مدت مطالعه: 5 دقیقه 
ای سنج
05 دی 1399
مدت مطالعه: 5 دقیقه بی اشتهایی عصبی چیست؟
بی اشتهایی عصبی یا انورکسیا (Anorexia nervosa) احتمالاً شناخته شده ترین اختلال خوردن است. این بیماری عموما در دوران بزرگسالی یا بزرگسالی رشد می کند و زنان را بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار دهد[1]. افراد مبتلا به بی اشتهایی به طور کلی خود را دارای اضافه وزن می بینند، حتی اگر به شدت لاغر باشند. آنها تمایل دارند به طور مداوم بر وزن خود نظارت داشته باشند، از خوردن انواع خاصی از غذاها پرهیز کنند و کالری خود را به شدت محدود کنند.
در DSM-5 این تشخیص به افرادی اختصاص داده شده است که با حفظ وزن کم بدن نگرانی های شدیدی دارند. تخمین زده می شود این اختلال زنان جوان را بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار دهد، بی اشتهایی عصبی در سال حدود 4/0 درصد از زنان جوان را شامل می شود. این اختلال بر مردان نیز تأثیر می گذارد، اما کمتر در مورد شیوع بی اشتهایی عصبی در مردان مطالعه شده است. با این حال تصور می شود که این شیوع با نسبت 10 به 1 در زنان بیشتر از مردان باشد[2].
علائم اختلال بی اشتهایی عصبی
علائم بی اشتهایی عصبی ممکن است دشوار باشد، زیرا افراد مبتلا اغلب علائم وضعیت خود را پنهان می کنند. به گفته انستیتوی ملی بهداشت روان[3] علائم بی اشتهایی عصبی شامل موارد زیر است:
- در کل خوردن وعده های غذایی بسیار کم است.
- ظاهری بسیار نازک یا آرام
- تصویر بدن تحریف شده و انکار وزن کم
- وسواس از کالری و مواد مغذی غذایی
- استفاده از سرکوب کننده های اشتها یا ملین ها برای کنترل وزن
- استفاده از مقیاسهای سنجش وزن و اندازه وسواسی یا دائماً بررسی فرم بدن در آینه
- استفراغ کردن عمدی بعد از صرف غذا
- سرگیجه ، خشکی پوست و مشکلات جسمی.
بر اساس گزارش انستیتوی ملی بهداشت روان در این اختلال علائم دیگر ممکن است در ابتدا آشکار نباشد، اما به مرور زمان بروز یابند. این علائم عبارتند از:
- موهای شکننده یا ریزش مو
- رشد موهای ریز در بدن
- پوکی استخوان
- ضعف عضلانی
- فشار خون پایین و کم خونی
- یبوست
- بی حالی و خستگی
- ناباروری
- نارسایی اندام و آسیب مغزی.
ملاک های تشخیصی DSM-5 بی اشتهایی عصبی
در DSM-5 برای تشخیص بی اشتهایی عصبی، تعدادی از معیارها باید رعایت شود. سه ویژگی خاص این اختلال وجود دارد:
وزن فرد مبتلا با در نظر گرفتن قد و سن فرد به میزان قابل توجهی پایین تر از حداقل وزن طبیعی یا انتظاری است.
فرد مبتلا از افزایش وزن یا چاق شدن ترس شدید نشان می دهد و این ترس معمولاً بهبود نمی یابد حتی وقتی فرد وزن خود را از دست بدهد.
فرد مبتلا یک نمای تحریف شده از وزن و شکل بدن خود را نشان می دهد، یا احساس اضافه وزن در کل به جدا کردن مناطق خاصی از بدن به عنوان چربی است.
چندین ویژگی اضافی وجود دارد که با تشخیص بی اشتهایی عصبی هماهنگی دارد. افرادی که از این بیماری رنج می برند ممکن است به طور جدی دچار کمبود وزن شوند، علائمی مانند افسردگی[4]، اضطراب[5] و بی خوابی[6] را گزارش می کنند و تمایلات وسواسی[7] را به نمایش می گذارند. آزمایشات همچنین ممکن است در تشخیص بی اشتهایی عصبی مفید باشد - ناهنجاری ها در شیمی سرم خون، کاهش سطح گلبول های سفید، کم خونی خفیف، کاهش سطح هورمون های تیروئید، تراکم استخوان پایین و ضربان قلب کاهش یافته ممکن است همه از تشخیص این اختلال پشتیبانی کند. چنین افرادی ممکن است در خوردن غذا در عموم نیز دچار مشکل شوند و تمایل جدی برای کنترل محیط خود نشان دهند.
انواع بی اشتهایی عصبی
طبق DSM-5 آنورکسیا رسماً به دو زیر گروه طبقه بندی می شود.
نوع محدود کننده
نوع پرخوری/ پاکسازی[8]
افرادی که از نوع محدود کننده هستند فقط با رژیم گرفتن، روزه گرفتن یا ورزش بیش از حد وزن کم می کنند. افرادی که از نوع پرخوری/پاکسازی هستند، ممکن است به مقدار زیادی مواد غذایی زیاده روی کنند یا بسیار کم بخورند. در هر دو مورد، بعد از خوردن غذا ، با استفاده از فعالیت هایی مانند استفراغ ، مصرف ملین یا داروهای ادرارآور یا ورزش بیش از حد، پاکسازی می کنند[9]. از آنجا که ممکن است این دو نوع با هم همپوشانی داشته باشند، یا فرد ممکن است تشخیص ندهد که چگونه رفتار می کند، پزشکان اغلب برای تعیین تاریخچه ضعف در مورد وزن و ویژگی های بیماری خود از اطلاعات اعضای خانواده یا منابع دیگر استفاده می کنند.
علت شناسی بی اشتهایی عصبی
دلایل بی اشتهایی عصبی مشخص نیست، اما اغلب به عوامل مختلفی روانی، بیولوژیکی یا زیست محیطی - یا حتی ترکیبی از این سه نسبت داده می شود. در زیر بر اساس مطالب منتشر شده در انجمن روانپزشکی آمریکا و انستیتو ملی بهداشت روان این عوامل در سه بخش روانشناختی، محیطی و زیست شناختی گزارش شده است:
علل روانشناختی
علل روانشناختی- افسردگی و اضطراب
- ترس بیش از حد یا نگرانی در مورد آینده
- مشکل در مواجهه با استرس
- احساسات وسواسی یا اجباری
- مشکل در ابراز احساسات
- تنظیم بیش از حد استانداردهای شخصی
- احساس هراس از چاق شدن
علل محیطی
- تغییرات هورمونی و سایر تغییرات در دوران بلوغ
- استرس یا فشار در مدرسه یا محل کار
- قلدری خصوصاً با توجه به وزن بدن یا شکل آن
- یک واقعه استرس زای زندگی ، مانند دزدی
- روابط ناهنجار یا دشوار
- مشاغل یا سرگرمی هایی که باریک بودن در آن ایده آل است.
علل زیست شناختی
- نمایش صفات وسواسی در دوران کودکی
- ایجاد یک اختلال اضطراب در دوران کودکی
- سابقه خانوادگی اختلالات خوردن ، افسردگی یا سوء مصرف مواد
- تغییرات یا ناهنجاری های عملکرد مغز
- برخی از عوامل بیولوژیکی و مزاج نیز با ایجاد بی اشتهایی عصبی از جمله موارد ذکر شده در لیست بالا همراه هستند.
درمان بی اشتهایی عصبی
اگرچه علل آنورکسیا همیشه مشخص نیست ، اما این بیماری با روش هایی قابل تأمل است که منعکس کننده نیازهای هر فرد باشد. برنامه های درمانی ممکن است تدوین شود که شامل روان درمانی، مراقبت پزشکی و نظارت، دارو یا مشاوره تغذیه ای باشد. همچنین ممکن است از فرد خواسته شود که خاطرات غذایی را نگه دارند تا از عوامل محرک آنها آگاه شوند.
روان درمانی
درمان ممکن است برای افرادی که از بی اشتهایی عصبی رنج می برند، یا به صورت مستقیم یک به یک یا در یک گروه خانوادگی، تجویز شود. نوع خاصی از درمانی که معمولاً برای مبتلایان ارائه می شود، درمان شناختی رفتاری است که به افراد کمک می کند تا تشخیص دهند که الگوهای تفکر آنها ممکن است غیر مفید یا تحریف شده باشد، بنابراین به آنها کمک می کند تا با گذشت زمان سیستم های اعتقادی خود را تغییر دهند[10]. درمان مبتنی بر خانواده به نام روش مادسلی جایگزینی است، که در آن والدین مسئولیت تغذیه فرزندان نوجوان خود را که از بی اشتهایی رنج می برند، بر عهده می گیرند[11].
دارو درمانی
اختلالات خوردن اغلب با بیماری های دیگر مانند افسردگی یا اضطراب همراه است، در این حالت ممکن است برای کاهش علائم یک اختلال با هدف بهبود رفاه عمومی فرد ، دارو تجویز شود. بی اشتهایی عصبی که با سایر اختلالات همراه است، ممکن است با داروهای ضد افسردگی، تثبیت کننده خلقی یا داروهای ضد روانپریشی درمان شود. دو نوع اصلی از داروهای تجویز شده برای مبتلایان به بی اشتهایی، مهارکننده های انتخابی مجدد سروتونین(که در گذشته برای افسردگی استفاده می شدند) [12] و اولانزاپین (که برای درمان احساس اضطراب است) می باشند[13].
جمع بندی ای سنج
به طور کلی می توان گفت اختلال بی اشتهایی عصبی که در زنان شویع بالایی دارد می تواند. در این اختلال، بی اشتهایی عصبی با رفتارهای غیرطبیعی نسبت به غذا مشخص می شود که بر رفتار و عادات فرد مبتلا اثر گذاشته و اغلب با عواقب جسمی، روانی و اجتماعی همراه است.
نظر شما در رابطه با اختلال بیش اشتهایی عصبی چیست؟ آیا در اطراف خود فردی را با این ویژگی ها دیده اید؟ تجربیات خود در رابطه با این بیماری را با ما به اشتراک بگذارید.
[1] Nagl, M., Jacobi, C., Paul, M., Beesdo-Baum, K., Höfler, M., Lieb, R., & Wittchen, H. U. (2016). Prevalence, incidence, and natural course of anorexia and bulimia nervosa among adolescents and young adults. European child & adolescent psychiatry, 25(8), 903-918.
[2] Gueguen, J., Godart, N., Chambry, J., Brun‐Eberentz, A., Foulon, C., Divac, PhD, S. M., ... & Huas, C. (2012). Severe anorexia nervosa in men: comparison with severe AN in women and analysis of mortality. International Journal of Eating Disorders, 45(4), 537-545.
[3] Haris, G. (2008): National Institute of Mental Health. New York: John Wiley & Sons.
[4] Lian, Q., Zuo, X., Mao, Y., Luo, S., Zhang, S., Tu, X., ... & Zhou, W. (2017). Anorexia nervosa, depression and suicidal thoughts among Chinese adolescents: a national school-based cross-sectional study. Environmental health and preventive medicine, 22(1), 30.
[5] Khalsa, S. S., Hassanpour, M. S., Strober, M., Craske, M. G., Arevian, A. C., & Feusner, J. D. (2018). Interoceptive anxiety and body representation in anorexia nervosa. Frontiers in psychiatry, 9, 444.
[6] Vieira, M. F., & Afonso, P. (2017). Sleep disturbances in anorexia nervosa. European Psychiatry, 41(S1), S561-S561.
[7] Levinson, C. A., Brosof, L. C., Ram, S. S., Pruitt, A., Russell, S., & Lenze, E. J. (2019). Obsessions are strongly related to eating disorder symptoms in anorexia nervosa and atypical anorexia nervosa. Eating Behaviors, 34, 101298.
[8] Rylander, M., Brinton, J. T., Sabel, A. L., Mehler, P. S., & Gaudiani, J. L. (2017). A comparison of the metabolic complications and hospital course of severe anorexia nervosa by binge-purge and restricting subtypes. Eating Disorders, 25(4), 345-357.
[9] Cuesto, G., Everaerts, C., León, L. G., & Acebes, A. (2017). Molecular bases of anorexia nervosa, bulimia nervosa and binge eating disorder: shedding light on the darkness. Journal of neurogenetics, 31(4), 266-287.
[10] Frostad, S., Danielsen, Y. S., Rekkedal, G. Å., Jevne, C., Dalle Grave, R., Rø, Ø., & Kessler, U. (2018). Implementation of enhanced cognitive behaviour therapy (CBT-E) for adults with anorexia nervosa in an outpatient eating-disorder unit at a public hospital. Journal of eating disorders, 6(1), 1-8.
[11] Simic, M., & Eisler, I. (2019). Maudsley familiy therapy for eating disorders. Encyclopedia of couple and family therapy. Cham: Springer. https://doi. org/10.1007/978-3-319-15877-8_168-1.
[12] Luzier, J., Rached, K., & Talley, J. (2019). Relapse prevention and selective serotonin reuptake inhibitor medication in two adolescents with anorexia nervosa. International Journal of Eating Disorders, 52(7), 863-867.
[13] Attia, E., Steinglass, J. E., Walsh, B. T., Wang, Y., Wu, P., Schreyer, C., ... & Marcus, M. D. (2019). Olanzapine versus placebo in adult outpatients with anorexia nervosa: a randomized clinical trial. American Journal of Psychiatry, 176(6), 449-456.
