تست تشخیص اوتیسم منتشر شد

تست تشخیص اوتیسم منتشر شد

پست های سریالی
حافظه چیست؟ | انواع حافظه، فراموشی و تقویت حافظه مدت مطالعه: 6 دقیقه
ای سنج 23 اردیبهشت 1400 مدت مطالعه: 6 دقیقه

حافظه چیست؟ | انواع حافظه، فراموشی و تقویت حافظه

در این مقاله می خواهیم در مورد حافظه صحبت کنیم. حافظه نقش مهمی در کسب اطلاعات، نگهداری و بازیابی آن دارد.

در حقیقت افراد از طریق حافظه می توانند اطلاعات خود را افزایش دهند. در ادامه براساس فهرست مطالب زیر سعی بر آن است که این مفهوم را به صورت جامع توضیح دهیم:

پیشنهاد می گردد قبل از خواندن مبحث حافظه، دست نوشته ی زیر که مربوط به زندگی شخصی، فردی به نام رضا می باشد را حتما مطالعه نمایید.

 توجه: در صورتی که تصویر واضح نیست اینجا را کلیک کنید.

حافظه چیست


تاریخچه حافظه

مطالعه حافظه انسان هزاران سال موضوع علم و فلسفه بوده است. روان شناسان و متخصصان در اواخر قرن 19 و اوایل قرن بیستم، حافظه را به حوزه روان شناسی شناختی آوردند و به مطالعه حافظه در این حوزه پرداختند.

حافظه یکی از مهم ترین مفاهیمی است که سالیان سال مورد بحث و بررسی متخصصان علوم شناختی و اعصاب قرار گرفته است و به علت اهمیت آن هنوز هم از مباحث ویژه برای تحقیق و پژوهش است.

حافظه چیست؟

به طور کلی حافظه نوعی توانایی است. توانایی در به خاطر آوردن اطلاعات و خاطرات از تجارب قبلی، که فرد در زندگی خود داشته یا آن ها را یاد گرفته است یا به عبارتی توانایی برای کسب مهارت های جدید می باشد.

علم روان شناسی نیز، حافظه را: توانایی مغز برای ذخیره کردن اطلاعات، نگهداری اطلاعات و سپس بازیابی یا به نوعی برگرداندن اطلاعات تعریف کرده است.

تالوینگ به عنوان یک روان شناس حافظه را وسیله ای تعریف کرده است که ما تجارب قبلی مان را در آن نگهداری می کنیم و از طریق این وسیله اطلاعات را برای استفاده در زمان حال از آن استخراج می کنیم .
 توجه: در صورتی که تصویر واضح نیست اینجا را کلیک کنید.

حافظه

اگر حافظه ای در کار نبود چه می شد؟

حافظه فرایندی است که به انسان در موارد زیر به انسان کمک می کند:
درک و حل مسائل
استدلال کردن
قضاوت کردن
تصمیم گیری
حتی فکر کردن 

و همه ی این فعالیت های شناختی ذهن با حافظه عجین شده است.

البته که نمی توانیم به طور قطعی بگوییم حافظه روندی بدون عیب و نقص را طی می کند.

نه ! اتفاقا ممکن است حافظه هم دچار عیب و نقص هایی شود، مثلا گاهی اوقات ما چیزهایی را که به ذهن سپرده ایم فراموش می کنیم و یا در به یادآوری بعضی از اطلاعات و یا خاطراتمان به مشکل بر می خوریم.

مشکلات و درد سر هایی که حافظه می تواند برای ما به وجود بیاورد از فراموش کردن اینکه کلید خانه را کجا گذاشته ایم و یا اینکه فراموش کنیم زیر غذایمان را خاموش کنیم شروع می شود و می تواند تا الزایمر و یا اختلالات مربوط به زوال عقل پیش برود که باعث شود در روند زندگی روزمره مشکلاتی ایجاد شود و عملکرد هایمان تحت تاثیر قرار بگیرد. اما بدون شک می دانیم که اگر حافظه به طور کلی از بین برود، تقریبا زندگی مان از بین خواهد رفت.

حافظه چیست

فراحافظه چگونه معنا می شود ؟

فراحافظه شامل دانش عملکرد و فرآیند های حافظه و نظارت بر آن است. این دانش با باورهای مربوط به توانایی حافظه یک فرد در موقعیت های خاص متفاوت است.

چه مراحلی در حافظه انجام و طی می شود؟  

در فرآیند تشکیل حافظه، سه مرحله طی می شود:
رمزگردانی
اندوزش
بازیابی 

مرحله ی رمزگردانی یا رمز گذاری

 مرحله اول که مرحله ی رمزگردانی یا رمز گذاری نامیده می شود، مرحله ای است که به دریافت و ثبت اطلاعات مربوط می شود. یعنی اطلاعاتی که وارد ذهن ما می شوند در این مرحله دریافت می شوند و روی این اطلاعات پردازش هایی صورت می گیرد و سپس اطلاعات جدید ما با اطلاعات قبلی ترکیب می شوند.

مرحله اندوزش یا نگهداری

مرحله ی بعدی که مرحله اندوزش یا نگهداری است مرحله ای است که به ذخیره سازی اطلاعات ربط پیدا می کند. می پرسید که چگونه ؟ این گونه که اطلاعاتی که در حافظه ما رمز گذاری شده است در این مرحله در ذهن ما ثبت می شود و به صورت دائمی در ذهن ما می ماند.

مرحله اندوزش یا نگهداری

در مرحله ی آخر که بازیابی صورت می گیرد، به نوعی ما دست به یادآوری می زنیم به این صورت که سعی می کنیم اطلاعاتی را که در موقعیت های مختلف لازم داریم، مثلا کلاس درس را در نظر بگیرید: معلمی که از دانش آموزانش درس می پرسد و دانش آموزان در این موقعیت از بازیابی و یا یادآوری استفاده می کنند تا بتوانند پاسخ سوال های معلم خود را بدهند، را باریابی کنیم.

حافظه چگونه کار می کند

ما چند نوع حافظه داریم؟

به طور کلی، ما سه نوع حافظه داریم، که هر کدام از انواع حافظه به دسته های دیگر تقسیم می شوند.
حافظه حسی
حافظه کوتاه مدت
حافظه بلند مدت 

انواع حافظه

همانطور که در مثال بالا و داستان رضا هم خواندید حافظه حسی مربوط به همین حالا و اطلاعاتی است که در لحظه از محیط دریافت می کنیم.

بعد از اینکه پردازش هایی بر روی اطلاعات در حافظه حسی صورت گرفت این اطلاعات به کوتاه مدت می روند و بعد از ان به حافظه بلند مدت. مانند خاطراتی که در گذشته برای ما رخ داده و همان طور که خواندید، رضا هم با اندکی توجه و تمرکز توانست خاطراتش را که در حافظه بلند مدتش ثبت شده بود بازیابی کند.

آیا می توانیم همیشه به حافظه مان اطمینان کافی داشته باشیم؟

نظر شما در مورد این سوال چیست؟ شما چگونه فکر می کنید؟ برای اینکه بتوانید به این سوال به خوبی جواب دهید موارد زیر را در نظر بگیرید:

همسایه تان را در نظر بگیرید که به شما می گوید تصادفی به شدت دلخراش در اطراف محل سکونتتان اتفاق افتاده است ولی وقتی که شما در مورد این اتفاق پرس و جو می کنید می بینید که خیر! همچین اتفاقی اصلاً رخ نداده است. اما آیا واقعا این تصادف رخ داده است؟

جوانی که به قتل دوستش نزد پلیس اعتراف کرده ولی در زمان قتل در مسافرت بوده است. در موارد این چنینی چه اتفاقی برای حافظه می افتد؟  یک سری اتفاقات هم هستند که در ذهن ما روی می دهند اما در واقعیت اصلاً رخ نداده اند.

فردی که این خاطرات را برای ما تعریف میکند ممکن است همه آن ها را با دقت و جزئیات کامل برای ما بازگو کند و حین تعریف آن ها اشک بریزد یا بخندد روان شناسان این خاطرات را خاطرات دروغین نامیده اند. پس با این تفاسیر نمی توانیم بگوییم که قدرت حافظه یک قدرت مطلق است و ما می توانیم به راحتی به حافظه مان اعتماد کنیم .

بیشتر بدانید

سندروم حافظه کاذب چیست ؟
حافظه کاذب زمانی رخ می دهد که مغز انسان ها یک سری خاطرات غیر واقعی و نادرست را به وجود می آورد. ادراک غلطی که ما از حوادث و اتفاقاتی که برایمان می افتد داریم، نتیجه گیری های غیر منطقی ما در تداخل اطلاعات جدید و قدیم ما، احساسات منفی ما که باعث برانگیختگی بیش از حد در ما میشود، ترکیب اتفاقات و رویداد ها و اطلاعات غلط موجب به وجود آمدن حافظه کاذب در افراد می شود.

خاطرات چگونه در حافظه شکل می گیرند؟

برای اینکه خاطرات جدید در حافظه ما شکل بگیرد، اطلاعات در مغز ما باید شکلی قابل استفاده به خود بگیرند. اما چگونه ؟ جواب این سوال ساده است؛ از طریق فرآیند رمز گردانی. زمانی که اطلاعات به خوبی در ذهن و حافظه ما رمزگردانی شد یعنی در حافظه ما ثبت شد خاطرات جدید شکل می گیرد در ذهن ذخیره می شود تا در زمان لازم مورد استفاده قرار بگیرد .

خاطرات تا چه مدت در حافظه باقی می ماند؟

بعضی از خاطرات بسیار کوتاه است و فقط چند  ثانیه زمان می برد تا ما پی به اطلاعات حسی جهان اطراف ببریم. اما حافظه کوتاه مدت کمی طولانی تره و حدود 20 تا 30 ثانیه زمان می برد و خاطراتی را شامل می شود که ما در حال حاضر بر روی آن ها تمرکز کرده و به آن ها توجه داریم.

سرانجام برخی خاطرات مدت زمان طولانی تری در حافظه ما باقی می مانند. خاطراتی که در حافظه ی بلند مدت ما قرار دارد و ممکن است روزها، هفته ها، ماه ها و حتی سال ها در حافظه ما باقی بمانند و ما در صورت نیاز می توانیم آن ها را به حوزه ی آگاهی و هوشیاری خود بیاوریم.

چگونه ازاطلاعاتی که در حافظه ما قرار دارد استفاده کنیم ؟

برای استفاده از اطلاعاتی که در حافظه ما وجود دارد و از قبل در حافظه رمزگردانی شده است، همان طور که در بالا هم گفته شد ما باید این اطلاعات را بازیابی کنیم.

فاکتور ها و عوامل بسیاری وجود دارد که می تواند بر نحوه بازیابی اطلاعات از حافظه تاثیر بگذارد مانند اطلاعاتی که قصد داریم از آن استفاده کنیم (سرنخ ها و نشانه های بازیابی موجود).

البته این نکته را هم در نظر بگیرید که این فرآیند همیشه بدون عیب و نقص نیست می پرسید چرا؟ به شما خواهیم گفت: ایا تا به حال برایتان پیش امده که بخواهید جواب یک سوال را بدهید اما نتوانید؟ به گونه ای که انگار جواب را می دانید و جواب در نوک زبانتان گیر کرده است؟ بله! این پدیده که به پدیده نوک زبانی معروف است. این نمونه ای از یک مسئله بازیابی حافظه است.

سازمان دهی حافظه چگونه است ؟

توانایی دسترسی و بازیابی اطلاعات از حافظه طولانی مدت به ما این امکان را می دهد تا در واقع از این حافظه برای تصمیم گیری، تعامل با دیگران و حل مشکلات و پیدا کردن راه حل برای تعارضات استفاده کنیم. اما چگونه اطلاعات در حافظه ما سازماندهی می شوند؟

یکی از روش های تفکر در مورد سازماندهی حافظه، به عنوان مدل شبکه معنایی شناخته می شود. این مدل پیشنهاد می کند که محرک های خاص، حافظه های مرتبط به خودشان را فعال می کنند. یک حافظه از یک مکان خاص ممکن است خاطرات مربوط به موارد مرتبط را که در آن مکان رخ داده فعال کند.

چه جوری این اتفاق می افتد؟ به این مثال توجه کنید:  فکر کردن در مورد یک ساختمان خاص دانشگاه ممکن است باعث زنده شدن خاطرات حضور در کلاس های درس، دوره ی تحصیل و معاشرت با دوستان و هم کلاسیان شود.

بیشتر بدانید

الیزابت فیشمن لافتس آمریکایی
یک دانشمند به نام در حوزه ی روان شناسی و متخصص صاحب علم در حوزه شناختی و حافظه بود. او با انجام آزمایش ها و تحقیقات متعدد در زمینه ی حافطه کمک های شایانی به شناخت حافظه کرد.  شهرتی که الیزابت دارد جهانی است و او بسیاری از جوایز علمی دنیا را از آن خود کرده است. 

چرا اطلاعات را فراموش می کنیم ؟

فراموشی یک اتفاق رایج است. توجه داشته باشید که به چه اندازه اطلاعات را فراموش می کنید. چند بار در روز یا هفته نام یک خیابان را فراموش کرده اید؟ یا یادتان رفته ماشین تان را در کجا پارک کرده اید؟ اما چرا ما انسان ها اطلاعاتی را که در گدشته رخ داده است را فراموش می کنیم؟ اگر بخواهیم کوتاه و مختصر بگوییم به چهار دلیل:
عدم ذخیره سازی اطلاعات
زمینه فراموشی که در ما وجود دارد
شکست در بازیابی و یادآوری اطلاعات
تداخل اطلاعات در ذهن

حافظه چیست

اگر دوست دارید  راجع به تکنیک قلعه حافظه برای افزایش حافظه بدانید، به صفحه مورد نظر مراجعه نمایید.

جمع بندی ای سنج

 در این مقاله سعی کردیم که توضیحی جامع و مفید در مورد حافظه به شما ارائه دهیم. همانطور که گفته شد سه مرحله در حافظه انجام می شود: رمزگردانی، اندوزش و بازیابی. همچنین هر فردی سه نوع حافظه حسی، کوتاه مدت و بلند مدت دارد.

به هر حال با مطالعه کامل این مقاله می توانید تقریباً شناخت جامعی از مفهوم و کارکرد حافظه بدست بیاورید و دانش خود را در زمینه ی حافظه و هر آنچه که به آن مربوط می شود، افزایش دهید؛ و در صورت لزوم این اطلاعات را در اختیار دیگران هم بگذارید.

 با توجه به اهمیت حافظه، شما از چه راه هایی برای تقویت آن استفاده می کنید؟ لطفا دیدگاه و نظرات ارزشمند خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.

حافظه کوتاه مدت چیست؟
تست هوش وکسلر
راه های تقویت حافظه در حین درس خواندن
23 حقیقت جالب در مورد حافظه انسان که باید بدانید
تست هوش استنفورد-بینه
تیرگی مغزی چیست؟
5 روش شگفت انگیز تاثیر استرس بر مغز
نشخوار فکری
ضریب هوشی نرمال چقدر است؟

اصطلاحات مهم این مقاله

جهت نمایش بیشتر اصطلاحات کلیک نمایید
لطفا امتیاز خود را برای این محتوا ثبت کنید
10 اسفند 1402 06:31

بسیار عالی بود

26 اردیبهشت 1400 23:47

مفید بود