آنچه باید در مورد مصرف کافئین بدانید

در این مقاله آنچه باید در مورد مصرف کافئین بدانید را مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد. این روزها خیلی از افراد به علت فشار کاری و علاقه زیاد به مصرف کافئین، ناخواسته و بی خبر از عوارض آن، به کافئین اعتیاد پیدا کرده اند.

به همین خاطر در ادامه براساس فهرست مطالب زیر به این موضوع بیشتر می پردازیم:

مصرف کافئین 

 در حال حاضر، کافئین، رایج ترین داروی مورد استفاده عموم مردم در جهان است.

کافئین در بسیاری از غذاها و نوشیدنی ها وجود دارد، برای همین است که غالبا فراموش می شود که یک دارو می باشد. این ماده حتی در نوشیدنی ها و غذاهایی که برای کودکان عرضه می شود نیز وجود دارد.

در حالی که کافئین فوایدی برای سلامتی دارد، اما تأثیرات منفی قابل توجهی بر بدن و مغز می گذارد.

اثرات کافئین چیست؟

کافئین از آنجایی که یک محلول در آب است، خیلی سریع وارد جریان خون شده و بر بدن تاثیر می گذارد. از دیگر سو، کافئین به عنوان یک محرک تاثیر به سزایی در افزایش انرژی و هوشیاری دارد. کافئین ادرار آور بوده و مصرف آن باعث افزایش حجم ادرار، ترشح بیشتر اسید معده یا سوزش معده و افزایش فشار خون می شود.

 چند واقعیت در مورد کافئین

•  برعکس دیگر داروهای روان گردان که مصرف آن ها در کشور های مختلف غیر قانونی می باشد، مصرف کافئین در همه جا رایج و کاملا قانونی است. 
• از آنجا که مصرف کافئین کاملا رایج و قانونی است و این ماده در چای و قهوه نیز وجو دارد، برای اشاره به آن از دو اصطلاح جو و کوپا استفاده می شود. 
• کافئین در طبقه بندی مربوط به دارو ها جز دارو های محرک دسته بندی می شود. محرک ها فعالیت سیستم عصبی مرکزی را افزایش می دهند. 
• از آنجا که کافئین می تواند سطح انرژی و هوشیاری و مدت زمان بیداری را افزایش بدهد، می تواند موجب تحریک پذیری، عصبانیت، اضطراب، ضربان قلب سریع و بی خوابی نیز شود، که این موارد از عوارض شایع و جانبی استفاده از آن می باشد.

خوب است بدانید که سازمان بهداشت جهانی غذا و دارو بیان کرده است که محصولاتی که میزان کافئینشان بیش از حد مجاز است باید برچسب گذاری شوند و به طور کلی میزان کافئین موجود در هر محصول غذایی بر روی آن باید نوشته و ذکر شود، که البته عمل کردن به آن برای کارخانه های تولیدی غذا و محصولات خوراکی سخت و دشوار است.

بررسی مزایای شایع مصرف کافئین

از آنجا که کافئین به عنوان محرک سیستم عصبی مرکزی عمل می کند، مردم معمولاً از آن برای احساس هوشیاری و انرژی بیشتر استفاده می کنند.

کافئین می تواند خلق و خو را بهبود ببخشد و به افراد کمک کند احساس بهره وری بیشتری داشته باشند.

همچنین گفته می شود که کافئین گیرنده های انتقال دهنده عصبی آدنوزین را مسدود می کند و باعث افزایش تحریک پذیری در مغز می شود. اما طبق آنچه کارشناسان می گویند و تحقیقات نشان داده است، کافئین می تواند تأثیرات مثبت و منفی ای بر سلامتی داشته باشد.

 کافئین می تواند عملکرد ذهنی را تا حدی بهبود ببخشد

 طبق تحقیقی که در سال 2012 انجام شد، مشخص شده که کافئین عملکرد فرد را در حوزه هوشیاری، زمان پاسخ گویی، پردازش اطلاعات و برخی فعالیت های دیگر را بهبود و ارتقا دهد.

این نکته را نیز در نظر بگیرید که افرادی که به طور روزانه کافئین مصرف می کنند می توانند به مصرف مداوم آن عادت کرده و علائمی مانند اعتیاد را از خود نشان بدهند.

 کافئین ممکن است زمان واکنش را بهبود ببخشد، اما انتظارات نیز می توانند در این مورد نقش داشته باشند

بر اساس یک تحقیق منتشر شده در سال 2010، کافئین زمان هوشیاری و واکنش را بهبود می بخشد. مطالعه دیگری که در سال 2009 منتشر شد، اذعان کرد که این مورد در برخی موارد می تواند ناشی از انتظارات باشد.

اثرات انتظار نقش مهمی در تأثیر گذاری مواد مخدر بر ادراک و رفتار انسان دارد.

به نظر می رسد انتظارات مردم از تاثیر کافئین بر عملکردشان، به ویژه اگر فکر کنند کافئین عملکردشان را مختل می کند، زمینه ساز برخی از این پیشرفت ها می شود. به عبارت دیگر، اگر مردم فکر کنند مصرف کافئین عملکردشان را بدتر می کند، بیشتر تلاش می کنند تا اثرات مورد انتظار کافئین را جبران کنند.

اگر کافئین را در دوز مناسب استفاده کنیم، می تواند اثرات مثبتی بر خلق و خو داشته باشد. کافئین بر انتقال دهنده های عصبی که در خلق و خو و عملکرد ذهنی نقش دارند، مانند نوراپی نفرین، دوپامین و استیل کولین تأثیر می گذارد. 

گزارش آماری

تحقیقات منتشر شده در سال 2013 نشان داد که، نوشیدن دو تا سه فنجان قهوه کافئین دار در روز با کاهش خطر خودکشی ارتباط دارد.

 موارد استثنا

گاهی اوقات برای بهبود هوشیاری ذهنی در بیمارانی که دچار خستگی یا خواب آلودگی هستند، کافئین تجویز و یا از آن استفاده می شود.

از کافئین سیترات همچنین به عنوان یک درمان کوتاه مدت برای مشکلات تنفسی در نوزادان نارس استفاده می شود.

عوارض جانبی شایع مصرف کافئین

کافئین همانطور که می تواند دارای مزایایی برای افراد باشد، می تواند عوارض و معایبی هم به همراه داشته باشد. این عوارض می توانند شامل موارد زیر باشند:

•  بی قراری
•  عصبی بودن 
• هیجان
•  بی خوابی
•  صورت برافروخته
•  ادرار زیاد
•  اختلالات گوارشی
• گرفتگی عضلات
• لغزش در سخنرانی
• تاکی کاردی یا آریتمی قلبی
• مشکل در آرامش

نشانه های مصرف کافئین زیاد

همان طور که در بالا هم گفتیم، از آنجا که مصرف کافئین غیر قانونی نیست و در دسترس عموم قرار دارد، مردم عموما مصرف آن را از یکدیگر پنهان نمی کنند. اما فردی که بیش از حد کافئین مصرف می کند، می تواند نشانه ها و علائمی را از خود نشان دهد. این نشانه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

•  نشانه های عصبانیت، بی خوابی، حالت تهوع، لرزش اندام ها و تپش قلب
•  تغییرات خلقی مانند تحریک پذیری یا افسردگی
•  درد قفسه سینه 
• گیجی
•  توهم 
• تشنج 
• مشکلات تنفسی

هشدار

اگر شخصی در اثر مصرف کافئین همه ی این علائم را داشت، سریعا با اورژانس تماس بگیرید.

رابطه بین کافئین و اختلال نعوظ

اختلال نعوظ یک اختلال مردانه ناتوانی جنسی است که با ناتوانی در برقراری و نگهداری نعوظ در طول رابطه جنسی تشخیص داشته می شود. بنابر تحقیقات انجام شده، مصرف کافئین بر اختلال نعوظ رابطه دارد. بر اساس نتایج منتشر شده، مردانی که روزانه کافئین مصرف می کردند، کمتر از دیگر مردانی که قهوه یا نوشیدنی های کافئین دار مصرف نمی کردند، دچار احتلال نعوظ می شدند.

اینکه چرا کافئین بر کاهش نشانه های اختلال نعوظ در مردان تاثیر دارد، نیاز به تحقیقات بیشتری دارد اما به طور کلی، کافئین بر شل شدن شریان های هیلسین که دو شریان ضروری برای تجربه نعوظ هستند، تاثیر دارد و به دنبال آن خون به راحتی در بدن جریان پیدا کرده و نعوظ ایجاد می شود.

مقدار مصرف مجاز کافئین

مقدار مناسب و مجاز مصرف کافئین به دلیل تفاوت حساسیت به کافئین و تفاوت در جذب و متابولیزه کردن کافئین در افراد، متفاوت است؛ اما به طور کلی بر اساس نظر سازمان غذا و دارو، مقدار مجاز مصرف کافئین در روز، تقریبا چهار فنجان قهوه خوری معادل 400 میلی گرم است.
برخی محصولات دارای کافئین خالص تر و غلیظ تری هستند که به هنگام مصرف باید به این نکته توجه کرد.

بهترین زمان مصرف کافئین

بهترین زمان مصرف کافئین بنابر هدفی که دارید می تواند متفاوت باشد؛ به طور کلی مصرف کافئین پیش از خواب می تواند منجر به بی خوابی و مشکلات خواب و اضطراب شود؛ بنابراین توصیه می شود که در صورت تمایل حدود 6 ساعت قبل از خواب قهوه بنوشید یا کافئین مصرف کنید.
نوشیدن قهوه یا مصرف قرص های کافئین به منظور چربی سازی قبل از شروع تمرین توصیه می شود.

تداخلات دارویی با مصرف کافئین

نوشیدن قهوه که دارای کافئین است، با برخی داروهای تداخل منفی دارد؛ برخی از این داروها، شامل موارد زیر است:

• داروی افدرین؛ داروهایی است که برای بیماری های تنفسی، فشار خون، مشکلات قاعدگی، نارکولپسی و... تجویز می شود. 
• داروهای ضد دیابت
• داروهای تئوفیلین؛ داروهایی است که برای بیماری آسم، برونشیت، تنگی نفس و ... تجویز می شود. 
• داروهای فنوتیازین؛ داروهایی است که برای اختلالات روانی همچون اسکیزوفرنی  تجویز می شود.
• سرترالین
• پروپرانول
• استامینوفن
• برخی ویتامین؛ مانند آهن، کلسیم و ویتامین دی
• و...

چه کسانی نباید کافئین مصرف کنند؟

مصرف کافئین و نوشیدن قهوه به افراد مبتلا به بیماری های زیر پیشنهاد نمی شود:

• مبتلایان به زخم معده
• مبتلایان به سندروم روده تحریک پذیر
• افراد مبتلا به گلوکوم
• مبتلایان به بیماری قلبی
• مبتلایان به فشار خون
• و بیمارانی بنابر تشخیص پزشک نباید قهوه و کافئین مصرف کنند.

جمع بندی ای سنج

اگر شما هم جز طرفداران و دوست داران کافئین هستید و روزانه بیش از سه استکان کافئین می نوشید، بهتر است این روند را کاهش دهید، چرا که مصرف بیش از حد کافئین به صورت روزانه، برای شما مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.

بهترین رویکرد برای شما این است که به تدریج مصرف کافئین را کم و کمتر کنید تا از نشانه های اعتیاد و یا علائم ترک در خود نیز بکاهید.

در نهایت بهتر این است که از مواد غذایی حاوی کافئین اطلاعات کافی داشته باشید و آن ها را به اندازه مصرف کنید و یا در صورت لزوم آن ها را ترک کرده و جایگزین بهتری برای آنان پیدا کنید.

  آیا شما هم کافئین مصرف می کنید؟ نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول