هیپنوتیزم چیست | کاربرد آن
احتمالاً اصطلاح هیپنوتیزم بارها به گوش شما خورده باشد، اما هنوز اطلاعات تخصصی و جامعی درباره این موضوع به دست نیاوردهاید، همه ما در طول زندگی خود خاطرات ناخوشایندی داریم که آنها را آزار میدهند. ممکن است که فکر کنید چه خوب میشود که بعد از بیدار شدن، تمام اتفاقات ناخوشایند و تلخ را فراموش کنید.
هیپنوتیزم دقیقاً این عملکرد را دارد و میتوان با استفاده از آن، خاطرات تلخ را فراموش کرد، برای اینکه اطلاعات جامعی درباره این موضوع به دست آورید، به شما پیشنهاد میدهید که این کار را با دقت مطالعه کنید.
هیپنوتیزم چیست؟
هیپنوتیزم، که به آن هیپنوتیزم یا خواب مصنوعی نیز میگویند، حالتی از تغییر تغییر یافته است که در آن فرد به تلقینات ارائه شده توسط یک هیپنوتیزم (فردی که هیپنوتیزم میکند) حساستر میشود.
تحقیقات نشان دادند که بین تلقین پذیری افراد و فعالیت های سینگولین کورتکس در مغز آنها در هنگام هیپنوتیزم، ارتباط مثبتی وجود دارد. سینگولیت کورتکس، ناحیهای در قسمت جلویی مغز است که وظایفی از جمله ادراک، برداشت، نگاه و کنترل را بر آن دارد.
تاریخچه هیپنوتیزم: سفری از معبدها تا مطبها
ریشههای هیپنوتیزم را میتوان در اعماق تاریخ، از معابد مصر باستان تا خیابانهای شلوغ پاریس در قرن هجدهم جستجو کرد. در حالی که ممکن است منشأ دقیق آن مبهم باشد، هیپنوتیزم بدون شک مسیری جذاب و گاه بحثبرانگیز را طی کرده است تا به ابزاری تبدیل شود که امروزه میشناسیم.
- معابد مصر باستان: شواهدی از نقاشیهای مقبرهها و پاپیروسها نشان میدهد که مصریان باستان از تکنیکهایی شبیه هیپنوتیزم برای اهداف درمانی و مذهبی استفاده میکردند.
- یونان باستان: فیلسوفانی مانند ارسطو و افلاطون به حالات خلسه و تلقین علاقهمند بودند و ایدههایی را مطرح کردند که میتوانست پیشرو مفاهیم مدرن هیپنوتیزم باشد.
- قرون وسطی: در دوران قرون وسطی، تمرکز بر روی هیپنوتیزم کمرنگ شد، زیرا بسیاری از این شیوهها به عنوان جادوگری یا خرافه رد میشدند.
- فرانتس آنتوان مسمر: در اواخر قرن هجدهم، پزشک اتریشی فرانتس آنتوان مسمر با استفاده از "مگنتیسم حیوانی" به کاوش در حالات تغییر یافته هوشیاری پرداخت و توجه را به این پدیده جلب کرد.
- جیمز مکنید مارکت: در اوایل قرن نوزدهم، جیمز مکنید مارکت، جراح اسکاتلندی، اصطلاح "هیپنوتیزم" را ابداع کرد و تحقیقات و ترویج این پدیده را ادامه داد.
- ژان مارتن شارکو: ژان مارتن شارکو، متخصص مغز و اعصاب فرانسوی، هیپنوتیزم را به عنوان ابزاری برای مطالعه هیستری مورد بررسی قرار داد و به درک علمی این پدیده کمک کرد.
آیا هیپنوتیزم علمی است؟
یکی از مهمترین سوالاتی که ممکن است برای شما هم پیش بیاید این است که آیا هیپنوتیزم، از لحاظ علمی ثابت شده است؟
در یکی از سایتهای علمی به نام google scholar، در حدود 278 هزار محتوا در این زمینه وجود دارد، هیپنوتیزم به صورت جداگانه یک راه درمانی محسوب نمیشود ولی به عنوان یک راه حل مکمل با سایر روشهای درمانی، قابل استفاده است. همچنین بسیار اهمیت دارد که هیپنوتیزم توسط یک متخصص حرفهای انجام شود تا به نتیجه مدنظر دست پیدا کنید.
هیپنوتیزم درمانی چیست؟
هیپنوتیزم درمانی نوعی روان درمانی است که از هیپنوتیزم برای کمک به افراد در حل مشکلات روانشناختی استفاده میکند. در هیپنوتیزم درمانی، فرد به حالت آرام آرام فرو میرود و ذهن ناخودآگاه او برای تغییر رفتار و باورها بازتر میشود.
بازگشت به زندگی قبل یا رگرسیون هیپنوتیکی یکی از کاربردهای هیپنوتیزم درمانی است که در آن فرد به حالت هیپنوز فرو می رود و خاطرات گذشته خود را مرور میکند.
هدف از این روش، کشف خاطرات سرکوب شده یا ضربههای روحی است که فرد در دوران کودکی یا حتی قبل از تولد تجربه کرده است.
هیپنوتیزم در روانشناسی
هیپنوتیزم در روانشناسی، پدیدههای پیچیده و جذاب است که کاربردهای فراوانی در درمان و کشف ناخودآگاه دارد. در این حالت، شما ذهن خود را به دست متخصص میدهید و هر زمانی که اراده کردید، میتوانید از حالت هیپنوتیزم خارج شوید.
در این روش درمانی، فرد به حالت هیپنوتیزم فرو میرود و ذهن ناخودآگاه او برای تغییر رفتار و باورها بازتر میشود. در هیپنوتیزم، به مغز فرصت داده میشود تا اتفاقات گذشته را به صورت خودکار و کاملتر پردازش کند. این پردازشگر میتواند به حل مشکلات روانشناختی و کاهش کمک کند.
بررسی انواع هیپنوتیزم
در صورت نیاز به هیپنوتیزم، می توان به دو صورت، اقدام به انجام آن کرد:
هیپنوتیزم چشمی
هیپنوتیزم چشمی یکی از روشهای هیپنوتیزم است که در آن از تلقینات بصری برای فرو بردن فرد در حالت هیپنوز استفاده می شود. در این روش هیپنوتیستور از حرکات دست، اشیاء یا تصاویر برای جلب توجه و فرد مورد استفاده میکند.
هدف از هیپنوتیزم چشمی، ایجاد حالت آرامش و باز کردن ذهن ناخودآگاه فرد برای تلقینات است. فرد ممکن است با چشمان باز به نقطهای خیره شود، اما این به معنای دیدن چیزی خاص نیست.
هیپنوتیزم آنلاین
دکتر اشپیگل و تیمش در تحقیقاتشان نشان دادند که هیپنوتراپیست برای هیپنوتیزم نیاز نیست. هیپنوتیزم از راه دور یا هیپنوتیزم مجازی روشی است که در آن هیپنوتراپیست و سوژه در دو مکان مجزا و از طریق ارتباط از راه دور مانند تلفن، ویدئو یا برنامه های آنلاین با هم در ارتباط هستند.
قدرت هیپنوتیزم
هیپنوتیزم یک حالت تغییر یافتههای آگاهی است که در آن فرد به تلقینات هیپنوتیزم حساستر میشود. در این حالت، فرد در حالت خلسه فرو میرود و تجربه به طور کامل بر روی تلقینات معطوف میشود.
قدرت هیپنوتیزم در تلقین پذیری فرد ریشه دارد. افراد با تلقین پذیری بالا به راحتی میتوانند در حالت هیپنوز عمیق فرو بروند و تلقینات را به طور کامل اجرا کنند.
دو گروه از افراد میتوانند تحت تأثیر قدرت بالای هیپنویزم قرار بگیرند که شامل موارد زیر است:
خیالپردازان
- افرادی که تخیل قوی و فعال دارند.
- به راحتی غرق در رویاها و افکارشان میشوند.
- از دنیای واقعی جدا میشوند.
- به تلقینات هیپنوتیزر حساس تر هستند.
- به طور مستقیم در حالت هیپنوز فرو میروند.
جداپذیرها
این دسته از افراد در کودکی، مورد تجاوز قرار می گیرند یا والدین خود را از دست داده اند، چنین عشقی به این دلیل است که بسیاری از خاطرات دردناک خود را فراموش می کنند، می توانند از تأثیرات مثبت هیپنوتیزم استفاده کنند.
فواید هیپنوتیزم
یکی از رایجترین فواید هیپنوتیزم، کاهش درد است. هیپنوتیزم میتواند برای کمک به افراد در مدیریت درد مزمن و حاد، از جمله درد زایمان، درد دندانپزشکی و درد ناشی از سرطان استفاده شود.
هیپنوتیزم همچنین میتواند برای کاهش استرس و اضطراب مؤثر باشد. این موضوع میتواند برای کمک به افراد در مدیریت اضطراب مربوط به سخنرانی در جمع، امتحانات و پرواز استفاده شود. علاوه بر این، هیپنوتیزم میتواند برای بهبود خواب، کاهش علائم افسردگی و افزایش عزت نفس استفاده شود.
کاربردهای هیپنوتیزم
برای اینکه بتوانید با استفاده از هیپنوتیزم، مشکلات خود را حل کنید این است که با استفاده از این درمان آشنا شوید. هیپنوتیزم کاربردهای زیادی دارد، از جمله:
سلامت روان
- کاهش خطر و استرس
- مدیریت درد
- ترک سیگار
- کاهش وزن
- بهبود خواب
آماده سازی برای عمل جراحی
- کاهش میزان قبل از عمل
- کاهش درد پس از عمل
بهبود عملکرد
- بهبود عملکرد ورزشی
- افزایش خلاقیت
هیپنوتیزم و درمان اضطراب سخنرانی
هیپنوتیزم به همراه سایر روشهای مکمل میتواند این نوع اضطراب را درمان کند، هیپنوتیزم با ترکیب درمان شناختی رفتاری، یکی از بهترین راهها، برای درمان محسوب میشود.
هیپنوتیزم و کاهش وزن
تحقیقات نشان داده است که ترکیب هیپنوتیزم با درمان شناختی رفتاری (CBT) میتواند در مقایسه با CBT به تنهایی، در زمینه کاهش وزن دو برابر موثرتر باشد.
CBT به افراد کمک میکند تا الگوهای فکری و رفتاری ناسالم مرتبط با پرخوری و چاقی را شناسایی و اصلاح کنند. از طرف دیگر هیپنوتیزم میتواند به افراد در جهت:
- تقویت انگیزه برای ایجاد تغییرات پایدار در سبک زندگی
- افزایش کنترل اشتها
- کاهش ولع مصرف غذا
- تغییر باورهای منفی در مورد وزن و تصویر بدن کمک کند.
هیپنوتیزم و ترک سیگار: شانس بیشتری برای موفقیت؟
هیپنوتیزم ابزاری موثر در کنار روشهای ترک سیگار سنتی مانند ترک با نیکوتین یا دارو مفید است.
در مطالعه ای که توسط تیموتی کارمودی انجام شد، 286 فرد سیگاری به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند:
- گروه هیپنوتیزم: این گروه 8 جلسه هیپنوتیزم دو هفته ای دریافت کردند.
- گروه کنترل: این گروه هیچ درمانی دریافت نکردند.
پس از 6 ماه، پیگیری شد که 20٪ از گروه هیپنوتیزم هنوز سیگار نمیکشیدند، در حالی که تنها 14٪ از گروه کنترل موفق به ترک سیگار شده بودند.
عوارض هیپنوتیزم
هیپنوتیزم به طور کلی بی خطر است و عوارض جدی بسیار نادر است. با این حال، برخی از عوارض جانبی خفیف که ممکن است رخ دهد عبارتند از:
- سرگیجه: این یک عارضه جانبی شایع هیپنوتیزم و معمولاً کوتاه مدت است.
- سردرد: سردرد ممکن است بعد از هیپنوتیزم رخ دهد.
- حالت تهوع: حالت تهوع یک عارضه جانبی نادر هیپنوتیزم است.
- اضطراب یا پریشانی: برخی از موارد ممکن است در طول یا بعد از هیپنوتیزم احساس خطر یا پریشانی کنند.
- مشکلات خواب: در برخی موارد، هیپنوتیزم میتواند باعث مشکلات خواب شود.
مهم است که توجه داشته باشید که اینها فقط عوارض جانبی احتمالی هیپنوتیزم هستند و همه آنها را نمیتوانند تجربه کنند. در برخی موارد، هیپنوتیزم میتواند عوارض جانبی جدی تری ایجاد کند. این موارد نادر است، اما مهم است که از آنها آگاه باشید.
- بازگشت خاطرات سرکوب شده: در برخی موارد، هیپنوتیزم میتواند باعث بازگشت خاطرات سرکوب شود. این میتواند برای برخی از افراد ناراحت کننده یا آسیب زا باشد.
- ایجاد خاطرات کاذب: در موارد نادری، هیپنوتیزم باعث ایجاد خاطرات کاذب شود.
- تشدید علائم روانپزشکی: هیپنوتیزم میتواند علائم روانپزشکی را در برخی افراد تشدید کند.
تجربه هیپنوتیزم چگونه است؟
تجربه هیپنوتیزم برای هر فردی متفاوت است، اما به طور کلی، این حالت شبیه به یک حالت آرامش و تمرکز است. در حالی که در هیپنوتیزم هستید، هوشیار هستید و میتوانید محیط اطراف خود را بشنوید، اما ممکن است بیشتر متوجه تلقینات هیپنوتیستی شوید.
برخی از افراد هیپنوتیزم را با حالتی از خواب یا خلسه مقایسه میکنند، در حالی که برخی دیگر احساس آرامش دارند یا را توصیف میکنند. هیچ راه درستی برای تجربه هیپنوتیزم وجود ندارد و مهم است که انتظارات خود را رها کنید و اجازه دهید به طور طبیعی رخ دهد.
در اینجا برخی از چیزهایی که ممکن است در طول هیپنوتیزم تجربه کنید این است:
- آرامش احساس: بسیاری از افراد در طول هیپنوتیزم احساس آرامش و آرامش میکنند.
- مطالعات افزایش یافته: ممکن است متوجه شوید که می توانید روی یک فکر یا احساس خاص تمرکز کنید و حواس پرتیهای اطراف خود را مسدود کنید.
- افزایش پذیرایی: ممکن است بیشتر پذیرای تلقینات هیپنوتیستور باشید، که می توانید برای تغییر رفتار یا باورهای استفاده کنید.
- تجربیات حسی زنده تر: برخی از افراد در طول هیپنوتیزم تصاویر، صداها یا احساسات زنده تری را تجربه میکنند.
- جدایی از بدن: برخی از افراد در طول هیپنوتیزم احساس جدایی از بدن خود را تجربه میکنند.
مهم است که به یاد داشته باشید که هیپنوتیزم یک حالت خلسه نیست و شما کنترل کاملی بر اعمال خود را در طول هیپنوتیزم دارید. شما همیشه میتوانید هیپنوتیزم را در هر زمانی که می خواهید انجام دهید.
تفاوت هیپنوتیزم و مراقبه
هیپنوتیزم و مراقبه هر دو حالتهای ذهنی تغییر یافته هستند که میتوانند فواید مختلفی برای سلامتی جسمی و روانی داشته باشند. با این حال، تفاوتهای کلیدی بین این دو تکنیک وجود دارد:
هدف
- هیپنوتیزم: هدف اصلی هیپنوتیزم ایجاد یک حالت تلقینپذیری عمیق است که در آن فرد میتواند به پیشنهادات و تلقینات ارائه شده توسط هیپنوتیستور به راحتی پاسخ دهد. این تلقینات می تواند برای ایجاد تغییرات مثبت در افکار، رفتارها یا علائم فیزیکی فرد استفاده شود.
- مراقبه: هدف اصلی مراقبه تمرکز ذهن و افزایش آگاهی است. این شامل رها کردن افکار مزاحم و تمرکز بر لحظه حال است. مراقبه می تواند برای کاهش استرس، اضطراب و بهبود تمرکز و وضوح ذهنی استفاده شود.
نقش فرد
- هیپنوتیزم: در هیپنوتیزم، فرد معمولاً نقش نسبتاً غیرفعالی دارد و به هدایت و تلقینات هیپنوتیستور گوش می دهد.
- مراقبه: در مراقبه، فرد نقش فعال تری دارد و باید به طور فعال توجه خود را متمرکز و افکار مزاحم را رها کند.
تکنیک
- هیپنوتیزم: هیپنوتیزم میتواند با استفاده از تکنیکهای مختلفی از جمله القای آرامش، تمرکز روی یک شیء یا تکرار کلمات یا عبارات خاص ایجاد شود.
- مراقبه: تکنیکهای مراقبه متعددی وجود دارد، اما بسیاری از آنها شامل تمرکز بر تنفس، یک مانترا یا یک شیء بصری هستند.
حالت ذهنی
- هیپنوتیزم: در هیپنوتیزم، فرد معمولاً در حالت خلسه عمیقی قرار میگیرد که مشخصه آن آرامش عمیق، تمرکز و افزایش تلقین پذیری است.
- مراقبه: در مراقبه، فرد معمولاً در حالت آرامش عمیقی قرار میگیرد، اما سطح آگاهی و تمرکز میتواند بسته به نوع مراقبه و تجربه فرد متفاوت باشد.
کاربرد
- هیپنوتیزم: هیپنوتیزم میتواند برای اهداف مختلفی از جمله ترک سیگار، کاهش درد، مدیریت اضطراب، بهبود عملکرد ورزشی و حتی به عنوان یک ابزار سرگرمی استفاده شود.
- مراقبه: مراقبه اغلب برای کاهش استرس، اضطراب، بهبود تمرکز، افزایش خودآگاهی و ارتقای رفاه کلی استفاده میشود.
هیپنوتیزم برای همه افراد مناسب است؟
درست است که همه افراد را میتوان هیپنوتیزم کرد، اما توانایی افراد در تجربه هیپنوتیزم عمیق و پاسخگویی به تلقینات متفاوت است. عوامل متعددی می توانند بر میزان هیپنوتیزم پذیری فرد تأثیر بگذارند، از جمله:
- سطح پذیرش: افراد با ذهن باز و تمایل به پذیرش هیپنوتیزم، به احتمال زیاد در این فرآیند غوطه ور میشوند.
- تمرکز: توانایی تمرکز و تمرکز عمیق بر روی یک موضوع یا دستورالعمل خاص، هیپنوتیزم پذیری را افزایش میدهد.
- تصور: افراد با قدرت تخیل قوی تر، اغلب در حین هیپنوتیزم تصاویر و تجربیات واضح تری را تجربه میکنند.
- عوامل روانشناختی: اضطراب، ترس یا تردید در مورد هیپنوتیزم میتواند در برابر هیپنوتیزم شدن مقاومت ایجاد کند.
- تجربیات قبلی: افرادی که قبلاً هیپنوتیزم شده اند، ممکن است در دفعات بعدی پذیرای بیشتری باشند.
مهم است که به خاطر داشته باشید که هیپنوتیزم یک فرآیند اجباری نیست. هیچ کس نمی تواند شما را مجبور به هیپنوتیزم شدن کند و شما همیشه کنترل کامل بر تجربیات خود را دارید.
هیپنوتیزم برای چه افرادی مناسب نیست؟
هیپنوتیزم، زمانی که توسط یک متخصص واجد شرایط انجام شود، به طور کلی بی خطر در نظر گرفته میشود. با این حال، برخی از افراد هستند که ممکن است کاندیدای مناسبی برای هیپنوتیزم نباشند.
در اینجا چند مورد منع مصرف هیپنوتیزم وجود دارد:
- اختلالات روانپزشکی شدید: افرادی که دارای اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا سایر اختلالات روانپزشکی شدید هستند، ممکن است به تلقینات هیپنوتیزم به طور قابل پیش بینی پاسخ ندهند و حتی ممکن است در حین هیپنوتیزم دچار پریشانی شوند.
- اختلالات تجزیه ای: افرادی که دارای اختلالات تجزیه ای مانند اختلال هویت تجزیه ای (DID) هستند، ممکن است در حین هیپنوتیزم در معرض خطر بازگشت به خاطرات یا تجربیات آسیب زا قرار بگیرند.
- معتاد به مواد مخدر یا الکل: افرادی که تحت تأثیر مواد مخدر یا الکل هستند، ممکن است قادر به تمرکز یا پاسخگویی به تلقینات هیپنوتیزم نباشند.
- بارداری: در حالی که برخی از تحقیقات نشان میدهد که هیپنوتیزم میتواند برای کاهش تهوع صبحگاهی و اضطراب زایمان مفید باشد، به طور کلی توصیه میشود که زنان باردار احتیاط بیشتری را در مورد هیپنوتیزم اعمال کنند و قبل از شروع هر گونه درمان با یک متخصص پزشکی مشورت کنند.
- نقص شناختی: افرادی که دارای نقص شناختی مانند زوال عقل یا آسیب مغزی هستند، ممکن است قادر به درک یا پاسخگویی به تلقینات هیپنوتیزم نباشند.
هیپنوتیزم در بلند مدت عوارضی دارد؟
زیاده روی در انجام هر کاری، در بلند مدت آسیب میرساند، یکی از بزرگترین خطرات هیپنوتیزم، انتخاب یک درمانگر غیرمُجاز یا بیتجربه است. درمانگری که آموزش مناسبی ندیده باشد، ممکن است که به طور تصادفی خاطرات یا تجربیات آسیبزای شما رو تحریک کند و باعث آسیبهای روحی شما شود.
تاثیر هیپنوتیزم بر جسم و روح انسان
هیپنوتیزم میتواند اثرات مختلفی بر جسم و روح انسان داشته باشد. برخی از اثرات جسمی هیپنوتیزم عبارتند از:
- کاهش درد: هیپنوتیزم برای کاهش درد حاد یا مزمن، مانند درد زایمان، درد سرطان و درد جراحی استفاده میشود.
- کنترل استرس: هیپنوتیزم برای کاهش استرس، اضطراب و علائم مرتبط با آن، مانند بی خوابی، سردرد و فشار خون بالا کاربرد دارد.
- ترک سیگار: هیپنوتیزم به عنوان ابزاری برای کمک به افراد برای ترک سیگار استفاده مناسب است.
- کاهش وزن: هیپنوتیزم میتواند برای کمک به افراد برای کاهش وزن با تغییر رفتارهای غذایی و افزایش انگیزه برای ورزش استفاده شود.
برخی از اثرات روحی هیپنوتیزم شامل موارد زیر است:
- افزایش خلاقیت: هیپنوتیزم برای افزایش خلاقیت و حل مسئله استفاده میشود.
- بهبود عملکرد ورزشی: هیپنوتیزم میتواند برای بهبود تمرکز، انگیزه و عملکرد ورزشی استفاده شود.
- کاهش اضطراب اجتماعی: هیپنوتیزم برای کاهش اضطراب اجتماعی و علائم مرتبط با آن، مانند ترس از صحبت در جمع مناسب است.
- درمان فوبیا: هیپنوتیزم میتواند برای درمان فوبیا، مانند ترس از ارتفاع، ترس از پرواز و ترس از عنکبوت استفاده شود.
مهم است که توجه داشته باشید که هیپنوتیزم برای همه افراد موثر نیست. برخی از افراد ممکن است به دلیل مقاومت ذهنی یا سایر عوامل، به هیپنوتیزم پاسخ ندهند.
سخن نهایی
هیپنوتیزم یکی از روشهای درمانی است که به عنوان یک درمان مکمل برای درمان بیماریهای روحی کاربرد دارد، با توجه به حساسیت این روش درمانی، نیاز است که حتما با استفاده از یک متخصص با تجربه انجام شود، هیپونیزم مزایای فوقالعادهای دارد و برای برخورداری از این مزایا، باید توجه بالایی به مراحل انجام آن شود.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
خطرات هیپنوتیزم چیست؟
- یکی از بزرگترین خطرات، انتخاب یک درمانگر غیرمجاز یا بی تجربه است. درمانگری که آموزش مناسب را ندیده باشد، ممکن است به طور تصادفی خاطرات یا تجربیات آسیب زای شما را تحریک کند و این می تواند منجر به مشکلات روحی بیشتر شود.
-
آیا هیپنوتیزم میتواند مرا کنترل کند؟
- خیر. هیپنوتیزم نمیتواند شما را کنترل کند. شما همیشه کنترل کامل بر اعمال و افکار خود را دارید.
-
آیا هیپنوتیزم جایگزینی برای درمان است؟
- هیپنوتیزم نباید جایگزینی برای درمان حرفه ای باشد. اگر مشکلات روحی یا عاطفی دارید، مهم است که از یک متخصص واجد شرایط کمک بگیرید.