پست وبلاگی
سبک های مدیریتی مدت مطالعه: 5 دقیقه
ای سنج 30 شهریور 1398 مدت مطالعه: 5 دقیقه

سبک های مدیریتی

سازمان های مختلف با سبک مدیریتی متفاوت اداره می شوند؛ کارمندان نظرات متفاوتی نسبت به مدیران خود دارند و سبک مدیریتی آن ها برای برخی خوشایند و منجر به افزایش انگیزه برای کار در سازمان شده و برای برخی ناخوشایند بوده و باعث ترک خدمت می شود.
سبک های مدیریتی انواع مختلفی دارند که هر کدام دارای مزایا و معایب مخصوص به خود می باشد؛ در این مقاله در خصوص سبک های مدیریتی صحبت خواهیم کرد.

بسیاری از مراجعین من در طی این سال ها مشغول به کار در پست های مدیریتی بوده اند. من در طی این مدت دریافته ام که بسیاری از افراد به سمت چنین پست هایی کشیده می شوند بدون آن که کوچک ترین آموزشی در باره ی مدیریت دیده باشند و یا حتی اطلاع چندان زیادی درباره ی اصول آن داشته باشند.
مدیریت مناسب، مستلزم درک این مسئله است که چگونه بدون آن که  خود دچار فرسودگی شوید و یا کارمندان تحقیر شوند، آن ها را وادار به انجام کار صحیح کنید. مهم نیست که کارمندان شما چقدر ماهر و با انگیزه هستند، دلیل اینکه ما به مدیران کارآمد نیاز داریم این است که رفتار افراد را مدیریت کرده و آن ها را در انجام صحیح وظایف و رسیدن به اهداف یاری کنند.

سبک مدیریتی چیست؟

هر مدیری برای اجرا و پیاده سازی اهداف نیاز به یک روش دارد و این روش همان سبک مدیریتی می باشد؛ در هر سبک مدیریتی شاهد برنامه ریزی خاص، سازماندهی، تصمیم گیری، واگذاری وظایف و مدیریت کارمندان هستیم.

مدیران برای انتخاب سبک رهبری مناسب باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرند و سپس سبک مدیریتی درست و کارآمد را انتخاب کنند. مثلا تیپ شخصیتی مدیر با سبک مدیریتی او در ارتباط است.
در نهایت باید بدانید، سبک های مدیریتی از عوامل درونی مثل سیاست های سازمان، فرهنگ سازمان یا عوامل بیرونی مانند شرایط اقتصادی، رقابت با رقیبان و ... تاثیر می پذیرند.

انواع سبک های مدیریتی

اگر بخواهیم سبک های مدیریتی را در یک دسته بندی کلی و بزرگ قرار دهیم باید آن ها را به سه سبک، دموکراتیک، سهل گیرانه و مستبدانه تقسیم بندی کنیم.

سبک مدیریتی مستبدانه

اگر بخواهیم از یک سبک مدیریتی کنترل کننده و سخت گیرانه نام ببریم، بی شک باید به سبک مدیریتی مستبدانه اشاره کنیم؛ در این روش مدیر برتر ازکارمندان شناخته می شود و همه گفت و گو ها یک طرفه به سمت اوست و مدیر است که قدرت را در دست دارد و برای همه تصمیم گیری می کند و نظارت کامل بر کارمندان خود دارد و تمایلی به ایده پردازی و در میان گذاشتن نظرات با کارمندان ندارد.

سبک مدیریتی مستبدانه

سبک های مدیریتی مستبدانه شامل سبک های زیر می شود:

  • سبک مدیریتی آمرانه؛ مدیر به صورت دقیق اوامر و درخواست هایش را می گوید و انتظار دارد که کارمندان آن ها را اجرا کنند و در صورت اجرا نشدن دستورات، مورد تنبیه قرار می گیرند. مدیر نظارت دقیق بر کارمندان خود دارد.
    در این سبک، نقش ها و وظایف به صورت دقیق تعریف شده و امکان تصمیم گیری سریع وجود دارد؛ اگر مدیر وجود داشته باشد، بهره وری بالا خواهد بود و وظایف دقیقا مشخص است اما از طرفی ممکن است، نارضایتی کارمندان از مدیر و شرایط کار زیاد باشد و نوآوری در سازمان کاهش پیدا کند.
  • سبک مدیریتی متقاعد کننده؛ مدیری که این سبک رهبری را داشته باشد برای متقاعد کردن کارمندان در خصوص گرفتن تصمیمات یک جانبه تلاش می کند؛ او منطق پشت تصمیماتش را برای کارمندان توضیح می دهد و صرفا به آن ها دستور نمی دهد و در نتیجه کارمندان فکر می کنند که برای سازمان مهم هستند و تصمیمات آن ها بر سازمان تاثیر می گذارد.
    در این سبک اعتماد کارمندان به مدیران زیاد بوده و دستورات آن ها را اجرا می کنند، محدودیت کمتری دارند اما شاید بهبود و تقویت مهارت ها ممکن نباشد.
  • سبک مدیریتی پدر سالارانه؛ مدیری که این سبک رهبری را دارد، خیر و صلاح کارمندانش را می خواهد و کارمندان را همچون فرزندان خود می داند و دوست دارد که اعتماد و وفاداری آن ها را به دست بیاورد. آن ها در تصمیم گیری های خود یک جانبه عمل می کنند اما این تصمیم گیری ها بر مبنای نظر متخصصان می باشد.
    در این سبک به رفاه کارمندان توجه می شود، تقویت مهارت کارمندان مهم است و بهره وری سازمان زیاد خواهد شد اما ممکن است نوآوری در سازمان به وجود نیاید و کارمندان وابسته مدیر و تصمیمات او شوند.

سبک مدیریتی دموکراتیک

در این سبک اگرچه مدیر به تنهایی برای سازمان تصمیم گیری می کند اما نظر کارمندان را می پرسد و انتقادات آن ها را در نظر می گیرد.
در این سبک تصمیم گیری یک طرفه وجود ندارد و ارتباطات هم از پایین به بالا و هم از بالا به پایین شکل می گیرد و در نهایت ایده های جدید در سازمان مطرح می شود و تصمیم گیری دو جانبه می شود.

سبک مدیریت دموکراتیک

سبک های مدیریتی دموکراتیک، شامل سبک های زیر است:

  • سبک مدیریتی مشورتی؛ در این سبک مدیر نظر همه ی اعضای تیم را می پرسد و در نهایت بر مبنای همه ی نظرات تصمیم گیری می کند. مشورت با اعضای تیم، مهم ترین مولفه این سبک است. سازمان هایی که از نیروی متخصص تشکیل شده اند، می توانند از این سبک مدیریتی استفاده کنند.
    در این سبک ارتباط میان کارمندان و مدیران عمیق و قوی است؛ اعتماد سازی در تیم وجود دارد، ایده های جدید در سازمان مطرح می شود و نوآوری در سازمان شکل می گیرد. از طرفی فرآیند مشورت کردن ممکن است کمی زمان ببرد یا توجه مدیر به همه نظرات یکسان نباشد و برخی افراد اعتبار و کفایت مدیر را با این کار زیر سوال ببرند.
  • سبک های مدیریتی مشارکتی؛ مدیر در این سبک نظرات کارمندان را می پرسد، ایده های آن ها را بررسی می کند، در جهت اتخاذ تصمیمات با آن ها همکاری می کند و اطلاعات مختلفی را درباره سازمان به کارمندان می دهد.
    در این روش کارمندان نظرات خود را برای سازمان مهم می دانند، انگیزه بالایی برای کار دارند و بالطبع آن بهره وری بیشتری دارند.
    اما ممکن است فرآیند مشارکت زمان بر باشد و افرادی که درونگرا یا خجالتی هستند مانند دیگران نتوانند در این فرآیند شرکت کنند و کارمندان به اطلاعات مهم و حساس دسترسی پیدا کنند.
  • سبک مدیریتی همکارانه؛ مدیر در این سبک به نظر سنجی باور دارد و قبل از تصمیم گیری نظر افراد را می پرسد و در نهایت بر مبنای اکثریت آرا تصمیم گیری می کند.
    احساس ارزشمندی کارمندان در این سبک تقویت می شود، کارمندان همکاری خوبی برای یافتن و به اجرا در آوردن ایده ها با هم دارند و برای حل تعارضات تلاش می کنند.
    از طرفی همیشه رای اکثریت درست نیست و فرآیند نظر سنجی می تواند وقت گیر باشد و در نهایت منجر به بی اعتمادی و دلخوری میان کارمندان بشود.
  • سبک مدیریتی تحول گرا؛ در این سبک مدیر مشوق کارمندان است و سعی می کند آن ها را به سمت کسب دستاوردهای بزرگ هدایت کند. مدیر تحول کرا برای رشد کارمندان تلاش می کند و سعی می کند به آن ها در کسب موفقیت کمک کند.
    این سبک مدیریتی باعث افزایش نوآوری، تقویت روحیه مقابله با چالش ها و سازگاری بیشتر شده و تفکر خلاقانه را منجر می شود. از طرفی برای برخی کارمندان سخت است که خودشان را با دیگران در راستای پیشرفت کردن هماهنگ کنند.
  • سبک مدیریتی کوچینگ؛ در این سبک مدیر نقش مربی را ایفا می کند؛ شکست هایی تیمی کم ارزش جلوه داده می شود و بر اهداف بلند مدت تمرکز می شود و در نهایت برای رسیدن به توسعه در بلند مدت برنامه ریزی می شود.
    مدیر وظیفه رشد دادن تیم را بر عهده دارد و سعی می کند کارمندان را برای تقویت مهارت هایشان تشویق کند.
    در این روش کارمندان تعامل بیشتری با سازمان دارند و هم بستگی آن ها با یکدیگر و با مدیران زیادتر است و عملکرد خوبی از خود به نمایش می گذارند. از طرفی از آنجایی که تمرکز بیشتر بر توسعه بلند مدت می باشد، ممکن است توجه کمتری به پروژه های کوتاه مدت تر بشود.

سبک مدیریتی سهل گیرانه

مهم ترین مشخصه این سبک، آزادی عمل کارمندان است؛ کارمندان در پیش برد اهداف سازمانی آزادانه عمل می کنند و از آنجایی که مدیر به آن ها اعتماد می کتد، آن ها بدون نظارت مستقیم کار خود را انجام می دهند. مدیران سهل گیر دخالتی در کارها ندارند و تصمیم گیری و حل مسئله را بر عهده کارمندان خود می گذارند.

سبک های مدیریتی سهل گیرانه شامل سبک های زیر است:

  • سبک مدیریتی تفویضی؛ مدیری که این سبک مدیریتی را داشته باشد، وظایفش را بر کارمندان محول می کند و کارمندان در مورد نحوه اجرایی کردن کارها نظر می دهند و تصمیم گیری می کنند.
    مدیر در خصوص انجام کارها نظارت دارد و بازخورد ارائه می دهد و در خصوص چگونگی انجام کار با کارمندان مشورت می کند.
    در این سبک خلاقیت و نوآوری، حل مسئله و کار گروهی و آزادی عمل دیده می شود اما از طرفی نبود رهبر می تواند بهره وری را کمتر کند یا کارمندان را دچار سردرگمی و درگیری با تعارضات کند.

  • سبک مدیریتی چشم انداز گرا؛ در این سبک مدیر به کارمندان انگیزه داده و الهام بخش آن ها می باشد؛ او برای انجام دادن هر کاری، اهداف و دلایل انجام را برای کارمندان توضیح می دهد و با دلایل منطقی سعی بر متقاعد کردن آن ها دارد. مدیری که این سبک رهبری را داشته باشد به داشتن رویا یا هدف مشترک باور دارد.
    این مدیران بر کارمندان خود نظارت داشته، به آن ها بازخورد ارائه می دهد و وظایف محوله بر کارمندان را بررسی می کند.

    در این روش، تعامل کارمندان با یکدیگر زیاد است، انگیزه آن ها برای رشد و پیشرفت یاد است، نوآوری در کار وجود دارد و رضایت از کار زیاد می باشد اما مشکل اینجاست که همه مدیران الهام بخش نیستند و توانایی همه مدیران در انگیزه دادن و تشویق کارمندان به یک اندازه نیست.

جمع بندی ای سنج

در این مقاله در خصوص انواع سبک های مدیریتی صحبت کردیم. سبک های مدیریتی انواع مختلفی دارند و تاثیر مستقیم بر رشد و توسعه سازمان دارد. مدیران در انتخاب سبک مدیریتی خود باید عوامل مختلف را در نظر بگیرند.
آیا مطالعه مطلب فوق برای شما مفید واقع شد؟ لطفا نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان را با در میان بگذارید. 

اصطلاحات مهم این مقاله

جهت نمایش بیشتر اصطلاحات کلیک نمایید

سوالات متداول

  • انواع سبک های مدیریتی دموکراتیک کدام اند؟

    • برخی از این سبک ها، مشورتی، مشارکتی، همکارانه، تحول گرا، کوچینگ می باشد.
  • سبک های مدیریتی سهل گیرانه کدام است؟

    • سبک های مدیریتی سهل گیرانه شامل سبک های چشم انداز گرا و تفویضی می باشد.
لطفا امتیاز خود را برای این محتوا ثبت کنید