تست تشخیص اوتیسم منتشر شد

تست تشخیص اوتیسم منتشر شد

اختلال شخصیت مرزی (BPD) چیست؟ مدت مطالعه: 6 دقیقه
ای سنج 20 خرداد 1400 مدت مطالعه: 6 دقیقه

اختلال شخصیت مرزی (BPD) چیست؟

در این مقاله می خواهیم در مورد اختلال شخصیت مرزی (Borderline personality disorder) صحبت کنیم.

افرادی که به این نوع اختلال مبتلا شده اند در مرز روان نژندی و روان‌پریشی می باشند و ویژگی بارز آن‌ها ناپایداری حالت عاطفی، خلق، رفتار و ... آن‌هاست.

در ادامه براساس فهرست مطالب زیر به این موضوع به صورت جامع می پردازیم:

فکر می کنم در همین ابتدای کار، بهتر است که شما را با یک کیس دارای اختلال مرزی آشنا کنم؛ پس بدون اینکه بخواهیم زمان را از دست بدهیم، به سراغ محیا می رویم؛ دختر 20 ساله ای که به اصرار خانواده اش به روانشناس مراجعه کرده است.

او صحبت خود را با روان شناس این گونه آغاز کرده است:

 توجه: در صورتی که تصویر واضح نیست اینجا را کلیک کنید.

اختلال <strong class='view_keyword' data-description='شخصیت به عنوان مجموعه مشخص رفتارها، شناخت ها و الگوهای عاطفی تعریف می شود که از عوامل بیولوژیکی و محیطی تکامل می یابند.' onclick='view_tooltip(this)' >شخصیت</strong> مرزی

گوشه ای از داستان زندگی محیا را به اتفاق هم خواندیم. بیایید با در نظر گرفتن این کیس، به سراغ ادامه مطالب در همین مقاله برویم.

آیا اختلال مرزی، نام های دیگری هم دارد؟

اگر در همین ابتدای کار بخواهیم مقاله امروزمان را با زبان علمی تر و روان شناختی گونه آغاز کنیم، باید به شما بگویم که اختلال مرزی در قدیم به نام های دیگری هم شناخته می شده است و از نظر اسمی سیر طولانی را طی کرده تا به نام اکنون خود رسیده است.

روان شناسان قدیمی تر اختلال مرزی را با نام های اسکیزوفرنی موقت، اسکیزوفرنی شبه نوروتیک، شخصیت انگاری و اختلال منش سایکوتیک وصف کرده اند و در مرجع پزشکی این اختلال به اختلال شخصیت بی ثباتی هیجانی شناخته می شود.

چرا می گوییم اختلال مرزی؟

اگر بخواهم خیلی ساده به شما توضیح دهم، باید بگویم که، فردی که دارای اختلال مرزی است، دقیقا در مرزی میان نوروز یا روان نژندی و سایکوز یا همان روان رنجور خویی قرار دارند.

می پرسید سایکوز و نوروز یعنی چه؟

برای شما خواهم گفت؛ فردی که دچار سایکوز یا روان رنجور خویی شده است، در واقع ارتباطش را با واقعیت از دست داده است؛ مثلا این فرد دارای توهم و هذیان است و عملکردش در زندگی مختل شده و در روان نژندی یا به اصطلاح روان شناسان، فرد اضطراب دارد ولی هنوز با واقعیت هم در ارتباط است و کارکردش خیلی مختل نشده است اما همچنان دارای بیماری روانی است.

پس وقتی می گوییم اختلال مرزی یعنی فرد در مرز میان روان رنجور خویی و روان نژندی قرار گرفته است.

 توجه: در صورتی که تصویر واضح نیست اینجا را کلیک کنید.

اختلال شخصیت مرزی

مشخصه اصلی فردی که اختلال مرزی دارد، چیست؟

به طور کلی، فرد مبتلا به اختلال مرزی، با بی ثباتی در روابط عاطفی، هیجانی، رفتاری و خلقی شناخته می شود. این افراد روابط میان فردی به شدت آشفته و بی ثباتی دارند و خودپنداره آن ها بسیار ضعیف است.

داشتن روابط متعدد از خصیصه های شخصیتی این افراد است. اقدامات پی در پی خودکشی و آسیب زدن به خود در میان این افراد دیده می شود.

خلق و خوی آنان به ملال و افسردگی یا به عبارت دیگر، هیجان پذیری منفی به شدت نزدیک است و در نهایت حس پوچی به شدت در این افراد دیده می شود. این افراد مانند آنچه که درباره ی محیا گفتیم، ترس از تنهایی و رها شدن و یا طرد شدن از جانب دیگران را دارند.

تکانشگری و پرخاشگری از دیگر ویژگی های شخصیتی این افراد است. یاس و سرخوردگی را هم به دیگر ویژگی های شخصیتی آنان اضافه کنید.

بیشتر بدانید

 تشخیص اختلال مرزی در میان افراد مبتلا به اختلال شخصیت، بسیار شایع است و در بیماران مبتلا به اختلالات روانی بستری و درمان سرپایی زیاد دیده می شود؛ از این رو روان شناسان تشخیص این بیماران را به اصطلاح تشخیص ظرفشویی (کیچن-سینک) می گویند.

در نهایت خوب است بدانید که خودپنداره همان تصویری است که هر فردی از خودش دارد. طبق آنچه که در بالا گفتیم، در مرزی ها خودپنداره ضعیف و به نوعی دارای نقص است.

وقتی می گوییم مرزی ها تکانشی هستند، دقیقا منظورمان چیست؟

وقتی میگوییم یک فرد مرزی یا بوردرلاین تکانشی رفتار می کند (بوردرلاین نام دیگر مرزی است)، یعنی این فرد در صبر کردن ناتوان است، خیلی به نتیجه کار فکر نمی کند، خویشتن داری ندارد و یک جورایی رفتار های ریسکی و پرخطر انجام می دهد.

در یک کلام انگاری بی فکر است. کاری را بدون فکر انجام می دهد. مثلا؛ در اتوبان با سرعت خیلی زیاد رانندگی می کند، روابط جنسی پر خطری را تجربه می کند، یا چیزی که خیلی میان نوجوانان مرزی رایج است، اقدام به رگ زدن یا به اصطلاح رگ زنی روی مچ دست ها یا دیگر جای بدن است، که همه حاکی از رفتار های تکانشی است.

علت به وجود آمدن اختلال مرزی چیست؟

این اختلال هم مانند دیگر اختلالات روانی می تواند سبب شناسی مختلفی داشته باشد.

یعنی اینکه عوامل متفاوتی می تواند موجب بروز این اختلال در افراد شود. به نظر می رسد از دلایل مهم در بروز این اختلال، می توان به آسیب های دوران کودکی اشاره کرد.

سوء استفاده از کودک و بی توجهی به او می تواند دلیلی بر این باشد که کودک دائماً انتظار آسیب دیدن از جانب دیگران را دارد.

روان شناسان یکی دیگر از دلایل بروز این اختلال را روابط عاطفی بی ثبات مادر و فرزند در دوران کودکی می دانند.

طبق بررسی های صورت گرفته از افرادی که دارای اختلال مرزی بوده اند و طبق گزارش های آنان مبنی بر اینکه این کودکان رابطه عاطفی مناسبی با والدینشان نداشته اند، والدین اغلب نسبت به آن ها بی توجه بوده اند، سعی بر محافظت از آن ها نداشته اند و همین امر منجر به سوء استفاده جنسی از آن ها در کودکی شده است.

همچنین محترم شمره نشدن احساسات و افکار این کودکان از جانب خانواده هایشان و اینکه والدین این کودکان سعی بر دادن هویت به فرزندانشان نداشته اند و هویت و اعتماد به نفس آن ها را تقویت نکرده اند، در نهایت همه ی این بی ثباتی ها در بستر خانواده منجر به اختلال مرزی در بزرگسالی این افراد می شود.

توجه

درگیری و تنش میان والدین، طلاق، تنبیه و طرد کودک را نیز در بروز این اختلال در نظر بگیرید . به طور خلاصه، آسیب در کودکی، شالوده اصلی بروز اختلال مرزی در بزرگسالی است.

پرخاشگری و خشم در افراد مرزی چگونه نمود پیدا می کند؟

همان طور که پیش تر هم گفتیم، یکی از ویژگی های فرد بوردرلاین یا مرزی، خشم و پرخاش است. این پرخاشگری و خشم در این افراد، به دو صورت نمود پیدا می کند:

درونی

که متوجه خود فرد است. فرد با اقداماتی مانند خودکشی یا اعمال شبه خودکشی مثلا خودزنی به خودش آسیب می رساند.

بیرونی

خشم فرد متوجه محیط فرد است. مثلا فریاد می کشد یا صندلی را پرت می کند،لیوانی می شکند و یا نه اقدام به کشتن دیگران می کند(دگرکشی).

شیوع این اختلال چقدر و چگونه است؟

شیوع این اختلال، در جمعیت کلی چیزی در حدود دو تا شش درصد است و از این تعداد، مبتلایان به اختلال مرزی در زن ها نسبت به مرد ها بیشتر هستند. این اختلال در میان خویشاوندان و یا بستگان فرد بیمار نیز دیده می شود.

چرا این افراد اقدام به خودزنی می کنند؟

خودزنی در این افراد شایع است. مرزی ها برای جلب توجه دیگران به خود، منظور از دیگران خانواده و معشوق و دوستان و یا هرشخص دیگر است، جلب کمک دیگران، ابراز خشم و رها شدن از احساس کرختی و ملالی که دائما با آن درگیر هستند، اقدام به خودزنی می کنند. یکی از انواع این خودزنی ها رگ زنی با تیغ است.

اصطلاح میکروسایکوتیک که در مورد این افراد به کار می رود، یعنی چه؟

فرد مرزی، گویی همیشه در بحران است. رفتار های آشفته دارد، خواب خوبی ندارد و یا به عبارتی خواب عمیق در این افراد مختل است. مرزی ها چرخش سریع خلق دارند؛ میدانم چه چیزی در ذهن شماست!

چرخش سریع خلق یعنی؛ فرد آلان حالت غم و افسردگی دارد، دقایقی دیگر هیچ حسی ندارد؛ این افراد ممکن است حملات روان پریشی زودگذر داشته باشند که به اصطلاح روان شناسان دارای حملات میکرو سایکوتیک هستند.

رفتاری که فرد مبتلا به اختلال مرزی با دیگران دارد، چگونه است؟

یکی از مکانیسم های دفاعی که فرد مبتلا به اختلال مرزی دارد، مکانیسم دفاعی همانند سازی فرافکنانه است.

می پرسید یعنی چه؟ یعنی اینکه، فرد مرزی، جنبه های غیر قابل تحمل رفتار خودش را به فرد دیگری نسبت می دهد، و آن فرد را وادار می کند که رفتاری را که به او نسبت داده یا به اصطلاح فرافکنی کرده را اجرا کند. در نهایت هر دو به یک صورت رفتار می کنند.

علی را در نظر بگیرید، او با همسرش خصومت و مشکل دارد و این خصومت را از شخصیت خودش به نوعی جدا می کند و این خصومت را به همسرش نسبت می دهد؛ و به دیگران می گوید که همسرش یا او رفتار خوبی ندارد و رفتارش توام با خشونت است و رفتارش به شدت خصمانه است.

سپس برای اینکه مهر تاییدی به حرف های خودش بزند، کاری می کند که همسرش از او ناراحت شود و با خشونت با او برخورد کند و در مقابل خودش هم همین رفتار را از خودش نشان می دهد

توجه

 اگر شما با فردی در ارتباط هستید و یا نه ازدواج کرده اید، که این فرد ثبات عاطفی و رفتاری ندارد و رابطه شما دائما در آشفتگی و آشوب است و یا به اصطلاح در قهر و آشتی به سر می برید و شما در جستجوی راه حلی مناسب برای حل کردن و مهار این آشفتگی ها هستید، باید گفت که احتمالا شما با یک فرد مبتلا به اختلال مرزی و یا طوفانی در رابطه هستید.

در ابتدا و در شروع رابطه، فرد رفتاری به شدت محترمانه با شما دارد؛ گویی شما خدای او روی زمین هستید ولی ممکن است روز های دیگر دائما از شما انتقاد کند و شما را مورد سرزنش قرار دهد.

مشخصا ازدواج با یک فرد مرزی که احساسات و هیجاناتش ثبات ندارد، سخت است و خالی از مشکل نیست. خوب است قبل از ازدواج با یک مشاور و متخصص مشورت کنید.

دو نیمه سازی، از دیگر مکانیسم های دفاعی این افراد است. مرزی ها عادت به آرمانی سازی و ایده آل جلوه دادن دارند. آن ها افراد را یا خیلی ارمانی می بینند یا فاقد ارزش.

اگر بخواهم راحت تر به شما بگویم: این افراد صفر یا صدی هستند. یا سفید سفید یا سیاه سیاه؛ خاکستری برای آنان معنایی ندارد. همه ی انسان ها از مکانیسم های دفاعی استفاده می کنند.

مکانیسم دفاعی یعنی، زمانی که در اضطراب هستم و یا مشکلی دارم برای اینکه بخواهم تغییری در ادراکم از واقعیت ایجاد کنم، به صورت ناهوشیار و نا خودآگاه از مکانیسم دفاعی استفاده می کنم. چون در اختلال مرزی، حملات روان پریشی زودگذر داریم ممکن است این اختلال به اسکیزوفرنی شبیه باشد.

 توجه: در صورتی که تصویر واضح نیست اینجا را کلیک کنید.

اختلال شخصیت مرزی

مرزی ها چگونه درمان می شوند؟

برای درمان افراد مبتلا به اختلال مرزی و یا بوردرلاین، دارو درمانی و روان درمانی به کار برده میشود. که البته لازم به ذکر است روان درمانی در آن ها اندکی دشوار است.

در میان تکنیک های مختلف روان درمانی، رفتار درمانی برای درمان و مهار خشم و کنترل تکانه و کم کردن حساسیت آن ها به طرد و انتقاد بسیار مناسب است.

در بیماران مرزی ای که رفتار های شبه خودزنی و خودکشی دارند، رفتار درمانی جدلی یا دیالکتیک به منظور ترکیب کردن عقاید متضاد و آشتی دادن آن ها با هم به کار می رود.

همچنین در دارو درمانی، دارو های ضد روانپریشی و ضد افسردگی به تشخیص دکتر متخصص به کار برده می شود.

ویژگی های کلی فرد مبتلا به اختلال مرزی

اختلال مرزی که جزو اختلالات شخصیت می باشد و در دسته دوم اختلالات شخصیتی در کنار اختلالات نمایشی، ضد اجتماعی و خودشیفته طبقه بندی می شود؛ به طور کلی دارای ویژگی های زیر است:

ترس از رها شدن و طرد شدن
بی ثباتی هیجانی و عاطفی
خشم زیاد و انفجاری
احساس پوچی و یاس
خود انگاره ضعیف، دقیقا نمی داند که چه کسی است.
رفتار پرخطر و ریسکی یا تکانشی
روابط آشفته و متزلزل
آسیب زدن به خود
مصرف بی رویه ی مشروبات الکلی و یا مواد مخدر

بیشتر بخوانید

با توجه به مطالب فوق پیشنهاد می گردد مقاله ای تحت عنوان «اختلال شخصیت مرزی (BPD) و اشتغال» را مطالعه نمایید.

در صورت تمایل به موضوع اختلال شخصیت مرزی و اشتغال، می توانید به صفحه مورد نظر مراجعه نمایید.

جمع بندی ای سنج

در مقاله حاضر، سعی کردیم که شرح جامعی از اختلال شخصیت مرزی به شما ارائه دهیم. با شناخت جامع این نوع اختلال از جمله ویژگی ها و مشخصه های آن، بهتر می توانید برای درمان این نوع اختلال اقدام کنید.

همچنان که گفته شد برای درمان افراد مبتلا به اختلال مرزی و یا بوردرلاین، دارو درمانی و روان درمانی به کار برده می شود.

آیا تا به حال از نزدیک تجربه ارتباط با فردی که دچار این نوع اختلال است را داشته اید؟ لطفا دیدگاه و نظرات ارزشمند خودتان را با ما به اشتراک بگذارید؟

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟ علائم و درمان آن
توهم چیست | بررسی 0 تا 100 اختلال توهم زا
استرس مزمن چیست | شاید شما هم دارای این اختلال باشید؟
اختلال تعادل چیست | علائم و بهترین روش‌های درمان
فوت فتیش چیست | انواع و راه های درمان
شوک روانی چیست | بررسی علائم و راه‌های درمان
اسکیزوفرنی چیست | علل، علائم و روش‌های درمان

اصطلاحات مهم این مقاله

جهت نمایش بیشتر اصطلاحات کلیک نمایید
لطفا امتیاز خود را برای این محتوا ثبت کنید

30 دی 1402 00:09

اختلال شخصیت مرزی یکی ازسخت ترین اختلالات شخصیت هست درمانش بسیارسخته.بوردرلاین غالباهمبودی زیادی باوسواس فکری وحتی اختلال شخصیت اجتنابی دارد