بررسی 0 تا 100 مشاوره شغلی | مزایای آن
یکی از مهمترین تصمیماتی که هر فردی در طول زندگی خود باید اتخاذ کند، انتخاب یک شغل مناسب است. مشاوره شغلی به شما در این زمینه کمک میکند تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.
البته مشاوره شغلی فقط برای افرادی که به تازگی قصد دارند وارد بازار کار شوند مناسب نیست، اگر قصد دارید شغل خود را تغییر دهید، مشاوره شغلی برای شما هم مناسب است.
در این نوشتار از ای سنج به بررسی جزئیات جامع مشاوره شغلی میپردازیم تا با استفاده از این نکات بسیار مهم بتوانید بهترین تصمیم را برای آینده خود بگیرید.
مشاوره شغلی چیست؟
مشاوره شغلی فرآیندی است که به شما کمک میکند تا خودتان و دنیای کار را بشناسید و در نهایت تصمیمات شغلی مناسبی را اتخاذ کنید. در این فرآیند، مشاور با استفاده از تخصص و تجربه خود به شما کمک میکند تا:
- علایق، مهارتها، ارزشها و شخصیت خود را بشناسید.
- اطلاعات لازم درباره مشاغل مختلف را کسب کنید.
- مهارتهای لازم برای جستجوی شغل و مصاحبه را یاد بگیرید.
- مسیر شغلی مناسب خود را پیدا کنید.
- در صورت نیاز، در زمینه تغییر شغل یا ارتقای شغلی راهنمایی دریافت کنید.
برخلاف تصور رایج، در جلسات مشاوره شغلی قرار نیست لیست بلند بالایی از مشاغل به شما ارائه شود تا از بین آنها یکی را انتخاب کنید. هدف اصلی این جلسات، خودشناسی و شناخت دنیای کار است تا بتوانید تصمیمات شغلی درست و مناسبی برای خود بگیرید.
در جلسات مشاوره شغلی، فرصتی برای شما فراهم میشود تا علاوه بر خودشناسی و شناخت دنیای کار، درباره ایدهها، احساسات، افکار و نگرانیهای خود در مورد کار و رشته تحصیلیتان نیز صحبت کنید.
مشاوره شغلی برای چه افرادی مناسبی است؟
همه افراد در طول زندگی خود میتوانند از مزایای مشاوره شغلی بهرهمند شوند. اما برخی افراد بیشتر از دیگران به این راهنمایی و مشاوره نیاز دارند:
- دانشآموزانی که در انتخاب رشته تحصیلی مناسب تردید دارند.
- دانشجویانی که از رشته تحصیلی خود رضایت ندارند.
- دانشجویانی که به دنبال شغل مناسب بعد از فارغالتحصیلی هستند.
- اشخاصی که از شغل فعلی خود رضایت ندارند.
- به دنبال شغل با درآمد بیشتر هستند.
- در پی شغل با ساعات کاری مناسبتر هستند.
- افرادی که احساس میکنند در شغل خود پیشرفتی ندارند.
- از مهارتهایشان به طور کامل استفاده نمیشود.
- در محل کار خود با مشکلاتی مانند استرس و اضطراب مواجه هستند.
- افرادی که ایدههای جدیدی برای کسب و کار دارند.
- اشخاصی که به دنبال برنامهریزی برای راهاندازی کسب و کار خود هستند.
- افرادی که به دنبال منابع مالی برای راهاندازی کسب و کار خود هستند.
- به دنبال ارتقای شغلی هستند.
- افرادی که به دنبال تغییر در سبک زندگی خود هستند.
معیارهای انتخاب شغل در مصاحبه شغلی
برای اینکه بتوانید در مصاحبه شغلی، بهترین شغل آینده خود را انتخاب کنید، نیاز است که به نکات زیر توجه داشته باشید:
بازار کار مناسب
شما باید شغلی را انتخاب کنید که فرصت شغلی برای آن در بازار کار موجود باشد.
شما میتوانید با متخصصان بازار کار و مشاوران شغلی مشورت کنید تا از در دسترس بودن شغل مورد نظر خود اطمینان حاصل کنید.
بررسی علاقه خود
زمانی که شما به کاری که انجام میدهید علاقه دارید، انگیزه و رغبت بیشتری برای انجام آن خواهید داشت و در آن موفقتر خواهید بود. همچنین از انجام آن لذت خواهید برد و رضایت شغلی شما افزایش خواهد یافت.
توجه به مهارتها
یکی از مهمترین معیارهای انتخاب شغل، توجه به مهارتهای فردی است. مهارتهای فردی تواناییهایی هستند که به شما در انجام کارهای مختلف کمک میکنند. این مهارتها میتوانند شامل مهارتهای فنی، مهارتهای ارتباطی، مهارتهای حل مسئله و مهارتهای مدیریتی باشند.
داشتن استعداد کافی
استعداد یک توانایی ذاتی و طبیعی در انجام یک کار خاص است. هر فردی دارای یک یا چند استعداد است که می تواند به او در موفقیت در کار و زندگی کمک کند. اگر استعداد لازم برای انجام کار را داشته باشید، می توانید کار خود را با کیفیت و سرعت بیشتر انجام دهید.
تحصیلات مرتبط
تحصیلات میتواند به شما در کسب مهارت های لازم برای انجام کار مورد نظر کمک کند. همچنین تحصیلات میتواند به شما در ارتقا شغلی و افزایش درآمد کمک کند. البته این موضوع به تنهایی کافی نیست و باید به همه معیارها توجه شود.
نوع نگرش به شغل
نگرش به شغل یعنی دیدگاه و طرز تفکر فرد نسبت به شغل خود. این نگرش میتواند مثبت یا منفی باشد. نگرش مثبت به شغل یعنی فرد از کار خود لذت می برد و آن را مفید و ارزشمند میداند. در مقابل، نگرش منفی به شغل یعنی فرد از کار خود لذت نمیبرد و آن را خسته کننده، بی ارزش و بی معنی میداند.
تجربه شغلی
کارفرمایان معمولاً افرادی را استخدام میکنند که تجربه کار در آن زمینه را داشته باشند. به همین دلیل با بالا بودن تجربه در یک جایگاه شغلی، احتمال استخدام شدن شما هم افزایش پیدا میکند.
حقوق و مزایا
در هنگام انتخاب یک شغل مناسب باید به حقوق و ارزش آن هم توجه کنید، البته هر چقدر بتوانید ارزش بیشتری را برای سازمان خلق کنید، حقوق و مزایای بیشتری هم خواهید داشت.
چه زمانی به مشاور شغلی مراجعه کنیم؟
در برخی موارد خاص، مراجعه به مشاور شغلی میتواند بسیار مفید باشد. این موارد عبارتند از:
-
نارضایتی از شغل فعلی:
- اگر از شغل فعلی خود راضی نیستید و احساس بسیاری بدی دارید مراجعه به یک مشاور شغلی میتواند به شما در شناسایی دلایل نارضایتی خود و یافتن راه حلهای مناسب کمک کند.
-
اضطراب تغییر شغل:
- اگر تصمیم به تغییر شغل گرفته اید اما دارای اضطراب تغییر شغل هستید و نمیدانید دقیقا باید چگونه این کار را انجام دهید، مشاوره شغلی میتواند به شما کمک کند.
-
تردید در انتخاب رشته تحصیلی:
- اگر نمیتوانید تصمیم قطعی و مناسبی برای تحصیل در رشته مدنظر خود را اتخاذ کنید، یک مشاوره شغلی با تخصص و تجربه خود، بهترین راهنما برای شما است.
مطرح کردن موضوعات مهم در جلسات مشاوره شغلی
جلسات مشاوره شغلی فرصتی عالی برای شما هستند تا با یک متخصص باتجربه در مورد انتخاب شغل، مسیر شغلی و چالشهای شغلی خود صحبت کنید. برای بهرهمندی بیشتر از این جلسات، مهم است که موضوعات مورد نظر خود را به طور دقیق و منسجم مطرح کنید.
در اینجا چند موضوع مهم که میتوانید در جلسات مشاوره شغلی مطرح کنید:
-
علایق و مهارتهای خود:
- در مورد علایق و مهارتهای خود صحبت کنید. چه کارهایی را دوست دارید انجام دهید؟ در چه کارهایی مهارت دارید؟ چه استعدادهایی دارید؟
- مشاور شغلی میتواند به شما در شناسایی علایق و مهارتهای خود و ارتباط آنها با مشاغل مختلف کمک کند.
-
ارزشهای خود:
- در مورد ارزشهای خود صحبت کنید. چه چیزهایی برای شما در زندگی و کار مهم است؟ به دنبال چه نوع محیط کاری هستید؟
- مشاور شغلی باعث شناسایی ارزشهای شما و انتخاب شغل و مسیر شغلی مناسب میشود.
-
اهداف شغلی خود:
- در مورد اهداف شغلی خود صحبت کنید. در آینده خود را در چه جایگاهی می بینید؟ چه نوع شغلی را می خواهید داشت؟ به چه میزان درآمد و موقعیت اجتماعی می خواهید رسید؟
- مشاور شغلی میتواند به شما در برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف شغلی خود کمک کند.
-
چالشهای شغلی خود:
- در مورد چالشهای شغلی خود صحبت کنید. با چه مشکلاتی در محل کار خود مواجه هستید؟ در انتخاب شغل یا مسیر شغلی خود با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
- مشاور شغلی میتواند چالشهای شغلی موجود را با شما مطرح میکند.
عواقب انتخاب شغل اشتباه
شغلی که انتخاب میکنید میتواند تاثیرات زیادی بر سلامتی، رضایت از زندگی، موفقیت و آینده شما داشته باشد. انتخاب شغل اشتباه میتواند منجر به عواقب منفی زیادی شود از جمله:
- احساس خستگی و کسالت در محل کار
- احساس بیانگیزگی و بیتفاوتی نسبت به کار
- احساس عدم موفقیت و ناکامی
- استرس و اضطراب
- افسردگی و احساس غم
- کاهش اعتماد به نفس
- مشکلات خواب
- سردرد و میگرن
- مشکلات گوارشی
- مشکلات در روابط خانوادگی و دوستانه
- انزوا و گوشهگیری
- کاهش کیفیت زندگی
- عدم توانایی در یادگیری مهارتهای جدید
- عدم توانایی در ارتقای شغلی
- عدم توانایی در رسیدن به اهداف شغلی
- صرف وقت و هزینه برای آموزش و تجربه در یک شغل غیر مناسب
- عدم توانایی در کسب درآمد مناسب
- از دست دادن فرصتهای شغلی مناسب دیگر
بررسی انواع مشاوره شغلی
با توجه به گسترش فضای آنلاین، میتوانید از خدمات مشاوره شغلی حضوری و آنلاین استفاده کنید، نکته مهم است که قبل از جلسه مشاوره شغلی، حتما از رزومه و مجوز مشاور شغلی، اطلاع پیدا کنید.
برای دریافت بهترین نتیجه از مشاوره شغلی، بهتر است که از مشاوره حضوری استفاده کنید ولی در صورت وجود محدودیت، جلسات آنلاین هم مفید است.
مراحل جلسات مشاوره شغلی
مراحل مشاوره شغلی معمولاً به شرح زیر است:
-
آشنایی با مشاور شغلی
- در این مرحله شما با مشاور شغلی آشنا میشوید و درباره خود و اهداف شغلی خود صحبت میکنید.
- مشاور نیز درباره خدمات خود و نحوه کار خود به شما توضیح میدهد.
-
ارزیابی
- در مرحله ارزیابی، مشاور با استفاده از ابزارهای مختلف مانند آزمون و مصاحبه به ارزیابی علایق و مهارتهای شما میپردازد.
- همچنین مشاور اطلاعات لازم درباره بازار کار و مشاغل مختلف را جمعآوری میکند.
-
برنامهریزی
- در این مرحله مشاور با شما همکاری میکند تا یک برنامه ریزی برای آینده شغلی خود انجام دهید.
- این برنامه میتواند شامل اهداف شغلی شما، گامهای لازم برای رسیدن به این اهداف و منابع لازم باشد.
-
پیگیری
- مشاور شغلی پیشرفت شما را در رسیدن به اهداف شغلی خود پیگیری میکند.
- همچنین در صورت نیاز به شما راهنمایی و پشتیبانی ارائه میدهد.
تعداد جلسات مشاوره شغلی به نیاز شما و نظر مشاور متفاوت است. معمولاً چند جلسه برای انجام مراحل ذکر شده کافی است.
تاثیر و اثربخشی مشاوره شغلی
تاثیر و اثربخشی مشاوره شغلی در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. برخی از این اثرات عبارتند از:
- کاهش استرس شغلی: مشاوره شغلی میتواند به افراد در شناسایی منابع استرس شغلی و توسعه استراتژیهای مقابله با آنها کمک کند.
- افزایش رضایت شغلی: میتواند به افراد در انتخاب شغل مناسب با مهارتها، علاقهمندیها و ارزشهای خود کمک کند که منجر به افزایش رضایت شغلی میشود.
- افزایش کارایی شغلی: به افراد در توسعه مهارتهای لازم برای موفقیت در شغل خود کمک کند که منجر به افزایش کارایی شغلی میشود.
- افزایش درآمد: مشاوره شغلی میتواند به افراد در انتخاب شغل با حقوق و مزایای بهتر کمک کند که منجر به افزایش درآمد میشود.
فواید شرکت در جلسات مشاوره شغلی
اگر شما فکر میکنید که جلسات مشاوره شغلی، فواید کمی دارند، نکاتی که در ادامه بیان میکنیم برای شما مهم است:
بررسی گزینههای مختلف شغلی
همه ما در طول زندگی با انتخابهای زیادی روبه رو هستیم و مهم است است که بهترین گزینه را انتخاب کنیم، جلسات مشاوره شغلی هم در این زمینه به شما کمک میکنند تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
همچنین موارد زیر هم بررسی خواهد شد:
- به کارهایی فکر کنید که از انجام آنها لذت میبرید.
- چه چیزهایی شما را جذاب میکند؟
- چه مهارتهایی دارید که میتوانید از آنها در کار خود استفاده کنید؟
- در چه کارهایی مهارت دارید؟
- چه استعداد هایی دارید؟
- چه ارزشهایی برای شما مهم هستند؟
- میخواهید در چه نوع محیطی کار کنید؟
- چه نوع کار با ارزشهای شما همخوانی دارد؟
- چه مشاغلی در بازار کار تقاضا دارند؟
- چه مهارتهایی برای موفقیت در این مشاغل لازم است؟
- چقدر میتوانید درآمد کسب کنید؟
پس از بررسی گزینههای شغلی مختلف میتوانید بهترین شغل را با توجه به علایق، مهارتها، ارزشها و شرایط بازار کار انتخاب کنید.
اهمیت شبکهسازی و نقش مشاور شغلی در آن
شبکهسازی یکی از کلیدیترین مهارتها برای رشد شغلی و پیشرفت در هر حوزهای است. این مهارت به شما کمک میکند تا:
- با افراد موفق و تاثیرگذار در حوزه مورد علاقه خود ارتباط برقرار کنید.
- از فرصتهای شغلی جدید مطلع شوید.
- مهارتها و دانش خود را به روز نگه دارید.
- از حمایت و راهنمایی دیگران بهره مند شوید.
تمرین مصاحبه شغلی در جلسه مشاوره
مصاحبه شغلی یکی از مراحل مهم و چالشبرانگیز در جستجوی شغل است. بسیاری از افراد در هنگام مصاحبه احساس اضطراب و ناراحتی میکنند که میتواند بر عملکرد آنها تاثیر منفی بگذارد.
تمرین مصاحبه شغلی میتواند به شما در موارد زیر کمک کند:
کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس: وقتی شما برای مصاحبه آماده هستید، احساس کنترل بیشتری بر وضعیت خواهید داشت و کمتر اضطراب خواهید داشت.
بهبود مهارتهای ارتباطی: میتوانید به طور موثر با مصاحبهکننده ارتباط برقرار کنید و خود را به خوبی معرفی کنید.
تقویت پاسخهای شما: تمرین مصاحبه به شما فرصت میدهد تا پاسخهای خود را به سوالات مصاحبه آماده کنید و با اعتماد به نفس آنها را ارائه دهید.
شناسایی نقاط قوت و ضعف: در مصاحبه تمرینی نقاط قوت و ضعف خود را در پاسخ به سوالات مصاحبه شناسایی میکنید.
آگاهی مشاور شغلی از موانع موجود در مسیر شغلی
یکی از مزایای استفاده از مشاوره شغلی این است که مشاور شما از موانع موجود در مسیر شغلی شما آگاه است. مشاور شغلی با توجه به آگاهی خود از موانع موجود در مشاغل مختلف، میتواند به شما در انتخاب شغلی مناسب با تواناییها و علاقهمندیهای شما کمک کند. همچنین به شما در برنامهریزی برای آینده و رسیدن به اهداف شغلی خود با توجه به موانع موجود کمک کند.
اهمیت تستهای شناخت مهارت در انتخاب شغل
تستهای شناخت مهارت ابزارهای مفیدی هستند که میتوانند به شما در انتخاب شغل مناسب کمک کنند. این تستها میتوانند به شما در شناسایی مهارتهای ذاتی و اکتسابی خود کمک کنند. با شناخت مهارتها و علاقهمندیهای خود میتوانید شغلهای مناسبی را انتخاب کنید که با تواناییها و خواستههای شما همخوانی داشته باشد.
انواع مختلفی از تستهای شناخت مهارت وجود دارد:
- تستهای هوش: این تستها میتوانند به شما در سنجش توانایی حل مسئله، استدلال و تفکر منطقی شما کمک کنند.
- تستهای شخصیتی: باعث میشود تا شما به شناخت ویژگیهای شخصیتی خود و نوع محیط کاری که برای شما مناسی است برسید
- تستهای مهارتهای خاص: میتوانند به شما در سنجش مهارتهای شما در زمینههای خاص مانند مهارتهای ارتباطی، مهارتهای کامپیوتری و مهارتهای مدیریتی کمک کنند.
تدوین برنامه شغلی
با جلسات مشاوره شغلی میتوانید قدمهای ایمنی را با استفاده از تدوین برنامه جامع شغلی بردارید، این برنامه شامل همه نکاتی است که در فواید جلسات مشاوره شغلی بیان کردیم.
ویژگیهای یک مشاور شغلی مناسب
یک مشاور شغلی خوب کسی است که میتواند به شما در موارد زیر کمک کند:
- شناسایی مهارتها، علاقهمندیها و ارزشهای شما: یک مشاور شغلی خوب با استفاده از ابزارهای مختلف مانند تستها و مصاحبه میتواند به شما در شناسایی تواناییها، خواستهها و ارزشهای شما کمک کند.
- انتخاب شغل مناسب: با توجه به اطلاعاتی که از شما به دست میآورد، میتواند به شما در انتخاب شغل مناسبی که با تواناییها و خواستههای شما همخوانی داشته باشد کمک کند.
- برنامهریزی برای آموزش و توسعه مهارتها: به شما در شناسایی مهارتهای لازم برای شغل مورد علاقه شما و برنامهریزی برای کسب آنها کمک کند.
- شبکهسازی: یک مشاور شغلی خوب میتواند به شما در برقراری ارتباط با افراد موفق و تاثیرگذار در حوزه مورد علاقه شما کمک کند.
- جستجوی شغل: میتواند به شما در رزومهنویسی، آماده شدن برای مصاحبه و جستجوی فرصتهای شغلی مناسب کمک کند.
سخن نهایی
در این نوشتار به صورت کامل همه جنبهها و ابعاد مشاوره شغلی را بررسی کردیم و متوجه شدیم که این جلسات مشاوره، فقط برای افرادی که قصد دارند به تازگی وارد بازار کار شوند مناسب نیست، بلکه اگر قصد دارید که شغل خود را تغییر دهید میتوانید از مشاوره شغلی استفاده کنید.
به شما پیشنهاد میدهیم تا سایر مقالات ای سنج در زمینه انتخاب شغل را مطالعه کنید تا با آگاهی بیشتر، بهترین تصمیم را بگیرید.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
آیا مشاوره شغلی میتواند در کاهش اضطراب و استرس کمک کند؟
- بله، مشاور میتواند به شما در شناسایی منابع اضطراب و استرس و یافتن راهحلهای مناسب برای آنها کمک کند.
-
آیا مشاوره شغلی برای همه افراد مفید است؟
- بله، مشاوره شغلی میتواند برای همه افراد مفید باشد، فارغ از سن، جنس، تحصیلات یا سابقه شغلی.
-
جلسات مشاوره شغلی برای یافتن شغل دوم مناسب است؟
- بله، مشاوره شغلی میتواند به شما در انتخاب شغل دوم کمک کند. مشاور میتواند به شما در شناسایی علایق، مهارتها و زمان شما و یافتن شغلهایی که با این ویژگیها همخوانی دارند، کمک کند.