مدت مطالعه: 4 دقیقه 
ای سنج
05 آذر 1401
مدت مطالعه: 4 دقیقه حملات پنیک در کودکان و 10 راهکار برای عبور از آن
آیا تاکنون چیزی از حملات پنیک یا وحشت شنیده‌اید؟ آیا می‌دانید کدام گروه از افراد بیشتر در معرض ابتلا به این حمله‌ها هستند؟ به نظر شما این عارضه تنها مختص افرادی که در تنش و اضطراب دائمی هستند یا بزرگسالان است؟ اگر این‌طور فکر می‌کنید و نمی‌دانید در صورت بروز حملات پنیک باید چگونه رفتار کنید، تا انتها با این مطلب همراه باشید. زیرا پنیک سن و سال نمی‌شناسد و ممکن است هر کسی یک بار در زندگی‌اش این حملات را تجربه کند.
سلب مسئولیت: تحریریه‌ی ای سنج در تهیه این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد.
در ادامه این مطلب حملات پنیک را در کودکان بررسی و راهکارهای درمان و پیش‌گیری از آن را نیز بیان می‌کنیم. در انتها هم شما با آسان‌ترین راه ارتباط با پزشک و مشاور آشنا می‌شوید. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم این راهنمای پزشکی را از دست ندهید.
حمله پنیک چیست و چرا بروز پیدا می‌کند؟
حملات پنیک (Panic attack) شامل دوره‌هایی از ترس و اضطراب شدید هستند که در بازه‌های زمانی بسیار کوتاه بروز پیدا می‌کنند. ویژگی اصلی این اختلال تجربه ترس یا ناراحتی بسیار شدید است که به ناگاه شروع می‌شود، خیلی سریع به اوج می‌رسد و در کم‌تر از 10 دقیقه فروکش می‌کند. متاسفانه اختلال هراس، سن و سال خاصی ندارد و ممکن است در هر بازه سنی رخ دهد.
از طرف دیگر دلایل خاص و منطقی پشت این عارضه وجود ندارد اما برخی پزشکان معتقدند که عواملی مانند ژنتیک و سابقه خانوادگی، از دست دادن عزیزان، جدایی، وجود بیماری‌های روانی در کودک می‌توانند از عمده دلایل بروز حملات پنیک در کودکان باشند. به همین علت معمولا دکتر فوق تخصص کودکان در مواجه با چنین شرایطی، پس از انجام بررسی‌های اولیه، از کودک نوار مغز می‌گیرد.
اختلال پنیک در کودکان چه ویژگی‌هایی دارد؟
اختلال هراس در کودکان نیز تقریبا مشابه بزرگسالان ظاهر می‌شود و فقط در شیوه رفتار و نشانه‌های ظاهری کمی متفاوت است. کودکان هم مانند بزرگسالان متوجه غیر منطقی و شدید بودن این حملات هستند و به همین علت معمولا ترس بیش‌تری را تجربه می‌کنند.
در پی چنین تجربه‌ای، کودک مدام نگران تکرار حمله است و همین موضوع باعث می‌شود او گوشه‌گیر و بهانه‌جو شود. ترس و اضطراب دائمی کودک را غرق در تنهایی می‌کند و فرد از حضور در اجتماعات و فعالیت در امور جمعی خودداری می‌نماید؛ زیرا دائم نگران بروز حمله است. بنابراین می‌توان گفت موارد زیر می‌توانند از ویژگی‌های اختلال پنیک در کودکان باشند:
-
داشتن عزت نفس پایین
-
گریه و بهانه‌گیری مداوم
-
حساس به شنیدن هرگونه انتقاد
-
نداشتن پیشرفت در تحصیل و امور مدرسه
-
احساس حقارت و داشتن مشکل در ابراز خود
-
اجتناب از حضور در موقعیت‌های اجتماعی مختلف
-
پناه گرفتن در کنار شخصی آشنا و محدود کردن روابط
-
داشتن احساس شرمندگی، ترس، آزردگی و نگرانی دائمی
علائم و نشانه‌های پنیک
تا این‌جا با ماهیت حملات پنیک در کودکان و ویژگی‌های اصلی آن آشنا شدید؛ اکنون لازم است علائم و نشانه‌های اصلی این عارضه را بدانید تا در صورت نیاز و قرار گرفتن در شرایط بحرانی بتوانید خیلی سریع به متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید. به طبع، شمایی که با فرد مبتلا مواجه هستید باید دائم هوشیار باشید و از کوچک‌ترین نشانه‌ای غافل نشوید. این علائم عبارتند از:
-
سرگیجه
-
توهم زدن
-
احساس فرار
-
ترس از مرگ
-
افزایش ضربان قلب
-
احساس دیوانه شدن
-
اعتماد به نفس پایین
-
عدم کنترل احساسات
-
لرزیدن و عرق کردن بدن
-
احساس درد در قفسه سینه
-
احساس وجود تهدید یا خطر
-
سرد و گرم شدن ناگهانی بدن
-
بروز دل پیچه و احساس ناراحتی در شکم
-
ترس از مکان‌هایی که فرد در آن‌ها تجربه حمله دارد
تشخیص حملات پنیک در کودکان
تجربه دو حمله شدید ناگهانی مهم‌ترین موضوع برای تشخیص اختلال پنیک در کودکان است. در پی این امر کودک حدود یک ماه و گاهی بیشتر نگران است و می‌ترسد که حمله مجدد تکرار شود. پزشک برای تشخیص دقیق نوع بیماری و نوع حمله پنیک سوالاتی از والدین و کودک می‌‌پرسد و متناسب با شرایط کودک ممکن است آزمایش‌هایی را نیز تجویز کند.
وجود مواردی مانند اختلال وسواس فکری، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال سلامت روان می‌توانند کمک کنند که فرآیند تشخیص راحت‌تر صورت بگیرد. در نهایت ممکن است پزشک بیمار را به روانشناس یا روانپزشک ارجاع دهد و برای تشخیص نوع حمله پنیک از فرد دیگری کمک بگیرد. در ادامه این انواع را معرفی می‌کنیم.
انواع حملات پنیک در کودکان
حملات پنیک از فردی به فرد دیگر و از جایی به جای دیگر متفاوت هستند و می‌توانند در شکل و شمایل‌های متفاوتی ظاهر شوند. به‌عنوان مثال گاهی فرد در منزل شخصی خود دچار حمله می‌شود و گاهی در مکان‌های شلوغ. برخی از تاریکی می‌هراسند و برخی دیگر از آب. در ادامه تعدادی از انواع حملات پنیک رایج را معرفی می‌کنیم.
-
حمله ناگهانی و بدون احتمال: به‌صورت ناگهانی با کم‌ترین علائم ظاهر می‌شود.
-
حمله موقعیت: قرار گرفتن در شرایط و موقعیت‌های خاص باعث بروز این نوع می‌شود.
-
حمله در اثر جدایی: اضطراب جدایی، ترس جدا شدن از والدین، دوستان و... می‌تواند باعث بروز حمله شود.
-
حمله در شرایط استرس‌زا: برخی موقعیت‌ها مانند پیش از امتحان، مسابقات و... عامل بروز این حمله هستند.
از دیگر انواع حملات پنیک در کودکان باید به مواردی چون اضطراب اجتماعی، اختلال هراس، اختلال انتخابی (سکوت مفرط) و انواع فوبیا و... اشاره کنیم.
راهکارهای پیش‌گیری از بروز حملات پنیک
بعد از دانستن تمام موارد فوق و آشنا شدن با جوانب مختلف حملات پنیک اکنون لازم است با راهکارهای عبور از آن نیز آشنا شوید. با انجام مواردی که در ادامه بیان می‌شوند می‌توانید تا حد زیادی شرایط بحران را پشت سر بگذارید و آرامش را به کودک بازگردانید. برخی از این موارد عبارتند از:
-
نفس عمیق بکشید
-
به خودتان بگویید این یک حمله ساده است و به زودی تمام می‌شود (تلقین)
-
محرکات بصری را کاهش دهید و چشمان خود را ببندید
-
تمرینات ذهن آگاهی را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
-
در صورت بروز حمله بر آن تمرکز نکنید و حواستان را پرت کنید. (جدول حل کنید، با رنگ‌ها و اشیا بازی کنید)
-
مدیتیشن کنید و بدن را ریلکس نمایید.
-
در مکانی آرام‌بخش و امن قرار بگیرید. (مانند اتاق خواب یا هر جایی که به آن تعلق خاطر دارید)
-
از رایحه‌ها غافل نشوید. بوی اسطوخودوس تاثیر زیادی بر محرک‌های عصبی دارد.
-
جمله‌ای تسکین دهنده داشته باشید تا ذهنتان را با آن مشغول کنید.
-
از پزشک و روان‌درمانگر کمک بگیرید.
درمان حمله پنیک در کودکان
برای درمان حملات پنیک در کودکان متناسب با نوع حمله، سن و شرایط بیمار پزشک سعی می‌کند مناسب‌ترین روش را انتخاب کند. به‌طور کلی برای درمان این عارضه از روش‌هایی چون رفتار درمانی و شناساندن افکار واقعی و غیر واقعی، گفتار درمانی، بازی درمانی، استفاده از دارو (در شرایط حاد) و... استفاده می‌کنند. از آن‌جایی که داروهای مربوط به این بیماری مشابه داروهای ضد افسردگی هستند و عوارض جانبی زیادی مانند خواب آلودگی و... دارند، خیلی برای کودکان استفاده نمی‌شوند.
شما نیز می‌توانید شرایطی را برای کودک مهیا کنید که کم‌تر دچار حمله و آسیب شود. به‌عنوان مثال داشتن خواب کافی و فعالیت بدنی منظم می‌تواند در روند درمان موثر باشد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه حتما با کارشناسان درمانکده در ارتباط باشید زیرا بهترین زمان درمان همین امروز است پس تعلل نکنید همین الان از بهترین پزشک و متخصص نوبت و مشاوره بگیرید.
