اختلال اضطراب فراگیر در DSM-5

ملاک های تشخیصی اختلال اضطراب فراگیر

اضطراب و نگرانی بیش از بیش از حد (انتظار بیمناک)، که در بیشتر روزها حداقل به مدت ۶ ماه، در مورد واقعه یا فعالیت روی می دهند (مانند عملکرد شغلی یا تحصیلی).

فرد کنترل کردن این نگرانی را دشوار می داند.

اضطراب و نگرانی با سه (یا تعداد بیشتری) از شش نشانه زیر ارتباط دارند (به طوری که حداقل برخی نشانه ها در بیشتر روزها ظرف ۶ ماه گذشته وجود داشته اند).

نکته: فقط یک مورد در کودکان ضروری است.

1- بی قراری یا احساس عصبی یا کفری بودن.

2- به راحتی خسته شدن.

3- مشکل تمرکز کردن یا تهی بودن ذهن

4- تحریک پذیری.

5- تنش عضلانی.

6- اختلال خواب (مشکل به خواب رفتن یا خفته ماندن، یا خواب بی قرار، نامطلوب).

اضطراب، نگرانی، یا نشانه های جسمانی، ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در عملکرد اجتماعی، شغلی، یا زمینه های مهم دیگر عملکرد ایجاد میکنند.

این اختلال ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد (مثل سوء مصرف مواد مخدر، دارو) یا بیماری جسمانی دیگر نیست ( مثل پرکاری تیروئید).

این اختلال با اختلال روانی دیگر بهتر توجیه نمی شود؛ مثل:

اضطراب یا نگرانی در مورد داشتن حملات وحشتزدگی در اختلال وحشتزدگی

ارزیابی منفی در اختلال اضطراب اجتماعی «فوبی اجتماعی»

آلودگی یا وسواس های دیگر در اختلال وسواس فکری- عملی

جدایی از اشخاص دل بسته در اختلال اضطراب جدایی

یادآورهای وقایع آسیب زا در اختلال استرس پس از آسیب

افزایش وزن در بی اشتهایی عصبی

شکایت های جسمانی در اختلال نشانۀ جسمانی

تصور نقص هایی در ظاهر در اختلال بدشکلی بدن

مبتلا بودن به بیماری جدی در اختلال اضطراب بیماری یا محتوای عقاید هذیانی در اسکیزوفرنی یا اختلال هذیانی

ویژگی اصلی اختلال اضطراب فراگیر، اضطراب و نگرانی بیش از حد (انتظار بیمناک) در مورد چند واقعه یا فعالیت است. شدت، مدت، یا فراوانی اضطراب و نگرانی، با احتمال قوی یا تاثیر رویداد مورد انتظار، بی تناسب است. فرد کنترل کردن این نگرانی و اجازه ندادن به افکار نگران کننده که در توجه به تکالیف در دست انجام اختلال ایجاد نکنند را دشوار می داند. بزرگسالان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اغلب در مورد شرایط زندگی روزمره و عادی، مانند مسئولیت های شغلی احتمالی، سلامتی و امور مالی، سلامت اعضای خانواده، بدبختی برای فرزندانش، یا مسائل پیش پا افتاده (مثل کارهای روزمره خانوار یا دیر کردن برای قرار ملاقاتها) نگران هستند. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، در مورد شایستگی یا کیفیت عملکرد خود بیش از حد نگران هستند. در طول دوره این اختلال، کانون نگرانی ممکن است از یک موضوع به موضوع دیگر جابجا شود.

چند ویژگی که اختلال اضطراب فراگیر را از اضطراب غیر بیمارگون متمایز می کنند:

 نگرانی های مرتبط با اختلال اضطراب فراگیر بیش از حد هستند و معمولا عملکرد روانی- اجتماعی را به طور قابل ملاحظه ای مختل می کنند، در حالی که نگرانی های زندگی روزمره بیش از اندازه نیستند و قابل کنترل تر هستند و در صورتی که مسائل اضطراری تر پیش بیایند، ممکن است کنار گذاشته شوند.

نگرانی های مرتبط با اختلال اضطراب فراگیر، فراگیرتر، برجسته تر، و ناراحت کننده تر هستند؛ مدت طولانی تری دارند؛ و غالبا بدون عوامل راه انداز روی می دهند. هرچه دامنه شرایط زندگی که فرد در مورد آنها نگرانی دارد گسترده تر باشد (مثل امور مالی، ایمنی فرزندان، عملکرد شغلی)، نشانه های او به احتمال بیشتری ملاک های اختلال اضطراب فراگیر را برآورده میکنند.

سوم اینکه، نگرانی های روزمره به احتمال خیلی کمتری با نشانه های جسمانی همراه هستند (مثل بی قراری یا احساس عصبی یا كفری بودن).

افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از ناراحتی ذهنی ناشی از نگرانی مداوم و اختلال مرتبط در زمینه های اجتماعی، شغلی، یا زمینه های مهم دیگر عملکرد خبر می دهند. اضطراب و نگرانی حداقل با سه نشانه اضافی زیر همراه است:

بی قراری یا احساس عصبی یا کفری بودن

به راحتی خسته شدن، مشکل تمرکز کردن یا تهی بودن ذهن

تحریک پذیری، تنش عضلانی و خواب آشفته. هرچند فقط یک نشانه اضافی در کودکان ضرورت دارد.

در ارتباط با تنش عضلانی، ممکن است لرزش، منقبض شدن، احساس سستی، و دردها یا سختی عضله وجود داشته باشد. خیلی از افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر دستخوش نشانه های جسمانی (مثل عرق کردن، تهوع، اسهال) و پاسخ های یکه خوردن اغراق آمیز نیز می شوند. نشانه های بیش انگیختگی خودمختار (مثل شتاب ضربان قلب، کمبود نفس، سرگیجه) در اختلال اضطراب فراگیر از اختلالات اضطرابی دیگر، مانند اختلال وحشتزدگی، کمتر برجسته هستند. اختلالات دیگری که ممکن است با استرس مرتبط باشند (مثل نشانگان روده تحریک پذیر، سر دردها) غالبا با اختلال اضطراب فراگیر همراه هستند.

شیوع 12 ماهه اختلال اضطراب فراگیر در کل جمعیت ایالات متحده، 9/0 درصد در نوجوانان و 9/2 در بزرگسالان است. شیوع ۱۲ ماهه برای این اختلال در کشورهای دیگر 4/0 تا 6/3 درصد است. خطر مرضی در طول عمر، 0/9 درصد است. زنان دو برابر بیشتر از مردان احتمال دارد که به اختلال اضطراب فراگیر دچار شوند. شیوع این تشخیص در میانسالی به اوج می رسد و در سالهای آخر عمر کاهش می یابد. افراد اروپایی تبار بیشتر از افرادی که تبار اروپایی ندارند (یعنی، آسیایی، آفریقایی، سرخپوستان آمریکا و جزیره نشینان اقیانوس آرام) دچار اختلال اضطراب فراگیر می شوند. به علاوه، افراد کشورهای توسعه یافته بیشتر از افراد کشورهای توسعه نیافته احتمال دارد که بگویند نشانه هایی را تجربه کرده اند که ملاک های اختلال اضطراب فراگیر را در طول عمرشان برآورده می کنند.

 شماری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر می گویند که در طول عمرشان احساس کرده اند که مضطرب و عصبی هستند. متوسط سن به هنگام شروع اختلال اضطراب فراگیر ۳۰ سالگی است؛ با این حال، سن به هنگام شروع، دامنه بسیار گسترده ای دارد. متوسط سن به هنگام شروع، دیرتر از سایر اختلالات اضطرابی است. نشانه های نگرانی و اضطراب بیش از حد ممکن است در اوایل زندگی روی دهند، اما بعدا به صورت خلق و خوی مضطرب آشکار می شوند. شروع این اختلال به ندرت قبل از نوجوانی است. نشانه های اختلال اضطراب فراگیر به مزمن شدن گرایش دارند و در طول عمر افزایش و کاهش می یابند، و بين شکل های نشانگانی و زیر نشانگانی اختلال نوسان می کنند. میزان بهبود کامل بسیار پایین است. جلوه بالینی اختلال اضطراب فراگیر در طول عمر نسبتا باثبات است.

تفاوت اصلی در گروه های سنی، محتوای نگرانی فرد است. کودکان و نوجوانان بیشتر در مورد عملکرد تحصیلی و ورزشی نگران هستند، در حالی که افراد مسن تر از نگرانی بیشتر در مورد سلامت خانواده یا سلامت جسمانی خودشان خبر می دهند. بنابراین، محتوای نگرانی فرد متناسب با سن است. افراد جوان نشانه های شدیدتر از افراد مسن تر را تجربه می کنند. هرچه افراد زودتر نشانه هایی داشته باشند که ملاک های اختلال اضطراب فراگیر را برآورده کنند، اختلالات بیشتری خواهند داشت و معیوب تر خواهند بود. پیدایش بیماری جسمانی مزمن می تواند موضوع قدرتمندی برای نگرانی بیش از حد در افراد سالخورده باشد. در افراد سالخورده نحيف، نگرانی در مورد ایمنی و مخصوصا زمین خوردن ممکن است فعالیت ها را محدود کند. در آنهایی که اختلال شناختی زودهنگام دارند، آنچه به نظر می رسد نگرانی بیش از حد مثلا در مورد مکان چیزها باشد، با توجه به اختلال شناختی، احتمالا واقع بینانه تر انگاشته می شود.

در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اضطراب ها و نگرانی ها اغلب به کیفیت عملکرد یا رقابت آنها در مدرسه یا رویدادهای ورزشی مربوط می شوند، حتی زمانی که عملکرد آنها توسط دیگران ارزیابی نشود. امکان دارد که آنها در مورد وقت شناسی، نگرانی بیش از حد داشته باشند. آنها همچنین ممکن است در مورد رویدادهای فاجعه آمیز، مانند زلزله با جنگ هسته ای نگران باشند. امکان دارد کودکان مبتلا به این اختلال بیش از حد دنباله رو، کمالگرا، و نامطمئن از خودشان باشند و گرایش داشته باشند که به دلیل نارضایتی بیش از حد از عملکرد نه چندان کامل، تکالیف را دوباره انجام دهند. آنها معمولا در جلب اطمینان خاطر و تأیید، بیش از حد غیرتمند هستند و در رابطه با عملکرد و چیزهای دیگری که در مورد آنها نگرانی دارند، به اطمینان خاطر بیش از حد نیاز دارند.

امکان دارد که اختلال اضطراب فراگیر در کودکان، تشخیص اضافی داده شود. هنگام در نظر گرفتن این تشخیص در کودکان، ارزیابی کامل برای وجود اختلالات اضطرابی کودکی دیگر و اختلالات روانی دیگری باید انجام شود تا معلوم شود که آیا نگرانی ها ممکن است با یکی از این اختلالات بهتر توجیه شوند. اختلال اضطراب جدایی، اختلال اضطراب اجتماعی (فوبی اجتماعی)، و اختلال وسواس فکری۔ عملی اغلب با نگرانی هایی همراه هستند که ممکن است شبیه نگرانی های شرح داده شده در اختلال اضطراب فراگیر باشند. برای مثال، کودک مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است به علت ترس از تحقیر، در مورد عملکرد تحصیلی نگران باشد. نگرانی ها در مورد بیماری نیز ممکن است با اختلال اضطراب جدایی یا اختلال وسواس فکری- عملی بهتر توجیه شوند.

 

معرفی تست

شما می توانید برای سنجش علائم اضطراب خود به تست اضطراب کتل با تفسیر کامل و نتیجه آنلاین مراجعه کنید.

تست اضطراب کتل (CAQ)

عوامل خطر و پیش آگهی اختلال اضطراب فراگیر

خلق و خویی

بازداری رفتاری، حالت عاطفی منفی (روان رنجورخویی)، و اجتناب از صدمه با اختلال اضطراب فراگیر ارتباط داشته اند.

محیطی

گرچه ناملایمات دوران کودکی و محافظت بیش از حد والدین با اختلال اضطراب فراگير ارتباط داشته اند، اما هیچ عوامل محیطی مشخص نشده اند که مخصوص اختلال اضطراب فراگیر باشند یا برای دادن این تشخیص، ضروری یا کافی باشند.

ژنتیکی و فیزیولوژیکی

یک سوم خطر مبتلا شدن به اختلال اضطراب فراگیر، ژنتیکی است، و این عوامل ژنتیکی با خطر روان رنجورخویی همپوشی دارند و سایر اختلالات اضطرابی و خلقی مخصوصا اختلال افسردگی اساسی نیز در آن سهیم هستند.

موضوعات تشخیصی مرتبط با فرهنگ

تنوع فرهنگی زیادی در جلوه اختلال اضطراب فراگیر وجود دارد. برای مثال در برخی فرهنگ ها، نشانه های جسمانی در جلوه این اختلال غالب هستند، در حالی که در فرهنگ های دیگر، نشانه های شناختی غالب هستند. وقتی با گذشت زمان، نشانه های بیشتری گزارش داده می شوند، این تفاوت ممکن است در جلوۂ اولیه آشکارتر از جلوه بعدی باشد. در مورد اینکه آیا آمادگی برای نگرانی بیش از حد با فرهنگ ارتباط دارد یا نه، اطلاعاتی وجود ندارد، اما موضوعی که در مورد آن نگرانی وجود دارد می تواند مخصوص فرهنگ باشد. هنگام ارزیابی اینکه آیا نگرانی ها درباره موقعیت های خاص بیش از حد هستند یا نه، در نظر گرفتن زمینه اجتماعی و فرهنگی اهمیت دارد.

موضوعات تشخیصی مرتبط با جنسیت

 در محیط های بالینی، اختلال اضطراب فراگیر در زنان قدری بیشتر از مردان تشخیص داده شده است (در حدود ۶۰-۵۵ درصد افرادی که این اختلال را نشان می دهند، زن هستند). در تحقیقات همه گیر شناختی، تقریبا دو سوم زن هستند. به نظر می رسد که زنان و مردانی که دچار اختلال اضطراب فراگیر می شوند، نشانه های مشابهی دارند، اما الگوهای همزمانی اختلالات متفاوتی را آشکار می سازند که با تفاوت های جنسیتی در شیوع اختلالات هماهنگ هستند. در زنان، همزمانی اختلالات عمدتا به اختلالات اضطرابی و افسردگی یک قطبی محدود می شوند، در حالی که در مردان، همزمانی اختلالات به احتمال بیشتر به اختلالات مصرف مواد نیز گسترش می یابد.

پیامدهای کارکردی اختلال اضطراب فراگیر

نگرانی بیش از حد، توانایی فرد را در انجام دادن سریع و کارآمد کارها، خواه در خانه یا محل کار، مختل می کند. نگران بودن، وقت و انرژی صرف می کند؛ نشانه های مرتبط تنش عضلانی و احساس عصبی و کفری بودن، خستگی، مشکل تمرکز کردن، و خواب آشفته، به این اختلال کمک می کنند. مهم اینکه، نگرانی بیش از حد ممکن است توانایی افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر را در ترغیب کردن اعتماد به نفس در فرزندانشان مختل کند. اختلال اضطراب فراگیر با ناتوانی و ناراحتی قابل ملاحظه مستقل از اختلالات همزمان، و اغلب بزرگسالان مبتلا به این اختلال که نهادینه نشده اند، به طور متوسط تا شدید، ناتوان هستند.

اختلال اضطرابی ناشی از بیماری جسمانی دیگر

اگر براساس سابقه، نتایج آزمایشگاه، یا معاینه بدنی قضاوت شده باشد که اضطراب و نگرانی فرد ناشی از تأثیر فیزیولوژیکی بیماری جسمانی خاص دیگر (مثل فئوکروموسیتوم، پرکاری تیروئید) هستند، باید تشخیص اختلال اضطرابی مرتبط با بیماری جسمانی دیگر داده شود.

اختلال اضطرابی ناشی از مواد/ دارو

اختلال اضطرابی ناشی از مواد/ دارو با این واقعیت از اختلال اضطراب فراگیر متمایز می شود که قضاوت شده باشد مواد یا دارو (مثل سوء مصرف داشتن مواد مخدر، قرار داشتن در معرض مواد سمی) از لحاظ سبب شناختی با اضطراب ارتباط دارد. برای مثال، اضطراب شدیدی که فقط در زمینه مصرف زیاد قهوه روی می دهد، اختلال اضطراب ناشی از کافئین تشخیص داده خواهد شد.

اختلال اضطراب اجتماعی

افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی اغلب اضطراب انتظاری دارند که بر موقعیت های اجتماعی قریب الوقوع متمرکز است که در آنها باید عملی را انجام دهند یا توسط دیگران ارزیابی شوند، در حالی که افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر خواه مورد ارزیابی قرار بگیرند یا نگیرند، نگران هستند.

اختلال وسواس فکری- عملی

چند ویژگی، نگرانی بیش از حد اختلال اضطراب فراگیر را از افکار وسواسی اختلال وسواس فکری- عملی متمایز می کنند. در اختلال اضطراب فراگیر، تمرکز نگرانی در مورد مشکلات آینده است، و همین بیش از حد بودن نگرانی در مورد وقایع آینده است که نابهنجار است. در اختلال وسواس فکری- عملی، وسواس ها افکار نامناسبی هستند که شکل افکار، امیال، یا تصورات مزاحم و ناخواسته را به خود می گیرند.

اختلال استرس پس از آسیب و اختلالات سازگاری

اضطراب همیشه در اختلال استرس پس از آسیب وجود دارد. در صورتی که اضطراب و نگرانی با نشانه های اختلال استرس پس از آسیب بهتر توجیه شوند، اختلال اضطراب فراگیر تشخیص داده نمی شود. اضطراب ممکن است در اختلال سازگاری نیز وجود داشته باشد، اما از این طبقه باقیمانده فقط زمانی باید استفاده شود که ملاک ها برای هر اختلال دیگر (از جمله اختلال اضطراب فراگیر) برآورده نشده باشند. از این گذشته، در اختلالات سازگاری، اضطراب در پاسخ به عامل استرس زای مشخص، ظرف ۳ ماه از شروع عامل استرس زا روی می دهد و بیش از ۶ ماه پس از خاتمه آن عامل استرس زا یا پیامدهای آن، ادامه نمی یابد.

اختلالات افسردگی، دوقطبی، و روان پریشی

اضطراب/ نگرانی فراگیر، ویژگی مرتبط رایج اختلالات افسردگی، دو قطبی، و روان پریشی است و اگر نگرانی بیش از حد فقط در طول دوره این اختلالات روی داده باشد، نباید به طور جداگانه تشخیص داده شود.

افرادی که جلوه نشانه آنها ملاک های اختلال اضطراب فراگیر را برآورده می کند احتمالا ملاک های اختلالات اضطرابی دیگر و افسردگی یک قطبی را برآورده کرده یا در حال حاضر برآورده می کند.

روان رنجورخویی یا آمادگی هیجانی که اساس این الگوی همزمانی اختلالات را تشکیل می دهد، با شرایط پیشایند خلق و خویی و عوامل خطر ژنتیکی و محیطی که بین این اختلالات مشترک هستند، ارتباط دارد، هرچند که مسیرهای مستقل نیز امکان پذیر است.

همزمانی با اختلالات مصرف مواد، سلوک، روان پریشی، عصبی- رشدی، و عصبی- شناختی، کمتر شایع است.