استرس و راهکار های برخورد صحیح با آن

همانطور که قبلا هم اشاره کرده ایم، بین مغز و ذهن ما تفاوت هایی وجود دارد. مغز مانند بقیه ارگان های بدن جزیی از جسم ما محسوب می شود و در مقابل، ذهن همان هویت و افکار درونی ما است. این دو در کنار هم برای بقای ما تلاش می کنند؛ پس بهتر است برای دستیابی به عملکردی بهتر نکاتی را درباره ی چگونگی تعامل این دو با یکدیگر مرور کنیم.

نگاهی عمیق و علمی تر به استرس

مغز ما به قسمت های مجزایی که مسئول انجام اعمال متفاوتی هستند تقسیم شده است. به صورت کلی به هرکدام از این بخش ها یک لوب مغزی گفته می شود؛ که معمولا بر اساس موقعیتشان روی مغز نام گذاری شده اند. یکی از اصلی ترین لوب های مغز، لوب پیش پیشانی، واقع در بخش پیشانی ما می باشد. وظیفه اصلی این لوب، تفکر فعال و منطقی است، کارکرد هایی مثل استفاده از منطق، توانایی حل مسئله، فکر کردن، حافظه و تمرکز ، از مسئولیت های این بخش می باشد.
بخش دیگری در قسمت هسته ای مغز ما وجود دارد که بیشتر مسئول بقای ما می باشد. این قسمت که برای زنده نگه داشتن ما تلاش می کند، مدام به دنبال کشف عواملی است که به هر طریقی سلامت ما را تهدید می کند و در پاسخ به آن ها با هشدار به بخش های دیگر و راه اندازی فعالیت در آن ها، عملیات “جنگ و گریز” را شروع می کند. نکته ای که در مورد دستگاه لیمبیک صادق است این است که تفاوت بین خطر های واقعی و ذهنی را تشخیص نمی دهد؛ به همین خاطر تماشای فیلم های اکشن یا ترسناک برای ما هیجان زیادی را به همراه دارد. تحقیقات متنوع روی مغز ثابت کرده اند که در صورت افزایش عملکرد سیستم لیمبیک، گردش خون در لوب پیش پیشانی کاهش یافته و به دنبال آن عملکرد هایی مانند تفکر و حل مسئله تقریبا از کار می افتند.

ذهن واقعیت را از انتزاع تشخیص می دهد

در سینما، هنگامی که فیلم ترسناکی را تماشا می کنید، چه چیز جلوی فرار شما از دست موجودات داخل فیلم را می گیرد؟ این ذهن شماست که به شما یادآوری می کند کجا هستید و چه می کنید. اگر ذهنتان آموزش مناسب نبیند که در موقعیت های استرس زا به کمک سیستم لیمبیک بشتابد و کمی به تفکر منطقی در آن موقعیت کمک کند، این برای شما تبدیل به عادت می شود و همیشه حمله های اضطرابی عملکرد شما را مختل خواهند کرد.

چگونه سیستم لیمبیک و ذهنمان را به همکاری واداریم؟

برای آنکه بتوانید ذهن و مغزتان را به یک همکاری دوستانه دعوت کنید راهکار هایی را در ادامه پیشنهاد می کنیم: از جسمتان، بخصوص مغز، خوب نگهداری نمایید. موارد زیر از دکتر اِد هالوول از دانشگاه هاروارد برای همین منظور پیشنهاد شده اند:
⦁ به مقدار کافی بخوابید.
⦁ برنامه غذایی مناسبی را دنبال کنید.
⦁ فعالیت بدنی منظم داشته باشید.
⦁ تنفس صحیح را تمرین کنید! برخی این کار را بی فایده می دانند چون فکر می کنند که روزانه دائماً در حال نفس کشیدن هستند. اما تمرکز خاص بر روی دم و بازدم، گردش خون در مغز را تسهیل کرده و سیستم تفکر را به قوای قبل نزدیک می کند.

مقابله استرس

برای این کار پیشنهاد می کنیم که دم را از بینی انجام داده و آن را برای چند ثانیه نگه دارید، و سپس از دهان بازدم کنید. چند بار در روز حدود دو الی سه بار این تمرین را تکرار کنید و احساس متفاوتی را تجربه کنید.
⦁ در مواقعی که ترس و اضطراب به سراغ شما می آیند، عبارت هایی مملو از “اگر” در ذهن شما شکل می گیرد. بخش ناهشیار ذهن، شروع به طراحی پاسخ های متنوع برای این عبارات می کند و در آخر نیز به شما القا می شد که پس نمی توانید از پس آن بر بیایید. این پاسخ میزان استرس شما را به مراتب بالا می برد. برای شکستن این چرخه عبارات “اگر” را خودتان قبل از ناهشیارتان پاسخ دهید. به طور منطقی و با تمرکز به سراغ شرایط رفته و آن ها را بررسی کنید. در این صورت قادر خواهید بود تا خود را از باتلاق نتوانستن برهانید.

کلام آخر

به یاد داشته باشید که هیچ چیز در این جهان خارج از توانایی های شما وجود ندارد. ممکن است برخی تجارب سخت و حتی دردناک باشند اما شما قدرت مقابله با آن ها را در خود دارید. فقط باید آن را جست و جو کنید.