اختلالی که می تواند برای همیشه، شما را به انزوا بکشاند.

« سلام عجقم، حالت چطوله ؟.... دلم بلات خیلی تنگ جده... ای کاج زودتل ببینمت...! »

احتمالا با خواندن این متن، حالت چهره تان تغییر کرده و با خود فکر کرده اید که این جمله ی مسخره و چندش آور را احتمالا یک دختر یا پسر لوس، به عشقش گفته است...! تفکرتان 50 درصد درست است و 50 درصد غلط...!

در این خصوص که این جملات را دختر یا پسری به عشقش گفته است، کاملا درست فکر می کنید؛ اما در خصوص اینکه مسخره و لوس هستند، خیر ! می دانیم که احتمالا از چیزی که گفتیم، تعجب کرده اید و متقاعد نشده اید؛ به همین دلیل به شما پیشنهاد می کنیم که تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا متوجه شوید که چرا زود قضاوت کرده اید !

صحبت کردن و توانایی برقراری ارتباط، یکی از مهمترین ویژگی های انسان هاست و اهمییتش در زندگی روزمره ما، قابل انکار نیست.

از آنجایی که انسان ها ذاتا موجوداتی اجتماعی هستند، نیاز دارند تا با سایرین، به طور مداوم، در ارتباط باشند و مهمترین وسیله برای محقق شدن این هدف، استفاده از زبان و  قدرت تکلم است.

ما این مهارت را هر روز استفاده میکنیم و موقعیتی وجود ندارد که زبان در آن کاربرد نداشته باشد. استفاده از این نعمت، به حدی برای ما بدیهی است که متوجه قدرت شگفت انگیزی که درونش نهفته است نمی شویم؛ اما متاسفانه، باید گفت افراد بسیاری وجود دارند که از این نعمت، کاملا یا تا حدی، بی بهره اند. اتفاقات زیادی می توانند این قدرت ذاتی را تحت تاثیر قرار دهند که یک دسته از آن ها، اختلالات زبانی هستند.

این اختلالات، که کمتر مورد توجه قرار گرفته اند، می توانند تاثیرات بسیار جدی و شدیدی بر روی نحوه ی ادای اصوات و کلمات بگذارند و گفتار را با مشکل مواجه کنند. در واقع، اختلالات زبانی، انواع گوناگون دارند؛ برخی از آن ها اشکالات خفیفی در گفتار ایجاد می کنند، مانند اشتباه تلفظ کردن کلمات و صداها یا ممکن است تاثیرشان مخرب تر باشد و به طور کلی، قدرت تکلم را از افراد سلب کنند.

به طور کلی، باید بگوییم که هر اختلالی، عوارض مخصوص به خود را دارد. در این مقاله اختلالات زبانی را از جنبه های مختلف، بررسی می کنیم.

علت به وجود آمدن اختلالات زبانی 

این اختلالات، به دلایل متفاوتی ایجاد میشوند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به ژنتیک و وراثت (مثلا اگر سابقه ی این اختلالات در والدین و یا اقوام نزدیک وجود داشته باشد، احتمال اینکه فرزندان نیز دچار آن شوند، بیشتر می شود)، صدمات محیطی (تصادف، ضربه ی شدید به سر، صدمه به تارهای صوتی، استفاده از داروهای خاص و ...) و بیماری های جسمانی و روانی (عقب ماندگی ذهنی، اختلالات طیف اوتیسم، بیماری های سخت و ویروسی، شکاف لب و کام و ...) اشاره کرد. البته لازم به ذکر است که اختلالات زبانی، ممکن است بدون هیچ دلیل خاصی نیز روی دهند.

نحوه ی تشخیص اختلالات زبانی 

اگر فردی همه یا برخی از نشانه های زیر را داشته باشد، می توان این تشخیص را داد که به احتمال بسیار زیاد، مبتلا به یکی از انواع اختلالات زبانی است :

⦁ هنگامی که گفتار فرد، به طور واضحی با هم جنسان، هم سالان و افراد هم فرهنگ او، متفاوت باشد.

⦁ هنگامی که صحبت های فرد، برای غالب افراد، قابل درک نباشد.

⦁ هنگامی که خود فرد، درباره با نحوه ی گفتارش نگرانی شدید داشته باشد.

⦁ هنگامی که فرد، در اغلب موقعیت ها، از برقراری ارتباط با دیگران، به نوعی فرار کند و بسیار بی تمایل باشد.

انواع اختلالات زبانی 

1- لکنت زبان: عبارت است از قطع زنجیره گفتار در اثر مكث و همچنین گیر کردن، تكرار یا كشش صداها، هجاها، كلمات و یا عبارات.

2- اختلالات تولیدی: این افراد، در تولید صداهای گفتاری، مشکل دارند؛ مانند جانشینی صداها (مثل شیب به جای سیب) و یا خرابگویی مثل نوك زبانی صحبت كردن (نمی توانند بعضی از کلمات و صداها را از انتهای حلق بیان کنند.).

3- آفازی: این اختلال، شامل افرادی است كه در اثر ضربه و یا آسیب های مغزی، قدرت تکلمشان را از دست می دهند؛ مثلا كسانی كه دچار سكته مغزی شده اند، در این دسته قرار دارند.

4- اختلالات صوتی: زیر و بمی نامناسب ( صداهای خیلی زیر، خیلی بم، یكنواخت و یا افرادی كه دچار قطع صدا در هنگام صحبت كردن می شوند)، بلندی یا تن صدای نامناسب (صدای بسیار بلند یا بسیار آرام)، كیفیت و گرفتگی صدا، نفس آلود بودن صدا (تقریبا شبیه حالتی است که فرد در هنگام صحبت کردن، در حال نفس نفس زدن باشد) و تودماغی بودن صدا.

5- تاخیر در گفتار و صحبت کردن: این افراد، نسبت به حالت عادی، بسیار دیرتر شروع به صحبت می کنند و در یادگیری واژگان و دستور زبان ها، دچار مشکل و تاخیر هستند.

درمان اختلالات زبانی 

از آنجایی که ما برای برقراری ارتباط با سایرین به زبان نیاز داریم، نبود این نعمت و یا ایجاد شدن نقصی در آن، می تواند آسیب شدید و جبران ناپذیری بر اعتماد به نفس ما بر جای بگذارد و ما را از بخش مهمی از زندگی مان محروم کند.

افرادی که در این مهارت، دچار مشکل هستند، غالبا از برقراری ارتباط بسیار فراری هستند؛ چرا که می ترسند دیگران آن ها را مسخره کنند و خودشان نیز از این بابت دچار احساس شرم شوند.

اگر این روند ادامه پیدا کند، کم کم اعتماد به نفسشان را به طور کامل از دست داده، کوشه گیر و منزوی می شوند. پس حتما باید فرایند درمان را جدی گرفت و در سریع ترین زمان ممکن، اقدام نمود. 

تقریبا اغلب این اختلالات، اگر به موقع شناسایی شوند، می توانند تماما یا تا حد بسیار زیادی، درمان شوند. در این خصوص، حتما باید از متخصصانی همچون آسیب شناس زبان و گفتار درمانگر کمک گرفت.

این افراد، در وهله ی اول، به بیماران کمک می کنند تا نسبت به نوع و شدت اختلال شان آگاه شوند. سپس، توسط تمرین های ویژه ای، به آن ها کمک می کنند تا کلمات و اصوات را درست ادا کرده و لحن و تن صدایشان را با حالت سالم و عادی، تطبیق دهند.

در هر صورت؛ درمان اختلالات زبانی، نیازمند وقت، تلاش، تمرین و صبر بسیار است و اگر مطابق با دستورالعمل هایی که متخصصان گفته اند پیش بروید، می توانید تا حد زیادی بهبود پیدا کنید و مجددا با اعتماد به نفس بالا، در اجتماعات مختلف، حاضر شوید.

حال بیایید به جمله ای که در ابتدای این مقاله بود باز گردیم و آن را مرور کنیم. اگر تعریف اختلالات تولیدی را به یاد داشته باشید، متوجه می شوید فردی که این جمله را بیان کرده نیز از این اختلال رنج می برد؛ چرا که حرف «ش» را با «ج» و حرف «ر» را با «ل» جایگزین می کند و سبب می شود تا جمله ی او در نظر ما، لوس و چندش آور به نظر برسد و او را مسخره کنیم.

همین کار ما سبب می شود تا این افراد، رفته رفته اعتماد به نفسشان را از دست بدهند و حتی تصمیم بگیرند که برای همیشه، در انزوا بمانند. پس ما نیز باید در برخورد با این افراد، بسیار سنجیده رفتار کرده و زود قضاوت نکنیم!