رازهای ایجاد انگیزه در نوجوانان

ایجاد انگیزه در نوجوانان، یکی از دغدغه‌های مهم والدین برای فرزندان خود است، ما در ای سنج این دغدغه را کاملا درک می‌کنیم. 

آیا روش‌های زیادی را برای ایجاد و افزایش انگیزه در فرزند نوجوان خود تست کرده و نتیجه‌ای نگرفته‌اید؟ قصد دارید یکبار برای همیشه موضوع بی انگیزگی فرزند خود را حل کنید؟ ما در این نوشتار نکات مهمی را برای ایجاد انگیزه در نوجوانان و همینطور موانع آن بیان می‌کنیم تا با اجرای کامل، بهترین نتیجه را دریافت کنید.

انگیزه چیست؟

انگیزه دلیل انجام کار و فعالیت‌های روزمره است و دارای دو منشا درونی و بیرونی می‌باشد. انگیزه‌ای ماندگارتر است که منشا درونی داشته باشد، همچنین وجود انگیزه باعث تحرک و پویایی فرد در زندگی خواهد شد.

به همین دلیل ایجاد انگیزه در نوجوانان و رفع موانع آن باعث موفقیت بیشتر فرد خواهد شد و نوجوانان در این سن، چالش‌های زیادی را تجربه می‌کنند که بی انگیزگی یکی از این چالش‌های مهم است.

راه های مهم ایجاد انگیزه در نوجوانان

بسیار مهم است که ذهنیت خود را نسبت به انگیزه فرزند خود تغییر دهید، شما باید با آگاهی از عوامل زیر، انگیزه درونی را در نوجوان خود افزایش دهید:

مسئولیت دادن به نوجوان

مسئولیت دادن به نوجوانان باعث می‌شود که انگیزه درونی آن‌ها افزایش یابد. شما باید مسئولیت را به صورت واضح برای فرزند خود شرح دهید، اگر نوجوانان احساس مفید بودن داشته باشند انگیزه آن‌ها نیز تقویت می‌شود.

سعی کنید نتیجه انجام مسئولیت را به صورت کامل برای فرزند خود شرح دهید تا نسبت به انجام آن احساس مسئولیت بیشتری پیدا کند، همچنین به او اجازه دهید که اختیار کاملی در انجام کار داشته باشد.

تشویق کردن نوجوانان

این مورد زمانی باعث ایجاد انگیزه در نوجوانان می‌شود که به صورت اصولی و حساب شده انجام شود، با تشویق به موقع و اصولی، فرزند شما متوجه می‌شود که شما از او احساس رضایت دارید.

اگر نوجوانان عکس العملی از والدین نبینند خیلی زود دچار بی انگیزگی شده و حوصله انجام کاری را نخواهند داشت. بسیاری از والدین فکر می‌کنند که بچه‌ها باید مثل ربات، کارهای خود را به صورت خودکار انجام دهند و این موضوع به دلیل عدم آگاهی از ویژگی‌های نوجوانان رخ می‌دهد.

صحبت کردن با نوجوانان درباره آینده

سعی کنید در قالب یک دوست با نوجوان خود صحبت کنید، یک دوست صمیمی با همدلی کردن می‌تواند باعث افزایش انگیزه شود. وقتی شروع به صحبت درباره آینده می‌کنید از سرزنش کردن بپرهیزید.

اجازه دهید فرزند شما خیلی راحت همه حرف‌ها و دغدغه‌های خود را بروز دهد، با آگاهی از برنامه‌ها و دغدغه‌ها، می‌توانید مسیر همواری را برای فرزند نوجوان خود ایجاد کنید، به همین دلیل احساس می‌کند که دارای یک حامی است و می‌تواند در مسیر زندگی خود، با انگیزه باشد.

آموزش مدیریت زمان به فرزند نوجوان خود

مدیریت زمان و انجام برنامه‌ها طبق زمان‌بندی باعث می‌شود که فرد بتواند همه برنامه‌های روزانه را به صورت کامل انجام دهد، این موضوع باعث افزایش انگیزه خواهد شد.

سعی کنید با کمک فرزند خود، یک برنامه مناسب و انعطاف‌پذیر طراحی کند تا باعث رشد و پیشرفت او در کارها شود.

سخت‌گیری بیش از حد ممنوع

بسیاری از والدین به دلیل عدم آگاهی ممکن است در صورت اشتباه فرزندان، اقدام به سرزنش آن‌ها کنند، این کار می‌تواند باعث بروز مشکلات زیادی برای نوجوان شود.

تخریب شخصیت باعث می‌شود که فرزند شما در آینده شخصیتی متزلزل داشته باشد و انگیزه و اعتماد به نفس را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ایجاد روابط مثبت و سالم

• به نوجوان خود کمک کنید تا روابط مثبت و سالمی با دوستان، خانواده و افراد دیگر ایجاد کند.
• او را تشویق کنید تا در فعالیت های اجتماعی و گروهی شرکت کند.
• به او کمک کنید تا مهارت های اجتماعی لازم برای برقراری ارتباط موثر با دیگران را یاد بگیرد.

ایجاد انگیزه در نوجوانان با شوخی و شوخ طبعی

نوجوانی دورانی پر از چالش و دگرگونی است. در این دوران، نوجوانان با مسائل هویتی، تحصیلی، عاطفی و اجتماعی متعددی روبرو می‌شوند که می‌تواند انگیزه آنها را تحت تاثیر قرار دهد.

شوخی و شوخ طبعی می‌تواند ابزاری قدرتمند برای ایجاد انگیزه در نوجوانان باشد. این روش نه تنها باعث ایجاد فضایی شاد و صمیمی می‌شود، بلکه می‌تواند به نوجوانان در موارد زیر کمک کند:

• کاهش اضطراب و استرس: شوخی و خنده می‌تواند به کاهش اضطراب و استرس امتحانات، روابط اجتماعی و سایر مسائل دوران نوجوانی کمک کند.
• افزایش اعتماد به نفس: به نوجوانان کمک می‌کند تا خود را بیشتر دوست داشته باشند و به توانایی‌های خود اعتماد کنند.
• ایجاد روابط قوی‌تر: شوخی و خنده می‌تواند به ایجاد روابط قوی‌تر بین نوجوانان و والدین، معلمان و همسالان آنها کمک کند.
• یادگیری و رشد: شوخی و فضای شاد باعث می‌شود تا مطالب را به طور موثرتری یاد بگیرند و رشد کنند.

توجه به استقلال نوجوانان

به عنوان والدین آگاه، سعی کنید که استقلال فرزند نوجوان خود را به رسمیت بشناسید، باید به نوجوانان اختیار مناسبی بدهید تا بتوانند مسیر مناسب را خودشان و البته با همفکری شما پیدا کنند.

باید به فرزند خود کمک کنید تا احساس استقلال بیشتری را تجربه کنند و در این صورت باعث ایجاد انگیزه در فرزند نوجوان خود می‌شوید. 

علل بی انگیزگی در نوجوانان

بی انگیزه شدن در ایام نوجوانی بسیار طبیعی است، با توجه به علت‌های بروز آن می‌توانید اقدامات پیشگیرانه مناسبی را اتخاذ کنید:

1. تحت کنترل بودن بیش از حد: اگر نوجوانان بیش از حد زیر نظر و تحت کنترل شما باشند باید منتظر بی انگیزه شدن آن‌ها هم باشید، نوجوان شما باید وجود اختیار را حس کند تا بتواند بهترین تصمیم را برای فعالیت‌های خود بگیرد.
2. اولویت بندی نادرست: انجام دادن به موقع کارها در بهترین زمان می‌تواند باعث افزایش انگیزه شود، برعکس این اتفاق هم صادق است. به عنوان مثال اولویت امروز نوجوان شما مطالعه ریاضی برای امتحان است ولی به جای آن مشغول انجام تفریح و یا مطالعه غیردرسی باشد.
3. احساس دلسردی: دوران نوجوانی دورانی است که فرد در معرض حوادث و آسیب‌های مختلفی قرار می‌گیرد، دلسرد شدن نسبت به آینده یکی از این احساسات منفی است که در بی انگیزه شدن نوجوانان تاثیر زیادی دارد، به عنوان یک والد، باید در این مسیر همدل و همراه فرزند خود باشید.
4. مشکلات یادگیری: اگر نوجوان در یادگیری یک درس یا مهارت خاص مشکل داشته باشد، ممکن است انگیزه خود را برای تلاش در آن زمینه از دست بدهد.
5. اختلالات یادگیری: برخی از نوجوانان ممکن است دچار اختلالات یادگیری مانند دیسلکسیا یا ADHD باشند که می‌تواند یادگیری را برای آنها دشوار کند و در نتیجه منجر به بی انگیزگی شود.
6. فشار تحصیلی: فشار زیاد برای درس خواندن و نمرات خوب می‌تواند منجر به اضطراب و استرس در نوجوانان شود و در نتیجه انگیزه آنها را برای تلاش کردن کاهش دهد.
7. طرد شدن از گروه همسالان: اگر نوجوان از گروه همسالان خود طرد شود، ممکن است احساس تنهایی و انزوا کند و بی انگیزه شود.

موانع ایجاد انگیزه در نوجوانان

در این قسمت از نوشتار رازهای ایجاد انگیزه در نوجوانان باید به موانع آن هم اشاره کنیم تا به عنوان والدین دغدغه‌مند بتوانید مانع از ایجاد آن شوید.

اعتماد به نفس پایین نوجوانان

یکی از مهم‌ترین عواملی که مانع از ایجاد انگیزه می‌شود اعتماد به نفس و عزت نفس پایین است، این مشکلات باعث به وجود آمدن احساس عدم خودباوری شده که تاثیر مستقیمی در افزایش انگیزه نوجوانان دارد. قسمتی از عدم اعتماد به نفس نوجوانان مربوط به رفتار ما والدین است که باعث ایجاد آن می‌شود.

داشتن اهداف بزرگ و دست نیافتنی

نوجوانان به دلیل عدم آگاهی از توانایی‌ها و شرایط محیطی، ممکن است که اهداف بزرگی را برای خود داشته باشند، در این صورت وظیفه ما این است که نسبت به انجام یک برنامه ریزی صحیح و هدفمند برای فرزند خود اقدام کنیم.

اهداف باید کاملا متناسب با استعداد و توانایی های فرد باشد تا در طول مسیر، با کاهش انگیزه نشود. هر چقدر که اهداف، بزرگ و غیرقابل دسترس باشد، باعث می‌شود که به مرور زمان انگیزه فرد از بین برود.

خستگی  روانی نوجوانان

داشتن اهداف زیاد و تصمیم‌گیری های زیاد باعث می‌شود که دچار خستگی شویم، ممکن است در انتخاب‌های خود دچار تردید شویم، این دغدغه‌ها باعث سردرگمی و ایجاد بی انگیزگی در نوجوانان خواهد شد.

داشتن سبک زندگی ناسالم در نوجوانان

متاسفانه امروزه سبک زندگی نامناسب باعث بی انگیزگی همه افراد شده است و اختصاصی به نوجوانان ندارد، نداشتن فعالیت بدنی مناسب، استفاده زیاد از فضای مجازی، استعمال دخانیات، تغذیه نامناسب و عدم ارتباط مناسب با والدین، باعث شده که بسیاری از نوجوانان در مسیر زندگی، دچار بی انگیزگی شوند.

استرس دادن والدین به فرزندان

استرس می‌تواند تأثیر منفی قابل توجهی بر انگیزه نوجوانان داشته باشد. هنگامی که کودکان تحت استرس هستند، ممکن است تمرکز خود را بر روی وظایف دشوار از دست بدهند، به راحتی تسلیم شوند و از امتحان کردن چیزهای جدید اجتناب کنند.

دلایل متعددی برای استرس در کودکان وجود دارد، از جمله:

• فشارهای تحصیلی: نگرانی در مورد امتحانات، تکالیف و عملکرد تحصیلی
• مشکلات خانوادگی: طلاق، مشکلات مالی، درگیری
• قلدری: مورد آزار و اذیت قرار گرفتن توسط سایر کودکان
• مشکلات اجتماعی: دشواری در برقراری یا حفظ دوستی
• مشکلات سلامتی: بیماری‌های جسمی یا روانی

بیتابی و بی‌قراری در نوجوانان

نوجوانان، معمولاً پرانرژی و پرشور هستند و تمایل دارند به‌سرعت به اهداف خود برسند. آن‌ها ممکن است فکر کنند که با تلاش و پشتکار زیاد، می‌توانند در مدت‌زمان کوتاهی به هر چیزی که می‌خواهند برسند.

اما واقعیت این است که رسیدن به اهداف، معمولاً زمان‌بر و دشوار است. ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد تا به هدف خود برسید. در این مدت، ممکن است با چالش‌ها و موانع مختلفی روبرو شوید.

اگر نوجوانی، بی‌صبر و بی‌قرار باشد و مهارت تاب‌آوری نداشته باشد، ممکن است در مواجهه با این چالش‌ها، تسلیم شود و مسیر رسیدن به هدف خود را ترک کند. این امر، در نهایت منجر به شکست و بی‌انگیزگی او می‌شود.

مهارت تاب‌آوری، به توانایی مقابله با مشکلات و چالش‌ها و ادامه دادن تلاش برای رسیدن به اهداف گفته می‌شود. نوجوانانی که مهارت تاب‌آوری بالایی دارند، در مواجهه با مشکلات، ناامید نمی‌شوند و به تلاش خود ادامه می‌دهند.

وجود مشکلات روانشناختی

پریشانی‌های روان‌شناختی می‌توانند به روش‌های مختلفی بر انگیزه نوجوانان تاثیر بگذارند. برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• تغییر در تفکر و احساسات: پریشانی‌های روان‌شناختی می‌توانند باعث تغییر در تفکر و احساسات نوجوانان شوند. نوجوانان ممکن است احساس ناامیدی، بی‌ارزشی، و بی‌حوصلگی کنند. این احساسات می‌توانند انگیزه آنها را برای انجام دادن کارهایی که قبلاً از انجام آنها لذت می‌بردند، کاهش دهند.
  • تغییر در رفتار: این مشکلات می‌توانند باعث تغییر در رفتار نوجوانان شوند. نوجوانان ممکن است دچار افت تحصیلی شوند، از فعالیت‌های اجتماعی اجتناب کنند، و به کارهای خطرناک روی بیاورند. این تغییرات رفتاری می‌توانند انگیزه آنها را برای انجام دادن کارهای درست کاهش دهند.
• تغییر در سلامت جسمی: پریشانی‌های روان‌شناختی می‌توانند باعث تغییر در سلامت جسمی نوجوانان شوند. نوجوانان ممکن دچار اختلالات خواب، مشکلات گوارشی، و سردرد شوند. این مشکلات جسمی نیز می‌توانند انگیزه آنها را برای انجام دادن کارهای روزمره کاهش دهند.

نقش والدین در افزایش انگیزه نوجوانان

اگر شما هم با ایجاد انگیزه در نوجوانان چالش زیادی دارید می‌توانید با بهره گیری از نکات مهم این نوشتار، به فرزند نوجوان خود کمک کنید.

در این مطلب به صورت کامل عوامل ایجاد انگیزه و همینطور موانع آن را بررسی کردیم تا بتوانید با آگاهی کامل، با فرزند بی انگیزه خود تعامل داشته باشید.

سوالات متداول