استرس چیست؟

در این مقاله میخواهیم در مورد استرس صحبت کنیم.  این روزها به خاطر سبک زندگی و مسائل مختلفی که وجود دارد  استرس به عنوان یک همنشین ثابت در کنار اکثر افراد وجود دارد به همین خاطر در این مقاله میخواهیم این مفهوم را بیشتر توضیح بدهیم تا بتوانیم هم آن را بهتر بشناسیم و هم با آن بهتر کنار بیاییم. در ادامه براساس فهرست مطالب زیر به این مباحث می پردازیم:

تعریف استرس

استرس را می توان به عنوان هر نوع تغییری تعریف کرد که باعث فشار جسمی، عاطفی یا روانی می شود. استرس پاسخ بدن شما به هر چیزی است که نیاز به توجه یا اقدام دارد. همه  تا حدی استرس را تجربه می کنند. با این حال، شیوه پاسخگویی به استرس، تفاوت زیادی در بهزیستی ایجاد می کند یعنی می توان گفت که بین شیوه پاسخگویی به استرس و میزان بهزیستی رابطه وجود دارد. گاهی اوقات، بهترین راه برای کنترل استرس، تغییر وضعیت است. در سایر مواقع، بهترین استراتژی، تغییر نحوه پاسخگویی به شرایط است. ایجاد درک روشنی از تأثیر استرس بر سلامت جسمی و روانی شما مهم است. همچنین مهم است بدانید که چگونه سلامت روانی و جسمی شما بر میزان استرس شما تأثیر می گذارد.

علائم استرس

استرس می تواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد و هر دو نوع آن می توانند علائم مختلفی را به همراه داشته باشند، اما استرس مزمن با گذشت زمان آسیب جدی به بدن وارد می کند و بر سلامتی، اثرات طولانی مدتی می گذارد.

 برخی از علائم شایع استرس عبارتند از: 

  تغییر در خلق و خوی

کف دست های نرم و خیس

کاهش میل جنسی

اسهال

مشکل خوابیدن

مشکلات گوارشی

سرگیجه

احساس اضطراب

 بیماربودن مکرر

دندان قروچه

سردرد

انرژی کم

تنش عضلانی ، به ویژه در گردن و شانه ها

دردهای جسمی

ضربان قلب بالا

لرزیدن

شناسایی استرس

تشخیص استرس همیشه آسان نیست، اما روش هایی وجود دارد که برخی از علائمی را که با تجربه  فشار زیاد، همراه بوده است را بشناسید. برخی اوقات استرس می تواند از یک منبع واضح ناشی شود، اما گاهی حتی استرس های ناچیز روزانه ناشی از کار، مدرسه، خانواده و دوستان می تواند به ذهن و بدن شما آسیب وارد کند.

اگر فکر می کنید استرس می تواند روی شما تأثیر بگذارد، نکاتی وجود دارد که بایستی به آن دقت کنید:

علائم روانشناختی مانند مشکل در تمرکز، نگرانی، اضطراب و مشکل در به خاطر سپردن

علائم عاطفی مانند عصبانیت، تحریک، بدخلقی یا ناامیدی

علائم جسمی مانند فشار خون بالا، تغییر وزن، سرماخوردگی مکرر یا عفونت و تغییر در چرخه قاعدگی و میل جنسی

علائم رفتاری مانند مراقبت از خود ضعیف، وقت نداشتن برای چیزهایی که از آنها لذت می برید یا اعتماد به مواد مخدر و الکل برای کنار آمدن با آنها

علل استرس

موارد مختلفی در زندگی وجود دارد که می تواند باعث استرس شود. برخی از منابع اصلی استرس شامل کار، امور مالی، روابط، فرزندپروری و مشکلات روزمره است. استرس می تواند پاسخ بدن در حین ادراک تهدید یا خطر را راه اندازی کند که به آن پاسخ جنگ یا گریز می گویند.  در این فرایند، هورمون های خاصی مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح می شوند. این کار ضربان قلب را تسریع می کند، هضم را کند می کند، جریان خون را در گروه های اصلی عضلانی متوقف می کند، سایر عملکردهای عصبی خودمختار را تغییر می دهد و به بدن انرژی و قدرت چشمگیری می دهد.

هنگامی که تهدید ادراک شده از بین برود، سیستم های فیزیولوؤیکی بدن برای بازگشت به عملکرد طبیعی از طریق پاسخ آرمیدگی، آماده می شوند، اما در موارد استرس مزمن، پاسخ آرمیدگی اغلب به اندازه کافی رخ نمی دهد، و در حالت تقریباً ثابت جنگ یا گریز می تواند به بدن آسیب برساند. استرس همچنین می تواند منجر به برخی عادت های ناسالم شود که تأثیر منفی بر سلامتی شما دارند. به عنوان مثال، بسیاری از افراد با خوردن زیاد غذا یا سیگار کشیدن با استرس کنار می آیند. این عادت های ناسالم به بدن آسیب می رسانند و در طولانی مدت، مشکلات بزرگتری ایجاد می کنند. 

انواع استرس

همه انواع استرس مضر یا حتی منفی نیستند. برخی از انواع استرس که ممکن است تجربه کنید عبارتند از:

استرس حاد: استرس حاد نوعی استرس بسیار کوتاه مدت است که می تواند مثبت یا ناراحت کننده باشد. این نوع از استرس، بیشتر در زندگی روزمره با آن روبرو می شویم.

استرس مزمن: استرس مزمن استرسی است که به نظر می رسد پایان ناپذیر و گریزناپذیر باشد ، مانند یک ازدواج بد یا یک شغل با مالیات بسیار بالا. استرس مزمن همچنین می تواند ناشی از تجربیات آسیب زننده و صدمات های دوران کودکی باشد.

استرس حاد اپیزودیک: استرس حاد اپیزودیک استرس حادی است که به نظر می رسد مکرراً رخ می دهد و پریشانی مداومی را ایجاد می کند.

استرس خوب: استرس خوب، سرگرم کننده و هیجان انگیز است و به عنوان یک نوع استرس مثبت شناخته می شود که می تواند انرژی شما را حفظ کند. این وضعیت با افزایش بیش از حد آدرنالین همراه است، مانند زمانی که در حال اسکی یا مسابقه دادن هستید.

اثر استرس

ارتباط بین ذهن و بدن شما هنگامی آشکار می شود که تأثیر استرس بر زندگی خود را بررسی کنید. هنگامی که مغز شما استرس بالایی را تجربه می کند، بدن شما بر اساس آن واکنش نشان می دهد. استرس حاد جدی، مانند درگیر شدن در یک فاجعه طبیعی یا درگیر شدن در یک مشاجره لفظی، می تواند باعث حملات قلبی، آریتمی ها و حتی مرگ ناگهانی شود. گرچه این وضعیت بیشتر در افرادی که سابقه  بیماری قلبی دارند اتفاق می افتد. استرس آسیب عاطفی هم به همراه دارد. در حالی که برخی از استرس ها ممکن است احساس اضطراب یا ناامیدی خفیف ایجاد کنند، استرس طولانی مدت می تواند منجر به فرسودگی شغلی، اختلالات اضطرابی و افسردگی شود .استرس مزمن می تواند بر سلامتی شما نیز تأثیر جدی بگذارد. اگر استرس مزمن را تجربه کنید، سیستم عصبی خودمختار شما بیش از حد فعال خواهد شد که احتمالاً به بدن شما آسیب می رساند.

بیماری های متاثر از استرس

دیابت

ریزش مو

بیماری قلبی

 پرکاری تیروئید

چاقی

اختلال عملکرد جنسی

بیماری دندان و لثه

زخم

درمان استرس

استرس یک تشخیص پزشکی متمایز نیست و درمان ویژه ای برای آن وجود ندارد. درمان استرس بر تغییر وضعیت، توسعه مهارت های مقابله با استرس، اجرای تکنیک های آرام سازی و درمان علائم یا شرایطی متمرکز است  که می تواند ناشی از استرس مزمن باشد. برخی از مداخلاتی که می تواند مفید باشد شامل روان درمانی ، دارو ، طب مکمل و جایگزین  است.

روان درمانی

برخی از اشکال درمانی که ممکن است به ویژه در رفع علائم استرس  مفید باشد  شامل موارد زیر می گردد:

  درمان شناختی رفتاری (CBT) :CBT بر کمک به افراد در شناسایی و تغییر الگوهای تفکر منفی متمرکز است.

کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) :  MBSR از مراقبه و ذهن آگاهی برای کاهش استرس استفاده می کند.

دارو

گاهی اوقات ممکن است برای رفع برخی علائم خاص که به استرس مربوط می شوند، دارو تجویز شود. چنین داروهایی ممکن است شامل داروهای خواب آور، داروهای ضد اسید ، ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب باشد.

طب مکمل و جایگزین

برخی از روشهای مکمل که ممکن است برای کاهش استرس مفید باشد شامل طب سوزنی ، رایحه درمانی ، ماساژ ، یوگا و مراقبه است .

کنار آمدن

گرچه استرس اجتناب ناپذیر است، اما می تواند قابل کنترل باشد. هنگامی که متوجه صدمات وارده بر شما و اقدامات مقابله با استرس می شوید، می توانید مسئولیت سلامتی خود را به عهده بگیرید و تأثیر استرس را بر زندگی خود کاهش دهید.

یاد بگیرید علائم فرسودگی شغلی را تشخیص دهید. سطح بالای استرس ممکن است شما را در معرض خطر فرسودگی شغلی قرار دهد. فرسودگی شغلی می تواند شما را نسبت به شغل خود خسته و بی تفاوت کند. هنگامی که شما نشانه های خستگی عاطفی را احساس می کنید نشانه آن است که باید راهی برای کنترل استرس خود پیدا کنید.

سعی کنید ورزش منظم داشته باشید. فعالیت بدنی تأثیر زیادی بر روی مغز و بدن شما دارد . ورزش استرس را کاهش می دهد و بسیاری از علائم مرتبط با بیماری روانی را بهبود می بخشد .

مراقب خودت باش. گنجاندن فعالیت های منظم مراقبت از خود در زندگی روزمره برای مدیریت استرس ضروری است. بیاموزید که چگونه از ذهن، جسم و روح خود مراقبت کنید و کشف کنید که چگونه خود را برای داشتن بهترین زندگی خود مجهز کنید. 

ذهن آگاهی را در زندگی خود تمرین کنید. ذهن آگاهی را هر روز 10 دقیقه تمرین کنید چرا که می تواند راهی برای زندگی باشد. کشف کنید که چگونه باید در طول روز، ذهنیت بیشتری داشته باشید تا در طول زندگی بیدار و هوشیارتر شوید. 

بیشتر بخوانید

پیشنهاد می گردد مقاله تحت عنوان «استرس و راهکار های برخورد صحیح با آن» را حتما مطالعه نمایید

جمع بندی

در این مقاله سعی کردیم مفهوم استرس را از جنبه های مختلف (تعریف استرس، علائم استرس، انواع استرس، درمان استرس و ... ) بررسی کنیم. چرا که بر این باور هستیم که با شناخت علمی استرس بهتر می توانیم برای کاهش آن اقدامات و درمان لازم را انجام دهیم. از آنجایی که سبک زندگی به سمتی سوق پیدا کرده که زندگی سرشار از استرس شده است بنابراین خواندن این مقاله از ضرورت بالایی برخوردار می باشد.
آیا شما هم در زندگی استرس را تجربه کرده اید؟ برای کاهش آن از چه راهکارهایی استفاده می کنید؟