

تأثیر شبکه های اجتماعی بر روابط اجتماعی
شبکههای اجتماعی، به عنوان پدیدهای نوظهور در عصر دیجیتال، به طور قابل توجهی بر نحوه ارتباط و تعامل افراد با یکدیگر تأثیر گذاشته اند. این پلتفرمها امکان برقراری ارتباط با دوستان، خانواده و افراد جدید را در سراسر جهان فراهم میکنند و در عین حال، چالشهای جدیدی را برای روابط اجتماعی به همراه آوردهاند. در این مقاله، به بررسی جامع تأثیرات شبکههای اجتماعی بر روابط اجتماعی میپردازیم.
- شبکههای اجتماعی چگونه بر روابط اجتماعی تأثیر میگذارند؟
- تأثیرات مثبت شبکههای اجتماعی بر روابط
- تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی بر روابط
- نحوه مدیریت استفاده از شبکههای اجتماعی در مورد روابط
- نکاتی برای مدیریت عمومی شبکههای اجتماعی
- تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط بین فردی
- تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط اجتماعی در خانواده
شبکههای اجتماعی چگونه بر روابط اجتماعی تأثیر میگذارند؟
رسانههای اجتماعی میتوانند بر انواع روابط به دو صورت مثبت و منفی تأثیر بگذارند. افراد میتوانند از رسانههای اجتماعی برای حفظ ارتباط با دوستان و اعضای خانواده از راه دور یا بهبود ارتباط با شرکای خود، فرزندان و متخصصان مراقبت های بهداشتی استفاده کنند.
در مقابل، استفاده از رسانههای اجتماعی می تواند منجر به صرف زمان حضوری با کیفیت کمتر با عزیزان و نارضایتی از رابطه شود. این اشکالات ممکن است مربوط به مسائل از قبل موجود در رابطه یا شرایط روانی باشد. این مقاله راههای مثبت و منفی را بررسی میکند که رسانههای اجتماعی میتوانند بر روابط تأثیر بگذارند.
تأثیرات مثبت شبکههای اجتماعی بر روابط
شبکههای اجتماعی میتوانند روابط را به روشهای مثبت زیر تحتتأثیر قرار دهند:
به تقویت ارتباطات کمک میکند
بر اساس تحقیقات اخیر، استفاده فعالانه از شبکههای اجتماعی تأثیر مثبتی بر ارتباط اجتماعی دارد. اعضای خانواده و دوستان همیشه در یک شهر یا حتی یک کشور زندگی نمی کنند، از این رو پلتفرمهای شبکههای اجتماعی همانند اینستاگرام و فیسبوک، راههایی سریع و راحت برای ارتباط با عزیزان راه دور هستند.
افراد میتوانند اتفاقات روزمره خود و اعضای خانواده همانند همسر و فرزندان را پست کنند و همچنین عکسهای تعطیلات و سایر رویدادهای مهم خانوادگی خود را به اشتراک بگذارند.
علاوه بر این، افراد میتوانند سطح حریم خصوصی خود را تغییر داده و اطلاعات شخصی یا تصاویر بیشتری را از طریق پیامهای فردی یا گروهی به اشتراک بگذارند. برنامههای رسانههای اجتماعی راههایی را برای افراد فراهم میکنند تا در همان زمان چت ویدیویی داشته باشند و به آنها کمک میکنند ارتباط بهتری برقرار نمایند.
به بهبود ارتباطات کمک میکند
محققان دریافتند که این نوع خاصی از فناوری نیست که مردم استفاده میکنند، بلکه نحوه استفاده از آن است که میتواند برای ارتباط ارزش ایجاد کند. به عنوان مثال در بحث در مورد روابط عاشقانه، اشتراک گذاری تصاویر از طریق رسانههای اجتماعی میتواند یک راه اضافی برای برقراری ارتباط باشد.
استفاده از ابزارهایی همانند واتساپ و ارسال پیامک هم ممکن است به برخی افراد کمک کند تا از طریق نوشتن ارتباط برقرار کنند. این کار به فرد امکان میدهد زمانی که مکالمه رو در رو مشکل است، از کلمات مناسب برای برقراری ارتباط استفاده کند.
به صمیمیت در ارتباط کمک میکند
در رابطه با روابط عاشقانه، شبکههای اجتماعی ممکن است به صمیمیت در ارتباط و رفع دلتنگی کمک کند. محققان دریافتند که ارتباط از طریق شبکههای اجتماعی بهویژه برای زوجینی که به دلایل مختلف از هم دور هستند، میتواند بسیار مؤثر باشد. از طرفی در روابط اجتماعی هم افراد میتوانند بهتر در مورد کار با هم ارتباط بگیرند و صمیمت میان آنها هم افزایش پیدا خواهد کرد.
ایجاد جوامع آنلاین
افراد با علایق مشترک میتوانند در شبکههای اجتماعی، گروهها و جوامعی را تشکیل دهند و به تبادل نظر و اطلاعات بپردازند. این جوامع به افراد احساس تعلق و حمایت میدهند و به آنها کمک میکنند تا با افرادی که شبیه خودشان هستند، ارتباط برقرار کنند.
افزایش آگاهی و حمایت اجتماعی
شبکههای اجتماعی به عنوان یک بستر قدرتمند برای اطلاعرسانی و آگاهیبخشی عمل میکنند. افراد میتوانند به سرعت از رویدادهای مهم جهان مطلع شوند و در فعالیتهای اجتماعی شرکت نمایند.
شبکههای اجتماعی میتوانند به عنوان یک منبع حمایت اجتماعی برای افرادی که احساس انزوا میکنند، عمل کنند. افراد در این پلتفرمها میتوانند با دیگران در مورد مشکلات و دغدغههای خود صحبت کرده و از آنها حمایت دریافت کنند.
تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی بر روابط
در ادامه به برخی از اثرات منفی که شبکههای اجتماعی میتوانند بر روابط بگذارند، اشاره خواهیم کرد:
کاهش تعاملات رو در رو
جایگزینی تعاملات شبکههای اجتماعی به جای ارتباطات چهره به چهره ممکن است نه تنها بر روابط موجود بلکه بر توانایی ایجاد روابط جدید هم تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، جایگزین کردن شبکههای اجتماعی با روابط چهره به چهره در برخی موارد ممکن است ناخوشایند باشد و ارتباط به خوبی شکل نگیرد.
علاوه بر این، شکست در ایجاد یا حفظ روابط حضوری هم ممکن است به عنوان یک پیامد استفاده از رسانههای اجتماعی ظاهر شود. محققان بر این باورند که استفاده طولانی مدت از رسانههای اجتماعی بر تعاملات اجتماعی افراد تأثیر گذاشته و در عین حال بر روابط خانوادگی و دوستی هم تأثیر منفی میگذارد.
کاهش زمان کیفیت و رضایت از رابطه
استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی میتواند تأثیر منفی بر زمان کیفیت بگذارد، درگیری ایجاد کند و رضایت از رابطه را کاهش دهد. محققان بر اساس نتایج یک مطالعه دریافتند که افزایش استفاده از اینستاگرام منجر به کاهش رضایت از رابطه و افزایش درگیری و نتایج منفی میشود.
علاوه بر این، نارضایتی، درگیری و نتایج منفی، استفاده اعتیادآور از اینستاگرام را به همراه دارد. همچنین ممکن است پیوند عاطفی بین زوجین را ضعیف کرده و رضایت آنها را از رابطه کاهش دهد.
فراهم کردن راهی برای رفتارهای مرتبط با خیانت
رفتارهای مرتبط با خیانت همانند برقراری ارتباط با شرکای جایگزین، میتواند منجر به نارضایتی از رابطه، جدایی و طلاق شود و شبکههای اجتماعی چنین راهی را برای این رفتارها فراهم میکنند.
در حالی که شواهد تجربی زیادی در مورد رفتارهای مرتبط با خیانت در رسانه های اجتماعی و روابط زناشویی وجود ندارد، اما تحقیقات رو به رشدی در مورد این موضوع وجود دارد.
به عنوان مثال، محققان در سال 2017 یک نظرسنجی از 338 شریک متاهل انجام دادند و سؤالاتی حول فعالیتهای آنلاین، احساسات و رازداری از آنها پرسیدند. نتیجه این بود که مشارکت بیشتر در شبکههای اجتماعی به طور قابلتوجهی با رضایت کمتر از رابطه، دوسوگرایی بیشتر در رابطه و سایر نگرانیهای رابطه مرتبط است.
پراکندگی توجه و اطلاعات نادرست
شبکههای اجتماعی میتوانند توجه افراد را پراکنده کرده و مانع از تمرکز بر کارها و فعالیتهای مهم شوند. همچنین انتشار اطلاعات نادرست و شایعات در شبکههای اجتماعی میتواند بر روابط اجتماعی و اعتماد بین افراد تأثیر منفی بگذارد.

مهمترین نکته در استفاده از شبکههای اجتماعی، ایجاد تعادل است و آگاهی از تأثیرات مثبت و منفی شبکههای اجتماعی به استفاده بهتر از آنها کمک میکند.
نحوه مدیریت استفاده از شبکههای اجتماعی در مورد روابط
صرف نظر از نوع رابطه، ایدههایی برای مدیریت استفاده از رسانههای اجتماعی پیرامون روابط وجود دارد که در ادامه با آنها آشنا میشویم:
- گوشیهای هوشمند خود را در زمانهایی که با هم وقت میگذرانید، کنار بگذارید.
- برای در کنار هم بودن برنامهریزی داشته باشید تا تمام زمان خود را صرف فعالیتهای مشترک کنید.
- گوشیهای خود را بیرون از اتاق خواب قرار دهید.
- روابط عاشقانه گذشته خود را به طور کل کنار گذاشته و از تمام راههای دسترسی به روابط عاشقانه گذشته اجتناب کنید.
نکاتی برای مدیریت عمومی شبکههای اجتماعی
راههای مدیریت استفاده از شبکههای اجتماعی در طول زندگی روزمره عبارتاند از:
- انتقال برنامههای شبکههای اجتماعی به دور از صفحه اصلی یا به پوشهها
- خاموش کردن اعلانهای شبکههای اجتماعی
- نصب افزونههای مرورگر اینترنتی که دسترسی به شبکههای اجتماعی را در رایانهها محدود یا مسدود میکند
- تنظیم محدودیتهای زمانی برای استفاده از برنامههای رسانههای اجتماعی در تلفنهای هوشمند
خطرات شبکههای اجتماعی
علاوه بر این، رسانههای اجتماعی ممکن است خطرات غیر مرتبط با روابط را به همراه داشته باشند. به عنوان مثال، استفاده از رسانه های اجتماعی، از جمله استفاده مشکل ساز از رسانههای اجتماعی، ممکن است منجر به بروز شرایط زیر شود:
- نگرانیهای مربوط به سلامت روان همانند افسردگی، اضطراب و اعتماد به نفس پایین
- انتشار اطلاعات نادرست در مورد مسائل بهداشتی
- رفتارهای خطرناک موجود همانند تشدید ارتباط احتمالی بین رسانههای اجتماعی و مصرف زیاد الکل
- فعالیت بدنی کمتر و الگوهای خواب نامناسب
- کاهش بهرهوری در خانه، مدرسه و محل کار
تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط بین فردی
در این قسمت شما را با تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط بین فردی آشنا میکنیم:
تغییر در الگوهای ارتباطی
شبکههای اجتماعی الگوهای ارتباطی افراد را تغییر دادهاند و ارتباطات بیشتر از طریق پیامهای متنی و ایمیل انجام میشود. این امر میتواند بر کیفیت ارتباطات و درک متقابل افراد تأثیر بگذارد.
کاهش مهارتهای ارتباطی رو در رو
استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی میتواند منجر به کاهش مهارتهای ارتباطی رو در رو شود. افرادی که بیشتر وقت خود را در فضای مجازی سپری میکنند، ممکن است در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران در دنیای واقعی دچار مشکل شوند.
افزایش حسادت و رقابت
مقایسه زندگی خود با دیگران در شبکههای اجتماعی میتواند منجر به افزایش حسادت و رقابت شود. افراد ممکن است به جای اینکه بر روی بهبود خود تمرکز کنند، به مقایسه خود با دیگران بپردازند.
تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط اجتماعی در خانواده
تأثیر شبکههای اجتماعی بر روابط اجتماعی در خانواده به شکل زیر است:
کاهش زمان با خانواده
استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی میتواند منجر به کاهش زمان با خانواده و تضعیف روابط خانوادگی شود.
اختلال در ارتباطات خانوادگی
حضور مداوم تلفن همراه در هنگام تعاملات خانوادگی میتواند باعث اختلال در ارتباطات شود.
مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان
استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی در کودکان و نوجوانان میتواند منجر به مشکلات رفتاری و تحصیلی شود.
سخن نهایی ای سنج درباره تأثیر شبکه های اجتماعی بر روابط اجتماعی
شبکههای اجتماعی ابزار قدرتمندی هستند که میتوانند هم مزایا و هم معایبی برای روابط اجتماعی داشته باشند. استفاده سالم و آگاهانه از این پلتفرم ها میتواند به تقویت روابط اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. با این حال، استفاده بیش از حد و بدون برنامهریزی از شبکههای اجتماعی میتواند عواقب منفی به همراه داشته باشد.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
بزرگترین مزیت شبکههای اجتماعی برای روابط اجتماعی چیست؟
- گسترش دایره ارتباطات و ایجاد فرصت برای ارتباط با افراد در سراسر جهان از بزرگترین مزایای شبکههای اجتماعی است.
-
بزرگترین عیب شبکههای اجتماعی برای روابط اجتماعی چیست؟
- کاهش تعاملات رو در رو و جایگزینی آن با ارتباطات مجازی، یکی از مهمترین چالشهای شبکههای اجتماعی است.
-
آیا شبکههای اجتماعی میتوانند به تقویت روابط خانوادگی کمک کنند؟
- بله شبکههای اجتماعی میتوانند به تقویت روابط خانوادگی کمک کنند، اما استفاده بیش از حد از آنها میتواند به روابط آسیب برساند.
-
آیا شبکههای اجتماعی میتوانند باعث ایجاد حسادت شوند؟
- بله مقایسه زندگی خود با دیگران در شبکههای اجتماعی میتواند منجر به احساس حسادت و ناامنی شود.
-
آیا شبکههای اجتماعی میتوانند بر سلامت روان تأثیر بگذارند؟
- بله استفاده بیش از حد و نادرست از شبکههای اجتماعی میتواند به مشکلات روحی و روانی همانند افسردگی و اضطراب منجر شود.
-
آیا شبکههای اجتماعی میتوانند بر روابط عاشقانه تأثیر بگذارند؟
- بله شبکههای اجتماعی میتوانند هم به تقویت و هم به تضعیف روابط عاشقانه کمک کنند.