مثلث سازی در خانواده چیست؟

در این مقاله می خواهیم در مورد مثلث سازی در خانواده صحبت کنیم. مثلث سازی در حقیقت روشی برای کم کردن اضطراب و به تعادل رساندن رابطه ی زن و شوهری است که توانایی حل تعارض میان خود را ندارند. در مثلث سازی نوعی یارکشی اتفاق میوفتدتا فرد بتواند به نفع خود کاری را انجام دهد. 

در ادامه براساس فهرست مطالب بیشتر به این موضوع مهم در خانواده می پردازیم:

مثلث سازی در روانشناسی چیست؟

مثلث سازی، نوعی دستکاری، و استفاده فرد از تهدیدهای محرومیت یا دست بردن در کاری توصیف می شود. هدف تقسیم و تسخیر است. مثلث سازی شامل استفاده از ارتباطات غیرمستقیم و اغلب پشت سر کسی است.

در لیست رفتارهای سمی، مثلث سازی ممکن است شناخته شده ترین رفتار باشد.

بیشتر بدانید

دستکاری یا منیپولیشن در روانشناسی به معنای نوعی تاثیر روانشناختی و اجتماعی است که هدف از آن تغییر رفتار و یا نوع ادراک طرف مقابل البته با رفتار ها و روش های نادرست و فریبکارانه و غیر مستقیم صورت می گیرد و فرد قصد دارد به مقاصد و منافع شخصی اش برسد.

علائم مثلث سازی

مثلث سازی رویکردی است که توسط افراد مختلفی که یک ویژگی مشترک دارند به نام ناامنی دارند، به کار می رود.  در نتیجه، آن ها مایلند دیگران را به روش های مضر برای دستیابی به خواسته های خود دستکاری کنند تا احساس امنیت در یک رابطه داشته باشند.

به عبارتی فرد در مثلث سازی شخص دیگری را وارد رابطه دو نفره یا خانوادگی خود می کند تا بتواند به نفع خود کاری را انجام دهد و در واقع برای خود یارگیری می کند.

مثلث سازی یک استراتژی بسیار موثر برای دستیابی به برتری نسبت به رقبای شناخته شده با دستکاری آن ها در درگیری و بحث های بین یکدیگر است. مثلث سازی روشی است که افراد خودخواه برای راحتی و محافظت از منافع خود استفاده می کنند.

نکته

به طور معمول، هیچ ارتباطی بین دو فرد که از مثلث سازی استفاده می کنند، وجود ندارد، مگر اینکه این ارتباط از طریق شخصی که دستکاری می کند، ایجاد شود. این رفتار ممکن است به طرق مختلف ظاهر شود، اما همه ی این راه ها به، مورد تقسیم و تسخیر یا قرار دادن مردم در برابر یکدیگر ختم می شود.

مثال هایی در مورد مثلث سازی 

•  اگر والدینی از تأیید شخصیت و فردگرایی فرزندان خود امتناع ورزند، و در عین حال، با خواهر و برادر دیگر بسیار متفاوت رفتار کنند و از برقراری ارتباط با آن فرزند جلوگیری کنند، این رفتار والدین، ​​نمونه ای از  مثلث بندی است. 
• اگر یک شریک یا دوست از شخص دیگری برای ایجاد یک فضای خصمانه، ایجاد درام یا فشار بر شما برای انجام کارهایی که در صورت معمول آن را انجام نمی دهید، استفاده کند، این مثلث بندی است. 
• افراد همچنین از مثلث استفاده می کنند تا شخص دیگری را بدون اینکه مستقیماً با شخصی که با او مشکل دارند، وارد رابطه یا دوستی شود. 
• برخی از افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی خوشه B همچون موارد زیر تمایل دارند خود را در رابطه با سطح رقابت خود با دیگران ببینند یا قضاوت کنند.

•  اختلال شخصیت خودشیفته 
• اختلال شخصیت ضد اجتماعی
•  اختلال شخصیت هیستریونیک
•  اختلال شخصیت مرزی

مثلث سازی در مبتلایان به اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) و اختلال دو قطبی (BPD)

بیایید بررسی کنیم که چگونه برخی از افراد مبتلا به NPD و BPD از مثلث سازی استفاده می کنند، زیرا معمولاً  این رفتار در این دو اختلال دیده می شود.

 چگونه افراد مبتلا به NPD یا شخصیت خود شیفته از مثلث استفاده می کنند؟

برخی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است با استفاده از مثلث سازی احساس برتری خود را افزایش دهند، عزت نفس خود را حفظ کنند و سایر افراد را بی ارزش جلوه دهند در حالی که این رفتار تعادل رقبای احتمالی را از بین می برد.

آن ها با استفاده از این روش با بچه هایی که از آن برای کمک به بحث و جدل درست کردن در دوران راهنمایی و دبیرستان استفاده می کنند، تفاوت چندانی ندارند.

 چگونه افراد مبتلا به شخصیت مرزی یا BPD از مثلث سازی استفاده می کنند؟

افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند، بر دریافت اطمینان از اینکه دوست دارند از احساس رها شدن اجتناب کنند، تمرکز می‌کنند. آن ها ممکن است برای اثبات عشق و تعهد خود به دیگران از مثلث برای دستکاری شخصی، برای ایجاد احساس حسادت استفاده کنند.

مثلث سازی در روابط

مثلث سازی می تواند در اشکال مختلفی وجود داشته باشد. ابتدا، بیایید نگاهی به چگونگی نشان دادن مثلث بندی در پویایی خانواده و روابط عاشقانه بیندازیم.

 در خانواده هایی که مادر خودشیفته به یک فرزند اهمیت زیادی می دهد و به فرزند دیگر اهمیت کمی می دهد

در یک واحد خانوادگی ناکارآمد، مراقب ناسالم، سمی و غالباً خودخواه، اخلاقیات خودش و تصویر فرومایه ذهنی خود را به دو قسمت از هم متمایز شده تقسیم می کند و این احساسات را بر روی فرزندانشان تقسیم می کنند.

در نتیجه، یک کودک به بچه طلایی و مهم خانواده تبدیل می شود که هیچ کاری نمی تواند بکند، در حالی که کودک دیگر به فرزند نالایق تبدیل می شود. کودک طلایی ایده آل است و هیچ کاری نمی تواند بکند.

با این حال، کودک دیگر بی ارزش است و فقط می تواند کار اشتباهی انجام دهد. این پیش بینی ها ممکن است در طول زمان متفاوت باشد و بسته به احساس مراقب در مورد کودک در آن زمان تغییر می کند.

 مثلث سازی در مشارکت ها و روابط عاشقانه

فرد در یک رابطه رمانتیک، غالباً شخص دیگری را برای ایجاد تنش، سردرگمی و حسادت وارد رابطه صمیمی خود می کند.

با این حال، فرد معمولاً از توجه، چه منفی و چه مثبت، لذت می برد و حتی ممکن است به افراد وارد شده در این مثلث در مورد یکدیگر اطلاع دهد تا بتوانند برای جلب توجه بجنگند.

گاهی اوقات، افراد مثلثی حتی نمی دانند که از آن ها برای دستکاری یا برانگیختن حس حسادت دیگران استفاده می شود، یا ممکن است فقط یکی از آن ها آگاه باشد.

از آن بدتر، ممکن است یک فرد خودشیفته تمایل داشته باشد کسی را که دیگر با او در ارتباط نیست، مثلث کند تا افرادی را که با او در ارتباط هستند کنترل کند.

در نوع خانوادگی مثلث، تقسیم و فرافکنی نیز رخ می دهد. شریک زندگی یا دوست جدید کاملا ایده آل است، در حالی که شخص قبلی در آن موقعیت کاملاً ناقص دیده می شود.

شخصی که ایده آل شده یا از ارزش آن کاسته می شود کاملاً ذهنی است و به ذهن شخص دستکاری کننده بستگی دارد.

مثلث سازی در خانواده

زمانی که زوجین در بستر خانواده دچار استرس و مشکل با فرد مقابل می شوند، درگیر مثلث سازی می شوند و در این حالت یا مشکلاتشان را با یکدیگر در میان می گذارند و در نهایت آن را حل می کنند، یا رابطشان را با یکدیگر قطع می کنند و از هم جدا می شوند یا نفر سومی را وارد رابطه خود می کنند که این مصداق بارزی از مثلث سازی است.

مثلث سازی باعث ائتلاف پنهان و آشکار دو فرد بر علیه شخص سوم می شود؛ مثلا مادر ممکن است با فرزند خود به صورت آشکارا یا نهانی علیه پدر متحد شود و هدف از این کار کم کردن تنش میان پدر و مادر به صورت موقتی باشد.

انواع مثلث سازی در خانواده

• مثلث فرا زناشویی؛ زمانی رخ می دهد که زوجین برای فرار از مشکلات وارد رابطه با یک فرد دیگر می شوند(خیانت رخ می دهد.)
• مثلث والد با فرزند؛ زمانی رخ می دهد که یکی از والدین با فرزندان علیه والد دیگر رابطه خوبی را تشکیل می دهند.
• مثلث نسل دیگر؛ هر کدام از زوجین والدین خودشان را وارد رابطه می کنند.

عوارض مثلث سازی

وقتی کسی مثلث بندی را تجربه می کند، ممکن است از آنچه دیگران فکر می کنند و از احساس تحقیر، نگرانی و محافظتی که از خود می کنند، بترسد.

شما ممکن است نیاز داشته باشید که وقایع را به غلط توضیح دهید، یا حتی ممکن است بخواهید با دیگر افراد درگیر مقابله کنید.

با این حال، با این کار شما اجازه می دهید مجرم برنده شود. گاهی اوقات، آن ها امیدوار به این نوع واکنش هستند، امیدوارند که شما کنترل خود را از دست داده و با انگیزه و ترس رفتار کنید.

این نوع مشارکت می تواند به طور موقت استرس شرایط را کاهش دهد.

با این حال، همچنین می تواند خطرناک باشد زیرا منجر به ایجاد الگوها و چرخه های ناکارآمد در روابط می شود، به خصوص اگر در موارد مختلف تقویت شود. با گذشت زمان، وضعیتی نامنظم ایجاد می کند که اغلب منجر به احساسات صدمه دیده یا سوتفاهم بیشتر خواهد شد.

عوارض مثلث سازی به طور خلاصه، عبارت اند از:

• باعث بروز نشانه های روان شناختی مرضی مانند افسردگی، پرخاشگری و .... در زوجین می شود.
• به تدریج از شکل گیری رابطه کارآمد جلوگیری می کند.
• باعث بیشتر شدن تعارض میان افراد می شود.
• از درمان و حل مشکل جلوگیری می کند.
• باعث نداشتن حق انتخاب می شود.
• باعث پایان یافتن یک رابطه می شود.
• رشد و تکامل انسان را به تاخیر می اندازد.

توجه

هنگام کار با مثلث سازی، یادآوری این موضوع ضروری است که فقط شما بر آنچه که انجام می دهید کنترل دارید، نه شخص تحریک کننده یا طعمه شده. به یاد داشته باشید، هیچ کس بدون اجازه شما نمی تواند احساس بدی نسبت به خودتان ایجاد کند.

کنار آمدن و مواجهه با مثلث سازی

در اینجا چند کار ذکر شده است که شما نباید آن ها را انجام دهید:

•  سریع به اخبار شگفت آور پاسخ ندهید.
•  یک قدم به عقب برگردید و واقعیت ها را در نظر بگیرید. 
• تمام تلاش خود را بکنید تا حوصله خود و کنترل احساسات خود را از دست ندهید. در حالی که نمی توانید افراد دیگر را کنترل کنید، اما همیشه بر حرف ها و پاسخ های خود تسلط داشته باشید و این همان جایی است که همیشه قدرت خواهید داشت.
• قول، تعهد یا قراردادی ندهید که به رابطه شما با افرادی که به آن ها اعتماد دارید و آن ها را دوست دارید آسیب برساند. کسی که واقعاً شما را دوست دارد نمی خواهد روابط مثبت، حمایتی و سالم را از شما بگیرد.

در اینجا چند کار ذکر شده که شما باید آن ها را  انجام دهید:

•  روی هرکاری که می خواهید انجام دهید حتما خوب فکر کنید و توضیحی قابل قبول برای آن داشته باشید.
•  با افراد عزیز و مورد اعتماد در زندگی خود در ارتباط باشید و در مورد هرگونه مشکل یا مسئله ای که برایتان پیش می آید با آن ها مشورت کنید.
•  تعادل سالم بین خانواده، دوستان، محل کار و اوقات فراغت را حفظ کنید. 
• اگر احساس کردید که یک مکالمه به یک گفتگوی ناسالم یا ناکارآمد تبدیل می شود، خود را از مکالمه حذف کنید. 
• خویشتن داری خود را حفظ کنید؛ به این ترتیب شما قدرت خود را حفظ می کنید و نشان می دهید که دستکاری نخواهید شد.

 جمع بندی ای سنج

در این مقاله در مورد مثلث سازی در خانواده صحبت شد. همانطور که گفته شد ارتباطات سالم به جای ایجاد اختلافات، به صراحت و اصالت و تلاش برای حل تعارضات نیاز دارد. قوی ترین راه مقابله با این شرایط این است که یک قدم به عقب برگردید، آنچه را که اتفاق می افتد دقیق ارزیابی کنید و مطابق آنچه درست است عمل کنید.

در نهایت اگر احساس می کنید که شما یا یکی از عزیزانتان می توانید و یا می خواهید از حمایت بیشتری بهره مند شوید، با یک متخصص بهداشت روان واجد شرایط تماس بگیرید. آن ها می توانند به شما کمک کنند تا در روابط خود از مثلث سازی دوری کنید.

 آیا تا به حال مثلت سازی را در محیط خود تجربه کرده اید؟ لطفا دیدگاه و تجربیات ارزشمند خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول