تنظیم اضطراب و احساسات منفی در کودکان

استرس و اضطراب می تواند برای کودکانی که در شرف رفتن به مدرسه هستند، مثبت یا منفی باشد؛ استرس می تواند همچون نیروی محرکه کودک را به سمت یادگیری و تمرین مطالب درسی سوق بدهد یا باعث عملکرد منفی او شود.
اگر کودک استرس را به صورت مزمن و در بلند مدت تجربه کند، دچار مشکلاتی در سلامت روان و جسم خواهد شد. در این مقاله در خصوص تنظیم اضطراب و احساسات منفی کودکان در رابطه با مدرسه صحبت خواهیم کرد. 

دلایل ایجاد استرس و اضطراب در کودکان در مدرسه

کودکان به دلایل متفاوتی دچار استرس می شوند؛ مدرسه خود می تواند یک عامل استرس زا برای کودک باشد؛ به همین منظور تجربه مشکلاتی همچون مشکلات زیر استرس کودک را تشدید می کند:

• نداشتن دوست در مدرسه
• مشکل در دوست یابی
• عدم برقراری ارتباط با محیط مدرسه
• مواجهه با همکلاسی های قلدر
• تجربه مشکلات درسی در برخی یا همه دروس
• ابتلا به اختلالات یادگیری
• ناتوانی در برقراری ارتباط با معلم
• ناسازگاری با معلم
• اضطراب امتحان یا پرسش کلاسی
• ترس از معلمان
• ترس از دستشویی رفتن در مدرسه
• ترس از سوار شدن سرویس مدرسه
• ترس از جا ماندن در مدرسه
• ترس از طرد شدن توسط همکلاسی ها
• و...

علائم اضطراب در کودکان و نوجوانان

برخی از علائم استرس و اضطراب مرتبط با مدرسه در کودکان و نوجوانان عبارت اند از:

• تغییرات رفتاری؛ علائمی همچون بی قراری، آشفتگی، عدم تمرکز و توجه و...
• پرخاشگری و زودرنجی؛ ناتوانی در بیان احساسات در قالب کلمات، بد خلقی، عصبانیت، از کوره در رفتن، پرتاب کردن اشیا و...
• اختلال در خواب؛ احساس ضعف، بی حوصلگی، ناتوانی در به خواب رفتن و زود بیدار شدن، کم حوصلگی و ...
• بی توجهی به مسئولیت های روزانه؛ اهمال کاری، انجام ندادن تکالیف روزانه، فراموش کاری و...
• تغییر در الگوی اشتها؛ پر خوری و اشتهای زیاد، کم خوری یا کم اشتهایی
• علائم جسمانی؛ سر درد، دل درد، حالت تهوع، استفراغ و...

 

به تشخیص احساس کودک و آگاهی او از ابعاد این احساس کمک کنید

برای مثال، آیا او غرق در مقدار زیادی کار شده است؟ آیا به خاطر آنچه که فکر می کند توانایی به دست آوردن آن را ندارد، ناامید شده است؟ آیا او نگران آن است که نتواند کارها را به درستی انجام داده یا با تکالیف دشوار مواجه شود؟ ممکن است کودک وحشت زده به نظر برسد یا اینکه احساس گیج و گنگ بودن داشته باشد.

بعد از آن که کودک احساس خود را بیان کرد، سعی کنید که با او همدلی کرده و به احساسات او احترام بگذارید؛ مثلا به او بگویید که درک می کنید که او چه احساسی دارد یا اینکه حق با اوست،کارهای زیادی برای انجام دارد. به او بگویید :هر کس دیگه ای هم جای شما بود همین احساس را داشت؛ من فکر می کنم شما نگران آن هستید که پاسخ های اشتباهی که در کلاس می دهید برای شما مشکل ایجاد کند، من هم در دوران تحصیل خودم همین احساس را داشتم و نگران آن بود که یک وقت بچه ها یا معلمم یک وقت فکر نکنند که من بچه ی بدی هستم؛ این برای شما هم نگران کننده است، من متوجه هستم.

سعی کنید که با نگرانی های او همراهی کرده و به او اطمینان دهید که این مشکلات قابل حل بوده و شما به او برای غلبه بر آن ها کمک خواهید کرد. هنگامی که والدین به کودک کمک می کنند تا احساس منفی را تشخیص داده و سپس با این احساس همدردی می کنند،  کودک احساس درک شدن کرده و خود را دیگر تنها تصور نمی کند. این کار به کودک کمک می کند تا آرام شود.

 

در لحظات سخت همراه و شریک کودک شوید و به او اطمینان بدهید

اطمینان ، تشویق و شریک شدن در لحظات سخت کودک اهمیت بسیاری دارد؛ سعی کنید چند دقیقه با  کودک بنشینید، تا زمانی که او شروع به کار کند. گاهی اوقات، حضور همدلانه در نزدیکی او می تواند احساسات منفی او را خنثی کرده و به او احساس خوبی را منتقل کند.

 تکالیف را به قسمت های کوچک  و قابل کنترل تقسیم کنید

از کودک بپرسید که ساده ترین موضوع چیست و آن را انتخاب کنید. بقیه کارها را نادیده نگیرید اما بگویید: بیایید در این زمان ریاضی را شروع کنیم  و پس از آن به کارهای دیگر می پردازیم؛ این گونه او از آمادگی بیشتری جهت انجام تکالیف خود برخوردار است.

در بین فعالیت ها از کودک بخواهید که استراحت کند و او را به فعالیت هایی تشویق کنید که سبب ایجاد نشاط و افزایش بازدهی او می شود. برای مثال از او بخواهید که بدود یا به حیوانات غذا دهد، همچنین تمریناتی جهت تنفس عمیق نیز  به او کمک می کند تا خلاقیت و تمرکز خود را افزایش دهد.

کمک به کودک جهت شناخت و تنظیم هیجاناتش او را یاری می کند تا او خود را به طور مستقل حتی در زمانی که شما حضور ندارید نیز مدیریت کرده و از پس انجام کارها برآید.

از مشاور مدرسه کمک بگیرید

یکی دیگر از روش هایی که به وسیله آن می توانید به کودک خود در راستای تنظیم اضطراب و کاهش آن کمک کنید، مشورت گرفتن از مشاور یا روان شناس مدرسه می باشد. مشورت با مشاور به شما کمک می کند درک و شناخت خوبی از فرزند خود و محیط مدرسه داشته باشید.

از مدرسه بازدید کنید

هر از گاهی در مدرسه فرزند خود حضور پیدا کنید و فضای مدرسه را ارزیابی و از آن بازدید کنید تا اگر مشکلی در مدرسه وجود داشت، به موقع از آن مطلع شوید و آن را حل کنید.

برنامه روزانه کودک را توضیح دهید

گاهی کودکان به دلیل ناشناخته بودن مدرسه و نداشتن اطلاعات از مدرسه، دچار استرس می شوند؛ سعی کنید برنامه ی روزانه ای که قرار است در مدرسه اجرا شود را برای کودک توضیح دهید و او را با فرآیند تکالیف مدرسه و آنچه در مدرسه اتفاق میوفتد، آشنا کنید.

 به روتین زندگی کودک توجه کنید

 کودک شما باید خواب مناسب، تغذیه مناسب داشته باشد و در فعالیت های مهم اجتماعی شرکت کند؛ به برنامه و سبک زندگی کودک خود توجه داشته باشید و سعی کنید برنامه های سالم برای کودک خود بچینید.
زمانی را برای بودن در طبیعت، در کنار دوستان اختصاص دهید و انجام بازی های کامپیوتری را محدود کنید.

جمع بندی ای سنج

در این مقاله در خصوص تنظیم اضطراب و احساسات منفی در کودکان در خصوص مدرسه صحبت کردیم. رفتن به مدرسه برای برخی از کودکان و نوجوان سخت و اضطراب آور است و این اضطراب به دلایل مختلفی همچون، مشکل در دوست یابی، ترس از طرد شدن از سوی همسالان و غیره به وجود می آید و با به کار بردن برخی راهکارها قابل حل می باشد. 

آیا مطالعه مقاله مفید واقع شد؟ لطفا نظرات و دیدگاه ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید.