چگونه والد بهتری باشم؟
احتمالا سوار هواپیما شدن را تجربه کرده اید. قبل از بلند شدن از زمین مهماندار ها نحوه صحیح مواجهه با شرایط اضطراری را برای شما شرح می دهند و از مهم ترین مواردی که بر آن تاکید می شود شرایط ویژه ی زدن ماسک اکسیژن در هنگامی است که کودک، یا فردی سالخورده شما را همراهی می کند؛ اگر بیاد آورید همواره گفته می شود که قبل از رسیدگی به آن ها ابتدا ماسک خود را بزنید.
اولین باری که با این مطلب مواجه شدم فکر کردم که چرا در هواپیما عملی خودخواهانه و خلاف انسان دوستی ترویج می شود. اما بعد متوجه شدم که این بهترین و منطقی ترین کار ممکن است. چرا که در شرایط اضطراری بحران اگر به هر دلیلی خود شما دچار مشکل شوید دیگر توان کمک کردن به همراهتان را نیز نخواهید داشت.
در فرزندپروری نیز باید همین رویکرد را در خود پرورش دهید. چون نه تنها کار خودخواهانه ای نمی کنید و از فداکاری دور نشده اید بلکه این بدان معنا است که شما خواهان بهبود کیفیت والد بودن خود هستید. آرامش شما، آرامش فرزندتان است.
گاهی زمان هایی را برای رسیدگی به خودتان در نظر بگیرید؛ به یاد داشته باشید، اگر خودتان این کار را برای خود نکنید کسی هم آن را برای شما انجام نحواهد داد.
به کدام جنبه تربیتی فرزندم باید توجه بیشتری کنم؟
گاهاً به هم ریختگی هایی که کودکان علت آن هستند برای ما تبدیل به مشاغلی تمام وقت و کمر شکن می شوند. حتی بعضی وقت ها آنقدر غیر قابل تحمل می شود که دیگر همه ی اعضای خانواده باید دست به سینه زندگی کنند. در این شرایط لازم است تا مطلبی را به خود یادآوری کنید.
مسئولیت من برای وارد شدن به اتاق کودکم چیست؟ آیا من وظیفه دارم تا ثانیه به ثانیه از بابت تمیز بودن آن اطمینان خاطر دهم؟ یا آیا من اینجا هستم تا برای فرزندم مادری یا پدری کنم؟
اگر بتوانم فضا را تمیز و مرتب نگه داری کنم عالی است اما فراموش نکنم که من اینجا هستم تا با فرزندم بازی کنم یا او را پرورش دهم و تربیت کنم.
نکته ی دیگری که میخواهم به آن اشاره کنم “خوش بودن” است. تا به حال به لذت ها و شرایط و موقعیت های بامزه و خنده دارتان در زندگی توجه کرده اید؟ اگر پاسخ شما “نه” یا “کمی” یا امثال این هاست شاید وقت آن رسیده تا نقطه تمرکز خود را در زندگیتان تغییر دهید.
اگر موارد خنده دار یا بامزه در زندگی خود، بخصوص در پرورش فرزندانتان نمی بینید، بی شک هنوز آن ها را پیدا نکرده اید!
موقعیت هایی که آن ها را برای دوستان و آشنایانتان تعریف کنید و تا سال ها در خاطرتان بماند و از یادآوریشان ناخودآگاه لبخند بر لبانتان بنشیند، موقعیت هایی هستند که شاید هم اکنون بی تفاوت از کنار آن ها می گذرید یا به نحوی دیگر آن ها را در ذهنتان دسته بندی می کنید. مانند کودکی که خود را در گل غرق کرده یا نوجوانی که از شدت تمرکز بر گوشی موبایل خود به دیوار برخورد می کند! خوش باشید و دیدگاهتان را برای جست و جو ی این موقعیت ها پرورش دهید.
کودکان
نکته بعدی خاطره سازی است. از موقعیت های کودکانتان خاطره بسازید و آن ها را با دوستان و فامیل به اشتراک بگذارید تا در مواقعی که صبور بودن کمی سخت می شود با مرورشان قدرت از دست رفته تان را باز یابید.
گاهی از جایگاه معلم بودن کناره بگیرید و تجربه ی نشستن بر نیمکت دانش آموزی را بپذیرید! خیلی وقت ها ما باید دست از یاد دادن به کودکانمان بکشیم و توجهمان را صرف آموزه هایی کنیم که آن ها به ما می دهند! تا به حال فکر کرده اید که شاید این موجودات دوست داشتنی برای یاد دادن به ما آمده اند؟
تکلیف برای نوجوانان چیست؟
در رابطه با نوجوانان و جوانان لازم است تا چند موضوع را به طور خاص بررسی کنیم و علت آن هم حساسیت بالای فرزندان و والدین در این دوران است.
در موضوعات گذشته با عنوان:” چگونه به عنوان یک جوان با والدین خود تعامل کنیم؟” در رابطه با رشد یا بلوغ اخلاقی و سه مرحله ی آن صحبت کردیم. در ارتباط با جوانان خود به مرحله ای از بلوغ اخلاقی شان توجه کنید. اگر فرزندتان در مرحله ی اول است بیشتر خواهان بحث و مجادله می باشد.
در این مراحل سعی کنید کنترل بیشتری بر آن ها داشته باشید، اما آن را خیلی مستقیم و خشک اعمال نکنید. در این مرحله هنوز فرزندتان به جایگاهی نرسیده است تا بتواند خود به تنهایی برای زندگی اش تصمیم گیری کند و برخلاف تصورش نیازمند کمک شما است.
نوجوانان
در مرحله ی دوم بلوغ اخلاقی، فرزندتان از جدل دوری می کند و در جست و جوی صلح است؛ پس می توانیم کمی عقب نشینی کنیم و تا حدودی کنترل را به دست خودش بسپاریم. در این مرحله جوانان کمی بالغ تر شده اند و همدلی بیشتری را با خانواده و اطرافیان نشان می دهند. جوان هایی که در مرحله ی سوم قرار دارند، جوانانی خودکار و قابل اتکا هستند، پس از دور مراقبت کردن از آن ها کافی است.
نسبت به تشخیص نوع مرحله ی رشد اخلاقی فرزندانتان حساس باشید. در رابطه با کودکان، مرحله رشد اخلاقی پایدارتر است اما این در نوجوانی تغییر میکند و حتی معمولا به مرحله های اولیه برمی گردد. گاهی والدین در مواجهه با فعالیت ها و رفتار های نوجوانان یا جوانان خود با خود فکر می کنند که آیا این بچه من است؟ بله کودک شما بزرگ می شود و هم اکنون وارد مرحله ای دیگر از رشد خود شده است.
حتی گاهی نوجوانان و جوانان در یک بحث واحد چندین بار مرحله ی رشد اخلاقی خود را تغییر می دهند.
با توجه به حساسیت های نوجوانان که از مهم ترین آن ها پذیرفته شدن و دوست داشته شدن توسط دیگران است، سعی کنید به آن ها نشان دهید که چقدر برای شما جذاب هستند. مطمئن شوید تا این حس را از شما بگیرند حتی شاید واکنشی که به شما نشان دهند برعکس چیزی باشد که انتظار آن را دارید ولی مطمئن باشید که در قلبشان لایق جایگاه ویژه ای می شوید.
به نوجوانان تان نشان دهید که اشتباه می کنید! این از اصول زندگی بزرگسالان است پس فرزندانتان را برای آن آماده کنید. برای اشتباهاتتان از آن ها عذر بخواهید حتی اگر جوابی شیرین در انتظارتان نباشد.
و در آخر بپذیرید، ممکن است احساساتی را که نوجوانان تان تجربه می کنند برای شما ساده بنظر برسد اما برای آن ها در جدی ترین حالت ممکن تجربه می شود؛ پس به تجربیاتشان احترام بگذارید و نشان دهید که آن تجربه ها و قابلیت ها و موفقیت هایشان برای شما هم همان قدر مهم هستند و شما به آن ها افتخار می کنید.
اصلی ترین وظیفه
به یاد داشته باشید که اصلی ترین وظیفه شما در برابر فرزندانتان این است که با همه ی وجود عاشقشان باشید.