اثر دانینگ کروگر چیست؟

اثر دانینگ کروگر یکی از اختلالاتی است که بسیاری از افراد با آن مواجه هستند و زمانی رخ می‌دهد که فرد شناخت واقعی و درستی از توانایی و مهارت‌های خود ندارد.

آیا فکر می‌کنید که مهارت بالایی دارید ولی در انجام کارها، به مشکل می‌خورید و کم می‌آورید؟ 
آیا مطمئن هستید که تسلط و مهارت شما، بیش از واقعیت است؟

در این نوشتار از ای سنج به صورت جامع، اثر دانینگ کروگر را بررسی می‌کنیم و نحوه ایجاد و راه‌های جلوگیری از این اختلال را بیان خواهیم کرد.

اثر دانینگ کروگر چیست؟

جالب است بدانید که علت نامگذاری اثر دانینگ کروگر به دلیل مطالعات دو تن از اساتید دانشگاه کرنل به نام دیوید دانینگ و جاستین کروگر بود. این دو شخص در سال 1999 میلادی به بررسی میزان توانایی استدلال و شوخ طبعی افراد پرداختند، در طی این پژوهش افراد، مهارت‌های خود را خیلی بیشتر از واقعیت تصور می‌کردند.

به عنوان مثال: میزان مهارت یک شخص در یک زمینه خاص 14 درصد بود ولی گمان می‌کرد که دارای مهارت 65 درصدی است.  در این هنگام دانینگ و کروگر متوجه شدند که افراد در شناخت واقعی مهارت‌ و تطبیق آن با واقعیت، دچار مشکل هستند و نتایج تحقیقات را به این صورت بیان کردند:

اگر شخصی دارای توانایی و دانشی کمتر از میانگین داشته باشد با دو مشکل مواجه خواهد شد: دارای نتیجه‌گیری اشتباه هستند و همچنین درگیر انجام اشتباه‌های زیادی می‌شوند، در نتیجه به عدم توانایی خود پی نمی‌برند.

چه چیزی باعث ایجاد اثر دانینگ کروگر می‌شود؟

اعتماد به نفس بالا یک مزیت برای افراد محسوب می‌شود، به همین دلیل بسیاری از انسان‌ها سعی می‌کنند تا به صورت غیر واقعی به داشتن مهارت و توانایی، تظاهر کنند. حتی افراد باهوش نیز ممکن است به اثر دانینگ کروگر دچار شوند.

هوش و توانایی ذهنی، دو مفهوم مرتبط اما متفاوت هستند. هوش، توانایی کلی فرد در یادگیری، حل مسئله و تفکر انتزاعی است. این توانایی، از طریق ژنتیک و محیط شکل می گیرد و معمولاً در طول زندگی پایدار است.

توانایی ذهنی، به مجموعه مهارت ها و دانشی گفته می شود که فرد در یک حوزه خاص دارد. این توانایی، از طریق یادگیری و تجربه شکل می گیرد و می تواند در طول زندگی توسعه یابد.

در نتیجه ممکن است دچار این اشتباه شوید که به دلیل داشتن تخصص و مهارت بالا در یک زمینه، در بقیه مهارت‌ها نیز، صاحب نظر و متخصص هستید.

نمونه‌ای از اثر دانینگ کروگر

اثر دانینگ کروگر، موضوعی است که همه ما حتما در طول زندگی روزانه با آن مواجه هستیم ولی به آن توجهی نداریم. فرض کنید که در یک مهمانی خانوادگی هستید و یکی از اعضای فامیل به صورت قاطعانه و با اعتماد به نفس بالا درباره یک موضوعی صحبت می‌کند. در این هنگام همه افراد حاضر در مهمانی متوجه می‌شوند که اطلاعات او اشتباه است ولی شخص همچنان به درستی اطلاعات خود باور دارد.

این شخص نمی‌پذیرد که مباحث اشتباهی را مطرح می‌کند، بلکه مطمئن است که دیگران نظرات اشتباهی دارند و فرد در جهل مرکب خود باقی می‌ماند.

چرا افراد قادر به تشخیص عدم توانایی و بی‌کفایتی خود نیستند؟

بسیاری از افراد دچار اثر دانینگ کروگر هستند و توانایی و استعداد خود را بیش از میانگینی که واقعیت دارد اندازه‌گیری می‌کنند. این دسته از افراد توانایی شناخت و سنجش واقعی مهارت‌های خود را ندارند و دچار اشتباه می‌شوند.

به دلیل عدم وجود توانایی فراشناختی، دچار این اختلال می‌شوید، منظور از توانایی فراشناختی این است به از درون خود خارج شوید و به عنوان یک سوم شخص، به توانایی و مهارت خود نگاه کنید. غالبا افرادی که دارای توانایی بسیار پایینی هستند دچار اثر دانینگ کروگر می‌شوند.

چه کسانی تحت تاثیر اثر دانینگ کروگر قرار می‌گیرند؟

نمی‌توان به صورت مشخص بیان کرد که چه افرادی دچار اثر دانینگ کروگر می‌شوند، این اثر در اکثر حوزه‌های رفتاری مانند اقتصادی، استدلال منطقی و حتی توانایی‌های کوچک نیز خود را نشان می‌دهد. ممکن است فکر کنید افرادی با مهارت پایین و همینطور بی استعداد، دچار این مشکل می‌شوند ولی اینطور نیست.

ممکن است بسیاری از افرادی که در یک زمینه دارای هوش و استعداد سرشاری هستند، توانایی خود را به نقاط ضعف واقعی خود تعمیم دهند. پس با توجه به اثر دانینگ کروگر، توانایی‌های ما کمتر از آن میزانی است که ما تصور می‌کنیم. ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشد که شما با به دست آوردن یک اطلاعات سطحی در یک زمینه خاص، این توهم را داشته باشید که تسلط بالایی دارید.

چرا افراد میزان دانش و توانایی‌های خود را بیش از حد واقعی ارزیابی می‌کنند؟

دقت بیش از حد اصطلاح مهمی در زمینه روانشناسی و توسعه فردی است و به این موضوع اشاره می‌کند که فرد با اعتماد به نفس بالای خود، به صورت قطع تصور می‌کند که پاسخ و عملکرد او کاملا صحیح و بدون نقص است.

اغراق در توانایی‌های فردی به دلیل اعتماد به نفس بالا رخ می‌دهد، این اختلال می‌تواند باعث ایجاد آسیب‌های زیادی برای فرد و اطرافیان شود. در این صورت ممکن دست به اقداماتی بزند که از توانایی‌های اون خارج است و منجر به آسیب‌های جانی و مالی شود.

علامت اثر دانینگ کروگر

روش تشخیص این اختلال در افراد بسیار ساده است، فقط کافیست دقت کنید که آیا از نصیحت و انتقاد صحیح دیگران ناراحت می‌شوید یا آن را می‌پذیرید. اگر به این موضوع اهمیت نمی‌دهید و احساس اعتماد به نفس بیش از حد دارید، درگیر اثر دانینگ کروگر هستید.

همچنین اگر تصور می‌کنید که در یک زمینه، مهارت بالایی دارید و نیازی به یادگیری را احساس نمی‌کنید شما هم دارای اختلال دانینگ کروگر هستید.

چگونه از وقوع اثر دانینگ کروگر پیش‌گیری کنیم؟

با توجه به اینکه ممکن است به صورت ناخودآگاه دچار این مشکل شویم، بسیار مهم است که با صداقت و بینش کامل، توانایی و نتایج حاصل از آن مهارت و استعداد را اندازه‌گیری کنید. طبق تحقیقات دانینگ و کروگر، باید به صورت مداوم مهارت و فعالیت خود را در ترازوی سنجش قرار دهید. 

همچنین می‌توانید از یک فرد متخصص، کمک بگیرید و از نقاط ضعف خود آگاه شوید. همچنین پذیرش انتقاد سازنده و آموزش دیدن، می‌تواند مانع از درگیری شما با این اختلال شود.

روش از بین بردن اثر دانینگ کروگر

اگر درگیر اثر دانینگ کروگر هستید می‌توانید از نکات زیر برای رفع آن استفاده کنید:

• از بازخورد دیگران استفاده کنید. از دوستان، همکاران و متخصصان در حوزه‌های تخصصی مورد نظرتان بخواهید که به شما بازخورد دهند. این بازخورد می‌تواند به شما کمک کند تا نقاط ضعف خود را شناسایی کنید.
• به دنبال چالش باشید. اگر همیشه کارهایی را انجام دهید که برای شما آسان هستند، هرگز نمی‌توانید نقاط ضعف خود را شناسایی کنید. به دنبال چالش‌هایی باشید که باعث می‌شوند تا از منطقه امن خود خارج شوید.
• از اشتباهات خود درس بگیرید. همه اشتباه می‌کنند. مهم این است که از اشتباهات خود درس بگیرید. وقتی اشتباه می‌کنید، سعی کنید تا علت اشتباه خود را پیدا کنید و از آن برای بهبود عملکرد خود استفاده کنید.

با رعایت این نکات، می‌توانید اثر دانینگ-کروگر را در خود کاهش دهید و توانایی‌های خود را بهبود بخشید.

تفاوت اثر دانینگ کروگر و اثر شترمرغ

اثر دانینگ کروگر و اثر شترمرغ هر دو سوگیری‌های شناختی هستند که می‌توانند بر نحوه تفکر و رفتار ما تأثیر بگذارند. با این حال، آنها تفاوت‌های کلیدی با یکدیگر دارند:

• اثر دانینگ کروگر به تمایل افراد برای دست کم گرفتن توانایی‌ها و دانش خود اشاره دارد. این اثر منجر به تصمیم‌گیری‌های ضعیف، قضاوت‌های نادرست و رفتارهای مخاطره‌آمیز می‌شود.
• اثر شترمرغ به تمایل افراد برای اجتناب از اطلاعات یا موقعیت‌هایی اشاره دارد که چالش‌برانگیز یا ناخوشایند هستند. این امر می‌تواند منجر به انکار، بی‌تفاوتی و عدم اقدام شود.

سخن نهایی

همانطور که در این نوشتار از ای سنج بررسی کردیم اثر دانینگ-کروگر یک سوگیری شناختی است که در آن افراد فاقد صلاحیت، توانایی‌های خود را بیش از حد و عملکرد خود را بهتر از حد واقعی ارزیابی می‌کنند. اکثر افراد دچار این مشکل می‌شوند که می‌توانید با توجه به نکاتی مطرح کردیم از آسیب‌های آن، در امان باشید.

همچنین برای اینکه فرایند شخصیت‌شناسی را به درستی طی کنید استفاده از تست‌های معروف شخصیت‌شناسی بسیار مهم است، به همین دلیل می‌توانید انواع تست‌های مشهور را از طریق سایت ای سنج انجام داده و تحلیل جامع آن را دریافت کنید.

سوالات متداول