انواع تیپ شخصیت را بشناسید؛ راهنمای جامع همه تیپ های شخصیتی تاکنون

آیا شناخت خوبی از ویژگی های شخصیتی خود دارید؟ آیا تیپ شخصیتی خود را می شناسید؟ اصلاً می دانید شناخت تیپ شخصیتی چه مزایایی دارد؟ برای پیدا کردن پاسخ این سوالات، همراه ما باشید. در این مقاله در مورد انواع تیپ شخصیتی صحبت خواهیم کرد. آنچه در ادامه خواهید خواند، بر اساس فهرست مطالب به شرح زیر است:

 شخصیت چیست؟

تا به حال در مورد شخصیت و ویژگی های شخصیتی خود فکر کرده اید؟ شخصیت هر انسانی همان طرز فکر، احساسات و رفتارهایی است که دارد. شخصیت شامل نگرش، عقاید، حالاتی است که ما به وضوح در تعامل با دیگران از خود نشان می دهیم. شخصیت شامل ویژگی های رفتاری، ذاتی و اکتسابی است.
شخصیت همان چیزی است که باعث می شود ما انسان ها از یکدیگر متمایز شویم. شخصیت را می توان در روابط اجتماعی افراد با محیط و گروه های اجتماعی مختلف، مشاهده کرد.
در طی سالیان مختلف، واژه شخصیت به طرق مختلف تعریف شده است؛ اما دو ویژگی در مورد شخصیت در تمام تعریف ها وجود دارد:

تفاوت های ثابتی میان انسان ها وجود دارد؛ به همین دلیل مطالعه شخصیت بر طبقه بندی و توضیح ویژگی های روانشناختی نسبتاً پایدار انسان متمرکز است.

صفات مشترکی میان انسان ها وجود دارد که این صفات انسان را از دیگر گونه ها متمایز می کند؛ این موضوع نظریه‌ پرداز شخصیت را هدایت می‌کند تا قاعده و صفات مشترکی را در میان همه افراد جستجو کند که ماهیت انسان و عواملی را که بر روند زندگی تأثیر می‌گذارند را تعریف کند.

تیپ شخصیتی به چه معناست؟

در علم روان شناسی، زمانی که افراد را از نظر روان شناختی به انواع مختلف تقسیم می کنیم، یعنی تیپ های شخصیتی مختلفی را برای آن ها در نظر گرفتیم. تیپ شخصیتی شامل ویژگی های شخصیتی می شود اما به معنای ویژگی شخصیتی نیست! در واقع ویژگی شخصیتی گرایش های رفتاری فرد است.
اگر از تیپ شخصیتی افراد مطلع باشیم می توانیم درک بهتری از رفتار، اعمال و افکارشان داشته باشیم. باید بدانید شناخت تیپ شخصیتی از راه های مختلف ممکن است که یکی از این راه ها، تست های شخصیتی شناسی می باشد.

تاریخچه تیپ شخصیتی

تحقیقات در مورد انواع تیپ شخصیتی تا به امروز ادامه دارد؛ روان شناسان بسیاری در مورد تیپ شخصیتی نظریه پردازی کرده اند؛ ویلیام مورتون مارستون در دهه 1920 نظریاتی در مورد تیپ شخصیت ارائه داد. پس از او کارل گوستاو یونگ روان شناس سوئیسی نظریات خود را در مورد تیپ شخصیتی ارائه داد. پس از یونگ، ایزابل بریگز مایرز بر اساس نظریه یونگ آزمونی را برای شناخت تیپ شخصیت طراحی کرد.
پس از آن تا به امروز، تست های بسیاری برای شناخت شخصیت طراحی شده است که در ادامه در مورد آن ها صحبت خواهیم کرد.

چگونه تیپ های شخصیتی را شناسایی کنیم؟

خوب! جواب این سوال کلی است. اگر دوست دارید تیپ شخصیتی خود، همسر یا دیگران را بدانید، می توانید از راهکارهای مختلف که یکی از آن ها تست های شخصیت شناسی است، استفاده کنید. شاید در مورد تست های شخصیتی برایتان سوال پیش بیاید؛ که کدام تست بهتر است، کدام تست معتبر تر است؟ اصلا از کجا باید شروع کنم؟
برخی تست هایی که به ارزیابی تیپ شخصیتی می پردازند، شامل موارد زیر می شود:

ویلیام مولتون مارستون در دهه 1920، یک مدل رفتاری طراحی کرد؛ بر اساس مدل مارستون که بعد ها با نام تست دیسک گسترش پیدا کرد، 4 سبک رفتاری وجود دارد که هر فردی در یکی از این سبک ها قرار می گیرد.

یونگ روان شناس، در نیمه های قرن بیستم در مورد کهن الگوها نظریه ای ارائه کرد و پس از آن به بررسی ناخودآگاه جمعی پرداخت. نظریه کهن الگو، تغییرات بسیاری را در حوزه شخصیت شناسی به وجود آورد.

در دهه 1950، گرجی اف فیلسوف روسی که یک استاد معنوی هم بود، انیاگرام را معرفی کرد؛ او معتقد بود تمام رویداد های جهان هستی را می توان با استفاده از اینیاگرام درک و تفسیر کرد.

همچنین گاستون برژه در سال 1950 در مورد شخصیت تحقیق کرد و در نهایت آنالیز شخصیت کاربردی را ارائه داد.

تست نئو، تست MBTI و آیزنک در اواخر 1960 و اوایل 1970 منتشر شد و تحول اساسی در شخصیت شناسی به وجود آمد. از همین رو می توانیم این سال ها را دوران طلایی شخصیت شناسی معرفی کنیم.

موضوع مربوط به شخصیت آنقدر برای همگان جالب است که دو پزشک متخصص قلب به نام های  فریدمن و روزنمن با مشاهده مراجعان مختلف و بررسی ها و تحقیقات، نظریه خود را در مورد تیپ شخصیت چهارگانه A، B، C و D ارائه دادند.

در کنار تمام نظریات و تست هایی که برای شناخت شخصیت معرفی شده اند، می خواهم به یک موضوع جدید و جالب اشاره کنم؛ آیا می دانستید شخصیت ما با ژنتیک در ارتباط است؟ یعنی ما می توانیم برخی از ویژگی های شخصیت را از والدین به ارث ببریم؟ این موضوع را مطالعات زیست شناسی و علوم اعصاب تایید کرده اند!

همان طور که ممکن است ویژگی هایی مانند رنگ چشم، رنگ پوست، شکل بینی و غیره را از والدین به ارث ببریم، ممکن است ژن های رفتارهایی چون خشونت، پرخاشگری، رفتارهای اعتیادی از طریق ژنتیک به ما به ارث برسند.

البته یک نکته مهم را فراموش نکنید، همان طور که ژنتیک در شخصیت نقش دارد، محیط و تربیت هم در رشد و شکل گیری شخصیت نقش دارد! نحوه تربیت والدین و محیط غنی در کنار ژنتیک به شخصیت ما شکل می دهد.

برخی از ویژگی های شخصیتی ارثی شامل موارد زیر است:

• پذیرا بودن
• سازگاری
• برون گرایی
• وظیفه شناسی
• و.. 

شناخت تیپ شخصیتی چه کاربردی دارد؟

سوالی که برای بیشتر افراد پیش می آید این است که آیا شناخت تیپ شخصیتی فایده ای هم دارد؟ اگر تیپ شخصیتی خودم را بشناسم در چه موقعیت هایی می توانم از آن استفاده کنم؟ قطعا و صد درصد شناخت تیپ شخصیتی به شما کمک خواهد کرد!

با شناخت تیپ شخصیتی پیش از هر چیز می توانید ویژگی های شخصیتی خودتان را بشناسید و درک کنید. پس از آن، می توانید شغل مناسب خود را پیدا کنید، روابط اجتماعی خود را بهبود دهید، در رشته مورد علاقه و سازگار با شخصیتتان تحصیل کنید و خیلی از موارد دیگر که فقط با شناخت تیپ شخصیتی ممکن می شود.

به طور خلاصه شناخت تیپ شخصیتی در موارد زیر کاربرد دارد:

• انتخاب شغل
• روابط شخصی و عاشقانه
• انتخاب دوست و همسر
• برنامه ریزی تحصیلی و انتخاب رشته
• انتخاب سبک زندگی متناسب
• و..

آیا ترتیب تولد بر شخصیت انسان ها اثر می گذارد؟

بله! اینکه فرزند چندم خانواده باشیم بر ویژگی های شخصیتی ما تاثیر می گذارد! جالب است نه؟ تحقیقات روان شناسان این نکته را به خوبی اثبات کرده است. درست است که ما کنترلی بر ترتیب تولد نداریم و به خواست خودمان وارد خانواده نمی شویم اما، در نهایت ترتیب تولد تاثیرش را بر ما می گذارد.

طبق نتایج مطالعات مختلف، ترتیب تولد تاثیر زیادی بر شخصیت، روابط اجتماعی، انتخاب همسر و شغل دارد. شما فرزند چندم خانواده هستید؟

اول؟ شما نسبت به خواهران و برادرهایتان وظیفه شناس، جاه طلب، سلطه جو تر هستید! درست است؟! رشته های پزشکی، مهندسی، حقوق مناسب فرزندان اول خانواده است. جالب است بدانید در طول تاریخ، بییشتر برندگان جایزه نوبل، فرزندان اول بوده اند!

وسط؟ شما توانایی بالایی در ایجاد صلح و آرامش دارید، گفتگو کننده خوبی هستید. شما مستقل تر از دیگر خواهر برادر ها هستید و به راحتی می توانید دور از خانه و خانواده زندگی کنید. کنترل احساسات، دوست پیدا کردن برای شما راحت است. اما واقعیت است که شاید به اندازه بچه اول و آخر خانواده مورد توجه قرار نگیرید.

فرزند آخر؟ شما از همه ی اعضای خانواده عشق و محبت زیادی را دریافت می کنید؛ خیلی زیاد! اعتماد به نفس بالا و از خود راضی بودن و وابستگی به دیگران از ویژگی های شماست. شما حمایت خواهر یا برادر بزرگ تر را دارید پس به راحتی از زندگی لذت می برید. سعی کنید نقش قربانی را بازی نکنید.

تک فرزند؟ والدین از شما توقع دارند و خصوصیات اخلاقی شما مانند فرزندان اول خانواده است. شما خوش گفتار هستید، اعتماد به نفس بالایی دارید و از خیال پردازی لذت می برید. اگر دیگران از شما انتقاد کنند ناراحت می شوید، کمال گرا هستید و کمی انعطاف ناپذیرید.

برای سنجش میزان کمال گرایی خود، می توانید تست کمال گرایی را انجام دهید.

انواع تیپ های شخصیت در روانشناسی

برای شناخت انواع تیپ های شخصیت در روان شناسی می توانیم به نظریات شخصیت رجوع کنیم. مدل رفتار شناسی دیسک، انواع شخصیت چهارگانه، تست آرکیتایپ، تست مایرز بریگز یا نئو از جمله تست هایی هستند که به ما در شناخت تیپ شخصیتی کمک می کنند.  در این قسمت به طور خلاصه بر اساس نظریات ارائه شده، برخی تیپ های روان شناسی را معرفی می کنیم:

انواع تیپ های شخصیتی در تست MBTI مایرز بریگز

تست مایرز بریگز توسط یک مادر و دختر به نام کاترین بریگز و ایزابل بریگز در دهه 1920 بر اساس نظریه تیپ شخصیتی کارل یونگ طراحی و ساخته شد. بر اساس این تست، چهار تیپ شخصیتی وجود دارد:

• درون گرایی یا برون گرایی
• حسی یا شهودی
• تفکری یا احساسی
• قضاوتی یا ادراکی

بر اساس این چهار ویژگی، 16 تیپ شخصیتی به وجود می آید. حروف اول این ویژگی ها نام تیپ را تشکیل می دهند؛ به طور مثال، تیپ شخصیتی (INTJ).

مادر و دختر سازنده این تست، برای ساخت این تست به دو نکته مهم توجه کردند:

نکته اول: شناسایی ترجیحات اساسی در هر یک از چهار ویژگی دوگانه

نکته دوم؛  شناسایی و توصیف 16 تیچ شخصیتی که از ترجیحات فرد ناشی می شود.

ترجیحات فرد شامل موارد زیر است:

• دنیای مورد علاقه: آیا ترجیح می دهید روی دنیای بیرون تمرکز کنید یا روی دنیای درونی خود؟ این برونگرایی (E) یا درونگرایی (I) نامیده می شود.
• اطلاعات: آیا ترجیح می‌دهید روی اطلاعات اولیه‌ ای که می‌گیرید تمرکز کنید یا ترجیح می‌دهید اطلاعات را تفسیر کنید و معنی دیگری به آن اضافه کنید؟ این حس (S) یا شهود (N) نامیده می شود.
• تصمیمات: در هنگام تصمیم گیری، ترجیح می دهید ابتدا به منطق نگاه کنید یا ابتدا به افراد و شرایط خاص نگاه کنید؟ این تفکر (T) یا احساس (F) نامیده می شود.
• ساختار: در مواجهه با دنیای بیرون، ترجیح می‌دهید درباره چیزهای موجود تصمیم بگیرید یا ترجیح می‌دهید به روی اطلاعات و گزینه‌های جدید تمرکز کنید؟ به آن قضاوت (J) یا درک (P) می گویند.

رایج ترین تیپ شخصیتی در این تست کدام اند؟

تحلیل گران

معمار (INTJ)، منطق دان (INTP)، فرمانده (ENTJ)، مناظره کننده (ENTP)

دیپلمات ها

مدافع (INFJ)، میانجی (INFP)، قهرمان (ENFJ)، کمپین کننده (ENFP)

محافظان

آمایشگر (ISTJ)، مدافع (ISFJ)، مجری (ESTJ)، مشاور (ESFJ)

جستجو گران

هنرمند (ISTP)، ماجراجو (ISFP)، کارآفرین (ESTP)، سرگرم کننده (ESFP)

افراد موفق چه تیپ شخصیتی دارند؟

انواع تیپ شخصیتی در تست دیسک

تست DISC یک مدل رفتاری است که اولین بار توسط روانشناس ویلیام مولتون مارستون در سال 1928 ساخته شد. مولتون مارستون ابتدا طبقه بندی این چهار تیپ شخصیتی را در کتاب خود با عنوان احساسات افراد عادی معرفی کرد. "DISC" مخفف چهار ویژگی اصلی شخصیت است:

• تسلط
• نفوذ
• ثبات
• وظیفه شناسی

تست شخصیت شناسی دیسک دیسک یکی از محبوب ترین تست های ارزیابی شخصیت در محیط کار در سراسر دنیاست. هدف اصلی تست DISC توضیح و پیش بینی رفتار افراد به منظور بهبود ارتباطات، بهره وری و کار تیمی در محیط کار است.

بر اساس این چهار ویژگی 12 تیپ شخصیتی ایجاد شده است. تمایل دارید بدانید هر ویژگی به چه معناست؟

تسلط؛ این ویژگی شخصیتی مربوط به قدرت، کنترل و جرات است. افراد مسلط مستقیم، و صریح، سریع و مصمم و با اراده هستند.

نفوذ یا تاثیر؛ این ویژگی شخصیتی با الگوهای ارتباطی در طول تعاملات اجتماعی مرتبط است. افراد با نفوذ معمولاً اجتماعی، پذیرا و راحت و صمیمی هستند.

ثبات؛ این ویژگی شخصیتی با پشتکار، اراده و صبر در ارتباط است. افراد ثابت قدم، آرام، صبور و سازگار هستند.

وظیفه شناسی؛ این ویژگی شخصیتی با ساختار، سازماندهی و فداکاری مرتبط است. افراد وظیفه شناس تحلیل گر، دیر باور و منطقی هستند.

یک مرور کوتاه و کلی بر دوازه تیپ شخصیتی بر اساس دیسک داشته باشیم:

• Di: متقاعد کننده و  دوست داشتنی
• ID: پر جنب و جوش و الهام بخش
• i: بسیار اجتماعی و سرزنده
• iS: شاداب و خوش قلب
• Si: حمایت کننده و موافق
• S: آرام و صمیمی با دیگران
• SC: متواضع و بی ادعا
• CS: ساکت و خود کنترلی بالا
• C: تحلیل گر و متمایل به داشتن فضای شخصی
• CD: عاطفه کمتر و واقع بین
• DC: مصمم و با اراده
• D: نیرومند و صریح

انواع تیپ های شخصیتی در انیاگرام (enneagram)

مدل شخصیتی انیاگرام نه تیپ شخصیتی به هم پیوسته را توصیف می کند. انیاگرام از دو کلمه یونانی انیا و گرام به معنای نه و چیزی در نوشتن ساخته شده است.  بر اساس انیاگرام برای تعیین تیپ شخصیتی هر فرد از اعداد یک تا نه استفاده می شود. تیپ های شخصیتی انیاگرام بر اساس انگیزه ها و ارزش های اصلی افراد مشخص می شود. 

هر تیپ انیاگرام دارای دو بال است؛ بال‌ها انواع شخصیت‌های مجاور را که در دو طرف عدد انیاگرام اصلی فرد قرار می‌گیرند، توصیف می‌کنند.
از مدل انیاگرام می توان برای رشد شخصی، مدیریت روابط، توسعه حرفه ای استفاده کرد.

9 تیپ انیاگرام به تیپ سر، تیپ قلب و تیپ بدن تقسیم می شوند. این طبقه بندی به آرایش سه در سه در هر 9 تیپ در سه مرکز اشاره دارد.

• مرکز غریزی (تیپ بدن)؛ تیپ های شخصیتی که به مرکز غریزی تعلق دارند، انیاگرام های تیپ بدنی هستند. آن ها توسط شهود و غرایز هدایت می شوند. این بدان معناست که احساسات درونی برای آن ها بسیار مهم است و در آن ها قوی است.
• مرکز تفکر (تیپ سر)؛ تیپ های شخصیتی که متعلق به مرکز تفکر هستند، تیپ های سر هستند. آن ها ترجیح می دهند پس از یک تفکر عمیق واکنش نشان دهند و پاسخ دهند. برای آن ها، تفکر عمیق به حل روشمند بسیاری از مسائل زندگی کمک می کند.
• مرکز احساس (تیپ قلبی)؛  مرکز احساس متشکل از آن دسته از تیپ های انیاگرام است که احساساتی هستند و قلبشان بر آن ها حکومت می کند. این افراد واکنش عاطفی از خود نشان می دهند. آن ها همدل هستند و می توانند به راحتی با عمیق ترین احساسات دیگران ارتباط برقرار کنند.

• تیپ اول انیاگرام؛ کمال گرا: این فرد روشمند و قانونمند است. فرد تیپ یک از داشتن نقص بیزار است و به خود سخت می گیرد. خودکنترلی و با نظم بودن از ویژگی های این تیپ است.
• تیپ دوم انیاگرام؛ کمک کننده: این فرد دلسوز، کمک کننده، بخشنده، با سخاوت و فروتن  است. متمرکز بودن در روابط از ویژگی دیگر این افراد است.
• تیپ سوم انیاگرام؛ به دست آورنده: قاطعیت، پر انرژی بودن، خود مطمئن و عملگرا از ویژگی های افراد این تیپ شخصیتی است. 
• تیپ چهارم انیاگرام؛ فرد گرا؛ خاص و منحصر به فرد بودن از ویژگی های افراد این تیپ است.حساسیت، درون نگری و ایده آل نگر بودن از دیگر ویژگی های این تیپ است.
• تیپ پنجم انیاگرام؛ سرمایه گذار: آن ها علاقه مند به تحلیل اطلاعات و واقعیت هستند. روشن فکری، هوشیاری، آگاه بودن از دیگر ویژگی های این تیپ شخصیتی است.
• تیپ ششم انیاگرام؛ وفادار مردد: این فرد وفادار، قابل اعتماد و جزئیات گراست. شکاک بودن از دیگر ویژگی های این تیپ است.
• تیپ هفتم انیاگرام؛ مشتاق: علاقه مند به هیجان، خوش بینی، پر انرژی بودن و سرزنده بودن از ویژگی های این افراد است. تیپ هفت انیاگرام در پرمشغله ترین روزهای زندگی علاقه مند به تفریح و سرگرمی است. میل به زندگی در این افراد زیاد است.
• تیپ هشتم انیاگرام؛ چالشگر:اعتماد به نفس بالا، قاطعیت، تسلط و قدرتمند بودن از ویژگی های این افراد است. آن ها به داشتن یک زندگی مستقل علاقه مند می باشند.
• تیپ نهم انیاگرام؛ صلح طلب: محتاط بودن، ساکت بودن، محافظه کار بودن، بردباری و سازگاری از ویژگی های این افراد است. آن ها از هرج و مرج بیزارند و به دنبال آرامش و صلح می باشند.

انواع تیپ شخصیتی در تست نئو (نظریه پنج شخصیت بزرگ big five)

آزمون پرسشنامه شخصیت NEO (NEO-PI) یک ابزار ارزیابی روان سنجی است که به طور گسترده توسط کارفرمایان به عنوان بخش کلیدی فرآیند استخدام و به طور فزاینده ای به عنوان یک ابزار ارزیابی در حین کار استفاده می شود.

این تست با نام‌های پنج صفت بزرگ، OCEAN یا CANOE شناخته می‌شود، مدل شخصیتی مورد استفاده در آزمون NEO-PI پنج جنبه از شخصیت را اندازه‌گیری می‌کند و نسخه‌هایی برای بزرگسالان، نوجوانان و کودکان دارد.

ساخت و توسعه NEO-PI در دهه 1970 با تحقیقات روانشناسان پل کوستا و رابرت مک کری در مورد چگونگی تغییر شخصیت با افزایش سن آغاز شد. آن ها با استفاده از ویژگی های شخصیتی شناخته شده مانند روان رنجورخویی (N) و برون گرایی (E)، سومین ویژگی شخصیتی، گشودگی به تجربه (O) را کشف کردند.

پنج تیپ شخصیتی بر اساس نئو عبارت اند از:

گشودگی به تجربه؛ به ارزیابی تمایل شما برای تجربه چیزهای جدید می پردازد. نمره بالا در گشودگی به تجربه، نشان دهنده خلاقیت، ایتکار، تمایل به مفاهیم انتزاعی و ماجراجویی است. رفتارهای غیر قابل پیش بینی و تلاش برای حفظ تمرکز از دیگر ویژگی های این افراد است.
شش جنبه گشودگی به تجربه عبارت است از:

• فانتزی
• زیبایی شناسی
• احساسات
• اقدامات
• ایده ها
• ارزش

وظیفه شناسی؛  وظیفه شناسی بیان می کند که شما چقدر قابل اعتماد، منظم و منضبط هستید. همچنین بررسی می کند که چگونه می توانید در مقابل تکانه ها و امیال رفتار کنید. نمره بالا در این ویژگی نشان دهنده سازماندهی، کارآمدی، توجه به جزئیات و سخت‌کوشی است.

نمره پایین، به معنای راحتی و انعطاف پذیری بالاست. همچنین بیانگر بی دقتی، بی نظمی و تکانشگری است.
شش جنبه وظیفه شناسی عبارت است از:

• صلاحیت
• نظم
• وظیفه شناسی
• تلاش برای موفقیت
• خود انظباطی
• مشورت

برون گرایی؛ این ویژگی به نحوه تعامل شما با دیگران و ارتباط با محیط در ارتباط است. انرژی گرفتن از دیگران و محیط های شلوغ با برون گرایی در ارتباط است. نمره بالا نشان دهنده، تمایل به بودن در جمعیت، انرژی بالا و هیجان است. نمره پایین با درون گرایی، تمایل به تنهایی، مرتبط می باشد.
شش جنبه برون گرایی عبارت است از:

• صمیمیت
• جمع گرایی
• ابراز خود
• فعالیت
• جستجوی هیجان
• احساسات مثبت

توافق پذیری؛ توافق پذیری نشان دهنده رفتار شما در تعامل با دیگران است؛ دلسوزی، همدلی، قابل اعتماد بودن، گوشه گیری یا تردید در این ویژگی شخصیتی مورد ارزیابی قرار می گیرد. نمره پایین در این ویژگی به معنای تمایل به رقابت، دیر اعتماد کردن به دیگران و تحلیل گری می باشد.
شش جنبه توافق پذیری عبارت است از:

• اعتماد کردن
• صراحت و رک گویی
• نوع دوستی
• سازگاری
• فروتنی 
• ملایمت

روان رنجور خویی؛ این ویژگی شخصیتی عنوان می کند که چقدر از نظر عاطفی متعادل هستید و تا چه اندازه تحت تأثیر استرس قرار دارید. نمره بالا در روان رنجورخویی نشان دهنده، حساسیت، عصبانی بودن، نگرانی، مستعد استرس بودن است و نشان می دهد که شما در معرض نوسانات خلقی هستید.
نمره پاییم بیانگر خلق متعادل، آرام و بدون استرس است.
شش جنبه روان رنجور خویی عبارت است از:

• اضطراب
• خشم و خصومت
• افسردگی
• خودآگاهی
• تکانشگری
• آسیب پذیری در برابر استرس

انواع تیپ شخصیتی در تست قهرمان درون (آرکتایپ یونگ)

کارل یونگ 12 کهن الگو را تعریف کرد که نماد انگیزه های اساسی انسان هستند و این کهن الگوها رفتار، نیاز و اهداف ما را هدایت می کنند.

هرکدام از تیپ های شخصیتی بر اساس کهن الگو، دارای علایق، ارزش ها و رفتارهای منحصر به خود است.

تعداد تیپ های شخصیتی بر اساس کهن الگوها، دوازده عدد است. این تیپ های شخصیتی عبارت اند از:

• تیپ بی گناه؛ خیال پردازان ساده لوح، دیدگاه مثبت، پر نشاط، علاقه مند به دیدن خوبی ها و نیمه پر لیوان، استفاده از فرصت ها در هر موقعیتی.

  هدف: شاد بودن

  ترس: تنبیه شدن برای انجام کاری اشتباه

  ضعف: اعتماد بیش از حد به دیگران

  استعداد: ایمان و روشن فکری

• تیپ یتیم؛ فرد قابل اعتماد، واقع بین، کمی منفی نگر، علاقه مند به عضویت در گروه های مختلف

  هدف: تعلق داشتن

  ترس: کنار گذاشته شدن یا متمایز شدن از جمع

  ضعف: بیش از حد بدبین

  استعداد: صادق، عمل گرا و واقع بین

• تیپ قهرمان؛ قوی، مدافع حقوق دیگران، تمایل به عدالت و برابری، شجاع، ایستادگی در برابر حرف زور و اشتباه

  هدف: کمک به دیگران و محافظت از ضعیفان

  ترس: ضعیف یا ترسو دیده شدن

  ضعف: تکبر و غرور

  استعداد: شایستگی و شجاعت

• تیپ مراقب؛ افرادی همدل، مهربان، دارای شفقت، به خاطر ذات خوبشان مورد سواستفاده قرار می گیرند، توانایی کم در نه گفتن به دیگران

  هدف: کمک به دیگران

  ترس: خودخواه پنداشته شدن

  ضعف: مورد استثمار دیگران قرار گرفتن و احساس سرخوردگی داشتن

  استعداد: شفقت و سخاوت

• تیپ جستجوگر؛ علاقه مند به تجربیات جدید،گرایش به سفر و دیدن کشورهای مختلف، علاقه مند به یادگیری فلسفه و ایده های نوین، تمایل به داشتن آزادی در هر موقعیتی

  هدف: تجربه هر چه بیشتر اتفاقات خوشایند در زندگی

  ترس: اجبار به سازگاری و انطباق

  ضعف: سرگردان و بی هدف و ناتوان بودن

  استعداد: روراستی با خود

• تیپ شورشگر؛ به دنبال تغییر، تمایل به انجام کارهای متفاوت، تغییر سنت ها، کاریزماتیک و تشویق دیگران به شورش

  هدف: براندازی هرچیز غیر منطقی و غیر سودمند

  ترس: ناتوان بودن

  ضعف: طغیان بیش از حد

  استعداد: داشتن ایده های بزرگ و الهام بخشیدن به دیگران برای پیوستن به ایده ها

• تیپ عاشق؛ علاقه مند به هماهنگی، دشواری مقابله با تعارض، عدم توانایی و ایستادگی برای دفاع از عقایدشان

  هدف: برقراری رابطه با افراد، کار و محیط مورد علاقه

  ترس: احساس ناخواستنی بودن یا دوست داشتنی نبودن

  ضعف: تمایل به جلب رضایت و تایید دیگران به قیمت از دست دادن هویت خود

  استعداد: اشتیاق، قدردانی و دیپلماسی

• تیپ خالق؛ تمایل به خلق و ابداع چیزهای نوین، بیزار از منفعل بودن، هنرمند یا نویسنده

  هدف: خلق چیزهایی با ارزش و ماندگار

  ترس: ناکامی در خلق چیزهای عالی

  ضعف: کمال گرایی

  استعداد: خلاقیت و تخیل

• تیپ دلقک؛ علاقه مند به شوخی، طنز، مهمانی، ترفند های سرگرم کننده، دارای روح عمیق، تلاش برای خوشحال کردن دیگران، استفاده از طنز برای تغییر روحیه دیگران، استفاده از طنز برای پنهان کردن رنج خود

  هدف: خنداندن دیگران

  ترس: اینکه دیگران آن ها را خسته کننده بدانند.

  ضعف: اتلاف وقت و پنهان کردن احساسات در زیر لباس طنز

  استعداد: دیدن جنبه خنده دار هر چیزی و استفاده از طنز برای تغییرات مثبت

• تیپ حکیم؛شنوندگان خوب، تمایل به درک دنیا و اتفاقات آن، اهمیت بیش از اندازه به ارزش ها، آسان کردن ایده های پیچیده، معلمان خوب

  هدف: استفاده از خرد و هوش برای درک جهان و آموزش دیگران

  ترس: نادان بودن یا احمق بودن

  ضعف: نمی توانند تصمیم بگیرند زیرا هرگز باور نمی کنند که اطلاعات کافی دارند.

  استعداد: خرد، هوش و کنجکاوی

• تیپ جادوگر؛ کاریزماتیک، علاقه مند به درمیان گذاشتن ایده های مختلف با دیگران، بررسی موضوعات از زوایای مختلف و متفاوت

  هدف: درک قوانین اساسی جهان

  ترس: در معرض پیامدهای منفی ناخواسته قرار گرفتن

  ضعف: خودپسندی

  استعداد: ایجاد تغییرات در تجربیات روزمره مردم در زندگی، با ارائه روش های جدید برای نگاه کردن به مسائل

• تیپ فرمانروا؛ تمایل به کنترل همه چیز، دیدگاه باز و روشن از موقعیت های مختلف، توجه به منافع دیگران

  هدف: ایجاد یک خانواده یا جامعه مرفه و موفق

  ترس: هرج و مرج، تضعیف یا سرنگون شدن

  ضعف: مستبد بودن، ناتوانی در تفویض اختیار

  استعداد: مسئولیت، رهبری

  

انواع تیپ های شخصیتی چهار گانه  A B C D

تیپ های شخصیتی چهارگانه یکی دیگر از نظریات مرتبط با تیپ های شخصیتی است که به بررسی چهار تیپ شخصیتی متفاوت می پردازد:

تیپ شخصیتی A

افرادی که تیپ شخصیتی A دارند، افرادی رقابت جو بوده که دوست دارند مسئولیت اتفاقات و کنترل محیط را در دست داشته باشند. این افراد توجه زیادی به جزئیات ندارند و تصمیم گیری در مورد جزئیات را به دیگران واگذار می کنند.

فردی که این تیپ شخصیتی را دارد، برای پیدا کردن راه حل های منطقی و کاربردی تلاش می کند.

نقاط قوت تیپ شخصیتی A:

• انعطاف پذیر در مقابل تغییر
• کارآفرین
• جاه طلب
• عملکرد بالا در انجام کار به صورت مستقل
• پرشور و اشتیاق
• گرایش به آزادی
• توانایی بالا در مهارت های اداری
• رقابت جو
• مهارت بالا در تفویض اختیار
• عملکرد بالا در انجام چند وظیفه به صورت همزمان

نقاط ضعف تیپ شخصیتی A:

• لجباز
• معتاد به کار
• کم صبر
• عجول
• خلق تحریک پذیر
• کم طاقت
• سلطه جو

تیپ شخصیتی B

این افراد برون گرایان پر انرژی هستند که از بودن در کنار مردم لذت می برند. در مرکز توجه بودن برای این افراد خوشایند است. این تیپ شخصیتی در برخورد اول با دیگران دوست داشتنی و شیرین به نظر می رسند.

نیاز به تایید گرفتن از سوی دیگران توسط این افراد دیده می شود؛ مورد تعریف، تمجید، تحسین قرار گرفتن برای این افراد خوشایند است.

نقاط قوت تیپ B:

• مشتاق
• خونگرم
• متقاعد کننده
• دوست خوب
• کاریزماتیک
• ایده آل گرا
• خیال پرداز
• پر نشاط
• مردم آمیزی بالا
• با اعتماد به نفس

نقاط ضعف تیپ B:

• مغرور
• تکانشی
• بیزاری از تنهایی
• مغرور
• رها کردن کارها به صورت نیمه کاره
• کمی خودخواه
• کمی تنبل

تیپ شخصیتی C

افرادی که دارای تیپ شخصیتی C هستند، افرادی جزئی گرا بوده که ثبات و پایداری را دوست دارند. آن ها به عقل، منطق توجه زیادی دارند و عدم کنترل بر احساسات آن ها را آزار می دهد. هیاهو و مکان های شلوغ برای این افراد جذاب نیست.

نقاط قوت تیپ C:

• دقت
• خلاقیت
• قابل اعتماد بودن
• مستقل
• علاقه مند به قواعد
• تمایل به تحلیل
• دارای تفکر انتقادی
• متفکر

نقاط ضعف تیپ  C:

• نگرانی بابت پیشرفت
• رفتار انتقادی
• در ظاهر کمی غیر اجتماعی
• تمایل به انجام کار به روش خود
• کمی بدبین
• شکاک

تیپ شخصیتی D

این افراد آرام و خونسرد هستند؛ آن ها علاقه مند به امنیت هستند و انجام کارهای تکراری آن ها را آزار نمی دهد. آن ها از انجام کارهای تکراری به نفع با مهارت و با تجربه شدن استفاده می کنند. آن ها تغییرات را دوست ندارند.

نقاط قوت تیپ D:

• محافظه کار
• بی ریا و متواضع
• صمیمی
• دلسوز
• عادل و منصف
• آرام و خونسرد
• قابل اعتماد
• قدرتمند
• با اعتماد به نفس
• مشاهده گر خوب

نقاط ضعف تیپ شخصیتی D:

• کم حرف 
• کمی ساده
• ناسازگار در برابر تغییر
• همرنگی با جماعت
• زودرنجی
• خجالتی
• قاطعیت کم

شخصیت های روانی در جهان اساطیری

شاید برایتان سوال شود مگر تیپ شخصیتی بر اساس جهان اساطیری هم داریم؟ بله! تیپ شناسی شخصیت بر اساس اسطوره ها برای اولین بار توسط خانم شینودا بولن که یک روان کار آمریکایی ژاپنی بود مورد توجه و بررسی قرار گرفت.

شینودا بولن در هنگام بررسی بیمارانش به این نتیجه رسید که هرکدام از بیماران دارای ویژگی هایی هستند که شبیه نماد های اسطوره ای می باشد.

شخصیت شناسی بر اساس اسطوره ها یک پدیده جمعی و کلی به زبان ساده است؛ همین مسئله منجر به علاقه مردم به این موضوع شده است.

از نظر شینودا بولن، طبقه بندی شخصیت بر اساس اسطوره ها در دو گروه مجزا زن و مرد قرار می گیرند.

تیپ های شخصیتی اسطوره ای زنانه کدام اند؟

• طبیعت گرا؛ علاقه به بودن در طبیعت در این زنان مشهود است. آنان هیچ علاقه ای به قید و بند و آداب رسوم سنتی سخت گیرانه ندارند.
• منطقی و عقلانی؛ این زنان بیشتر از احساسات به عقل و منطق توجه دارند و مصلحت هرچیزی را با عقل و منطق مورد بررسی و تحلیل قرار می دهند.
• دختر گم شده؛ تیپ زنانی است که دچار سردرگمی هستند. اراده این افراد کم است و ممکن است تصمیماتی بدون دلیل بگیرند.
• شخصیت مادرانه؛ زنانی آرام و مسئول که مراقب زندگی و فرزندان هستند. این زنان بودن در کنار خانواده و فرزندان را دوست دارند.
• تیپ همسر؛ مهم ترین هدف این زنان، پیوند زناشویی و برقرارب رابطه گرم و صمیمی با همسر است. این زنان به همسران خود وابسته هستند و قدرت اراده آن ها کم است.
• شخصیت لذت جو؛ این زنان به دلیل تمایل بیش از اندازه به زیبایی ممکن است در برخی فرهنگ ها از نظر اخلاقی محکوم شوند.
• زنان درون گرا و معنوی؛ هر چیز آرامش بخشی برای آنان خوشایند است؛ این زمان ممکن است تنهایی را ترجیح بدهند و هرگز تصمیم به ازدواج نگیرند و از تصمیم خود پشیمان نشوند. امور مرتبط با خیریه برای آنان لذت بخش است.

تیپ های شخصیتی اسطوره ای مردانه کدام اند؟

• تیپ مرد سلطه جو؛ این مردان قدرت طلب بوده و برتری را دوست دارند. علاقه به کسب ثروت در این مردان که به مردان آلفا هم معروف اند، دیده می شود.
• تیپ شخصیت منزوی؛ مردانی تنهایی طلب و خلوت گزین که زندگی در غار تنهایی خود را ترجیح می دهند. ابتلا به افسردگی در این مردان دیده می شود.
• تیپ بمب عاطفی؛ پرشور، پر اشتیاق و پرنشاط. مردانی وابسته به خانواده و فرزندان که در هر حالتی از حریم شخصیشان دفاع می کنند. گاهی حمایت گر و بیش از اندازه مهربان هستند و گاهی بدون فکر عمل می کنند.
• تیپ شخصیتی متعادل؛ مردانی که شیفته ادب، دانش و هنر و علاقه مند به صحبت در مورد ادبیات هستند. عموما در حرفه ی خود متخصص و با مهارت هستند.
• تیپ مرد سخنور؛ مردانی اهل سیاست که توانایی بالایی در مهارت های کلامی دارند. آن ها به راحتی می توانند با کلام به اهداف خود دست پیدا کنند. تعداد این مردان در حرفه های تجاری زیاد است.
• تیپ شخصیت صنعتگر؛ این تیپ از مردان علاقه مند به انجام کارهای دستی هستند؛ تعمیرکار اتومبیل، تراشکار، مجسمه سازی از حرفه های مرتبط با این مردان است.
• تیپ شخصیتی مردان راز آلود؛ آن ها علاقه مند به کسب تجربه در زمینه های مختلف هستند؛ در جوانی گرایش به مصرف مواد مخدر در آن ها دیده می شود، مطالعات مذهبی و عرفانی، موسیقی، رقص و.. از علاقه مندی های این مردان است.
  این مردان نمی توانند در مقابل کسب تجربیات تازه مقاومت کنند.
• شخصیت هیجانی؛ هیجان ویژگی بارز این مردان است؛ به هنگام عصبانیت عقل و منطق آن ها از کار میوفتد. این تیپ شخصیتی ممکن است توسط دیگران مورد سو استفاده قرار بگیرند.

انواع تیپ شخصیتی آلفا، بتا، گاما، امگا، دلتا و سیگما

یک مجموعه دیگر از انواع تیپ شخصیتی وجود دارد؛ ویژگی های شخصیتی زنان و مردان در این تیپ ها با یکدیگر متفاوت است:

ویژگی های مردان تیپ آلفا

• اعتماد به نفس بالا
• اطمینان و اعتماد به توانایی های خود
• برون گرایی
• علاقه مند به تعامل با دیگران
• ارتباط اجتماعی بالا
• مهارت اجتماعی خوب
•  جذابیت
• رهبر خوب
•  دارای ویژگی های کاریزماتیک

ویژگی مردان تیپ بتا

• رفتار دوستانه و صمیمی
• محافظه کار
• خجالتی
• مطیع
• وفادار

ویژگی های مردان تیپ گاما

• جستجو گر
•  مشتاق یادگیری
• خردمند و عاقل
• همدلی بالا

ویژگی مردان تیپ امگا

• اعتماد به خود 
• احترام به دیگران
• با انگیزه و مشتاق
• باهوش
• دارای علایق متنوع

ویژگی های مردان تیپ دلتا

• محافظه کار و با تجربه
• کمی کینه جو
• دارای رفتار های خود تخریب گرایانه
• گرایش به تنهایی

ویژگی های مردان تیپ سیگما

• توانایی بالا در متقاعد کردن و فریب دادن دیگران
• دارای اعتماد به نفس بالا
•  دوست داشتنی و دارای جذابیت ظاهری
• تحلیل گر

ویژگی های زنان تیپ آلفا

• جذاب
• باهوش
• مستقل
• قدرتمند

ویژگی های زنان تیپ بتا

• معقول
• قابل اعتماد
• اغلب اعتباری که شایسته اش هست را دریافت نمی کند.

ویژگی های زنان تیپ گاما

• مسلط 
• باهوش
• هدف گرا
• درک بالایی از ارزش های شخصی دارد.

ویژگی های زنان تیپ امگا

• باهوش
• با مهارت
• رک و صریح 
• دارای انتظارات غیر واقعی
• گاها دارای رفتارهای بچگانه

ویژگی های زنان تیپ دلتا

• خجالتی
• تمایل به تنهایی
• به دنبال موفقیت
• عدم تمایل به محبوبیت

ویژگی های زنان تیپ سیگما

• مغرور
• کاریزماتیک
• موفق
• مهربان

جمع بندی ای سنج

در این مقاله در مورد انواع تیپ شخصیتی صحبت کردیم. در رشته روان شناسی شخصیت، روان شناسان شخصیت به بررسی شخصیت و ویژگی های شخصیتی در انسان ها می پردازند. ما انسان ها دارای شخصیت های متمایز از یکدیگر هستیم اما در برخی ویژگی های شخصیتی به یکدیگر شبیه می باشیم.

برای آگاهی از تیپ شخصیتی خود یا دیگران می توانیم از انواع تست و مدل های شخصیت شناسی معتبر که توسط روان شناسان مطرح، ارائه شده اند، استفاده کنیم.

آیا تا به حال به بررسی تیپ شخصیتی خود با استفاده از انواع تست های شخصیت شناسی پرداخته اید؟ لطفا نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول