پست وبلاگی
مدت مطالعه: 5 دقیقه 
ای سنج
07 تیر 1403
مدت مطالعه: 5 دقیقه خستگی تصمیم گیری چیست | علل ایجاد و راه غلبه بر آن
بسیاری از افراد ممکن است که در شرایط خاصی در زندگی خود، مجبور شوند که تصمیمات خاصی را اتخاذ کنند، به همین دلیل خستگی تصمیم گیری، می‌تواند مانع از تصمیم گیرید اصولی شما شود، با توجه به اینکه تصمیمات ما، کیفیت زندگی را مشخص می‌کند توجه به این نوشتار، بسیار مهم است.
در این نوشتار از مجله ای سنج، به بررسی جامع همه ابعاد خستگی تصمیم گیری می‌پردازیم تا بهترین تصمیم را در زندگی خود اتخاذ کنید.
فهرست مطالب
خستگی تصمیم گیری (Decision Fatigue) چیست؟
خستگی تصمیم گیری، وضعیتی است که در آن به دلیل انجام تصمیم‌گیری‌های بسیار، دچار کاهش انرژی، افزایش فشارهای ذهنی، روحی و روانی می‌شوید.
به عبارت دیگر، مغز شما مانند هر عضله دیگری در بدن، از ظرفیت محدودی برای تصمیم‌گیری برخوردار است. هرچه در طول روز تصمیمات بیشتری بگیرید، انرژی ذهنی شما بیشتر تخلیه می‌شود و در نهایت به نقطه ای می‌رسید که قدرت قضاوت و تصمیم‌گیری درست شما مختل می‌شود.
تفاوت خستگی تصمیم گیری با خستگی جسمی
خستگی تصمیم گیری نوعی خستگی است، اما با خستگی‌های جسمی که از فعالیت بدنی یا کمبود خواب ناشی می‌شوند، کاملاً متفاوت است.
تفاوت‌های کلیدی بین خستگی تصمیم گیری و خستگی جسمی را می‌توان در موارد زیر، تقسیم کرد:
منشأ این دو خستگی
- خستگی جسمی: ناشی از فعالیت بدنی یا کمبود خواب است و بر عضلات و سیستم فیزیکی بدن تأثیر می‌گذارد.
- خستگی تصمیم گیری: ب دلیل فعالیت ذهنی و تصمیم گیری‌های متعدد رخ می‌دهد و بر ذهن، روح و روان فرد اثر می‌گذارد.
احساس خستگی تصمیم گیری و جسمی
- خستگی جسمی: با احساس سنگینی عضلات، ضعف بدنی، نیاز به استراحت و خواب مشخص می‌شود.
- خستگی تصمیم گیری: با احساس کمبود انرژی ذهنی، عدم تمرکز، تحریک پذیری، دشواری در تصمیم گیری و حتی سردرد و اضطراب همراه است.
راه‌حل این دو تصمیم گیری
- خستگی جسمی: با استراحت، خواب کافی، تغذیه مناسب و فعالیت بدنی مناسب رفع می‌شود.
- خستگی تصمیم گیری: با کاهش تعداد و سختی تصمیمات روزانه، برنامه ریزی، مدیریت استرس، استراحت ذهنی و انجام فعالیت‌های آرامش بخش مانند مدیتیشن و یوگا قابل رفع است.
دلایل ایجاد خستگی تصمیم گیری
همانطور که بررسی کردیم خستگی تصمیم گیری، وضعیتی است که در آن به دلیل انجام تصمیم‌گیری‌های متعدد و مکرر، دچار کاهش انرژی، افزایش فشارهای ذهنی، روحی و روانی می‌شوید.
دلایل مختلفی برای ایجاد این پدیده وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. کمبود منابع ذهنی
- مغز انسان مانند هر عضله دیگری در بدن، از ظرفیت محدودی برای پردازش اطلاعات و تصمیم‌گیری برخوردار است.
- هرچه در طول روز با انتخاب‌ها و تصمیمات بیشتری روبرو شوید، انرژی ذهنی شما بیشتر تخلیه می‌شود و در نهایت به نقطه ای می‌رسید که قدرت قضاوت و تصمیم‌گیری درست شما مختل می‌شود.
2. فعالیت مداوم سیستم پاداش مغز
- هر بار که شما تصمیمی می‌گیرید، سیستم پاداش مغزتان فعال می‌شود و دوپامین ترشح می‌کند.
- این اتفاق در ابتدا لذت‌بخش است، اما اگر این فرآیند به طور مداوم تکرار شود، مغز شما دچار خستگی و عدم تعادل در سیستم پاداش می‌شود.
- در نتیجه، انگیزه شما برای تصمیم‌گیری‌های بعدی کاهش می‌یابد و ممکن است دچار تصمیم‌گیری‌های عجولانه و اشتباه شوید.
3. تنش و اضطراب
- زمانی که مضطرب یا تحت فشار هستید، توانایی مغز شما برای تمرکز و پردازش اطلاعات به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
- در این شرایط، تصمیم‌گیری برای شما دشوارتر می‌شود و احتمال اشتباه گرفتن نیز افزایش می‌یابد.
4. کمبود خواب و استراحت
- خواب کافی نقشی اساسی در عملکرد صحیح مغز دارد.
- اگر به اندازه کافی نخوابید، توانایی تمرکز و قضاوت شما مختل می‌شود و به سرعت دچار خستگی ذهنی و تصمیم گیری‌های اشتباه خواهید شد.
5. کمبود قند خون
- مغز برای فعالیت خود به گلوکز (قند خون) نیاز دارد.
- اگر قند خون شما پایین باشد، توانایی تمرکز و تصمیم‌گیری شما کاهش می‌یابد و احتمال خستگی ذهنی نیز افزایش می‌یابد.
6. انتخاب های زیاد و پیچیده
- هرچه تعداد انتخاب‌ها و گزینه‌های پیش روی شما بیشتر باشد، تصمیم‌گیری برایتان دشوارتر می‌شود و سریعتر دچار خستگی ذهنی خواهید شد.
- انتخاب‌های پیچیده نیز به انرژی ذهنی بیشتر نیاز دارند و می‌توانند شما را سریعتر خسته کنند.
7. کمبود برنامه ریزی و نظم
اگر برنامه‌ریزی مشخصی برای انجام کارها و تصمیم‌گیری‌ها نداشته باشید، مجبور خواهید بود برای هر مورد به طور جداگانه فکر کنید و تصمیم بگیرید.
8. کمال گرایی
اگر کمال‌گرا باشید، همیشه به دنبال بهترین تصمیم ممکن هستید و در انتخاب هایتان وسواس به خرج می‌دهید.
9. تنوع طلبی
اگر از افراد تنوع طلب و همیشه به دنبال تجربیات جدید هستید، ممکن است با انتخاب‌ها و تصمیم گیری‌های متعددی روبرو شوید که شما را دچار خستگی ذهنی می‌کند.
10. بیماری های زمینه ای
برخی از بیماری‌ها مانند افسردگی، اضطراب و کمبود توجه و تمرکز می‌توانند توانایی ذهنی شما را برای تصمیم گیری کاهش دهند.
راه‌های غلبه بر خستگی تصمیم گیری
بسیاری از تصمیم گیری‌های نادرست به دلیل وجود این نوع خستگی است که متاسفانه از وجود آن، بی اطلاع هستیم، ولی نگران نباشید. شما می‌توانید با استفاده از راه‌های زیر، این مشکل را مدیریت و برطرف کنید:
1. کاهش تعداد تصمیمات روزانه
- تا حد امکان تصمیمات خود را به روزهای دیگر موکول کنید و فقط روی مواردی که ضروری هستند تمرکز کنید.
- برای مثال، به جای اینکه هر روز صبح تصمیم بگیرید چه لباسی بپوشید، می‌توانید لباس‌های خود را برای چند روز از قبل مشخص کنید.
2. برنامه ریزی
- با برنامه ریزی روزانه و هفتگی می‌توانید تصمیمات خود را از قبل مشخص کنید و از اتلاف وقت و انرژی ذهنی خود جلوگیری کنید.
- برای مثال، می‌توانید یک لیست خرید تهیه کنید تا در هنگام خرید مغازه نیاز به تصمیم گیری های متعدد نداشته باشید.
3. خودداری از کمال گرایی
- به جای جستجوی بهترین تصمیم ممکن، به دنبال تصمیمات خوبی باشید که در شرایط موجود قابل اجرا هستند.
- به خاطر داشته باشید که هیچ تصمیمی بی عیب و نقص نیست و کمال گرایی فقط شما را دچار استرس و خستگی ذهنی می‌کند.
4. کنترل استرس
- با مدیریت استرس و اضطراب خود می‌توانید توانایی ذهنی خود را برای تصمیم گیری بهبود بخشید.
- برای کاهش استرس می‌توانید از روش هایی مانند ورزش، مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق استفاده کنید.
5. استراحت کافی
- خواب و استراحت کافی به شما کمک می‌کند تا ذهنتان را بازیابی کنید و انرژی لازم برای تصمیم گیری های صحیح را بدست آورید.
- سعی کنید هر شب 7 تا 8 ساعت بخوابید.
6. واگذاری تصمیم به دیگران
- اگر می توانید، برخی از تصمیمات را به دیگران واگذار کنید تا فشار روی خودتان را کاهش دهید.
- برای مثال، می‌توانید از همسرتان بخواهید که برای شام تصمیم بگیرد یا از یکی از همکارانتان بخواهید که در مورد یک پروژه نظر بدهد.
7. انجام فعالیت‌های آرامش بخش
انجام فعالیت‌های آرامش بخش مانند خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی، گذراندن وقت در طبیعت و حمام گرم می‌تواند به کاهش استرس و خستگی ذهنی شما کمک کند.
8. آگاهی از نشانه‌های خستگی تصمیم گیری
- به علائم بدن خود توجه کنید و هنگامی که احساس خستگی ذهنی کردید، به خودتان استراحت بدهید.
- برای مثال، اگر احساس می‌کنید که نمی‌توانید تمرکز کنید یا تصمیمات درستی بگیرید، از کار دست بکشید و کمی استراحت کنید.
9. رژیم غذایی مناسب
- یک رژیم غذایی مناسب که سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها باشد می‌تواند به بهبود عملکرد مغز و افزایش توانایی شما برای تصمیم گیری کمک کند.
- سعی کنید از مصرف غذاهای فرآوری شده، قندها و چربی‌های اشباع شده خودداری کنید و به جای آنها از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های بدون چربی استفاده کنید.
10. ورزش منظم
- ورزش منظم می‌تواند به کاهش استرس، اضطراب و بهبود خلق و خو کمک کند که در نتیجه توانایی شما را برای تصمیم گیری نیز افزایش می‌دهد.
- سعی کنید حداقل 30 دقیقه در روز ورزش هوازی مانند پیاده روی، دویدن یا دوچرخه سواری داشته باشید.
11. مدیریت زمان
- با مدیریت زمان خود می‌توانید از اتلاف وقت و استرس خود بکاهید و در نتیجه انرژی ذهنی بیشتری برای تصمیم گیری‌های مهم داشته باشید.
- برای مدیریت زمان خود می‌توانید از ابزارهایی مانند لیست کارها، تقویم و برنامه ریزی استفاده کنید.
12. یادگیری نه گفتن
یادگیری مهارت نه گفتن به درخواست‌های غیرضروری باعث می‌شود تا زمان و انرژی خود را برای کارهای مهم‌تر و تصمیم گیری‌های اساسی‌تر ذخیره کنید.
13. استفاده از شهود
- در برخی موارد، می‌توانید از شهود خود برای تصمیم گیری سریع و آسان استفاده کنید.
- البته، همیشه باید قبل از تصمیم گیری نهایی به منطق و استدلال نیز توجه کنید.
سخن نهایی
خستگی تصمیم گیری یکی از مشکلات مهمی است که از وجود آن، بی خبر هستیم ولی می‌تواند آسیب‌های بسیاری را به ما وارد کند، کیفیت زندگی ما، نتیجه تصمیم گیری ما است، به همین دلیل باید به دلایل و نحوه مدیریت خستگی تصمیم گیری مسلط باشید که در این نوشتار از ای سنج، به بررسی این موضوع مهم پرداختیم.
اصطلاحات مهم این مقاله
جهت نمایش بیشتر
اصطلاحات کلیک نمایید
سوالات متداول
-
چه افرادی بیشتر در معرض خستگی تصمیم گیری قرار دارند؟
- افرادی که در مشاغلی با تصمیم گیری های زیاد مانند مدیران، کارآفرینان، معامله گران و ... فعالیت می کنند، بیشتر در معرض خستگی تصمیم گیری قرار دارند.
-
چرا خستگی تصمیم گیری اتفاق می افتد؟
- اگر در طول روز با تصمیمات زیادی روبرو شویم، در نهایت ذخیره انرژی ذهنی ما تمام شده و دچار خستگی تصمیم گیری می شویم.
-
در چه مواقعی باید از یک متخصص کمک گرفت؟
- اگر خستگی تصمیم گیری به طور مداوم در زندگی شما اختلال ایجاد می کند و توانایی شما را در انجام کارها و تصمیم گیری های مهم تحت تاثیر قرار می دهد، می توانید از یک متخصص سلامت روان یا مشاور کمک بگیرید.
