افسردگی سالمندان چیست | علائم و نشانههای آن
آیا میدانستید که افسردگی، شایعترین بیماری جهان است؟ به همین دلیل ما در طول زندگی حتما با این مشکل، مواجه شدهایم و افسردگی حتی، سالمندان را هم تحت تاثیر قرار میدهد. با توجه به مشکلاتی که برای سالمندان در این دوران به وجود میآید افسردگی هم مشکلات بسیاری را برای فرد، ایجاد میکند. افسردگی سالمندان باید به درستی مدیریت شود و این موضوع، نیاز به آگاهی بالا در این زمینه دارد، در این نوشتار از مجله ای سنج، به صورت کامل افسردگی سالمندان، علائم و راههای درمان و مدیریت آن را بررسی خواهیم کرد.
منظور از افسردگی سالمندان چیست؟
افسردگی در سالمندان همانند افسردگی در افراد جوان، با احساس غم و اندوه مشخص میشود، اما علائم منحصر به فردی نیز دارد که به سن، تجربیات زندگی، افکار مربوط به مرگ و موضوعات مرتبط با سالمندی مرتبط میشود.
افرادی که در گذشته به افسردگی مبتلا شدهاند، در دوران سالمندی نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن قرار دارند، همچنین بیماریهایی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت و آرتروز میتوانند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهند.
انواع شایع افسردگی در سالمندان
- افسردگی اساسی: این نوع افسردگی شایعترین نوع افسردگی در سالمندان است. علائم آن شامل غم و اندوه عمیق، از دست دادن علاقه به فعالیتها، خستگی، تغییرات در اشتها و خواب، مشکلات تمرکز و حافظه، تحریکپذیری، احساس بیارزشی یا گناه و افکار مرگ یا خودکشی میشود.
- افسردگی دیستیمیک: این نوع افسردگی خفیفتر از افسردگی اساسی است، اما میتواند برای مدت طولانی (دو سال یا بیشتر) ادامه داشته باشد. علائم آن شامل غم و اندوه مداوم، احساس ناامیدی، از دست دادن علاقه به فعالیتها، خستگی، مشکلات خواب، مشکلات تمرکز و حافظه و احساس بیارزشی یا گناه میشود.
- افسردگی روانپریشانه: این نوع افسردگی نادرتر است و شامل علائم روانپریشی مانند توهم یا هذیان میشود.
- افسردگی ثانویه: این نوع افسردگی ناشی از یک بیماری جسمی یا دارویی است.
فضای ذهنی سالمندان و افسردگی
فضای ذهنی سالمندان، دنیایی پیچیده و در حال تحول است که تحت تأثیر عواملی متعددی از جمله تجربیات زندگی، روابط اجتماعی، سلامتی جسمی و روانی و چشماندازهای آینده قرار میگیرد. در این میان، افسردگی به عنوان یک مهمان ناخوانده، میتواند تار و پود این فضا را به غم، اندوه و احساس پوچی آغشته کند.
عوامل زمینهساز افسردگی در سالمندان به صورت زیر است:
- تنهایی و انزوا: فقدان تعاملات اجتماعی، احساس تنهایی و انزوا را در سالمندان تشدید میکند و زمینه را برای افسردگی فراهم میکند.
- فقدان: مرگ همسر، دوستان یا عزیزان، تجربه فقدانهای عمیقی را به همراه دارد که میتواند منجر به افسردگی شود.
- مشکلات سلامتی: بیماریهای مزمن، درد و ناتوانیهای جسمی، بار روانی قابل توجهی بر دوش سالمندان میگذارند و خطر ابتلا به افسردگی را افزایش میدهند.
- ترس از آینده: نگرانی در مورد آینده، از جمله مسائل مالی، سلامتی و مرگ، میتواند منجر به اضطراب و افسردگی شود.
- احساس بیارزشی: بازنشستگی، از دست دادن نقش اجتماعی و احساس بیفایده بودن میتواند عزت نفس سالمندان را خدشهدار کند و به افسردگی دامن بزند.
علائم شایع افسردگی در سالمندان
- احساس غم و اندوه یا پوچی: این احساس میتواند مداوم یا مقطعی باشد.
- از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که قبلاً لذتبخش بودند: افراد مسن ممکن است دیگر از گذراندن وقت با دوستان و خانواده، دنبال کردن سرگرمیها یا شرکت در فعالیتهای اجتماعی لذت نبرند.
- تغییرات در اشتها: کاهش یا افزایش اشتها
- تغییرات در خواب: بیخوابی یا خواب بیش از حد
- خستگی و کمبود انرژی: احساس خستگی حتی بعد از استراحت کافی
- مشکلات تمرکز و حافظه: مشکل در تمرکز، به یاد آوردن اطلاعات و تصمیمگیری
- تحریکپذیری یا بیقراری: احساس عصبانیت، تحریکپذیری یا بیقراری
- احساس بیارزشی یا گناه: احساس بیارزشی، شکست یا گناه
- افکار مرگ یا خودکشی: افکار مکرر مرگ یا خودکشی
جدی گرفتن افسردگی سالمندان
- شیوع افسردگی سالمندان: افسردگی شایعترین بیماری روانی در بین سالمندان است. تخمین زده میشود که از هر 10 سالمند، 1 نفر به افسردگی مبتلا باشد.
- عواقب بیماری: افسردگی میتواند عواقب جدی برای سلامت جسمی و روانی سالمندان، از جمله افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، سکته مغزی، زوال عقل و خودکشی به همراه داشته باشد.
- درمانپذیری: با وجود عواقب جدی، افسردگی در سالمندان به طور قابل توجهی قابل درمان است. متأسفانه، بسیاری از موارد افسردگی در این افراد تشخیص داده نمیشوند و بدون درمان رها میشوند.
مسائل اجتناب ناپذیر پیری و نقش آنها در افسردگی سالمندان
مسائل و چالشهای متعددی که در دوران سالمندی به طور طبیعی اتفاق میافتند، میتوانند نقشی اساسی در ایجاد یا تشدید افسردگی در این افراد داشته باشند. در ادامه به برخی از این مسائل اشاره میکنیم:
1. از دست دادنها
- مرگ عزیزان: مرگ همسر، دوستان و اعضای خانواده یکی از سختترین تجربیات زندگی است و میتواند منجر به غم و اندوه عمیق، احساس تنهایی و پوچی در سالمندان شود.
- از دست دادن سلامتی: بیماریهای مزمن، درد و ناتوانیهای جسمی میتوانند کیفیت زندگی سالمندان را به طور قابل توجهی کاهش دهند و احساس ناامیدی و بیارزشی را در آنها ایجاد کنند.
- از دست دادن استقلال: نیاز به کمک برای انجام فعالیتهای روزمره و از دست دادن استقلال میتواند باعث ایجاد احساس ناتوانی، غم و اندوه و افسردگی در سالمندان شود.
2. تغییرات اجتماعی
- تنهایی و انزوا: بازنشستگی، کاهش ارتباطات اجتماعی و مرگ دوستان و اعضای خانواده میتواند منجر به احساس تنهایی و انزوا در سالمندان شود و خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد.
- تغییرات نقش اجتماعی: بازنشستگی میتواند منجر به از دست دادن نقش اجتماعی و احساس بیهویتی در سالمندان شود.
- تبعیض سنی: مواجهه با تبعیض سنی در زمینههای مختلف مانند اشتغال، مسکن و خدمات درمانی میتواند باعث ایجاد احساس خشم، غم و اندوه و افسردگی در سالمندان شود.
3. نگرانیهای مالی
- مشکلات مالی: مشکلات مالی میتواند استرس و اضطراب زیادی به سالمندان تحمیل کند و منجر به احساس ناامیدی و بیچارگی شود.
- ترس از آینده: نگرانی در مورد مسائل مالی در آینده، مانند هزینههای مربوط به سلامتی یا بار مالی بر خانواده، میتواند باعث ایجاد اضطراب و افسردگی در سالمندان شود.
4. ترس از مرگ
- فکر کردن به مرگ: با افزایش سن، افکار مربوط به مرگ و مرگ و میر بیشتر میشود و میتواند باعث ایجاد اضطراب، ترس و افسردگی در سالمندان شود.
- احساس نزدیک شدن به پایان زندگی: احساس نزدیک شدن به پایان زندگی میتواند باعث ایجاد احساس پوچی، غم و اندوه و افسردگی در سالمندان شود.
راههای مدیریت افسردگی سالمندان
همانطور که متوجه شدیم، افسردگی میتواند بسیاری از سالمندان را دچار مشکلاتی در زندگی کند، در این صورت میتوانید از روشهای زیر برای مدیریت این افسردگی استفاده کنید:
1. کمکهای تخصصی
- مراجعه به پزشک: اولین قدم برای درمان افسردگی در سالمندان، مراجعه به پزشک است. پزشک با معاینه و بررسی علائم، میتواند تشخیص دهد که آیا فرد به افسردگی مبتلا است یا خیر.
- دارو درمانی: داروهای ضد افسردگی میتوانند به طور قابل توجهی به کاهش علائم افسردگی در سالمندان کمک کنند.
- روان درمانی: انواع مختلفی از روان درمانی، مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) و رواندرمانی بینفردی (IPT) میتوانند به سالمندان در یادگیری مقابله با استرس و مشکلات زندگی و ایجاد دیدگاه مثبتتر به زندگی کمک کنند.
2. تغییرات در سبک زندگی
- فعالیت بدنی: ورزش منظم میتواند به کاهش علائم افسردگی و بهبود خلق و خو در سالمندان کمک کند.
- تغذیه سالم: مصرف غذاهای سالم و مغذی میتواند به بهبود سلامت جسمی و روانی سالمندان کمک کند.
- خواب کافی: خواب کافی برای سلامت جسمی و روانی ضروری است. سالمندان باید سعی کنند هر شب 7 تا 8 ساعت بخوابند.
- ارتباطات اجتماعی: حفظ ارتباطات با دوستان و خانواده میتواند به کاهش احساس تنهایی و انزوا و بهبود خلق و خو در سالمندان کمک کند.
- فعالیتهای لذتبخش: انجام فعالیتهایی که از آنها لذت میبرند، میتواند به بهبود خلق و خو و افزایش احساس امید و انگیزه در سالمندان کمک کند.
3. حمایتهای اجتماعی
- خانواده و دوستان: حمایت خانواده و دوستان میتواند نقش مهمی در درمان افسردگی در سالمندان داشته باشد.
- گروههای حمایتی: گروههای حمایتی میتوانند به سالمندان کمک کنند تا احساس تنهایی نکنند و تجربیات خود را با افراد دیگر به اشتراک بگذارند.
- خدمات اجتماعی: خدمات اجتماعی میتوانند به سالمندان در انجام کارهای روزمره و مدیریت مسائل مالی و حقوقی کمک کنند.
سخن نهایی
افسردگی سالمندان یکی از بیماریهای شایع در این دوران است که در صورت وقوع آن، باید خیلی سریع مدیریت شود، عواملی مانند از دست دادن عزیزان و تغییرات اجتماعی باعث ایجاد افسردگی در این دوران زندگی میشود و ممکن است که فرد با انواع مختلفی از افسردگی، دست و پنجه نرم کند.
در این نوشتار از ای سنج به بررسی این موضوع به صورت کامل پرداختیم تا بتوانید در صورت وقوع این بیماری، تصمیم مناسبی برای درمان اتخاذ کنید.
اصطلاحات مهم این مقاله
سوالات متداول
-
افسردگی سالمندان چیست؟
- افسردگی سالمندان یک اختلال خلقی شایع است که بر میلیونها نفر در سراسر جهان تأثیر میگذارد. این بیماری میتواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به مشکلات جسمی، اجتماعی و عاطفی شود.
-
افسردگی سالمندان چگونه تشخیص داده میشود؟
- هیچ تست واحدی برای تشخیص افسردگی سالمندان وجود ندارد. پزشک برای تشخیص این بیماری، سابقه پزشکی، علائم و وضعیت روحی فرد را بررسی میکند.
-
آیا تغییرات رژیم غذایی میتوانند به افسردگی سالمندان کمک کنند؟
- بله، تغییرات رژیم غذایی میتوانند به افسردگی سالمندان کمک کنند. یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی باشد، میتواند به بهبود خلق و خو و افزایش سطح انرژی کمک کند.