شتابدهنده چیست و چگونه به رشد استارتاپ‌ها کمک می‌کند؟

شتابدهنده اصطلاحی است که در فضای استارتاپی، استفاده بسیاری می‌شود، اگر شما دارای کسب و کاری هستید و یا قصد دارید که یک استارتاپ را راه‌اندازی کنید، داشتن اطلاعات جامعی از شتابدهنده‌ها می‌توانید به رشد و پیشرفت کسب و کار شما کمک کند.

با این نوشتار از ای سنج همراه باشید و با پیاده‌سازی این نکات، به نتایج فوق‌العاده‌ای دست پیدا کنید.

شتابدهنده استارتاپ چیست؟

شتابدهنده استارتاپ برنامه‌ای کوتاه‌مدت و فشرده برای رشد و پیشرفت استارتاپ‌ها است که با هدف تسریع در روند پیشرفت آنها طراحی شده است. این برنامه‌ها با ارائه خدمات مختلفی مانند آموزش، مشاوره، سرمایه‌گذاری و فضای کار، به استارتاپ‌ها کمک می‌کنند تا در مدت کوتاهی به موفقیت برسند.

شتابدهنده‌های استارتاپ را می‌توان مانند پادگان‌های آموزشیِ فشرده و تخصصی در نظر گرفت که با هدف آماده‌سازی استارتاپ‌ها برای ورود به میدان نبردِ واقعیِ بازار و رقابت، طراحی شده‌اند. در این پادگان‌ها، استارتاپ‌ها طی یک برنامه‌ی فشرده و منظم، آموزش‌های لازم برای بقا و پیشرفت در دنیای واقعیِ کسب‌وکار را می‌بینند و مهارت‌های لازم برای جذب سرمایه، توسعه‌ی محصول، بازاریابی و ... را کسب می‌کنند.

مزایای شتابدهنده استارتاپ برای کسب و کارها

هر کسب و کاری با استفاده از شتابدهنده‌ها می‌تواند سرعت رشد خود را افزایش دهد، با استفاده از شتابدهنده می‌توانید به مزایای زیر دست پیدا کنید:

• تامین بودجه اولیه: شتابدهنده‌ها با تأمین وجه اولیه و ارائه خدمات مختلف به استارتاپ‌ها، نقش موثری در رشد و توسعه‌ی آنها ایفا می‌کنند. سرمایه‌گذاری در شتابدهنده‌ها می‌تواند برای سرمایه‌گذاران سود قابل توجهی به ارمغان بیاورد.

• همکاری و کار گروهی: با استفاده از شتابدهنده، می‌توانید از یک مجموعه حرفه‌ای برای کسب و کار خود استفاده کنید، اگر در راه‌اندازی کسب و کار، نیروی کافی ندارید با شتابدهنده‌ها می‌توانید از تجربه یک گروه متخصص بهره مند شوید.

• آموزش و تربیت: شتابدهنده‌ها علاوه بر ارائه فضای کار و سرمایه‌گذاری، فرصت‌های آموزشی منحصر به فردی را نیز برای استارتاپ‌ها فراهم می‌کنند. این فرصت‌ها به استارتاپ‌ها کمک می‌کنند تا مهارت‌ها و دانش لازم برای رشد و توسعه‌ی خود را کسب کنند.

برخی از برنامه‌های آموزشی و تربیتی رایج در شتابدهنده‌ها عبارتند از:

• برنامه‌های کارورزی: در این برنامه‌ها، استارتاپ‌ها با کارآفرینان و متخصصان باتجربه در زمینه‌ی کسب‌وکارهای نوپا همکاری می‌کنند و از تجربیات و دانش آنها بهره‌مند می‌شوند.
• منتورشیپ: در این برنامه‌ها، منتورهای باتجربه به استارتاپ‌ها در حل مشکلات و چالش‌هایشان کمک می‌کنند و آنها را در مسیر رشد و توسعه‌ی خود راهنمایی می‌کنند.
• سمینارها و کارگاه‌های آموزشی: در این برنامه‌ها، استارتاپ‌ها آموزش‌های لازم در زمینه‌های مختلف مانند مدل‌سازی کسب‌وکار، بازاریابی، جذب سرمایه و ... را می‌بینند.
• جلسات ارائه و بازخورد: در این جلسات، استارتاپ‌ها ایده‌ها و طرح‌های خود را به منتورها و سرمایه‌گذاران ارائه می‌کنند و از آنها بازخورد دریافت می‌کنند.
• تمرینات بازار گرمی کردن: در این تمرینات، استارتاپ‌ها با مشتریان و مخاطبان خود تعامل برقرار می‌کنند و نیازها و خواسته‌های آنها را شناسایی می‌کنند.

• شبکه سازی در استارتاپ: شبکه‌سازی یکی از مهم‌ترین عوامل در موفقیت استارتاپ‌ها است. ایجاد شبکه‌ای قوی از ارتباطات با افراد مختلف، از جمله کارآفرینان، سرمایه‌گذاران، متخصصان و مشتریان، می‌تواند به استارتاپ‌ها در موارد مختلفی مانند جذب سرمایه، توسعه محصول، بازاریابی و ... کمک کند.

شتابدهنده‌ها به دلیل ماهیت خود، محیطی ایده‌آل برای شبکه‌سازی استارتاپ‌ها هستند. برخی از مزایای شبکه‌سازی در شتابدهنده‌ها عبارتند از:

• آشنایی با افراد هم‌فکر: استارتاپ‌ها در شتابدهنده‌ها با افراد هم‌فکر و با انگیزه‌ای آشنا می‌شوند که می‌توانند با آنها همکاری کنند و از تجربیات یکدیگر بیاموزند.
• دسترسی به متخصصان: شتابدهنده‌ها به استارتاپ‌ها امکان دسترسی به متخصصان باتجربه در زمینه‌های مختلف را می‌دهند.
• جذب سرمایه: شبکه‌سازی در شتابدهنده‌ها می‌تواند به استارتاپ‌ها در جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران کمک کند.
• ایجاد فرصت‌های همکاری: شبکه‌سازی در شتابدهنده‌ها می‌تواند به استارتاپ‌ها در ایجاد فرصت‌های همکاری با سایر استارتاپ‌ها و شرکت‌های بزرگ کمک کند.

• روز دمو: روز دمو، نقطه اوج برنامه شتابدهنده است. در این روز، استارتاپ‌ها پس از گذراندن دوره فشرده آموزشی و حمایتی، فرصتی طلایی برای به نمایش گذاشتن دستاوردها و ایده‌های خود به سرمایه‌گذاران بالقوه پیدا می‌کنند.

تفاوت مراکز رشد (Incubators) و شتاب‌دهنده‌ها (Accelerators)

ممکن است شما هم از آن دسته افرادی باشید که مراکز رشد و شتابدهنده را یک مجوعه یکسان در نظر بگیرید ولی باهم تفاوت‌هایی دارد که شامل موارد زیر است: 

تمرکز:

• شتابدهنده: شتابدهنده‌ها به طور خاص بر روی استارتاپ‌های نوپا تمرکز دارند که در مراحل اولیه رشد خود قرار دارند. هدف شتابدهنده‌ها، کمک به این استارتاپ‌ها برای رشد سریع و رسیدن به مرحله جذب سرمایه است.
• مرکز رشد: مراکز رشد طیف وسیع‌تری از استارتاپ‌ها را در بر می‌گیرند، از جمله استارتاپ‌های نوپا و همچنین استارتاپ‌های قدیمی که به دنبال رشد و توسعه‌ بیشتر هستند.

مدت زمان:

• شتابدهنده: برنامه‌های شتابدهنده معمولاً کوتاه‌مدت هستند و چند ماه طول می‌کشند. در طول این مدت، استارتاپ‌ها از خدمات فشرده‌ی آموزشی، مشاوره‌ای و حمایتی شتابدهنده بهره‌مند می‌شوند.
• مرکز رشد: برنامه‌های مراکز رشد معمولاً بلندمدت‌تر هستند و می‌توانند تا چند سال نیز به طول انجامند. این مراکز، فضایی برای استقرار استارتاپ‌ها و همچنین خدمات حمایتی مانند مشاوره، آموزش و ... ارائه می‌دهند.

سرمایه‌گذاری:

• شتابدهنده: شتابدهنده‌ها در ازای دریافت سهام، در استارتاپ‌های نوپا سرمایه‌گذاری می‌کنند. هدف آنها از این سرمایه‌گذاری، کمک به رشد سریع استارتاپ و کسب سود از طریق افزایش ارزش سهام آن است.
• مرکز رشد: مراکز رشد معمولاً در استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. آنها خدمات حمایتی خود را به استارتاپ‌ها ارائه می‌دهند و در ازای آن، حق عضویت یا هزینه‌ای دریافت می‌کنند.

فرایند برنامه‌ شتابدهنده استارتاپ چیست؟

برای اینکه بتوانید به وارد شتابدهنده‌ها شوید نیاز است که به نکات زیر توجه داشته باشید:

مراحل فرایند پذیرش:

• ارائه درخواست: اولین قدم برای ورود به شتابدهنده، ارائه درخواست آنلاین است. در این درخواست، اطلاعات مربوط به استارتاپ، تیم و ایده شما بررسی می‌شود.
• مصاحبه: در صورت تأیید درخواست، از شما برای مصاحبه با تیم شتابدهنده دعوت می‌شود. در این مصاحبه، ایده و طرح خود را به طور کامل به تیم شتابدهنده ارائه می‌کنید و به سوالات آنها پاسخ می‌دهید.
• ارزیابی: پس از مصاحبه، تیم شتابدهنده ایده، تیم و پتانسیل شما را به طور کامل ارزیابی می‌کند.
• پذیرش یا عدم پذیرش: در نهایت، تیم شتابدهنده در مورد پذیرش یا عدم پذیرش شما تصمیم‌گیری می‌کند.

تامین مالی کسب و کار

پول یکی از دلایل اصلی انتخاب شتابدهنده توسط کارآفرینان و تیم‌های بنیان‌گذار است. با این حال، قبل از انتخاب این مسیر، باید به طور کامل مزایا و معایب آن را بررسی کرد و با توجه به نیازها و شرایط خود تصمیم‌گیری کرد.

تمرکز اجباری

تمرکز یکی از مهم‌ترین عوامل در موفقیت استارتاپ‌ها است. کارآفرینان برای اینکه بتوانند به اهداف خود برسند، باید بتوانند بر روی ایده و طرح خود تمرکز کنند و از حواس‌پرتی‌های مختلف دوری کنند. با استفاده از شتابدهنده‌ها به یک تمرکز اجباری دست پیدا می‌کنید که نقش ویژه‌ای در پیشرفت شما دارد.

یادگیری توسط شتابدهنده

با استفاده از شتابدهنده‌ها می‌توانید در زمینه‌های مختلفی، نکات تازه‌ای را درباره کسب و کار فرا بگیرید. شتابدهنده‌ها فرصت‌های مختلفی برای یادگیری در اختیار کارآفرینان قرار می‌دهند، از جمله:

• سمینار و کارگاه: شتابدهنده‌ها سمینارها و کارگاه‌های آموزشی مختلفی را در مورد موضوعات مختلف مانند مدل کسب‌وکار، بازاریابی، جذب سرمایه و ... برگزار می‌کنند.
• کارورزی: شتابدهنده‌ها ممکن است فرصت‌های کارورزی را در شرکت‌های بزرگ و موفق برای کارآفرینان فراهم کنند.
• منتورشیپ: شتابدهنده‌ها به کارآفرینان، منتورهایی را معرفی می‌کنند که می‌توانند تجربیات و دانش خود را در اختیار آنها قرار دهند.

شبکه‌سازی

شبکه‌سازی یکی از مهم‌ترین فعالیت‌هایی است که کارآفرینان می‌توانند در طول دوره شتابدهنده انجام دهند. شبکه‌سازی به معنای ایجاد ارتباطات و تعامل با افراد مختلف در اکوسیستم استارتاپی است.

 شتابدهنده‌ها رویدادهای مختلفی مانند سمینار، کارگاه، گردهمایی و ... برگزار می‌کنند که فرصتی برای آشنایی و تعامل با افراد مختلف مانند همتایان، ارائه‌دهندگان پشتیبانی صنعتی و سرمایه‌گذاران بالقوه فراهم می‌کند.

شتابدهنده مناسب چه افرادی است؟

شتابدهنده‌ها می‌توانند برای بسیاری از استارتاپ‌ها مفید باشند، اما برای همه مناسب نیستند. اگر شرایط زیر را دارید، شتابدهنده می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد:

• آمادگی جابه‌جایی برای 3 تا 6 ماه: شتابدهنده‌ها معمولاً برنامه‌های فشرده‌ای دارند که نیازمند حضور تمام‌وقت شما در محل شتابدهنده است.
• توانایی اختصاص 100% زمان خود به استارتاپ: در طول دوره شتابدهنده، باید تمام تمرکز خود را روی توسعه استارتاپ خود بگذارید.
• پذیرش یک دور سرمایه‌گذاری اولیه نسبتاً کوچک: شتابدهنده‌ها در ازای دریافت سهام، سرمایه اولیه را به استارتاپ‌ها ارائه می‌دهند.
• رشد و پیشرفت در محیطی پرشور و پرفشار: شتابدهنده‌ها محیطی پرانرژی و چالش‌برانگیز دارند که می‌تواند به رشد سریع استارتاپ‌ها کمک کند.
• وجود بیش از یک بنیان‌گذار در تیم: شتابدهنده‌ها به طور کلی به دنبال استارتاپ‌هایی هستند که توسط تیمی متشکل از چند نفر بنیان‌گذاری شده باشند.

راه‌های جایگزین برای شتابدهنده‌ها

علاوه بر مراکز رشد و شتابدهنده‌ها، راه‌های دیگری نیز برای استفاده از منابع و مزایایی که آنها ارائه می‌دهند، بدون نیاز به گذراندن فرآیند شتابدهی و چارچوب‌های آن وجود دارد.

برخی از این جایگزین‌ها عبارتند از:

1. شرکت‌های مشاوره کسب و کار و جذب سرمایه:

• این شرکت‌ها می‌توانند در زمینه‌های مختلف مانند مدل کسب‌وکار، بازاریابی، جذب سرمایه و ... به شما مشاوره ارائه دهند.
• مزیت استفاده از این شرکت‌ها این است که می‌توانید از تخصص و تجربه افراد باتجربه در این زمینه‌ها استفاده کنید.
• عیب استفاده از این شرکت‌ها این است که می‌تواند پرهزینه باشد.

2. سرمایه‌گذاران  باتجربه و متعهد:

• این افراد می‌توانند به شما در تامین مالی استارتاپتان کمک کنند.
• مزیت استفاده از این افراد این است که علاوه بر سرمایه، می‌توانند از تجربیات و تخصص خود نیز به شما بهره بدهند.
• عیب استفاده از این افراد این است که پیدا کردن آنها دشوار است.

3. گردآوری هیئت مشاوران (Board of Advisors):

• این هیئت می‌تواند از افراد باتجربه در زمینه‌های مختلف تشکیل شود.
• مزیت استفاده از هیئت مشاوران این است که می‌توانید از تجربیات و تخصص آنها برای حل مشکلات و چالش‌های استارتاپ خود استفاده کنید.
• عیب استفاده از هیئت مشاوران این است که می‌تواند زمان‌بر باشد.

4. راه‌اندازی خودکفای استارتاپ:

• این روش نیاز به منابع مالی و انسانی بیشتری دارد.
• مزیت این روش این است که استقلال عمل بیشتری خواهید داشت.
• عیب این روش این است که ریسک آن بیشتر است.

سوالات متداول