

روانشناسی زرد چیست | معرفی کتابهای روانشناسی زرد
امروزه با گسترش تکنولوژی و افزایش دسترسی مردم به شبکههای اجتماعی، مباحث روانشناسی طرفداران زیادی پیدا کرده است، همچنین بعضی از مطالبی هم در موضوعات روانشناسی مطرح میشود که پایه و اساس علمی ندارد.
تشخیص روانشناسی علمی از روانشناسی زرد و شبه علم، بسیار مهم و حیاتی است، از طرفی هم اگر این تشخیص به صورت صحیح انجام نشود، آسیب زیادی به روح و روان فرد وارد میکند.
به احتمال زیاد شما کتابهایی مانند چهار اثر از فلورانس اسکاول شین، راز و خودت باش دختر را شنیدهاید، آیا میدانید که این کتابها شامل روانشناسی زرد هستند؟ از آسیبهای روانشناسی زرد در زندگی خود، مطلع هستید؟
در این نوشتار به صورت جامع همه ابعاد مربوط به روانشناسی زرد را بررسی میکنیم. با توجه به اهمیت این موضوع با دقت و تمرکز بالا، اقدام به مطالعه کنید.
- روانشناسی زرد به زبان ساده
- تشخیص روانشناس زرد با شناخت خصوصیات
- دلیل علاقه مردم به روانشناسی زرد
- روانشناسی زرد و روانشناسی علمی چه تفاوتی دارد؟
- اثرات منفی روانشناسی زرد در زندگی
- روانشناسی زرد منفعتی برای ما دارد؟
- نحوه تشخیص روانشناس زرد
- لیست روانشناسان زرد در ایران
- نحوه تشخیص روانشناسی زرد
- قانون جذب: ایدهای تخیلی یا حقیقتی علمی؟
- کتابهای معروف در روانشناسی زرد
روانشناسی زرد به زبان ساده

روانشناسی زرد به مجموعهای از اطلاعات و ایدههای غیرعلمی در مورد ذهن و روان انسان اطلاق میشود که به طور عامهپسند ارائه میشوند. این اطلاعات غالباً توسط افرادی غیر متخصص، مانند نویسندگان، مجریان تلویزیونی، یا به اصطلاح "مربیان زندگی" ارائه میشوند و فاقد پشتوانه علمی هستند.
این نوع روانشناسی، شبه علم است و به قدرت بینهایت انسان تاکید دارد، همچنین بیان میکند که شما به عنوان یک انسان، دارای قدرت بینهایتی هستید و به همه خواستهها و آرزوهای خود میرسید.
روانشناسی زرد در جوامع مختلف
همانطور که در ایران شاهد حضور روانشناسان زرد هستیم، این پدیده در سایر جوامع نیز وجود دارد. معادل انگلیسی روانشناسی زرد pop psychology یا popular psychology است.
استفاده از کلمات pop و popular در تعریف انگلیسی روانشناسی زرد، بر محبوبیت این نوع روانشناسی در بین مردم تاکید دارد و به معنای علمی بودن مباحث روانشناسی زرد نیست.
تاریخچه روانشناسی زرد
ریشههای روانشناسی زرد را میتوان در قرن هفدهم جستجو کرد، زمانی که فیلسوفانی مانند دکارت و لاک از دانش خود در مورد طبیعت انسان برای اثبات نظریههای خود استفاده میکردند.
در قرن بیستم، روانشناسی زرد با انتشار کتابها و مقالات محبوب در زمینه خودیاری و موفقیت به اوج خود رسید. بسیاری از این کتابها و مقالات بر پایه نظریههای غیرعلمی و توصیههای غیر عملی بودند، اما به دلیل سادگی و جذابیت خود، مخاطبان زیادی را به خود جذب کردند.
تشخیص روانشناس زرد با شناخت خصوصیات
با شناخت خصوصیات روانشناسی زرد، تشخیص روانشناسانی که در این دسته قرار میگیرند آسانتر خواهد بود.
برخی از این خصوصیات عبارتند از:
1. ارائه توصیههای کلی
- روانشناسان زرد به جای بررسی دقیق وضعیت و نیازهای مراجع، توصیههای کلی و غیرشخصی ارائه میکنند.
- این توصیهها ممکن است برای همه افراد یکسان باشند و بدون در نظر گرفتن شرایط و خصوصیات فردی ارائه شوند.
2. تجویز یک نسخه برای همه
- روانشناسان زرد معتقدند که یک راه حل برای همه مشکلات وجود دارد و برای همه مراجعان یک نسخه واحد میپیچند.
- این در حالی است که مشکلات و نیازهای هر فرد منحصر به فرد است و نیاز به راه حلهای متناسب با آن دارد.
3. عدم توجه به یافتههای علمی
- روانشناسان زرد در ارائه نظرات و راهکارهای خود به یافتههای علمی و پژوهشهای معتبر توجهی نمیکنند.
- آنها ممکن است بر اساس تجربیات شخصی، باورها و حدس و گمان خود به مراجعان خود مشاوره ارائه دهند.
4. تمرکز بر راه حلهای ساده و سریع
- روانشناسان زرد به دنبال ارائه راه حلهای ساده و سریع برای مشکلات پیچیده هستند.
- آنها ممکن است وعدههای غیرقابلباوری به مراجعان خود بدهند و از روشهای غیرعلمی و گاه خطرناک برای حل مشکلات استفاده کنند.
5. عدم شفافیت در ارائه اطلاعات:
- روانشناسان زرد در مورد تحصیلات، تخصص، تجربه و سوابق خود شفاف نیستند.
- آنها ممکن است مدارک و گواهینامههای جعلی ارائه دهند یا اطلاعات نادرستی در مورد خود به مراجعان بدهند.
دلیل علاقه مردم به روانشناسی زرد
بسیاری از مردم به دلایل مختلفی دچار مشکلاتی روحی و روانی هستند، این موضوع فرصت سوء استفاده را برای روانشناسان زرد فراهم میکند تا با مطالب غیر علمی و پرطرفدار، مخاطبان زیادی را در فضای مجازی جذب کنند.
با توجه به اینکه هزینه خدمات روانشناسی نسبتا بالا است و مردم هم با بسیاری از مشکلات، دست و پنجه نرم میکنند، روانشناسی زرد با کمترین هزینه و یا بدون هزینه از طریق شبکههای اجتماعی در دسترس مردم قرار میگیرد و به همین دلیل آسیب دوچندانی را از لحاظ روحی روانی، تجربه میکنند.
یکی دیگر از دلایل استقبال مردم از روانشناسی زرد، درمان کوتاه و مدت است که این درمان موقت هم به صورت حتمی به وجود نمیآید. اکثر مردم به دنبال راه میانبر و کوتاه برای رفع و درمان مشکلات خود هستند و روانشناسی زرد در بعضی موارد ممکن است که شما را به نتیجه کوتاه مدت برساند.
روانشناسی زرد و روانشناسی علمی چه تفاوتی دارد؟
تا این قسمت از بررسی مباحث روانشناسی زرد، به ماهیت و دلایل علاقه مردم به این موضوع پرداختیم، برای شناخت کامل روانشناسی غیر علمی نیاز است که با تفاوتهای آن، آشنا شویم.
تفاوتهای روانشناسی زرد و روانشناسی واقعی به صورت زیر است:
برای موفقیت، همیشه مثبت فکر کنید
تأکید افراطی بر مثبتاندیشی یکی از ویژگیهای بارز روانشناسی زرد است. در حالی که روانشناسی واقعی احساسات و تجربیات انسان را در تمامیت و پیچیدگی آنها در نظر میگیرد، روانشناسی زرد به دنبال سادهسازی و جذابسازی مفاهیم روانشناسی است و احساسات منفی را نادیده میگیرد.
عوارضی که مثبتاندیشی افراطی برای شما به وجود میآورد به صورت زیر است:
- سرکوب احساسات: سرکوب احساسات منفی میتواند به مشکلات روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی منجر شود.
- ایجاد انتظارات غیرواقعبینانه: مثبتاندیشی افراطی میتواند انتظارات غیرواقعبینانه در افراد ایجاد کند و در صورت عدم تحقق این توقعات، احساس ناامیدی و افسردگی را به دنبال داشته باشد.
- عدم توجه به مشکلات: نادیده گرفتن مشکلات و چالشها میتواند به تشدید آنها منجر شود.
تحت هر شرایطی تلاش کنید
یکی از اصول رایج در روانشناسی زرد، تأکید بر تلاش بیوقفه و بیامان برای موفقیت است. این ایده که لحظهای نباید به خود استراحت داد و همیشه باید در حال تلاش و تکاپو بود، مضرات و پیامدهای منفی متعددی به دنبال دارد.
این دیدگاه در روانشناسی زرد، مشکلات زیر را برای شخص به وجود میآورد:
- نادیده گرفتن نیازهای اساسی انسان: انسان برای سلامت جسمی و روانی خود به استراحت و خواب کافی نیاز دارد. تلاش بیوقفه میتواند به خستگی مفرط، فرسودگی شغلی، و مشکلات سلامتی منجر شود.
- ایجاد اضطراب و استرس: فشار برای تلاش مداوم میتواند اضطراب و استرس را در افراد افزایش دهد و عملکرد آنها را کاهش دهد.
- کاهش خلاقیت و نوآوری: خلاقیت و نوآوری نیاز به آرامش و فراغت ذهن دارد که تلاش مدام به خلاقیت انسان، ضربه میزند.
- ایجاد تعادل غیرواقعبینانه: تلاش بیوقفه در تمام زمینههای زندگی غیرممکن است و تعادل بین کار، زندگی شخصی، و سلامتی ضروری است.
زخمهای زندگی شما را قویتر میکند
یکی از معروفترین جملات روانشناسی زرد، این جمله است: " زخمی که شما را از پا در نیاورد، قویترت میکند " این جمله در ظاهر معنای مثبتی دارد و امید و انگیزه را به شنونده القا میکند، اما نقدهای متعددی به آن وارد است:
- نادیدهگیری درد و رنج: این جمله درد و رنج ناشی از زخمها را نادیده میگیرد. تجربیات آسیبزا میتوانند عواقب جدی و طولانیمدتی برای سلامت روان افراد داشته باشند.
- ایجاد احساس گناه: میتواند احساس گناه در افرادی ایجاد کند که در اثر زخمها قویتر نشدهاند. این افراد ممکن است احساس ضعف و ناتوانی کنند.
- عدم توجه به تفاوتهای فردی: این جمله تفاوتهای فردی را در واکنش به آسیبها نادیده میگیرد. افراد مختلف ظرفیتهای متفاوتی برای مقابله با آسیبها دارند.
- بیتوجهی به نیاز به کمک: نیاز به کمک و حمایت در پی آسیبها را نادیده میگیرد. افراد آسیبدیده ممکن است برای درمان و بهبودی به کمک متخصصان نیاز داشته باشند.
- ترویج خودبسندگی افراطی: این جمله خودبسندگی افراطی را ترویج میکند و اهمیت روابط و حمایت اجتماعی را نادیده میگیرد.
ستاره شدن انسان در محدودیتها
این جمله هم در روانشناسی غیر علمی بسیار رایج است ولی در واقع بعضی از مشکلات و سختیها، بزرگتر از تلاش و توان انسان است و به همین دلیل موفقیت ما را تحت تاثیر قرار میدهد.
در روانشناسی زرد این موضوع بسیار تاکید میشود که با وجود مشکلات بزرگ، حتما میتوانید موفق شوید و اگر موفق نشدید مشکل از شما بوده است.
در این نوع روانشناسی، عوامل محیطی و غیرقابل کنترل، نادیده گرفته میشود و همه چیز را به مسائل درونی، گره میزنند.
داشتن ذهن ثروتمند
همانطور که اشاره کردیم فقط با ذهنیت مثبت و ثروتمند نمیتوان به موفقیت در زمینههای مختلف رسید، این جمله به دلایل زیر نادرست است:
- نادیدهگیری عوامل دیگر: این جمله عوامل دیگر موفقیت مالی مانند تلاش، پشتکار، شرایط محیطی، و شانس را نادیده میگیرد.
- ایجاد توقع غیرواقعبینانه: میتواند توقع غیرواقعبینانه در افراد ایجاد کند و احساس ناامیدی و شکست را در صورت عدم موفقیت به دنبال داشته باشد.
- ترویج بیعملی: این جمله میتواند بیعملی را ترویج کند و افراد را به دنبال راه حلهای آسان و غیرعلمی برای ثروتمند شدن سوق دهد.
- عدم توجه به تفاوتهای فردی: تفاوتهای فردی در توانایی و فرصتها را نادیده میگیرد.
اثرات منفی روانشناسی زرد در زندگی
اطلاع از آسیبهای این نوع روانشناسی، برای جلوگیری از آسیبهای آن، بسیار مهم است که در ادامه به اثرات منفی روانشناسی زرد اشاره میکنیم:
ایجاد استرس و اضطراب
به این دلیل که مسائل روانشناسی زرد غیرعلمی هستند به نتایج مثبتی ختم نمیشوند و در بلندمدت، فرد را دچار آسیبهای روحی بسیاری میکند که استرس و اضطراب، فقط یک نمونه از این آسیبهای روحی است.
کاهش اعتماد به نفس
در روانشناسی زرد، شرایط همه افراد برای موفقیت، به صورت یکسان در نظر گرفته میشود و به تفاوتهای فردی، فرهنگی، اجتماعی و محیطی بیتوجهی خواهد شد. وعده موفقیت مطلق میتواند توقع غیرواقعبینانه در افراد ایجاد کند و در صورت عدم موفقیت، احساس شکست و ناامیدی را به دنبال داشته باشد.
پیامدهای منفی روانشناسی زرد بر سلامت روان
روانشناسی زرد با ارائه توصیههای غیرعلمی و گمراهکننده میتواند پیامدهای منفی متعددی برای سلامت روان افراد داشته باشد:
- افزایش اضطراب و استرس: توصیههای غیر علمی روانشناسی زرد نه تنها مشکلات را حل نمیکنند، بلکه اضطراب و استرس افراد را افزایش میدهند.
- احساس شکست و ناامیدی: عدم موفقیت در استفاده از مباحث روانشناسی زرد میتواند احساس شکست و ناامیدی را در افراد ایجاد کند.
- کاهش اعتماد به نفس: تجربه مکرر شکست در استفاده از توصیههای روانشناسی زرد میتواند اعتماد به نفس افراد را کاهش دهد.
- اتلاف وقت و انرژی: استفاده از روانشناسی زرد وقت و انرژی افراد را هدر میدهد.
- تأخیر در درمان: اعتماد به اطلاعات نادرست روانشناسی زرد میتواند تأخیر در درمان مشکلات روانشناختی را به دنبال داشته باشد.
- ایجاد مشکلات روانی جدید: توصیههای غیر علمی روانشناسی زرد میتواند مشکلات روانی جدیدی مانند افسردگی، اضطراب، و وسواس را در افراد ایجاد کند.
روانشناسی زرد منفعتی برای ما دارد؟
روانشناسی زرد میتواند فرصتی برای کشف ذهن و احساسات به شما ارائه دهد. این نوع روانشناسی با ارائه راهکارهای ساده و قابل فهم برای مشکلات پیچیده زندگی، میتواند امید و انگیزه را در شما ایجاد کند. همچنین، تمرکز روانشناسی زرد بر تفکر مثبت میتواند به شما کمک کند تا نگاه خوشبینانهتری به زندگی داشته باشید.
اگر با مشکلات سلامت روانی دست و پنجه نرم میکنید، استفاده از تکنیکهای خودیاری در روانشناسی زرد میتواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد.
در اینجا به نکاتی اشاره میکنیم که به شما کمک میکند تا از روانشناسی زرد به عنوان بخشی از برنامه مراقبت از سلامت روان خود استفاده کنید:
1. روانشناسی زرد را به عنوان جایگزینی برای درمان تخصصی در نظر نگیرید
- اگر با مشکلات جدی سلامت روانی مواجه هستید، به دنبال کمک حرفهای از یک روانشناس یا مشاور باشید.
- روانشناسی زرد میتواند به عنوان یک مکمل برای درمان تخصصی مفید باشد، اما هرگز نمیتواند جایگزین آن شود.
2. به دنبال شواهد علمی باشید
- قبل از استفاده از هر تکنیک خودیاری بر پایه روانشناسی زرد، به دنبال شواهد علمی برای پشتیبانی از آن باشید.
- اگر هیچ شواهد علمی معتبری برای پشتیبانی از یک ادعا وجود ندارد، به احتمال زیاد با یک روش غیرعلمی و غیرموثر مواجه هستید.
3. به حس خودتان توجه کنید
- اگر استفاده از یک تکنیک خودیاری باعث ایجاد احساسات منفی مانند اضطراب، ناامیدی یا گناه در شما میشود، آن را متوقف کنید.
- به یاد داشته باشید که هدف از استفاده از تکنیکهای خودیاری بهبود سلامت روان شما است.
4. با یک متخصص مشورت کنید:
- اگر در مورد استفاده از روانشناسی زرد مردد هستید، با یک روانشناس یا مشاور مشورت کنید.
- یک متخصص میتواند به شما کمک کند تا تکنیکهای مناسب و موثر را برای خود انتخاب کنید.
روانشناسی زرد از چه طریقی انتشار مییابد؟
اکثر مطالبی که با آن مواجه میشوید میتوانند شامل روانشناسی زرد باشند، برای تشخصی بهتر روانشناسی زرد، به نکات زیر توجه کنید:
1.روانشناسی زرد در شبکههای اجتماعی و وبسایتها
- محتوای بی پایه و اساس در مورد موضوعات روانشناسی
- ترویج راهکارهای ساده و غیر عملی برای مشکلات پیچیده زندگی
- تمرکز بر داستانهای احساسی و غیر مستند
2. کتابهای خودآموز
- ارائه مطالب ناقص
- ترویج خود یاری غیرعلمی و خطرناک
- تمرکز بر راهکارهای ساده و غیرقابل تعمیم
3. پکیجهای آموزشی
- ارائه اطلاعات اشتباه
- راهکاری کلی برای مشکلات خاص و جزئی
- تمرکز بر فروش محصولات و خدمات غیرضروری
نحوه تشخیص روانشناس زرد
تشخیص روانشناس زرد کار آسانی نیست، اما با توجه به نکات زیر میتوانید احتمال برخورد با یک روانشناس زرد را کاهش دهید:
- تحصیلات و مدارک تحصیلی
- مطمئن شوید که روانشناس دارای مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی از یک دانشگاه معتبر است.
- در مورد گواهینامهها و مجوزهای روانشناس سوال کنید.
- تجربه و سابقه کار
- در مورد تجربه و سابقه کار روانشناس در زمینه مورد نظر خود سوال کنید.
- از مراجعان قبلی روانشناس در مورد کیفیت خدمات او سوال کنید.
- رویکرد درمانی
- در مورد رویکرد درمانی روانشناس سوال کنید. مطمئن شوید که رویکرد درمانی او بر پایه شواهد علمی است.
- نحوه ارائه خدمات
- به نحوه ارائه خدمات توسط روانشناس دقت کنید. روانشناسان زرد غالبا راهکارهای ساده و غیرعلمی ارائه میدهند.
- به حرفها و رفتار روانشناس توجه کنید. روانشناسان زرد ادعاهای بزرگی میکنند و به دنبال جذب مخاطب هستند.
- هزینه خدمات
- به هزینه خدمات روانشناس توجه کنید. روانشناسان زرد معمولاً هزینههای غیرمعمولی برای خدمات خود دریافت میکنند.
لیست روانشناسان زرد در ایران
با توجه به شباهت نزدیک روانشناسی زرد با روانشناسی علمی، تشخیص آن با سختیهای زیادی همراه است، هر ساله سازمان نظام روانشناسی ایران لیست روانشناسان زرد را اعلام میکند تا بتوانید با آگاهی بیشتری نسبت به انتخاب روانشناس واقعی اقدام کنید. متاسفانه روانشناسی زرد، طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است و این موضوع را میتوان با تعداد مخاطب فالور در شبکههای اجتماعی متوجه شد.
نحوه تشخیص روانشناسی زرد
در اینجا به چند نشانه اشاره میکنیم که میتوانند نشاندهنده گرفتار شدن شما به روانشناسی زرد باشند:
- وعدههای غیرقابل باور: اگر یک منبع روانشناسی وعدههای بسیار خوب و غیرقابل باوری به شما میدهد، احتمالاً با روانشناسی زرد مواجه هستید. برای مثال، اگر یک کتاب به شما قول میدهد که میتوانید در یک شب ثروتمند شوید، به احتمال زیاد این کتاب بر پایه اصول علمی نوشته نشده است.
- عدم وجود شواهد علمی: همیشه قبل از پذیرش یک نظریه یا راهکار روانشناسی، از وجود شواهد علمی برای پشتیبانی از آن مطمئن شوید. اگر هیچ شواهد علمی برای پشتیبانی از یک ادعا وجود ندارد، به احتمال زیاد با روانشناسی زرد مواجه هستید.
- ادعای تخصص بدون سابقه: به ادعاهای افرادی که خود را متخصص یک زمینه روانشناسی معرفی میکنند، مشکوک باشید. اگر این افراد هیچ سابقه و مدرک معتبری ندارند، به احتمال زیاد با روانشناسی زرد مواجه هستید.
- عدم اشاره به صلاحیت: اگر در یک منبع روانشناسی به صلاحیت، تخصص، مدرک یا گواهی فرد اشارهای نشد، به احتمال زیاد با روانشناسی زرد مواجه هستید.
علاوه بر این نشانهها، به حس خود نیز توجه کنید. اگر یک منبع روانشناسی به شما حس ناامیدی، اضطراب یا گناه میدهد، احتمالاً با روانشناسی زرد مواجه هستید.
روانشناسی زرد و مثبت اندیشی
تفکر مثبت، ایدهای با قدمت نزدیک به یک قرن، همواره از موضوعات جذاب در حوزه روانشناسی بوده است. اما این ایده، گاه به مثبتاندیشی سمی تبدیل میشود که شاخهای از روانشناسی زرد محسوب میشود.
مثبتاندیشی سمی در واقع نوعی مدیریت هیجانی ناکارآمد است که احساسات منفی، به ویژه خشم و غم را به طور کامل نادیده میگیرد و سعی دارد آنها را با افکار مثبت سرکوب کند.
قانون جذب: ایدهای تخیلی یا حقیقتی علمی؟
قانون جذب، یکی از باورهای محبوب در میان پیروان روانشناسی زرد است. این ایده بر پایه این فرض است که افکار و باورهای ما میتوانند واقعیت را به سمت خود جذب کنند.
طرفداران قانون جذب معتقدند که با تمرکز بر افکار مثبت و باور به تواناییهای خود، میتوانیم به اهداف خود برسیم و زندگی مطلوبی را برای خود بسازیم.
با این حال، هیچ شواهد علمی معتبری برای پشتیبانی از قانون جذب وجود ندارد. منتقدان این ایده آن را غیرعلمی، گمراه کننده و خطرناک میدانند.
کتابهای معروف در روانشناسی زرد
ممکن است که شما با دیدن کتابهای پرفروش در زمینه روانشناسی زرد، متعجب شوید ولی بهتر است که از این دسته از کتابها، اطلاعات بیشتری داشته باشید، به همین دلیل به معروفترین کتابهای روانشناسی زرد اشاره میکنیم.
چهار اثر از فلورانس اسکاول شین
در این کتاب، همه محدودیتها معطوف به ذهن ما شده است و به گفته نویسنده، ما میتوانیم آنها را از بین ببریم، نقدهای وارد شده به کتاب چهار اثر شامل موارد زیر است:
- سادهانگاری مشکلات زندگی: کتاب چهار اثر مشکلات زندگی را بسیار سادهتر از آنچه که هستند نشان میدهد و راهکارهای ارائه شده در آن همیشه عملی و کارآمد نیستند.
- نادیدهگیری عوامل بیرونی: این کتاب تاثیر عوامل بیرونی مانند شرایط اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی در موفقیت و خوشبختی افراد را نادیده میگیرد و تمام تمرکز خود را بر تغییر افکار و باورهای فردی میگذارد.
- ترویج تفکر مثبت افراطی: کتاب چهار اثر بر اهمیت تفکر مثبت تاکید زیادی میکند و از عواقب منفی تفکر مثبت افراطی مانند نادیدهگیری مشکلات و عدم واقعبینی سخنی به میان نمیآورد.
- عدم توجه به تفاوتهای فردی: این کتاب راهکارهای واحدی برای همه افراد ارائه میدهد و به تفاوتهای فردی در تواناییها، استعدادها، و تجربیات افراد توجهی نمیکند.
- فقدان پایه علمی: توصیههای ارائه شده در کتاب چهار اثر همیشه بر پایه شواهد علمی نیستند و برخی از آنها حتی میتوانند به سلامت روان افراد آسیب برسانند.
کتاب راز
کتاب راز، نوشتهی راندا برن، یکی از مشهورترین کتابها در زمینه روانشناسی زرد است. این کتاب با ارائه راهکارهای ساده و قابل فهم برای موفقیت و خوشبختی و همچنین با استفاده از جملات انگیزشی و تصاویر جذاب، مخاطبان زیادی را به خود جذب کرده است، ولی شامل روانشناسی غیر علمی است.
توصیههای ارائه شده در کتاب راز همیشه بر پایه شواهد علمی نیستند و برخی از آنها حتی میتوانند به سلامت روان افراد آسیب برسانند. کتاب راز از نقلقول افرادی استفاده میکند که در زمینه روانشناسی و علوم شناختی هیچ تخصصی ندارند.
کتاب اصول موفقیت برایان تریسی
ممکن است تعجب کنید که این کتاب در بین کتابهای روانشناسی زرد قرار دارد، در این کتاب هم موفقیت برای همه افراد به صورت یکسان فرض شده است و اینطور به مخاطب القا میکند که اگر یک نفر در یک زمینه خاص موفق شده است، شما هم حتما میتوانید به آن جایگاه برسید.
کتاب خودت باش دختر
کتاب خودت باش دختر بر اهمیت فردگرایی تاکید زیادی میکند و از اهمیت روابط اجتماعی و حمایت دیگران در موفقیت و خوشبختی افراد سخنی به میان نمیآورد. این کتاب بیان میکندکه فقط شما مهم هستید و مسئولیتی در قبال دیگران ندارید.
نکات مهم درباره روانشناسی زرد
روانشناسی زرد به رویکردهایی در ارائه مطالب روانشناسی اطلاق میشود که اغلب بدون پشتوانه علمی قوی و صرفاً با هدف جلب توجه و سرگرمی ارائه میشوند.
در حالی که برخی از مطالب روانشناسی زرد ممکن است بیضرر باشند، اما توجه به برخی نکات برای جلوگیری از گمراه شدن و محافظت از سلامت روان حائز اهمیت است:
1. منابع اطلاعات خود را بررسی کنید
- اعتبار نویسنده و منبع: قبل از خواندن یا به اشتراک گذاشتن هرگونه مطلب روانشناسی، به اعتبار نویسنده و منبع آن توجه کنید. آیا نویسنده از تحصیلات و تخصص لازم در زمینه روانشناسی برخوردار است؟ آیا منبع اطلاعات معتبری مانند یک مجله علمی معتبر یا وب سایت یک سازمان روانشناسی معتبر است؟
- بررسی شواهد علمی: مطالب روانشناسی زرد اغلب ادعاهای جسورانهای بدون ارائه هیچ مدرک یا شواهد علمی میکنند. به دنبال مطالعات و تحقیقات علمی باشید که از ادعاهای مطرح شده در این مطالب پشتیبانی کنند.
- توجه به لحن و سبک نگارش: مطالب روانشناسی زرد اغلب با لحنی اغراقآمیز، تحریککننده یا قطعی نوشته میشوند. به دنبال منابعی باشید که اطلاعات را به روشی متعادل، عینی و مبتنی بر شواهد ارائه میکنند.
2. تفکر انتقادی خود را به کار بگیرید
- سوال پرسیدن: هنگامی که با اطلاعات روانشناسی روبرو میشوید، سوالات انتقادی از خود بپرسید. آیا این اطلاعات منطقی به نظر میرسد؟ آیا با تجربیات و دانش شما از روانشناسی انسان مطابقت دارد؟
- مقایسه منابع: اطلاعات را از منابع مختلف با یکدیگر مقایسه کنید. آیا منابع مختلف دیدگاههای مشابهی ارائه میدهند یا نظرات متفاوتی دارند؟
- اعتماد به شهود خود: اگر در مورد صحت یا مفید بودن اطلاعات روانشناسی تردید دارید، به شهود خود اعتماد کنید. به دنبال منابع دیگری باشید که اطلاعات دقیقتر و قابل اعتمادتری ارائه میکنند.
سخن نهایی
متاسفانه روانشناسی زرد یکی از موضوعات پرطرفدار در جامعه امروزی است و به دلیل عدم آگاهی، ضربه زیادی به روح و روان افراد وارد میشود. در این نوشتار به بررسی جامع روانشناسی شبه علم پرداختیم و کتابهای روانشناسی زرد را بررسی کردیم که حتما با این کتابها آشنا هستید.
با آگاهی از رواشناسی زرد و عدم استفاده از آن، به نتایج بهتری برای درمان مشکلات خود میرسید.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
چه تفاوتی بین روانشناسی زرد و روانشناسی علمی وجود دارد؟
- روانشناسی علمی بر پایه تحقیقات و مطالعات دقیق علمی بنا شده است، در حالی که روانشناسی زرد بیشتر بر پایه مطالب سطحی و حکایتهای غیرعلمی استوار است.
-
چرا روانشناسی زرد محبوب است؟
- روانشناسی زرد به دلیل سادگی، جذابیت و وعدههای فریبندهای که میدهد، محبوب است.
-
آیا روانشناسی زرد نوعی کلاهبرداری است؟
- در برخی موارد، روانشناسی زرد میتواند نوعی کلاهبرداری تلقی شود، به خصوص زمانی که از آن برای سوءاستفاده مالی یا عاطفی از افراد استفاده شود.