تاثیر انگیزش تحصیلی بر موفقیت فردی
در این مقاله می خواهیم در مورد تاثیر انگیزش تحصیلی بر موفقیت فردی صحبت کنیم. همچنان که می دانیم در دنياي امروز مهم ترين دغدغه هاي نظام هاي آموزشي موفقیت تحصیلی دانش آموزان است. اگرچه خیلی ها تاکید بر بهبود عادت های مطالعه ، هوش و استعداد را از عوامل افزايش عملكرد تحصيلي است اما عوامل ديگري نيز در اين پيشرفت تحصيلي دخالت دارند.
انگيزش هم یکی از دلایل مهم در پيشرفت تحصيلي است. در اين مقاله سعي شده تا به تعريف انگيزش تحصيلي و تاثيرات انگيزش تحصيلي و... بپردازيم. در ادامه نگاهی اجمالی به اهم مطالب ارائه شده در این حوزه خواهیم پرداخت:
گذری بر فقدان انگیزش در زندگی روزمره
: ميشه اين دفعه فقط كارامو انجام بدي؟ حوصله ندارم آخه
: ولش كن اصلا حوصله ندارم برم دانشگاه
: همين يه روزو نرم مدرسه چي ميشه مگه
: نه من نمي تونم درسو ارائه بدم... مريضم نمي تونم
تا به حال اين جملات را به كار برده ايد؟ يا از كسي شنيده ايد؟
فكر مي كنيد چرا يك فرد چنين جملاتي را به كار مي برد؟
جملاتی که در بالا به آن ها اشاره شد می تواند مربوط به افرادی باشد که انگیزه ایی به ادامه مسیر تحصیلی یا شغلی خود ندارند
آيا شما باانگيزه هستید؟
بنظر شما چگونه می توانیم فردي باانگيزه باشيم؟
داشتن انگيزه چه كمكي به ما مي كند؟
انگيزه اساسا تحرك لازم را براي رسيدن به موفقيت آماده مي كند. این انگیزه می تواند تحت تاثیر جملات انگیزشی باشد که به ان می اندیشیم. فكر مي كنيد چرا يك فرد يك عمل خاصي را انتخاب مي كند و آن را پيش مي گيرد؟ احتمالا براي اينكه بتوانيم به اين سوال پاسخ دهيم بايستي ببينيم كه انگيزه ي فرد چقدر است. به اين علت كه انگيزه دلايل رفتار آدم را مشخص مي كند. اينكه چرا يك فرد به طور خاصي عمل مي كند به انگيزه ي او در انجام آن عمل برمي گردد.
آلبرت انیشتین
اگر می خواهید یک زندگی شاد و باانگیزه داشته باشید، آن را به یک هدف گره بزنید، نه به افراد یا اشیا.
انگيزش به چه معناست؟
انسان از بدو تولد با انگيزه براي يادگيري متولد مي شود. كودكي را در نظر بگيريد، خود را هرگونه كه شده به اسباب بازي مورد علاقه اش مي رساند و ياد مي گيرد چگونه به تنهايي راه برود يا چهار دست و پا حركت كند. بعد ها انگيزه پيدا مي كند كه چطور بدون كمك كسي غذا بخورد و به همين شكل كودك با انگيزه ي يادگيري موضوعات جديد وارد مدرسه مي شود و سعي در خواندن و نوشتن مي كند. به طور كل انگيزش يك مفهومي است كه بيان مي كند چرا مردم رفتار خاصي را انجام مي دهند و به معناي جنبش و حركت است.
انواع انگیزش
به لحاظ بار معنایی دو نوع انگیزش وجود دارد ولی ما در این جا "فقدان انگیزش" را هم به عنوان نوع سوم انگیزش معرفی کرده ایم که در ادامه هر سه نوع توضیح داده می شوند:
انگيزش بيروني
انگيزش بيروني، نوعي از انگيزش است كه به دليل عامل بيروني به وجود مي آيد. براي مثال اگر از كسي كه انگيزه ي بيروني دارد همان سوال قبل يعني "چرا درس مي خوني؟ " را بپرسيد احتمالا از اين دست پاسخ را دريافت مي كنيد: "چون مي خوام مادرم خوشحال شه".
انگيزش دروني
انگيزش دروني، انگيزشي است كه عامل بيروني ندارد و با هدف دريافت پاداش از بیرون نيست. براي مثال از فردي كه انگيزش دروني دارد زماني كه بپرسيد" چرا درس مي خوني؟" احتمالا پاسخ اين خواهد بود كه "چون مي خوام نمره ي خوبي بگيرم" و از اين دست پاسخ ها كه به دليل يك نيروي دروني است.
فقدان انگیزش
البته يك حالت ديگر هم وجود دارد به نام بي انگيزگي يا فقدان انگيزش كه حالتي را بيان مي كند كه هيچ قصد و نيتي در انجام عمل وجود ندارد. براي مثال همان سوال بالا را يعني " چرا درس مي خوني؟" را بپرسيد احتمالا جوابی كه دريافت مي شود چنین است: "نمي دونم" !
چطور باید بفهميم که انگيزه داريم یا خیر؟
برای اینکه بدانیم که آیا در کاری انگیزه لازم را داریم یا خیر، یک سری علائم ها و نشانه ها وجود دارد که در ادامه تیتروار هر کدام از آن ها آورده می شود:
ناتمام گذاشتن کارها
خودداری از انجام تکالیف
عدم تلاش برای حل مشکل خود
مشکل در تصمیم گیری
انتظار کمک از دیگران
بی توجهی و بی دقتی
آوردن بهانه های متعدد برای انجام ندادن کارها
عاجز بودن در تنظیم فعالیت حال و آینده
میل دائمی به قرار داشتن در حالت استراحت
به سر بردن دائمی در رویا
قدرت تمرکز فکری پایین
تنبلی نمودن و از زیر بار مسئولیت، شانه خالی کردن
رابطه بین انگيزش تحصيلي و کیفیت تحصيلی
اکثر محققان و پژوهشگران انگيزش تحصيلي را عامل مهمي در بهبود روند تحصيلي مي دانند. به طور كل انگيزش تحصيلي به طور مستقيم باعث بهبود عملكرد تحصيلي افراد مي شود. درواقع فردي كه انگيزش بالايي دارد، رفتاري با انرژي و جهت دار دارد كه اين اصل درمورد انگيزش تحصيلي هم صادق است. همچنين طبق پژوهش هاي انجام شده افرادي كه از انگيزش تحصيلي بالایی برخوردار هستند، از روش هاي خلاقانه تر و بهتري براي يادگيري مطالب استفاده مي كردند.
انگيزش تحصيلي اعمالي مثل برنامه ريزي، حل مساله، تصميم گيري و ارزيابي را هدايت مي كند. همچنين همانطور كه قبلا گفتيم، انگيزش تحصيلي تاثير بسياري بر عملكردمان در تحصيل مي گذارد و آن را بهبود مي بخشد. و در آخر باید اشاره شود كه عملكرد تحصيلي تاثير بسياري خوبی بر سلامت روان افراد دارد.
چگونه باید انگيزش تحصيلي بالایی داشته باشيم؟
تعيين هدف
براي خود هدف تعيين كنيد. اهدافي كه معقول باشد را در نظر بگيريد و سعي كنيد براي رسيدن به آن اهداف تلاش كنيد. اين اولين قدم براي ايجاد انگيزه است. اما حواستان باشد اهدافتان معقول باشد.
برنامه ريزي كنيد
نه تنها برنامه ريزي براي تحصيل مهم است بلكه براي تمام ابعاد زندگي اهميت ويژه ايي دارد. برنامه ريزي كمك بسيار زيادي مي كند تا به اهدافتان برسيد.
خواب كافي
نداشتن خواب كافي تمركز شما را مختل مي كند. در نتيجه سعي كنيد كه در ساعت مشخصي بخوابيد و بيدار شويد و همچنين مدت زمان خوابتان 7 الي 8 ساعت باشد.
براي بالا بردن انگيزش اطرافيانمان چكار كنيم؟
نقش والدين، مربيان و در مجموع اطرافيان در بالا بردن انگيزش فرد غير قابل انكار است. در اينجا روش هايي را براي بالا بردن انگيزش اطرافيان مثل: دوست، شاگرد، فرزند و... ارائه مي دهيم.
ايجاد يك تعادل بين اهداف و وظايف با توانايي هاي فرد
طبيعتاً اگر توانايي فرد از وظايف و اهدافي كه دارد كمتر باشد، فرد توانايي رسيدن به آنها را ندارد و در نتيجه انگيزه ي خود را از دست مي دهد. در نتيجه پيشنهاد مي كنيم وظايف و اهدافي كه به فرد داده مي شود متناسب با توانایی هاي فرد باشد.
توجه به حاصل فرایند کار و تلاش فرد
اگر فرزند يا شاگرتان و... نتيجه ي خوبي دريافت كرده است به او توجه كنيد و او را تشويق كنيد و سعي كنيد به طور واقع بينانه به توانايي هاي فرد نگاه كنيد. همچنين پيشنهاد مي كنيم كه تشویق های کلامی به شکل توصیفی را براي فرد در نظر بگيريد
یکی از تست هایی که از طریق آن می توانید انگیزش تحصیلی خودتان را ارزیابی کنید تست انگیزش تحصیلی هارتر (HEMS) است که در سایت ای سنج موجود می باشد:
جمع بندي ای سنج
در آخر لازم است بگوييم بسياري از جوامع براي بقاي خود محصلان و كودكان را در كانون توجه قرار مي دهد. در حقيقت جوامعي كه اين توجه را ندارند روندي رو به نزول در پيش مي گيرند و هر جامعه ايي كه به بقاي خود مي انديشد سعي در حفاظت و رشد استعداد هايش دارد. از آنجايي كه قسمت اعظمي از زندگي محصلان و به ويژه استعداد هاي درخشان در تحصيل مي گذرد، مسئولان آموزش و پرورش در سراسر جهان، توجه بسياري را به افراد در حال تحصيل مي كنند. يكي از قسمت هايي كه در تحصيل افراد در نظر گرفته مي شود انگيزش آنان است كه همانطور كه گفتيم سومين عامل مهم در پيشرفت و عملكرد تحصيلي افراد است.
در آخر شما هم می توانید با گذاشتن کامنت و ثبت نظر، تجربیاتتان را در مورد "میزان انگیزش و موفقیت تحصیلی تان" در مجله ای سنج با ما به اشتراک بگذارید.
نویسنده در مقاله ای با عنوان "چگونه انگيزه ها مي توانند عادت هاي خوب ايجاد كنند؟" به معرفی چهار روش انگیزشی برای ایجاد عادت های خوب می پردازد.