
  •  آلرژی و حساسیت 
  • بیماری های ریوی؛ بیماری انسداد مزمن ریه
  •  فشار خون
  •  انسداد راه هوایی فوقانی
  •  استعمال سیگار و قلیان
  •  ورزش سخت 
  • تغییر دما و ارتفاع
  •  لباس تنگ
  •  سبک زندگی
  • بدون تحرک 
  • و...

 علائم تنگی نفس

زمانی که یک فرد دچار استرس می شود، علائم رایجی همچون بی قراری، تحریک پذیری خلق را تجربه می کند؛ علاوه بر آن  خوب می دانیم که هراس و ترس و اضطراب با یکدیگر در رابطه می باشند. کنار هم آمدن این شرایط باعث تغییرات فیزیکی و روانی در فرد می شود.

در این شرایط مغز که خود را در وضعیت تهدید کننده احساس می کند، واکنش جنگ و گریز از خود نشان می دهد چرا که می خواهد با اضطراب یا عامل تهدید کننده به صورت فیزیکی یا روانی مبارزه کند. در این حالت چه اتفاقی می افتد؟

ضربان قلب تند تر می زند و ممکن است احساس گرما را تجربه کنید، خون خیلی سریع به اندام های دیگر پمپاژ می شود تا بدن برای مقابله با استرس آماده شود.

در این شرایط چون فرد سریع تر و تند تر نفس می کشد تا اکسیژن بیشتری به ماهیچه ها برسد، می تواند دچار تنگی نفس شود و تنگی تنفس یکی از رایج ترین پاسخ های بدن در مقابله با استرس است.

زمانی که فرد تحت استرس زیادی را تجربه می کند، راه انتقال اکسیژن به ریه منقبض می شود و فرد دچار تنگی نفس می شود. در این حالت شما چه علائمی را تجربه می کنید؟

بله! کاملا درست است!

  • احساس می کنید نمی توانید نفس بکشید.
  •  احساس فشار زیادی را در قفسه سینه خود تجربه می کنید.
  •  قفسه سینه شما درد می گیرد احساس خفگی دارید. 
  • نوعی احساس گرسنگی هوا را تجربه می کنید.
  •  سریع تر نفس می کشید.
  • احساس می کنید چیزی توده مانند، در گلوی شما گیر کرده است.
  • تنش عضلانی را تجربه می کنید.
  • احساس ضعف، سر گیجه و عدم تعادل دارید.
  • حالت تهوع می گیرید و معده شما به هم می ریزد.
  • احساس بی قراری، تحریک پذیری و درماندگی می کنید.

البته باید بگوییم تمام این علائم پاسخ های طبیعی بدن برای نجات شما از اضطراب و استرس می باشد. البته شاید شما در هنگام تجربه یک موقعیت استرس زا واکنشی نشان ندهید اما بدن شما نسبت به این موقعیت ها بی تفاوت نمی باشد و سعی می کند شما را نجات دهد.

توجه: در صورت واضح نبودن تصویر اینجا را کلیک کنید.

علائم تنگی نفس چیست؟

ارتباط بین اضطراب و علائم تنفسی

اضطراب هم می تواند باعث تنگی نفس و هم آن را تشدید کند. علائم اضطراب می تواند شامل احساس تنگی نفس و احساس خفگی باشد. اضطراب به نوبه خود می تواند منجر به احساس تنگی  نفس شود و تنگی نفس نیز می تواند اضطراب شما را افزایش دهد.

اضطراب منجر به فعال شدن سیستم جنگ و گریز می شود و در این حین سطح آدرنالین در جریان خون افزایش پیدا می کند و این مسئله می تواند منجر به تنگی نفس شود.
همچنین اضطراب می تواند باعث شود ما بیش از حد به تنفس خود فکر کنیم و در این صورت ممکن است تنفس ناکارآمد داشته باشیم.

آیا استرس باعث تنگی نفس می شود؟

بله، استرس و تنگی نفس با یکدیگر در ارتباط هستند؛ یکی از نشانه های که افراد به هنگام تجربه استرس از خود بروز می دهند، تنگی نفس است. وقتی استرس می گیریم، تند تر نفس می کشیم و همین مسئله می تواند تنگی نفس را تشدید کند.
البته لازم است بدانید، بعضی از افراد به هنگام تجربه تنگی نفس به هر دلیلی، ممکن است استرس بگیرند و همین مسئله  تنگی نفس آنان را تشدید کند.

چرا حمله پانیک موجب تنگی نفس می شود؟

وقتی دچار حمله پانیک می شویم، احساس خفگی و تنگی نفس به ما دست می دهد. فرقی نمی کند مبتلا به اختلال پانیک باشید یا فقط یک بار حمله پانیک را تجربه کرده باشید، در هر صورت تنگی نفس به هنگام حمله پانیک می تواند شما را اذیت کند.

هنگام تجربه تغییر در الگوی تنفس خود در طول حمله پانیک، ممکن است احساس کنید:

  • هیچ اکسیژنی در هوا وجود ندارد.

  • سرعت تنفس شما بیشتر از حد معمول است.

  • تنفس شما سطحی و کم عمق است.

  • احساس می کنید هر آن ممکن است خفه شوید.

علاوه بر تجربه مشکلات تنفسی ممکن است، حالت تهوع، سرگیجه و ضعف را نیز تجربه کنید. خوشبختانه راهکارهایی برای کنترل تنگی نفس وجود دارد.

برای کنترل تنگی نفس ناشی از استرس چیکار کنیم؟

برای کنترل تنگی نفس ناشی از استسر بهتر است:

  • به یک مکان آرام بروید و سعی کنید عمل دم و بازدم را به آرامی تکرار کنید. یک دست را روی قفسه سینه و دست دیگر را روی شکم بگذارید و حالا به آرامی نفس بکشید. به هنگام نفس کشیدن به هوایی که تنفس می کنید، تمرکز کنید. به انبساط عضلات شکمی تمرکز کنید و سعی کنید به جای انقباض عضلات آن ها را شل کنید.
  • محرک های استرس زا را شناسایی کنید و از آن ها دور کنید.
  • تکنیک های مدیریت تنگی نفس و کنترل آن را یاد بگیرید.
  • تنفس عمیق را تکرار کنید و به آرامی شروع به راه رفتن کنید.
  • از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید.

راهکار های پیشگیری از تنگی نفس ناشی از استرس

بسیاری از افراد به هنگام تجربه استرس و اضطراب، تنگی نفس را تجربه می کنند. در این حال برای پیشگیری و توقف تنگی نفس ناشی از استرس می توان از دو رویکرد استفاده کرد؛ مقابله کوتاه مدت و مقابله طولانی مدت.

مقابله کوتاه مدت، مجموعه راهکارهایی را شامل می شود که شما باید در لحظه در جهت بهبود و پیشگیری از تنگی نفس انجام دهید.
اولین راهکار تنفس آرام و عمیق است؛ زمانی که دچار تنگی نفس می شویم به نفس های کوتاه و کم عمق از قفسه سینه داریم که این نوع تنفس اشتباه است؛ در عوض باید سعی کنید به آرامی از قسمت پایین بدن یعنی شکم نفس بکشید.
عضله زیر ریه ها، دیافراگم، حرکت به سمت پایین و بزرگ شدن شکم خود را احساس کنید. نگران خمیازه کشیدن یا پر شدن سینه از هوا نباشید. در عوض، نفس خود را به سمت شکم بکشید، چند ثانیه نگه دارید و به آرامی از طریق دهان آن را بیرون دهید.

حواس خود را پرت کنید؛ حواس پرتی می تواند به شما در کنترل تنفس کمک کند. در لحظه می توانید توجه خود را به صحبت کردن با یک فرد، بازی با تلفن همراه و... مشغول کنید.

شروع به راه رفتن کنید؛ زمانی که احساس تنگی نفس دارید سعی کنید به آرامی دور خانه راه بروید و اگر ممکن است به بیرون از خانه بروید.

راهکارهای مقابله طولانی مدت شامل راهکارهایی می شود که به شما در کنترل تنگی نفس در طولانی مدت کمک می کند؛ در این رویکرد مقابله ای باید، تکنیک های مدیریت استرس را یاد بگیرید، محرک هایی که به شما استرس می دهند و منجر به تنگی نفس می شود را پیدا کنید و شیوه های تنفس صحیح را یاد بگیرید. در این صورت با تکرار و تمرین و کنترل خود می توانید از تنگی نفس ناشی از استرس جلوگیری کنید. 

درمان تنگی نفس عصبی در خانه

 تنفس دیافراگمی

چگونه تنگی نفس در اثر استرس را کاهش دهیم؟ زمانی که استرس زیادی را تجربه می کنید یا تحت یک حمله اضطرابی قرار گرفته اید، کمی سخت است که بر تنفس خود تمرکز کنید اما این تنها کاری است که شما باید در موقعیتی که نفستان گیر کرده و بالا نمی آید، انجام دهید!

زمانی که کنترل تنفستان را در دست بگیرید می توانید مقدار مناسبی از اکسیژن را وارد ریه های خود کنید و از تنگی نفس نجات پیدا کنید.

بر اساس نظر متخصصان، در این شرایط باید تکنیک تنفس دیافراگمی را یاد بگیرد. در این تکنیک شما باید یاد بگیرید از دیافراگم نفس بکشید. حالا دیافراگم چیست؟ کارآمد ترین ماهیچه تنفسی ما!

عموم افراد وقتی دچار تنگی نفس می شوند از دهان یا قفسه سینه نفس می کشند اما اگر بتوانند از ناحیه دیافراگم تنفس کنند:

  •  می توانند سرعت تنفس خود را کاهش دهند.
  •  از تلاش و انرژی کمتری برای نفس کشیدن استفاده کنند. 
  • تقاضای کمتری برای اکسیژن در لحظه داشته باشند.

خوب حالا بیایید با یکدیگر تنفس دیافراگمی را تمرین کنیم؛ آماده اید؟

  1.  بر روی یک صندلی نشسته یا در یک سطح صاف دراز بکشید و سر خود را در جای ثابتی تکیه دهید. یکی از دستان خود را بر روی قفسه سینه و دست دیگر را زیر قفسه سینه بگذارید؛ چرا باید این کار را انجام دهید؟ چون هنگام تنفس دیافراگم خود را بهتر احساس کنید. 
  2. به آرامی از طریق بینی نفس بکشید و در این زمان متوجه حرکت شکم خود خواهید شد. 
  3. حالا باید عضلات شکم خود را سفت کنید. شکم باید در هنگام بازدم به سمت داخل باشد. ( بازدم می تواند از طریق بینی یا دهان صورت بگیرد؛ هر طور که شما راحت تر هستید!) 
  4. به مدت چند دقیقه به تنفس دیافراگمی ادامه دهید؛ در این مدت شکم شما به سمت داخل و خارج حرکت می کند.
نکته

زمانی که از طریق بینی نفس می کشید کمتر احتمال دارد که دچار تنگی نفس شوید؛ اگر در این نوع تنفس برای شما سخت بود، به خود سخت نگیرید. با گذشت زمان و تکرار تمرین تنفس به صورت خودکار از طریق دیافراگم نفس می کشید.

 گزارش افکار

 شاید برایتان سوال شود، چگونه می توانیم از تنگی نفس در اثر اضطراب جلوگیری کنیم؟ به این سوال منطقی شما پاسخ خواهیم داد.

یک راه ساده برای جلوگیری از تنگی نفس در هنگام استرس، تمرین تکنیک های کنار آمدن با استرس و شناخت محرک هایی استرس زا قبل از تجربه استرس است. اصلا سخت نیست! با یک مثال به شما خواهم گفت که دقیقا چه کاری باید انجام دهید؛

وقوع زلزله برای ما استرس زا است؛ ما در حین زلزله خودمان را برای آن آماده نمی کنیم بلکه قبل از آن تکنیک های مقابله با زلزله را تمرین می کنیم. استرس و اضطراب هم همین گونه است!

دیدید چه آسان است؟ اکنون می خواهم یک تکینک کارآمد برای جلوگیری از تنگی نفس در هنگام استرس به شما یاد بدهم؛ نام این تکنیک گزارش افکار است!

شما باید افکاری خودکاری که در آخرین لحظاتی که استرس داشتید یا مضطرب بودید را روی یک کاغذ یادداشت کنید. این کار به شما کمک می کند تا محرک هایی که باعث استرس در شما می شوند را بهتر بشناسید و از احساساتی که در لحظه استرس زا تجربه می کنید، درک بهتری داشته باشید.
شما می توانید در یادداشت های خود، این موارد را ذکر کنید:

  •  تاریخ استرس
  •  محرکی خاص؛ مانند علامت های فیزیکی و روانی استرس مانند تنگی نفس
  •  فکر خودکار؛ افکاری که در آن لحظه به صورت ناخودآگاه در ذهن داشتید. 
  • چقدر فکر شما درست بوده است؛ از یک تا ده باید به درستی فکر خود نمره دهید.

بیشتر بدانید

 بر اساس تحقیقات، تمرین مدیتیشن و ذهن آگاهی در طول روز به شما برای کاهش علائم استرس و اضطراب کمک می کند.

قرص برای تنگی نفس عصبی

یکی از راهکارها درمانی تنگی نفس، مصرف قرص است. قرص های تنگی نفس باید توسط پزشک تجویز شود. در صورت تجویز پزشک می توانید این قرص ها را از داروخانه بخرید:

  • قرص اریگانوم؛ که یک قرص گیاهی شامل گیاهان، شیرین بیان، مرزنجوش، پرسیاوشان، پونه است. این قرص خلط آور بوده و به درمان تنگی نفس کمک می کند.
  • قرص ایروکاست؛ این قرص برای درمان آسم، آلرژی، حساسیت فصلی، خس خس سینه و تنگی نفس ناشی از آسم کاربرد دارد. 
  • قرص گیاهی ضد آسم از گیاهان تربد، بنفشه معطر و شیرین بیان ساخته شده است و تاثیر ضد التهابی قوی دارد و به تسکین تنگی نفس کمک می کند.

درمان گیاهی تنگی نفس

بر اساس نظر طبیبان طب سنتی، گیاهان دارویی تاثیر مطلوبی بر درمان تنگی نفس دارند. گیاهانی مانند، شیرین بیان، گزنه، آویشن، نعناع، بابونه به صورت دمنوش و دم کرده می توانند در رفع تنگی نفس تاثیر مثبت داشته باشند.

درمان تنگی نفس در طب سنتی

اگر از علاقه مندان طب سنتی هستید و طب سنتی را در درمان بیماری ها موثر می دانید، می توانید از آن در جهت درمان تنگی نفس بهره ببرید.

پزشکان طب سنتی، بر این باورند، نوشیدن شیر بادام و عصاره جو در سر به تسکین تنگی نفس کمک می کند. همچنین سیب، هویج پخته شده، شاغم، انبه، عسل، آب کرفس، آب پیاز و انجیز به بهبود تنگی نفس کمک می کنند.

ماساژ سینه با برخی روغن ها مانند روغن کافور، اوکالیپتوس و روغن سیر به کاهش نشانه های تنگی نفس کمک می کنند.

مراجعه به پزشک

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ اگر هر زمان که دچار استرس می شوید، تنگی نفس را تجربه می کنید و این وضعیت با نقص عملکرد در شما همراه است، باید به یک متخصص مراجعه کنید.
اگر علاوه بر علائم تنگی نفس، علائم حملات قلبی مانند:

  •  درد قفسه سینه
  • سفتی قفسه سینه
  •  خستگی
  •  سبکی سر 
  • حالت تهوع و استفراغ 
  • عرق کردن بیش از اندازه

را تجربه می کنید، سریعا به یک متخصص مراجعه کرده و به ارزیابی علائم خود بپردازید.

 جمع بندی ای سنج

در این مقاله در مورد رابطه استرس و تنگی نفس صحبت کردیم. بنابر آنچه در این مقاله ذکر شد، واکنش بدن برای مقابله با موقعیت استرس زا ممکن است با تنگی نفس همراه شود.

باید بدانید استرس با تنگی نفس در رابطه است و تنگی نفس می تواند منجر به استرس شود.
در صورت تجربه هرگونه علاوم تنگی نفس یا حملات قلبی، باید به پزشک مراجعه کنید و وضعیت سلامت جسم و روان خود را مورد ارزیابی قرار دهید.

 آیا تجربه تنگی نفس به هنگام استرس را داشته اید؟ لطفا تجارب، نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید.

مقابله با اضطراب، به روش مارتین سلیگمن
ناگفته هایی درباره با 3 هیجان ناخوشایند !
3 راه برای مقابله با عدم قطعیت
انواع اضطراب
انواع درمان برای اضطراب
مروری بر اضطراب کار
مشاغل چالش برانگیز برای افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی
بررسی 0 تا 100 برنامه ریزی + تکنیک
استرس مزمن چیست | شاید شما هم دارای این اختلال باشید؟
سوگ جمعی چیست | علت ایجاد و راه‌های مقابله با آن

اصطلاحات مهم این مقاله

جهت نمایش بیشتر اصطلاحات کلیک نمایید

سوالات متداول

  • تنگی نفس چیست؟

    • زمانی که تنفس به صورت غیر ارادی کند شود و فرد برای تنفس تقلا کند، تنگی نفس رخ می دهد.
  • علت تنگی نفس چیست؟

    • تنگی نفس به علت های گوناگونی نظیر، استرس، اضطراب، آسم، بیماری ریوی و.. روی می دهد.
  • علائم تنگی نفس چیست؟

    • احساس خفگی، درد در قفسه سینه، تنفس سریع، احساس گیر کردن توده در گلو و...
  • آیا استرس باعث تنگی نفس می شود؟

    • بله استرس و تنگی نفس با یکدیگر رابطه دارند.
لطفا امتیاز خود را برای این محتوا ثبت کنید

09 اسفند 1401 19:55

سلام وقت بخیر. مطالب مفیدی بود. من در موقع عصبی شدن گاها اگر نگرانی شدیدی داشته باشم دچار تنگی نفس می شوم واحساس می کنم کلا تنفسن قطع میشه و نمی توانم نفس بکشم یادمه دفعه ی اول همسرم بهم ایبوپروفن داد ومن را سریع به درمانگاه رساند که پزشک گفت خیلی کار اشتباهی کرده کلا اینجور وقتها سریع به درمانگاه وبا زدن آمپول حالم بهتر می‌شه و اکثر اوقات استرس وعصبی شدن منجر به دردی در قفسه سینه می شود بعد از مدتی با آروق زدن که متنفرم از این کار حالم بهتر میشه