مکانیسم دفاعی واکنش وارونه چیست؟

در این مقاله می خواهیم در مورد مکانیسم دفاعی واکنش وارونه (reaction formation) صحبت کنیم.همه ی ما انسان ها به صورت ناخودآگاه ممکن است روزانه از انواع مکانیسم های دفاعی استفاده کنیم.تشکل واکنشی یکی از این مکانیسم ها می باشد.
آنچه در این مقاله می خوانیم، توصیفی از این مکانیسم دفاعی است. در ادامه فهرست مطالب آورده شده است:

مکانیسم دفاعی واکنش وارونه (reaction formation) چیست؟

در روانشناسی، شکل گیری واکنش مکانیسم دفاعی است که در آن فرد به طور ناخودآگاه انگیزه ناخواسته یا تحریک کننده اضطراب را با عکس العمل خود جایگزین می کند، که اغلب به صورت اغراق آمیز یا نمایشی بیان می شود.

یک مثال کلاسیک، پسری جوان است که دختر جوان را مورد آزار و اذیت قرار می دهد، زیرا در سطح ناخودآگاه، او را جذب خود کرده است.

به صورت آگاهانه، او نمی تواند با واقعیت احساسات عاشقانه خود روبرو شود، بنابراین به جای قدردانی، نسبت به او ابراز بیزاری می کند.

تاریخچه مکانیسم دفاعی واکنش وارونه

مفهوم مکانیسم های دفاعی در ابتدا در اواخر دهه 1800 توسط زیگموند فروید به عنوان بخشی از نظریه روانکاوی وی مطرح شد.

در حالی که فروید بحث در مورد مکانیسم های دفاعی را آغاز می کرد، دخترش آنا فروید با پیشنهاد 10 مکانیزم دفاعی مهم در کتاب اصلی خود، خود و مکانیسم های دفاع، که در سال 1936 منتشر شد، این ایده را بیشتر پیش برد. یکی از آن 10 مکانیسم دفاعی، شکل گیری واکنش بود.

چگونه می توان مکانیسم دفاعی واکنش وارونه را تشخیص داد؟

شکل گیری واکنش راهی برای دفاع از خود، در برابر هرگونه افکار یا احساسی است که فرد به دلیل استانداردهای فردی، خانوادگی، اجتماعی آن ها را غیرقابل قبول می داند.

اگرچه این ممکن است از عزت نفس فرد در حال حاضر محافظت کند، اما با گذشت زمان می تواند مشکل ساز شود. خود اصیل فرد را سرکوب می کند، و در نتیجه به رفاه فرد آسیب می رساند.

متأسفانه، تشخیص تشکیل واکنش در زندگی روزمره چالش برانگیز است. شخصی که از این طریق از نفس خود دفاع می کند، می تواند عقاید و ترجیحاتی را  در ظاهر بیان  کند، در حالی که اعتقادات واقعی او چیز دیگری است و این اعتقادات در ناخودآگاه او دفن می شود.

یادگیری در مورد مکانیسم های دفاعی و بررسی رفتار شما می تواند به شما کمک کند تعیین کنید که آیا شما برای محافظت از افکار یا احساسات ناخواسته از شکل گیری واکنش استفاده می کنید یا خیر.

نکته

با توجه به اینکه یک متخصص بهداشت روان می تواند رفتار شما را با شما بررسی کند و دیدگاه عینی تری ارائه دهد، می تواند شما را در این روند به بهترین وجه راهنمایی کند.

نمونه هایی از مکانیسم دفاعی واکنش وارونه

در حالی که به نظر می رسد مکانیسم دفاعی واکنش وارونه بر خلاف شهود باشد، سناریوهای زیادی وجود دارد که در آن فرد ممکن است از یک دیدگاه پشتیبانی کند در حالی که ناخودآگاه کاملاً عکس آن را احساس می کند.

در اینجا چند نمونه اضافی از تشکیل واکنش وجود دارد:

•  عزت نفس یک مرد به دلیل این که مرد به اندازه کافی مرد نباشد تهدید می شود، بنابراین با اقدام پرخاشگرانه و افراطی بیش از حد سعی بر جبران می کند. 
• یک معتاد به مواد مخدر با صدای بلند علیه سو مصرف مواد و پرهیز از آن ها تبلیغ می کند. 
• افرادی که نمی توانند آگاهانه خشم و تمایلات پرخاشگرانه خود را بپذیرند به روشی آرام و منفعلانه عمل می کنند. 
• مرد جوانی که اشتیاق عاشقانه دارد اما به نظر نمی رسد زنی را پیدا کند که عشق خود را به او نشان دهد و یا بازگرداند با ابراز عقاید جنسیتی و زن ستیزانه از نفس خود محافظت می کند. 
• یک زن اعلام می کند که او و مادرش روابط کامل و محبت آمیزی دارند، در واقع، این دو سابقه درگیری و تنش و بحث و جدل دارند.

چه کسانی از واکنش وارونه استفاده می کنند؟

اصولا افرادی که نگاه صفر یا صدی دارند یا گرایش به دیدن مسائل و پدیده ها به صورت دو سر طیف دارند، از این مکانیسم دفاعی استفاده می کنند.
دیدگاه سیاه و سفید یا صفر یا صدی باعث ناسازگاری و رفتار غیر انعطاف پذیر می شود. 

واکنش وارونه در روابط عاطفی

واکنش وارونه در روابط عاطفی نیز ر خ می دهد؛ شرایطی را در نظر بگیرید که در آن فردی را به شدت دوست دارید اما توجه او به شما کم است و این فرد نیازهای عاطفی شما را پاسخ نمی دهد.
از یک طرف به او علاقه زیادی دارید و از طرف دیگر نمی توانید قبول کنید که او به شما توجه نمی کند؛ پس برای ایجاد صلح و سازش میان خود و احساساتتان تلاش می کنید و بیش از اندازه به فرد محبوب خود توجه می کنید و به او عشق می ورزید؛ این همان مکانیسم واکنش وارونه است.

واکنش وارونه چگونه ایجاد می شود؟

ما انسان ها نسبت به پدیده های مختلف دو بخش را تجربه می کنیم؛ بخش اول مربوط به احساسی است که نسبت به آن پدیده داریم و بخش دوم تصور یا خاطره ای است که نسبت به آن پدیده در ذهن ما شکل گرفته است.
اگر واکنش وارونه ایجاد شود، حسی که نسبت به پدیده مورد نظر داریم را انکار می کنیم و در موقعیت های مشابه با آن موقعیت، آن حس را وارونه جلوه می دهیم.

مطالعات در حوزه برای مکانیسم دفاعی واکنش وارونه

اگرچه متخصصان و روان شناسان در مورد همه ی سازوکارهای دفاعی نتوانسته اند به طور دقیق موشکافی و تحقیق کنند، اما بسیاری از مطالعات شواهد قانع کننده ای برای مکانیسم دفاعی واکنش وارونه ارائه کرده اند. بخشی از این تحقیقات عبارت اند از:

• بامیستر، دیل و سامر در یك بررسی در سال 1998 بر روی گروهی از انسان ها  در مورد این مکانیسم دفاعی تحقیق کردند و دریافتند كه افراد از خود تشكیل واكنش نشان می دهند و آنطور كه ​​فروید انتظار داشت از خود دفاع می كند.بررسی های آن ها نشان داد که،  در مورد همه چیز، از پاسخ به بازخورد منفی در مورد خود تا اشکال مختلف تعصب، وقتی عزت نفس مردم تهدید می شود، آن ها با ادعای اعتقاد به عکس احساسات واقعی خود پاسخ می دهند.
• به عنوان مثال، در یک مطالعه، زنانی که دارای احساس گناه زیاد بودند، در معرض تحریکات وابسته به عشق شهوانی، میزان تحریک کمتری را گزارش کردند، حتی اگر اقدامات فیزیولوژیکی نشان داد که آن ها بیشتر از سایر شرکت کنندگان تحریک شده اند.
• به همین ترتیب، هنگامی که در یک تحقیق، یک دستکاری باعث شد شرکت کنندگان در یک مطالعه دیگر کاملاً متهم به تبعیض جنسیتی شوند و سپس در مورد پرونده تبعیض جنسی که در آن یک مرد به جای یک زن استخدام شده است، بخوانند، آن ها با حمایت از احکام سخت گیرانه تر از دانشگاه برای گروه، به این پرونده پاسخ دادند.
• برای مثال، وقتی به شرکت کنندگان سفیدپوست در یک مطالعه که عقاید برابری طلبانه داشتند بازخورد فیزیولوژیکی داده شد و به آن ها گفته شد که آن ها اعتقادات نژادپرستانه در مورد سیاه پوستان دارند، سفید پوستان پس از ترک آزمایشگاه بیش از کسانی که به نژادپرستی متهم نشده بودند به یک مهماندار سیاه پوست مهربانی نشان دادند.

نکته

سازگاری نتایج، محققان را بر آن داشت كه تشكیل واكنش "یكی از پاسخ های برجسته و رایج به تهدید عزت است."

مطالعات اخیر بیشتر به ارائه شواهدی برای شکل گیری واکنش ادامه داده اند. به عنوان مثال، در مطالعه ای در سال 2012، وینستین و همکارانش از آزمایشی برای اندازه گیری جهت گیری جنسی ضمنی شرکت کنندگان استفاده کردند و از آن ها خواستند که جهت گیری جنسی خود را به طور صریح شناسایی کنند.

محققان دریافتند که وقتی بین گرایش جنسی آشکار شرکت کنندگان اختلاف وجود دارد، احتمالاً آن ها با کسانی  که به عنوان همجنسگرا شناخته شده اند، با خصومت رفتار می کنند.

این شرکت کنندگان گزارش همجنسگرایی بیشتر، به احتمال زیاد سیاست های ضد همجنسگرایان را تأیید می کنند و خصومت ضمنی بالاتر نسبت به افراد همجنسگرا را اندازه گیری می کنند و از خود نشان می دهند؛ در واقع  یک نمایش قوی از شکل گیری واکنش.

نحوه مقابله با واکنش وارونه

اگر فکر می کنید از این مکانیسم دفاعی استفاده می کنید، می توانید از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید و با او در این زمینه مشورت کنید و در جلسات درمانی شرکت کنید.

جمع بندی ای سنج

در این مقاله در مورد مکانیسم دفاعی واکنش وارونه صحبت شد. همانطور که گفته شد شکل گیری واکنش مکانیسم دفاعی است که در آن فرد به طور ناخودآگاه اضطراب را با عکس العمل خود جایگزین می کند.
در نهایت باید گفت کار با یک مشاور یا درمانگر برای شناسایی شکل گیری واکنش به این صورت باید باشد که افکار و انگیزه هایی را که ممکن است ناراحت کننده باشد را تشخیص دهید.
 لطفا دیدگاه و نظرات ارزشمند خودتان را در مورد موضوع مطرح شده با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول