ازدواج سفید چیست | مزایا و معایب آن
ازدواج سفید پدیدهای که امروزه بسیار رواج پیدا کرده است و این موضوع به دلایل زیادی مربوط است، احتمالا میدانید در ازدواج سفید، زن و مرد علاقهای به ثبت رسمی ازدواج ندارند.
آیا ازدواج سفید مزایایی هم دارد؟ با ازدواج سفید چه مشکلاتی برای زن و مرد به وجود میآید؟
در این نوشتار از ای سنج به تمام ابعاد ازدواج سفید میپردازیم تا اطلاعات کاملی را در پایان مطالعه این مقاله به دست آورید.
ازدواج سفید چیست؟
ازدواج سفید یکی از انواع ازدواج بدون عقد قانون و شرعی است که به دلیل مشکلات دنیای مدرن به وجود آمده است، این نوع ازدواج به صورت رسمی ثبت نمیشود و توافقی شفاهی بین دختر و پسر است. ازدواج سفید در جامعه ایران بین افراد تحصیل کرده و دانشگاهی رواج پیدا کرده است.
بررسی انواع ازدواج
در گذشته منظور از ازدواج همان ازدواج قانونی و رسمی بود ولی امروزه ازدواجهای مختلفی رواج پیدا کرده است و هر کدام دارای مفهوم خاصی هستند، بهتر است که قبل از پرداختن به جزئیات ازدواج سفید، انواع ازدواج را بررسی کنیم:
- ازدواج بنفش: منظور از ازدواج بنفش، ازدواج صوری است که به صورت قانونی هم ثبت میشود ولی احساس و علاقهای بین زوجین وجود ندارد، ممکن است که بر اساس شرایط خاصی، تصمیم به این نوع ازدواج گرفته شود.
- ازدواج موقت: این نوع ازدواج در مذهب شیعه وجود دارد و به مدت محدودی انجام میشود.
- ازدواج غیابی: در ازدواج غیابی ممکن است که یکی از زوجین یا هر دو طرف، امکان حضور در یک مکان واحد برای ازدواج را نداشته باشند.
- ازدواج با خود: در ازدواج با خود یا سولوگامی، فرد با خود عهد میبندد که بهترین زندگی را برای خود بسازد و از خود مراقبت کند.
- ازدواج قانونی: این نوع ازدواج مرسوم است و زوجین به صورت شرعی و قانونی، تشکلیل خانواده میدهند.
- ازدواج سفید: ازدواج سفید در بین فرهنگ ما پذیرفته نیست و دختر و پسر بدون تعهد قانونی و شرعی، زیر یک سقف زندگی میکنند.
تاریخچه ازدواج سفید
ازدواج سفید در سال 1960 میلادی سر زبانها افتاد و با توجه به تغییراتی که شکل گرفت، بسیاری از مردم ترجیح دادند که ازدواج سفید را انتخاب کنند. در ازدواج سفید هم زوجین انواع نیازهای مختلف خود را برطرف میکنند ولی با توجه به شرایط جامعه، علاقهای به ازدواج رسمی ندارند.
ازدواج سفید در ایران و اروپا
افراد در ازدواج سفید به آزادی و استقلال بیشتری میرسند و به همین دلیل، در کشورهای اروپایی این نوع ازدواج، پرطرفدار است. همچنین تغییر نگرشها نسبت به ازدواج قانونی نیز بی تاثیر نیست.
در ایران هم این نوع ازدواج به دلیل تغییرات فرهنگی و اجتماعی، گسترش یافته است و افراد، رابطه و ازدواج سفید را تابو نمیدانند. البته باید توجه داشت که در جوامع سنتی ایران، ازدواج سفید به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست و افراد با این نوع ازدواج، با چالشهای زیادی مواجه میشوند.
تفاوت ازدواج سفید و ازدواج موقت
ازدواج قانونی و شرعی در همه ادیان مانند مسیحیت و یهودیت رایج است، با این نوع ازدواج یک تعهد قانونی و شرعی بین زوجین به وجود میآید که عمل کردن به آن، الزامی است. ازدواج موقت، به صورت قانونی و شرعی انجام میشود و در صورت بروز مشکلات مختلف و بارداری، میتوان از خدمات موردنیاز، استفاده کرد ولی در ازدواج سفید، خدماتی ارائه نمیشود.
ازدواج سفید از نظر اسلام
در اسلام، ازدواج به معنای انجام تعهد زوجین بر اساس شرایط قانونی و شرعی است و ازدواج سفید، رسمیتی ندارد. همچنین ازدواج سفید در شناسنامه ثبت نمیشود و به این دلیل که صفحه مربوط به ازدواج، سفید و خالی است به این اصطلاح معروف است. اسلام فقط ازدواج شرعی و قانونی را به رسمیت میشناسد و ازدواج سفید به معنای همزیستی یا همباشی است و با اصول اسلام، منافات دارد.
ازدواج سفید از نظر حقوقی جرم است؟
در قانون 221 مجازات اسلامی آورده شده است که:
رابطه جنسی بین زن و مردن بدون عقد شرعی به عنوان زنا محسوب میشود و دارای مجازات است.
ازدواج سفید، مورد قبول نیست و در صورت اثبات و وجود شواهد لازم، مجازات تعیین شده انجام میشود.
آمار ازدواج سفید در آمریکا
طبق آخرین آماری که در آمریکا ثبت شده است بسیاری از مردم این کشور به ازدواج سفید روی آوردهاند و سال 1944 میلادی، 3/7 میلیون زوج، بدون ازدواج قانونی، زندگی خود را آغاز کردهاند. بین سالهای 1960 تا 2000 میلادی، این آمار بیش از 10 برابر افزایش یافته است و همچنان هم در حال افزایش است.
شرایط ازدواج سفید
با توجه به اینکه ازدواج سفید بدون تعهد رسمی و قانونی است، برای افرادی جذابیت دارد. در این نوع ازدوج، دو طرف علاقهای به ازدواج دائم ندارند و شاید به دلیل محک زدن و شناخت بیشتر، اقدام به انجام ازدواج سفید میکنند.
از شرایط ازدواج سفید میتوان به ملزم نبودن قانونی افراد به تعهدات، اشاره کرد که البته ممکن است که زوجین به تعهدات معمول ازدواج قانونی، پایبند باشند.
آیا ازدواج سفید فایده و مزایایی دارد؟
شرایط افراد با یکدیگر متفاوت است، به همین دلیل ممکن است که برای فواید احتمالی ازدواج سفید، این نوع ازدواج را ترجیح بدهند، برخی از این فواید شامل موارد زیر است:
- آزادی و استقلال بیشتر: ازدواج سفید میتواند تا حدودی آزادی و استقلال را برای افراد فراهم کند و دغدغه و فشار کمتری نسبت به مشکلات زندگی داشته باشند.
- کاهش ریسک و خطرها: وجود ترس یکی از دلایل ازدواج سفید است و در این نوع ازدواج، زوجین ترس و دغدغه خاصی بابت احتمال طلاق و مشکلات مالی ندارند، اگر دو نفر قصد اتمام ازدواج سفید را داشتند میتوانند بدون تترس و فشار از طرف خانوادهها، از یکدیگر جدا شوند.
- کاهش استرس: فشار و استرسی که در ازدواج قانونی وجود دارد در ازدواج سفید بسیار کمتر است و با این نوع ازدواج، زوجین فشار کمتری را متحمل میشوند.
معایب و عواقب ازدواج سفید
ازدواج سفید انتخابی است که بر اساس شرایط هر فرد باید بررسی شود و به همین دلیل باید به عواقب آن هم توجه شود، در ادامه به برخی از معایب این نوع ازدواج اشاره میکنیم:
- مشکلات مالی: در این نوع ازدواج، زوجین تعهد مالی قانونی به یکدیگر ندارند و در صورت فوت یا بیماری ممکن است دو طرف با چالشهایی روبه رو شوند.
- عدم حقوق و مزایا: در این نوع ازدواج، حقوقی به صورت رسمی و قانونی وجود ندارد و در صورت بروز مشکلی امکان استفاده از مراجع قانونی و قضایی وجود ندارد.
- بروز مشکلات روانی: ممکن است در ازدواج سفید، فشار زیادی بر روی افراد به دلیل عدم تعهد قانونی تجربه کنند، رابطه ناپایدار، یکی از دلایل بروز مشکلات روحی و روانی است.
ازدواج سفید برای چه افرادی مناسب است؟
ازدواج سفید یک تصمیم شخصی است و باید با توجه به شرایطی که دارید انجام شود، سوال اصلی اینجاست که ازدواج سفید برای برای افرادی مناسب است؟
- افرادی با اولویت شغلی: ممکن است که برخی از افراد، شغل و کار خود را در اولویت قرار بدهند و با ازدواج سفید میتوانند شرایط بهتری از لحاظ شغلی را تجربه کنند.
- عدم تمایل به ازدواج قانونی: اگر شخصی نتواند یک گزینه مناسبی را برای ازدواج قانونی پیدا کند، به ازدواج سفید فکر میکند.
- مسئولیت شخصی: اگر فردی مسئولیتهای مثل مراقبت از والدین را به عهده دارد، ازدواج سفید میتواند یک گزینه باشد.
بارداری در ازدواج سفید
در هنگام رابطه جنسی در ازدواج سفید باید توجه و دقت زیادی داشته باشید تا در صورت بارداری با مشکلی مواجه نشوید، بارداری در این نوع ازدواج میتواند مشکلات زیادی را برای زوجین ایجاد کند.
فرزندانی که در ازدواج سفید به دنیا میآیند از نظر قانونی هیچ حق و حمایتی ندارند، همچنین بارداری میتواند فشار زیادی را به زوجین وارد کند و نیاز است که به چالشهای این موضوع توجه کنید.
تولد فرزند در ازدواج سفید
فرزندآوری از طریق ازدواج سفید در ایران به رسمیت شناخته نمیشود و علاوه بر مشکلات قانونی، چالشهای زیر هم برای فرزند به وجود میآید:
- عدم حمایت جامعه: فرزندان این نوع ازدواج از حمایت خانوادهها بهرهمند نمیشوند و فرزند، مشکلات زیادی را متحمل میشود.
- بروز مشکلات برای مادر: بارداری و زایمان نیاز به مراقبتهای زیادی دارد و با توجه به غیرقانونی بودن ازدواج سفید، چالش و سختیهای زیادی برای مادر به وجود میآید.
- احتمال بی مسئولیتی پدر: ممکن است که مرد از انجام وظایف خود در این دوران فرار کند و همه سختیها را مادر تحمل کند.
قطع رابطه در ازدواج سفید
یکی از دلایلی که افراد ازدواج سفید را انتخاب میکند آسانی جدایی و طلاق نسبت به ازدواج قانونی است، ولی باید توجه داشته باشید که ممکن است احساس دردناک شما در هنگام جدایی توسط خانواده به رسمیت شناخته نشود. همچنین در صورت بروز اختلاف و دعواهای شدید ممکن است که به مراجع قضایی نیاز داشته باشید و در ازدواج سفید، مورد حمایت قانون، نخواهید بود.
بررسی تفاوتهای ازدواج سفید و قانونی
برای اینکه با سایر جنبههای ازدواج سفید آشنا شوید بهتر است که تفاوتهای آن را با ازدواج قانونی مقایسه کنیم تا درک بهتری از این پدیده به دست آورید:
- ثبت قانونی: اصلیترین تفاوت ازدواج سفید و قانونی در ثبت رسمی است، ازدواج سفید در هیچ دفتری ثبت نمیشود و اعتباری ندارد.
- تفاوت تعهدات در ازدواج قانونی و ازدواج سفید: ازدواج یکی از مهمترین تصمیمات زندگی هر فرد است و انتخاب نوع ازدواج نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
در اینجا به بررسی تفاوت تعهدات در ازدواج قانونی و ازدواج سفید میپردازیم:
1. تعهدات قانونی
- ازدواج قانونی: زوجین تعهدات قانونی متعددی مانند تمکین، نفقه، حضانت فرزند و... نسبت به یکدیگر دارند.
- ازدواج سفید: هیچ تعهد قانونی بین زوجین وجود ندارد و تعهدات صرفاً بر اساس توافقات شفاهی است.
2. ضمانت اجرای تعهدات
- ازدواج قانونی: در صورت عدم انجام تعهدات، زوجین میتوانند از طریق دادگاه برای مطالبه حقوق خود اقدام کنند و ضمانت اجرای قانونی وجود دارد.
- ازدواج سفید: در صورت عدم انجام تعهدات، هیچ ضمانت اجرای قانونی وجود ندارد.
3. تعهد به حسن معاشرت
- ازدواج قانونی: زوجین موظف به حسن معاشرت با یکدیگر هستند و این تعهد شامل احترام، همدلی، صبر و... میشود.
- ازدواج سفید: هیچ تعهد قانونی به حسن معاشرت وجود ندارد و این امر بر اساس توافقات شفاهی و میل و رغبت طرفین است.
4. تعهد به پرداخت نفقه
- ازدواج قانونی: زوجین موظف به پرداخت نفقه به یکدیگر هستند. در صورت عدم پرداخت نفقه، زوجین میتوانند از طریق دادگاه برای مطالبه نفقه اقدام کنند.
- ازدواج سفید: هیچ تعهد قانونی به پرداخت نفقه وجود ندارد و پرداخت نفقه بر اساس توافقات شفاهی و میل و رغبت طرفین است.
5. تعهد به تربیت فرزندان
- ازدواج قانونی: زوجین موظف به تربیت فرزندان خود هستند. در صورت عدم انجام این تعهد، دادگاه میتواند در مورد حضانت و تربیت فرزندان تصمیمگیری کند.
- ازدواج سفید: هیچ تعهد قانونی به تربیت فرزندان وجود ندارد و تربیت فرزندان بر اساس توافقات شفاهی و میل و رغبت طرفین است.
6. حقوق قانونی
- ازدواج قانونی: زوجین از حقوق قانونی متعددی مانند حق حضانت فرزندان، حق ارث، حق دریافت مهریه و... برخوردار هستند.
- ازدواج سفید: هیچ حق قانونی برای زوجین وجود ندارد و حقوق صرفاً بر اساس توافقات شفاهی است.
7. ضمانت اجرای حقوق
- ازدواج قانونی: در صورت تضییع حقوق، زوجین میتوانند از طریق دادگاه برای احقاق حقوق خود اقدام کنند و ضمانت اجرای قانونی وجود دارد.
- ازدواج سفید: در صورت تضییع حقوق، ضمانت اجرای قانونی وجود ندارد.
8. حق حضانت فرزندان
- ازدواج قانونی: فرزندان، از نظر قانونی فرزند هر دو زوج محسوب میشوند و هر دو زوج حق حضانت فرزندان خود را دارند. در صورت عدم توافق، دادگاه در مورد حضانت فرزندان تصمیمگیری میکند.
- ازدواج سفید: فرزندان حاصل از این ازدواج، از نظر قانونی فرزند هیچ یک از زوجین محسوب نمیشوند و هیچ یک از زوجین حق حضانت قانونی فرزندان را ندارد.
9. حق ارث
- ازدواج قانونی: زوجین از یکدیگر ارث میبرند.
- ازدواج سفید: هیچ یک از زوجین از دیگری ارث نمیبرند.
10. حق دریافت مهریه
- ازدواج قانونی: زن در صورت وقوع عقد نکاح، مستحق دریافت مهریه از شوهر خود است.
- ازدواج سفید: هیچ تعهد قانونی به پرداخت مهریه وجود ندارد و پرداخت مهریه بر اساس توافقات شفاهی و میل و رغبت طرفین است.
11. پذیرش جامعه
- ازدواج قانونی: در اکثر جوامع مورد پذیرش اجتماعی قرار دارد و به عنوان یک تعهد رسمی و پایدار بین دو نفر شناخته میشود.
- ازدواج سفید: در جوامع مختلف، با سطوح مختلفی از پذیرش روبرو است. در برخی جوامع پذیرفته شده و در برخی دیگر با مخالفت و عدم پذیرش روبرو میشود.
12. تعهد و مسئولیت
- ازدواج قانونی: به طور کلی، تعهد و مسئولیت بیشتری را بین زوجین ایجاد میکند و از نظر حقوقی و اجتماعی حمایت میشود.
- ازدواج سفید: تعهد و مسئولیت آن به توافقات شفاهی بین زوجین بستگی دارد و از نظر حقوقی و اجتماعی حمایت نمیشود.
13. تبعیض
- ازدواج قانونی: زوجین از نظر اجتماعی مورد تبعیض قرار نمیگیرند.
- ازدواج سفید: در جوامعی که این نوع ازدواج پذیرفته شده نیست، زوجین ممکن است از نظر اجتماعی مورد تبعیض قرار گیرند.
14. حمایت حقوقی
- ازدواج قانونی: در صورت بروز اختلاف، زوجین میتوانند از طریق دادگاه و با استفاده از حمایتهای حقوقی، برای حل اختلاف خود اقدام کنند.
- ازدواج سفید: هیچ حمایت حقوقی برای زوجین وجود ندارد و حل اختلافات بر اساس توافق و سازش شخص
15. مرجع حل اختلاف
- ازدواج قانونی: دادگاه صالح با توجه به قوانین و مقررات مربوطه، به حل اختلافات زوجین رسیدگی و حکم صادر میکند.
- ازدواج سفید: مرجع رسمی برای حل اختلافات وجود ندارد و زوجین باید خود راسا برای حل اختلافات اقدام کنند.
16. طلاق
- ازدواج قانونی: در صورت بروز اختلاف و عدم امکان حل آن، زوجین میتوانند از طریق دادگاه برای طلاق اقدام کنند.
- ازدواج سفید: به دلیل عدم ثبت رسمی ازدواج، طلاق قانونی امکانپذیر نیست و زوجین فقط میتوانند رابطه خود را
17. ضمانت اجرا
- ازدواج قانونی: احکام صادره از سوی دادگاه در مورد حل اختلافات و طلاق، ضمانت اجرای قانونی دارد.
- ازدواج سفید: هیچ ضمانت اجرای قانونی برای توافقات و حل اختلافات وجود ندارد.
دلیل ایجاد ازدواج سفید در جامعه
ازدواج سفید در جوامع اروپایی شکل گرفت و در سالهای اخیر به دلایلی که در ادامه بررسی میکنیم مورد توجه افراد بیشتری قرار گرفته است:
تغییرات شرایط فرهنگی و اجتماعی
نگرش و دیدگاهها در جوامع امروزی نسب به بسیاری از مسائل تغییر کرده است، یکی از این مسایل، ازدواج است.
در گذشته به موضوع ازدواج به چشم یک قرار داد بلندمدت نگاه میکردند ولی امروزه این دیدگاه، تغییر کرده است و در صورت عدم رضایت زوجین، اقدام به فسخ ازدواج میکنند.
عدم پذیرش جامعه و خانواده
ممکن است که در بعضی از خانوادهها، ازدواج با اقوام، ملیت و مذاهب دیگر، ناپسند باشد. به همین دلیل افراد به ازدواج سفید و بدون ثبت شرعی روی میآورند.
مشکلات اقتصادی
یکی دیگر از دلایل ازدواج سفید، هزینه بالا و مشکلات اقتصادی است، با ازدواج سفید و بدون ثبت قانونی، فشار طلاق در ازدواج سفید کاهش مییابد و به این دلیل زوجین ترجیح میدهند تا با توجه به شرایط، ازدواج سفید را تجربه کنند.
عدم تمایل به ازدواج رسمی
این موضوع یکی از مهمترین دلایلی است که افراد به ازدواج سفید علاقهمند میشوند، ممکن است که زوجین ترسی از طلاق و شکست در ازدواج داشته باشند و همچنین علاقهای به تعهدات قانونی ندارند، به همین دلیل ازدواج سفید را انتخاب میکنند.
سخن نهایی
با توجه به تغییرات مختلفی از جمله اقتصادی، فرهنگی و مذهبی که رخ داده است باعث شده که افراد در جوامع مختلف، به ازدواج سفید روی آورند. این نوع ازدواج مزایا و معایب خود را دارد و در ایران، به رسمیت شناخته نمیشود.
تصمیم برای ازدواج سفید باید با آگاهی کامل از عواقب و چالشها اتخاذ شود، به همین دلیل در این نوشتار به صورت جامع، همه ابعاد این موضوع را بررسی کردیم.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
چرا برخی افراد ازدواج سفید را انتخاب میکنند؟
- دلایل متعددی برای انتخاب ازدواج سفید وجود دارد که به برخی از مهمترین آنها شامل، فرار از تعهدات ازدواج رسمی، تجربه رابطه قبل از ازدواج قانونی، مسائل اقتصادی و محدودیتهای قانونی است.
-
ازدواج سفید در ایران چه وضعیتی دارد؟
- ازدواج سفید در ایران غیرقانونی است و مجازاتهایی برای آن در نظر گرفته شده است.
-
آیا ازدواج سفید میتواند به ازدواج رسمی تبدیل شود؟
- بله، ازدواج سفید میتواند به ازدواج رسمی تبدیل شود و هیچ مانعی برای این کار وجود ندارد.