اسکیزوفرنی چیست | علل، علائم و روشهای درمان
در این قسمت از نوشتار مجله ای سنج به بررسی یکی از اختلالات روانی به نام اسکیزوفرنی میپردازیم که میتواند باعث ایجاد توهم برای انسان شود. طبق آخرین مطالعاتی که انجام شده، حدود یک درصد از مردم جهان دچار این نوع اختلال هستند.
در این نوشتار به بررسی جامع اسکیزوفرنی، علائم و روشهای درمان به صورت کامل میپردازیم تا با جزئیات آن، به صورت کامل، آشنا شوید.
اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی( Schizophrenia) یک اختلال روانی مزمن و پیچیده است که بر نحوه تفکر، احساس و رفتار فرد تأثیر میگذارد. این بیماری با علائمی مانند توهم، هذیان، اختلالات تفکر و نقص در عملکرد اجتماعی و شغلی شناخته میشود.
میزان شدت این بیماری در افراد، متفاوت است و این اختلال در اوایل دهه دوم زندگی افراد، شیوع بیشتری دارد. اسکیزوفرنی بر روی درک انسان از واقعیت، تاثیر منفی دارد و نیاز است که برای درمان به موقع، با آن علائم آن آشنا شویم.
علائم اختلال اسکیزوفرنی
علائم این بیماری به دستههای مختلفی تقسیم میشود، ولی به طور کلی میتوان به علائمی مانند تغییر عملکرد، تفکر متفاوت، بروز فوبیا و ادراکات عجیب اشاره کرد. برای آشنایی دقیق با علائم اسکیزوفرنی، به ادامه این نوشتار توجه کنید.
علائم مثبت اسکیزوفرنی
- توهم: توهم به معنای دیدن، شنیدن، احساس کردن، بوئیدن یا چشیدن چیزهایی است که وجود خارجی ندارند. توهمات شنوایی شایعترین نوع توهم در اسکیزوفرنی هستند.
- هذیان: هذیان به معنای باورهای نادرست و غیرمنطقی است که فرد به شدت به آنها اعتقاد دارد. هذیانهای شایع در اسکیزوفرنی شامل هذیان های گزند و آزار، هذیان های بزرگ منشی و هذیان های کنترل شدن هستند.
- اختلالات تفکر: اختلالات تفکر در اسکیزوفرنی میتواند شامل مشکلاتی در تمرکز، حافظه، تصمیم گیری و سازماندهی افکار باشد.
علائم منفی اسکیزوفرنی
- کاهش یا فقدان احساسات: فرد میتواند احساسات کمی داشته یا اصلاً هیچ احساسی نداشته باشد.
- کاهش یا فقدان انگیزه: فرد ممکن است انگیزه خود را برای انجام فعالیت های روزمره از دست بدهد.
- گوشه نشینی و انزوای اجتماعی: شخص از تعاملات اجتماعی دوری کرده و منزوی میشود.
- کاهش یا فقدان ابراز عواطف: فرد ممکن است در ابراز عواطف خود مانند لبخند زدن یا گریه کردن مشکل داشته باشد.
علائم شناختی اسکیزوفرنی
- اختلالات حافظه: فرد در به خاطر سپردن اطلاعات مشکل دارد.
- اختلالات توجه: اشخاص دارای اسکیزوفرنی در تمرکز کردن یا توجه به جزئیات مشکل دارند.
- اختلالات در حل مسئله: فرد نمیتواند مشکلات زندگی خود را حل و فصل کند.
علائم اسکیزوفرنی در کودکان
اسکیزوفرنی در کودکان یک بیماری نادر اما جدی است که بر نحوه تفکر، احساس و رفتار کودک تأثیر میگذارد. علائم اسکیزوفرنی در کودکان می تواند از علائم مشابه در بزرگسالان متفاوت باشد که شامل موارد زیر است:
- انزوای اجتماعی: کودک ممکن است از تعاملات اجتماعی دوری کند و منزوی شود.
- اختلال در عملکرد تحصیلی: کودک میتواند در مدرسه با مشکلاتی مانند افت تحصیلی، عدم تمرکز و بی علاقگی به درس مواجه شود.
- اختلالات خواب: کودک مشکلاتی مانند بیخوابی، خواب بیش از حد یا کابوسهای مکرر را تجربه کند.
- اختلال خلقی: کودک ممکن است علائمی مانند افسردگی، اضطراب یا تحریک پذیری را نشان دهد.
- اختلالات تفکر: کودک در تمرکز، حافظه یا حل مسئله عملکرد ضعیفی دارد.
- حركات و رفتارهای غیرعادی: کودک ممکن است حرکات و رفتارهای غیرعادی مانند تکان دادن، پچ پچ کردن یا خندیدن ناگهانی داشته باشد.
علائم ثانویه اسکیزوفرنی در کودکان
- توهم: کودک میتواند چیزهایی را ببیند، بشنود، احساس کند، بو کند یا بچشد که وجود خارجی ندارند.
- هذیان: کودک ممکن است باورهای نادرست و غیرمنطقی داشته باشد که به شدت به آنها اعتقاد دارد.
- اختلالات تفکر: کودک دارای اسکیزوفرنی در تفکر و افکار خود، مشکلاتی را تجربه میکند.
چالشهای تشخیص اسکیزوفرنی در نوجوانان
علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان شبیه به بزرگسالان است، اما تشخیص آن میتواند دشوارتر باشد، این دشواری به دلایل زیر است:
- شباهت علائم به مسائل رایج نوجوانی: برخی از علائم اولیه اسکیزوفرنی مانند ترک دوستان، افت تحصیلی، مشکلات خواب و تحریک پذیری یا افسردگی، در دوران نوجوانی به طور طبیعی رخ میدهد. این امر میتواند تشخیص اسکیزوفرنی را از سایر مشکلات رایج در این سن دشوار کند.
- تغییر در شخصیت و رفتار: تغییرات در شخصیت و رفتار نوجوانان میتواند به دلیل بلوغ و هویتیابی باشد که مشابه با علائم تشخیص اسکیزوفرنی است.
- عدم تمایل به صحبت در مورد مشکلات: نوجوانان ممکن است به دلیل ترس از قضاوت یا شرمساری، تمایلی به صحبت در مورد مشکلات خود نداشته باشند، به همین دلیل تشخیص علائم اسکیزوفرنی را دشوارتر میکند.
نوجوانان دارای اسکیزوفرنی، علائم زیر را تجربه میکنند:
- تغییرات ناگهانی در شخصیت یا رفتار: انزوای اجتماعی، بی انگیزگی، بی تفاوتی، تحریک پذیری یا افسردگی
- افت ناگهانی در عملکرد تحصیلی: عدم تمرکز، بی علاقگی به درس، افت نمره.
- اختلالات خواب: بی خوابی، خواب بیش از حد، کابوس های مکرر.
- حركات و رفتارهای غیرعادی: تکان دادن پا و دست، پچ پچ کردن، خندیدن ناگهانی.
- توهم: دیدن، شنیدن، احساس کردن، بوئیدن یا چشیدن چیزهایی که وجود خارجی ندارند.
- هذیان: باورهای نادرست و غیرمنطقی.
اسکیزوفرنی در سالمندان و علائم آن
علائم اسکیزوفرنی در سالمندان میتواند با علائم این بیماری در افراد جوانتر متفاوت باشد. برخی از مهمترین علائم اسکیزوفرنی در سالمندان عبارتند از:
- توهم: توهم به معنای دیدن، شنیدن، احساس کردن، بوئیدن یا چشیدن چیزهایی است که وجود خارجی ندارند. توهمات شنوایی شایعترین نوع توهم در اسکیزوفرنی هستند. در سالمندان، توهمات ممکن است شامل دیدن افراد یا حیواناتی باشد که وجود خارجی ندارند، یا شنیدن صداهایی که به آنها دستور میدهند یا آنها را تهدید میکنند.
- هذیان: هذیان به معنای باورهای نادرست و غیرمنطقی است که فرد به شدت به آنها اعتقاد دارد.
- اختلالات تفکر: اختلالات تفکر در اسکیزوفرنی میتواند شامل مشکلاتی در تمرکز، حافظه، تصمیم گیری و سازماندهی افکار باشد. در سالمندان، این مشکلات ممکن است شدیدتر باشد و منجر به زوال عقل شود.
- اختلالات خلقی: افراد مسن مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است علائمی مانند افسردگی، اضطراب یا تحریک پذیری را نشان دهند.
- اختلالات در عملکرد اجتماعی و شغلی: اسکیزوفرنی میتواند باعث انزوای اجتماعی، از دست دادن شغل و عدم توانایی در انجام فعالیتهای روزمره زندگی شود.
علائم اسکیزوفرنی خفیف
ممکن است که دچار اختلال اسکیزوفرنی باشید ولی به دلیل خفیف بودن آن، متوجه بروز این اختلال نیستید. در این مواقع نیاز است که با استفاده از دانش و تجربه متخصص، بتوانید به صورت اصولی این اختلال را تشخیص دهید.
تشخیص اسکیزوفرنی خفیف دشوار است و نیاز به معاینه دقیق توسط متخصص بهداشت روان دارد. متخصص به صورت دقیق میتواند تشخیص صحیح این اختلال را انجام دهد.
انواع اسکیزوفرنی
با توجه به اینکه تشخیص اسکیزوفرنی نیازمند مراجعه به متخصص است، نوع بیماری افراد در دستههای زیر قرار میگیرد:
اسکیزوفرنی پارانوئید
- شایع ترین نوع اسکیزوفرنی است.
- دارای توهم و هذیان متنوع است.
- توهمات شنوایی در این نوع شایعتر است.
- فرد ممکن است احساس کند که تحت تعقیب، آزار یا توطئه قرار گرفته است.
- ممکن است به دیگران بیاعتماد باشد و گوشهگیر شود.
اسکیزوفرنی هبه فرنیک
- نوعی اسکیزوفرنی است که در اوایل جوانی و اواخر نوجوانی ظاهر شده و دارای علائم زیر است:
- آشفتگی فکری: فرد در بیان افکار خود مشکل دارد.
- اختلالات گفتاری: فرد ممکن است به طور نامفهوم یا نامنظم صحبت کند.
- بی تفاوتی: فرد نسبت به فعالیتها و احساسات خود بیتفاوت است.
- انزوا: فرد ممکن است از دیگران کناره گیری کند.
اسکیزوفرنی کاتاتونیک
- نوعی نادر از اسکیزوفرنی است که به طور ناگهانی و حاد خود را نشان میدهد و علائم آن شامل موارد زیر است:
- بی حرکتی
- تحریک پذیری
- حرکات تکراری
- پرش افکار
- اختلالات گفتاری
اسکیزوفرنی تمایزنیافته
- این اصطلاح دیگر در پزشکی و روانپزشکی به طور رسمی استفاده نمی شود.
- در گذشته برای اسکیزوفرنی با علائمی که به طور کامل در هیچ یک از دستههای دیگر اسکیزوفرنی قرار نمیگرفت، استفاده میشد.
- علائم آن ممکن است شامل توهمات، هذیان ها، اختلالات تفکر، اختلالات خلقی و اختلالات در عملکرد اجتماعی و شغلی باشد.
اسکیزوفرنی باقیمانده
- به عنوان فاز آخر اسکیزوفرنی شناخته میشود.
- در این مرحله، توهمات و هذیانها به طور کامل از بین رفتهاند یا بسیار خفیف هستند.
- علائم منفی اسکیزوفرنی مانند بی تفاوتی، انزوا و نقص در بیان عاطفی در این مرحله غالب هستند.
اسکیزوفرنی ساده
- نوعی نادر از اسکیزوفرنی است.
- با علائم منفی اسکیزوفرنی مانند بی تفاوتی، انزوا و نقص در بیان عاطفی مشخص میشود.
اسکیزوفرنی کاتاتونیک
اسکیزوفرنی کاتاتونیک نوعی از اسکیزوفرنی است که با علائم حرکتی غیرعادی و اختلال در پاسخ به محیط مشخص می شود. این نوع اسکیزوفرنی نادر بوده و دارای علائم زیر است:
- بی حرکتی
- تحریک پذیری
- حرکات تکراری
- پرش افکار
- اختلالات گفتاری
- عدم تمایل به صحبت کردن
- نگاه خیره
اسکیزوفرنی پارانوئید
اسکیزوفرنی پارانوئید با علائمی مانند توهمات، هذیان ها، اختلالات تفکر، خلقی و اختلالات در عملکرد اجتماعی و شغلی مشخص میشود.
این نوع اسکیزوفرنی دارای علائم زیر است:
- توهمات
- هذیان
- اختلالات تفکر
- اختلال خلقی
- اختلالات در عملکرد اجتماعی و شغلی
عوامل ایجاد اسکیزوفرنی
علل دقیق اسکیزوفرنی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما شواهد نشان میدهد که عوامل مختلفی در بروز این بیماری نقش دارند، از جمله:
عوامل ژنتیکی
- مطالعات نشان داده است که افراد دارای سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
- محققان تعدادی ژن را شناسایی کرده اند که ممکن است با خطر ابتلا به اسکیزوفرنی مرتبط باشند.
عوامل محیطی
- برخی از عوامل محیطی مانند عفونت های دوران بارداری، سوء تغذیه، ضربه مغزی و قرار گرفتن در معرض مواد مخدر در دوران جنینی یا نوزادی ممکن است خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهند.
- استرس های دوران کودکی نیز ممکن است در بروز اسکیزوفرنی نقش داشته باشد.
عوامل عصبی
- برخی از مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دارای ناهنجاریهایی در ساختار و عملکرد مغز خود هستند.
- این ناهنجاریها ممکن است در پردازش اطلاعات، انتقال دهندههای عصبی و سایر عملکردهای مغزی اختلال ایجاد کنند.
نحوه تشخیص اسکیزوفرنی
علائم اسکیزوفرنی شباهت بالایی به اختلال سندروم آسپرگر دارد، به همین دلیل برای تشخیص دقیق باید از راههای زیر برای تشخیص استفاده شود:
معاینه فیزیکی در تشخیص اسکیزوفرنی
معاینه فیزیکی بخش مهمی از فرآیند تشخیص اسکیزوفرنی است. این معاینه به دو دلیل انجام می شود:
- رد سایر مشکلات: علائمی مانند توهمات، هذیان ها و اختلالات تفکر میتوانند ناشی از مشکلات مختلفی باشند، از جمله:
- بیماری های جسمی: مانند عفونت ها، تومورها، کمبود ویتامین ها و مشکلات هورمونی.
- مصرف مواد مخدر: سوء مصرف مواد مخدر یا الکل می تواند علائمی مشابه اسکیزوفرنی ایجاد کند.
- بیماری های روانی دیگر: مانند اختلال دوقطبی، افسردگی شدید و اختلال وسواس فکری-اجباری.
معاینه فیزیکی میتواند به پزشک کمک کند تا این مشکلات را رد کند و مطمئن شود که علائم شما ناشی از اسکیزوفرنی است.
-
بررسی عوارض جانبی داروها
داروهای ضدروان پریشی که برای درمان اسکیزوفرنی استفاده میشوند می توانند عوارض جانبی مختلفی داشته باشند. با معاینه فیزیکی، پزشک عوارض جانبی را بررسی میکند و در صورت نیاز، دوز دارو را تنظیم کند.
تست های تشخیص اسکیزوفرنی
تشخیص اسکیزوفرنی فرآیندی پیچیده است که شامل ارزیابیهای مختلفی میشود. تستهای اسکیزوفرنی به رد سایر بیماری های با علائم مشابه و همچنین بررسی وجود الکل و مواد مخدر کمک میکند.
انواع تستهای اسکیزوفرنی
- معاینه فیزیکی: برای بررسی علائم حیاتی و سلامت عمومی بدن.
- آزمایش خون: برای بررسی کمبود ویتامین ها، عفونت ها و سایر مشکلات جسمی.
- آزمایش ادرار: برای بررسی مصرف مواد مخدر و الکل.
- مصاحبه بالینی: مصاحبه با متخصص بهداشت روان در مورد علائم، سابقه پزشکی و خانوادگی.
- آزمایش های روانشناسی: برای ارزیابی تفکر، حافظه، تمرکز و سایر عملکردهای شناختی.
- مطالعات تصویربرداری: مانند MRI یا سی تی اسکن برای بررسی ساختار و عملکرد مغز.
ارزیابی روانپزشکی
ارزیابی روانپزشکی فرآیندی است که توسط یک متخصص بهداشت روان مانند روانپزشک یا روانشناس انجام میشود تا وضعیت سلامت روان فرد را ارزیابی کند. این ارزیابی به منظور تشخیص و درمان اختلالات روانپزشکی انجام میشود.
مراحل ارزیابی روانپزشکی شامل موارد زیر است:
- مصاحبه: متخصص بهداشت روان با شما در مورد علائم، سابقه پزشکی و خانوادگی تان صحبت خواهد کرد.
- معاینه وضعیت روانی: متخصص بهداشت روان ظاهر و رفتار شما را بررسی کرده و افکار، احساسات، توهمات، هذیان ها، مصرف مواد و پتانسیل خشونت یا خودکشی شما را بررسی میکند.
- آزمایشهای روانشناسی: ممکن است برای ارزیابی تفکر، حافظه، تمرکز و سایر عملکردهای شناختی تان تست های روانشناسی انجام دهید.
معیارهای تشخیص اسکیزوفرنی
متخصصان از معیارهای مختلفی برای تشخیص اسکیزوفرنی استفاده میکنند، از جمله:
-
معیارهای DSM-5
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده است و معیارهای تشخیصی برای انواع مختلف اختلالات روانپزشکی، از جمله اسکیزوفرنی را ارائه میدهد. برای تشخیص اسکیزوفرنی بر اساس DSM-5، فرد باید حداقل دو مورد از علائم زیر را به مدت حداقل یک ماه تجربه کند:
- توهمات
- هذیان
- اختلالات تفکر
- اختلالات خلقی
- اختلالات در عملکرد اجتماعی و شغلی
-
تست MMPI
- تست MMPI (مخفف Minnesota Multiphasic Personality Inventory) یک تست روانشناسی است که برای ارزیابی شخصیت و سلامت روان فرد استفاده میشود.
- این تست میتواند به تشخیص اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روانپزشکی کمک کند.
انواع درمانهای اسکیزوفرنی
-
درمان دارویی
- داروهای ضدروان پریشی خط اول درمان اسکیزوفرنی هستند.
- این داروها میتوانند به کاهش علائمی مانند توهمات، هذیان ها و اختلالات تفکر کمک کنند.
- انواع مختلفی از داروهای ضدروان پریشی وجود دارد و متخصص بهداشت روان می تواند بهترین نوع دارو را برای شما تجویز کند.
-
روان درمانی
- درمان روانی میتواند به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند تا با علائم بیماری خود کنار بیایند و زندگی خود را مدیریت کنند. انواع مختلفی از درمان روانی برای اسکیزوفرنی وجود دارد، از جمله:
- درمان شناختی رفتاری (CBT): این نوع درمان به افراد کمک میکند تا افکار و رفتارهای منفی خود را شناسایی و تغییر دهند.
- خانواده درمانی: این درمان باعث میشود تا اعضای خانواده تا در مورد اسکیزوفرنی بیشتر بدانند و از فرد مبتلا حمایت کنند.
- آموزش مهارتهای اجتماعی: باعث میشود تا مهارتهای اجتماعی خود را بهبود بخشید و روابط سالم برقرار کنید.
ازدواج با فردی با اختلال اسکیزوفرنی مناسب است؟
ازدواج و تشکیل زندگی برای بیماران اسکیزوفرنی یا روانگسیختگی میتواند ترس و اضطراب زیادی ایجاد کند. این موضوع به دلایل مختلفی از جمله موارد زیر رخ میدهد:
- نگرانی درباره انتقال بیماری به فرزندان
- ترس از طرد شدن
- نگرانی درباره بار مسئولیت
- مشکلات در برقراری ارتباط
- عود بیماری
در نهایت، ازدواج با فرد مبتلا به اسکیزوفرنی یک تصمیم شخصی است. این افراد و شریک زندگی آنها باید قبل از ازدواج تمام جوانب این موضوع را به دقت بررسی کنند و برای چالشهای پیش رو آماده باشند.
عوارض اختلال اسکیزوفرنی
- خودکشی
- آسیبزدن به خود
- اختلال اضطراب
- اختلال وسواسی اجباری (OCD)
- افسردگی
- سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد
- ناتوانی در تحصیل
- مشکلات در استخدام و شغل
- مشکلات در امور مالی
- مشکلات حقوقی
- کناره گیری از اجتماع
- مشکلات در روابط اجتماعی
- افزایش خطر ابتلا به بیماری های جسمی
- کاهش امید به زندگی
- مشکلات در دسترسی به خدمات بهداشتی
- افزایش خطر سوء استفاده
- افزایش خطر جرم و جنایت
- خشونت
- پرخاشگری
دلایل احتمال بیشتر ابتلا به اسکیزوفرنی
علت دقیق اسکیزوفرنی هنوز ناشناخته است، اما شواهد نشان میدهد که عوامل مختلفی میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
-
سابقه خانوادگی
- اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به اسکیزوفرنی باشد، خطر ابتلا به این بیماری در شما بیشتر است.
- این خطر در دوقلوهای همسان (که DNA یکسانی دارند) بیشتر از دوقلوهای غیرهمسان است.
-
عوامل ژنتیکی
- تحقیقات نشان داده است که ژنهای متعددی میتوانند در ابتلا به اسکیزوفرنی نقش داشته باشند.
- این ژنها به طور مستقیم باعث بیماری نمیشوند، اما میتوانند خطر ابتلا به آن را افزایش دهند.
-
عوامل محیطی
- برخی از عوامل محیطی میتوانند خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهند، از جمله:
- افزایش فعالیت سیستم ایمنی: التهاب یا بیماریهای خود ایمنی
- سن بالای پدر: اگر پدر شما در سن بالای 50 سالگی صاحب فرزند شده باشد، خطر ابتلا به اسکیزوفرنی در فرزند شما بیشتر است.
- برخی عوارض بارداری و زایمان: سوءتغذیه یا قرارگرفتن در معرض سموم یا ویروسهایی که ممکن است بر پیشرفت مغز تاثیر بگذارد.
- مصرف داروهای تغییردهنده ذهن (رواندرمانی یا روانگردان) در طول سالهای نوجوانی و بزرگسالی: مصرف این داروها میتواند خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را در افراد با زمینه ژنتیکی افزایش دهد.
عوارض داروهای درمان اسکیزوفرنی
داروهای اسکیزوفرنی میتوانند عوارض جانبی مختلفی داشته باشند. این عوارض جانبی به دو دسته کلی تقسیم بندی میشوند:
-
عوارض جانبی حاد
عوارض جانبی حاد معمولاً در ابتدای مصرف دارو ظاهر میشوند و با گذشت زمان و تنظیم دوز دارو، برطرف میشوند. برخی از عوارض جانبی حاد عبارتند از:
- بیخوابی
- اضطراب
- تهوع و استفراغ
- یبوست
- سرگیجه
- تاری دید
- خشکی دهان
- افزایش وزن
-
عوارض جانبی مزمن
عوارض جانبی مزمن معمولاً بعد از مصرف طولانی مدت دارو ظاهر میشوند و ممکن است نیاز به تغییر دوز یا نوع دارو داشته باشند. برخی از عوارض جانبی مزمن عبارتند از:
- حرکات غیر ارادی عضلات (دیسکینزی دیررس)
- افزایش خطر ابتلا به دیابت
- افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی
- کاهش سطح گلبولهای سفید خون
آیا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی خطرناک هستند؟
افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر از افراد عادی مرتکب خشونت نمیشوند. در واقع، بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به طور کامل بی خطر هستند و زندگی عادی و بدون خشونت دارند.
با این حال، برخی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است در معرض خطر خشونت باشند، به خصوص اگر:
- درمان نشوند: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که درمان نمیشوند، ممکن است دچار توهم و هذیان شوند که میتواند آنها را به رفتارهای خشونتآمیز سوق دهد.
- از مواد مخدر یا الکل سوء مصرف کنند: سوء مصرف مواد مخدر یا الکل میتواند خطر خشونت را در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی افزایش دهد.
- سابقه خشونت داشته باشند: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که سابقه خشونت دارند، بیشتر در معرض خطر خشونت در آینده هستند.
راههای پیشگیری از اسکیزوفرنی
در حال حاضر، هیچ راه قطعی برای پیشگیری از اسکیزوفرنی وجود ندارد. با این حال، برخی اقدامات میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند:
- کاهش استرس: یادگیری تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا میتواند به کاهش خطر ابتلا به اسکیزوفرنی کمک کند.
- مصرف نکردن مواد مخدر: مصرف مواد مخدر، به خصوص در سنین نوجوانی و جوانی، میتواند خطر ابتلا به اسکیزوفرنی را افزایش دهد.
- مراقبتهای دوران بارداری: مراقبتهای دوران بارداری و زایمان میتواند به کاهش خطر ابتلا به اسکیزوفرنی در کودک کمک کند.
- مشاوره ژنتیک: اگر سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی دارید، میتوانید با یک متخصص ژنتیک در مورد خطر ابتلا به این بیماری و راههای کاهش آن صحبت کنید.
- تشخیص زودهنگام اسکیزوفرنی میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.
- درمان زودهنگام میتواند به کنترل علائم بیماری و جلوگیری از عوارض آن کمک کند.
سخن نهایی
درست است که اسکیزوفرنی یک بیماری نادر است ولی در صورت بروز علائم آن، باید به سرعت اقدام به درمان شود. علائم اسکیزوفرنی به انواع مختلفی مانند منفی، مثبت و شناختی تقسیم میشود که در صورت بروز هر کدام، باید به یک متخصص برای درمان مراجعه کنید.
متخصص با توجه به شدت اختلال فرد، بهترین روش درمانی را تجویز میکند تا جلوی پیشرفت اختلال، گرفته شود. در پایان، میتوانید سایر مقالات ای سنج در زمینههای روانشناسی، اختلال روانی و سبک زندگی و خانواده را مطالعه کنید.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
اسکیزوفرنی چگونه درمان میشود؟
- درمان اسکیزوفرنی شامل دارو درمانی، رواندرمانی و توانبخشی اجتماعی است.
-
آیا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی خطرناک هستند؟
- افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر از افراد عادی مرتکب جرم نمیشوند. در واقع، آنها بیشتر در معرض خطر قربانی شدن هستند.
-
چه تفاوتی بین اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی وجود دارد؟
- اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی دو اختلال روانی مجزا هستند. اسکیزوفرنی با علائمی مانند توهم و هذیان همراه است، در حالی که اختلال دوقطبی با نوسانات خلقی شدید مشخص میشود.