تاثیر دوستان ناباب
دوست ناباب! احتمالا ترکیب این دو کلمه به گوش شما نیز خورده است؛ والدین بیش از هر فرد دیگری از دوستان ناباب و دوستی هایی که پیامدهای منفی داشته باشد، نگران و مضطرب هستند.
دوستان ناباب بر رفتار، اعمال و هویت فرزندان تاثیر می گذارند و حتی ممکن است مسیر زندگی آن ها را تغییر دهند. در این مقاله قرار است در خصوص دوستان ناباب صحبت کنیم.
اخیراً، من با هماتاقی های دوران دانشگاه خود ملاقات کردم. ما هم مانند بسیاری از دوستان قدیمی، معمولاً دیدگاه های شبیه به هم داریم؛ همچنین دارای یک زبان محرمانه ومشترک برای اشاره به رویدادها و موقعیتهای گوناگون، مثلاً یک ابروی بالا رفته یا نگاه زیرچشمی، هستیم و معمولاً در حالی که دیگران سردرگم و مبهوت به نظر رسیده و متوجه منظور ما نمی شوند، ما غش غش می خندیم. من احساس میکنم هر زمان که همدیگر را ملاقات میکنیم انرژی بسیاری از معاشرت با یکدیگر می گیریم؛ روابط ما زنده و پویا بوده و حس زندگی فراوانی را در وجود ما جاری می کند. همین مسئله سبب شده است تا به این بیندیشم که چرا همه دوستیهای من، اینگونه نیست ؟
دوست ناباب کیست؟
دوست شما تاثیرات زیادی بر زندگی شما خواهد داشت، دوستان می توانند بر رفتار، احساس، عملکرد، خلق و خوی شما تاثیر مثبت و منفی بگذارند.
اگر دوستان شما باعث رشد شما نمی شوند، دائما شما را در حالتی قرار می دهند که استرس بگیرید یا انتخاب های پرخطر داشته باشید و در دردسر بیوفتید یا از طرفی با برچسب زدن، شما را به سمت انجام کارهای اشتباه تشویق می کنند، شما با دوستان ناباب در ارتباط هستید.
دوستان ناباب، دوستانی غیر قابل اعتماد هستند و دائما برای شما دردسر درست می کنند.
انواع دوستی های ناباب
دوستان ناباب و دوستی های آسیب رسان را می توان به انواع مختلفی تقسیم کرد؛ مهم است که بتوانید دوستی های سالم را پیدا کنید و از دوستی های مخرب فاصله بگیرید( دوستی هایی که به شدت بر زندگی شما تاثیر منفی می گذارند)
برخی از انواع دوستی های ناباب عبارت اند از:
- نفوذی قلدر؛ این افراد با تاثیر گذاری بر شما و نفوذ کردن بر ذهن شما، شما را به انجام رفتارهای مجرمانه و خطرناک هدای می کنند. ممکن است چرب زبانی داشته باشند یا به شما باج بدهند و حتی شما را تهدید یا تخریب کنند.
- شورشی؛ اگر دوستی با یک فرد شورشی می تواند هیجان انگیز باشد اما پر از بی ثباتی و دردسر است؛ این افراد غیر قابل پیش بینی هستند و با فشاری که بر دوستان خود وارد می کنند، آن ها را به سمت کارهای خلاف هدایت می کنند.
- خودخواه؛ دوست خودخواه زمانی سمت شما می آید که به شما نیاز داشته باشد و برای او فایده داشته باشید. اگر او را بپذیرید، با شما خوب رفتار می کنند و اگر نه، شما را سرزنش می کنند.
همچنین این دوستان از شما درخواست های غیر منطقی دارند و اگر به حرف آن ها گوش نکنید ارتباطشان را با شما محدود کرده و از شما ناامید می شوند. - سو استفاده گر؛ هر شکلی از سو استفاده در رابطه دوستی با فرد سو استفاده گر ممکن است. شما ممکن است هرگز متوجه نشوید که از شما سو استفاده می شود و گاهی سو استفاده گر طوری رفتار می کند که رفتارش منطقی و اخلاقی به نظر برسد و به شما احساس عذاب وجدان و گناه می دهد تا شما به انجام خواسته های او تن دهید.
- رفتارهای مخرب؛ فرد رفتارهای آسیب رسانی دارد و سعی می کتد احساسات شما را جریحه دار کند و به صورت بد و آزار دهنده مانند بی ادبی کردن یا آسیب رساندن به شما رفتار می کند.
دوستان ناباب و اهمیت دخالت والدین
از آنجایی که دوستان ناباب می توانند باعث بروز رفتارهای نادرست و انحرافی در افراد شوند و تاثیر آن ها علی الخصوص در دوره نوجوانی زیاد است، نقش والدین در کنترل کردن فرزندان به صورت صحیح و دور کردن آن ها دوستان ناباب مهم و پر رنگ می شود.
نوجوانی دوره ی چالش بر انگیزی است و در این دوره نوجوان به دلایلی همچون تشخص طلبی و آزادی خواهی و استقلال طلبی نیاز به کمی مراقبت دارند. انتخاب دوست مهم است؛ دوستان می توانند نوجوانان را به سمت باورها و مسیرهایی ببرند که دقیقا نقطه مقابل رفتار و فرهنگ خانوادست.
والدین به منظور دور کردن فرزندان خود از خطر باید نوجوان خود را خوب بشناسند و از راه درست و منطقی اقدام به تاثیر گذاری در انتخاب دوست و دور کردن دوستان ناباب از فرزند کنند.
دوستانی که انتخاب می کنیم
چرا با دوستان نامناسبتان کنار آمده و رابطه ی خود را با آنها ادامه می دهید؟!
- عزت نفس پایین؛ شما اینگونه رفتار ها را تحمل می کنید چون فکر می کنید که شایستگی و لیاقت شما در این سطح می باشد.
- ترس از تنهایی؛ شما از طرد شدن از سوی افراد دیگر و انزوا می هراسید، برای همین رفتار های نامناسب آن ها را تحمل می کنید.
- سرپرست بودن؛ شما تمایل دارید به دیگران خدمت کنید و خود را نادیده بگیرید؛ مراقبت از دیگران تنها راهی است که شما احساس ارزشمندی میکنید.
آزمایش دوست
- آیا احساس سبکی میکنم؟
- آیا من تشویق شدهام؟
- آیا احساس ارزش دارم؟
آسیب های اجتماعی دوستان ناباب
مشخصا دوستی با یک فرد ناباب می تواند با پیامدهای منفی همراه باشد و شخصیت فرد و جایگاه اجتماعی او را تغییر دهد و متزلزل کند. از جمله پیامدهای منفی دوستی با افراد ناباب عبارت اند از:
- تحت تاثیر قرار گرفتن فعالیت های شخصی؛ عدم رسیدگی به کارهای شخصی، عدم مسئولیت پذیری، بی تعهدی، بی برنامه بودن
- عدم رعایت آداب اجتماعی؛ استفاده از الفاظ رکیک، توهین آمیز، عدم رفتار درست با دیگران
- درگیری با سو مصرف مواد، الکل، خوش گذرانی در مهمانی های آسیب زا و...
- دعوا کردن و نزاع های فردی و گروهی
- قانون شکنی، هنجار شکنی، نقض هنجارهای اجتماعی
چگونه باید جوانان را از دوستان ناباب دور کنیم؟
در این خصوص، استفاده از چند راهکار مختلف به شما پیشنهاد می شود:
آشنایی با دوستان فرزند
اگر می خواهید راهی برای کنترل دوستی های فرزند خود پیدا کنید، دوستان فرزندتان را بشناسید. محیطی را برای معاشرت فرزند خود در خانه یا بیرون از خانه با حضور خودتان فراهم کنید تا دوستان فرزندتان را به خوبی بشناسید.
انتخاب محیط سالم
محیط تاثیر زیادی بر انتخاب دوست دارد؛ مشخصا وقتی در محیط هایی حضور پیدا کنید که در آن جریان اندیشه و تامل برقرار باشد و محیط به اصطلاح سالم باشد، مسیر آشنایی با افراد سالم تر و شخصیت های درست فراهم می شود.
صحبت کردن با فرزند
صحبت کردن به روش درست و منطقی و با آرامش راهکار منطقی برای دور کردن فرزندان از دوستی های نامناسب است. کنترل کردن و مدیریت فرزند کار شایسته ای نیست و از طرفی فرزندان دوست ندارند که توسط والدین خود کنترل شوند؛ فرزند خود را بشناسید و راه صحبت کردن با او را پیدا کنید و به او انتخاب درست را یاد داده و پیامدهای انتخابش را به او گوشزد کنید.
الگوی خوب بودن
پدر و مادر آینه فرزند خود هستند؛ بچه ها رفتار پدر و مادر خود را می ببیند و از آن ها الگو می گیرند؛ اگر شما به عنوان پدر و مادر با دوستان ناباب معاشرت داشته باشید، نمی توانید از فرزند خود انتظار داشته باشید که با افراد درست و مناسب معاشرت کند.
صبوری پیشه کردن
نمی توانید یک شبه دوستان ناباب را از زندگی فرزند خود بیرون کنید و فرزند شما بالافاصله از دوستان خود فاصله بگیرد! تغییر یک شبه یا یک روزه نیست!
فاصله گرفتن از دوستان ناباب امری تدریجی بوده و نیاز به صبر دارد.
آموزش مهارت های زندگی
نه تنها در انتخاب دوست بلکه در دیگر انتخاب ها و تصمیم گیری ها اگر می خواهید به فرزند خود لطف کنید، به او مهارت های زندگی کردن و خوب زیستن را بیاموزید.
به فرزند خود خودآگاهی، تفکر خلاق، تفکر نقادانه، مهارت حل مسئله، مدیریت هیجانات و استرس ها را بیاموزید؛ در این حالت فرزند شما تصمیمات خوب و آگاهانه خواهد داشت.
سرزنش نکردن
اگر می خواهید فرزند خود را از دوستان ناباب دور نگه دارید، راهش سرزنش کردن و مقایسه کردن نیست؛ اینکار بدتر او را به سمت دوستان نابابش سوق می دهد. یادتان باشد سرزنش نه تنها از مشکلات نمی کاهد بلکه آن ها را دو چندان می کند و باعث تنش بیشتر می شود.
قرار نگرفتن در مقابل فرزند
کاری نکنید که خودتان را مقابل فرزندتان قرار دهید و او فکر کند که فرسنگ ها از شما دور است! بحث و جدل، داد و بیداد را کنار بگذارید و از زبان آرامش به جای زبان زور استفاده کنید. وقتی با فرزند با آرامش صحبت می کنید و از دلایل منطقی استفاده می کنید، شرایط به نفع شما پیش خواهد رفت.
کمک گرفتن از دیگران
گاهی یک نفر سوم بهتر می تواند شرایط را کنترل کند و ضمن کمک به فرزند به والد هم کمک کرده و باعث عدم خراب شدن رابطه والد و فرزند شود.
در این شرایط از یک فرد آگاه که فرزند شما او را دوست دارد و الگوی خوبی می باشد، کمک بگیرید.
جمع بندی ای سنج
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
دوست ناباب کیست؟
- دوست شما تاثیرات زیادی بر زندگی شما خواهد داشت، دوستان می توانند بر رفتار، احساس، عملکرد، خلق و خوی شما تاثیر مثبت و منفی بگذارند. اگر دوستان شما باعث رشد شما نمی شوند، دائما شما را در حالتی قرار می دهند که استرس بگیرید یا انتخاب های پرخطر داشته باشید و در دردسر بیوفتید یا از طرفی با برچسب زدن، شما را به سمت انجام کارهای اشتباه تشویق می کنند، شما با دوستان ناباب در ارتباط هستید. دوستان ناباب، دوستانی غیر قابل اعتماد هستند و دائما برای شما دردسر درست می کنند.
-
انواع دوستی های مخرب کدام است؟
- سو استفاده گر، مخرب، شورشی، نفوذی قلدر، خودخواه.
-
برخی از آسیب های اجتماعی با دوستان ناباب کدام است؟
- قانون شکنی، هنجار شکنی، نقض هنجارهای اجتماعی و...