ویژگی های مشترک خلق و خو کودکان

کودک شما چگونه می تواند در برابر مسائل واکنش نشان دهد یا به موقعیت ها نزدیک شود؟ آیا او دقیق و ترسو است یا شجاع و نترس؟ آیا او موقعیت های پر سرو صدا و هیجان انگیز را دوست ندارد یا کسی است که عاشق شلوغی است؟ خلق و خوی یا مزاج به عنوان بخشی از شخصیت ما تعریف می شود، مانند اجتماعی بودن یا کمرویی، که با آن متولد شده ایم.

کودکان با روش فردی خود برای واکنش یا تعامل با جهان پیرامون خود متولد می شوند، که ذاتی است و آموخته نشده است. خلق و خوی کودک بر نحوه تجربه او تأثیر می گذارد. به عنوان مثال کودکی که خجالتی است و سر و صدا، هیجان و موقعیت های جدید را دوست ندارد، تجربه کاملاً متفاوتی در زندگی خواهد داشت.

ویژگی های خلق و خو در کودکان

در اینجا 9 ویژگی معمول خلق و خوی کودک مشخص شده است.

سطح فعالیت (Activity)

میزان فعالیت بدنی کودک (حرکت، دویدن، پریدن و غیره) در مقایسه با دوره های بی تحرکی وقتی که نشسته و آرام به انجام کاری می پردازد.

سطح فعالیت بالا: کودکانی که سطح فعالیت بالایی دارند تمایل به لگد زدن دارند و دوست ندارند آرام بنشینند.

سطح فعالیت کم: کودکانی که سطح فعالیت کمی دارند فعالیت های آرام را ترجیح می دهند.

 ریتم (Rhythmicity)

منظور از ریتم نظم در فعالیت هایی مانند غذا خوردن، خوابیدن و بیدار شدن از خواب است.

ریتم بالا: کودکان عادت های غذایی و خواب منظم و قابل پیش بینی دارند.

ریتم پایین: کودکان الگوی غذایی و خواب نامنظمی دارند.

حواس پرتی (Distractibility)

حواس پرتی به میزان تأثیر محرک های بیرونی (اصوات ، تصاویر و غیره) بر تمرکز و رفتار کودک اشاره دارد.

حواس پرتی زیاد: کودکان به راحتی توسط اصوات و چیزهایی که می بینند حواسشان پرت می شود.

حواس پرتی کم: کودکان بدون حواس پرتی می توانند روی هر فعالیتی تمرکز کنند.

واکنش کناره گیری (Withdrawal)

واکنش به شخص یا شی جدید مانند اسباب بازی های جدید، محصولات جدید و غیره

کناره گیری کم: این بچه ها با شور و شوق از شرایط جدید و افراد جدید استقبال می کنند و به آنها نزدیک می شوند.

کناره گیری بالا: این بچه ها، افراد، مکان ها و چیزهای جدید و ناشناخته را دوست ندارند.

سازگاری (Adaptability)

سازگاری به  نحوه واکنش کودک نسبت به تغییرات محیط خود اشاره دارد.

سازگاری بالا: کودکان در انتطباق مهارت دارند و به سرعت با تغییر شرایط سازگار می شوند.

سازگاری پایین: کودکان مدت بیشتری طول می کشد تا با دوره گذار کنار بیایند و ممکن است در یک موقعیت جدید گریه کنند و مادر، پدر یا سرپرست خود را بخواهند.

فراخنای توجه (Attention Span)

مدت زمانی که کودک در یک فعالیت می گذراند و اینکه عوامل حواس پرتی چه تاثیری بر توجه او به فعالیت دارند.

تمرکز و پشتکار بالا: این کودکان حتی در مواجهه با موانع دلسرد نمی شوند. آنها به تلاش ادامه می دهند.

تمرکز و پشتکار پایین: این بچه ها از فعالیت منصرف می شوند و به راحتی ناامید می گردند.

شدت واکنش (Intensity of Reaction)

 میزان انرژی که کودک برای هر دو واکنش مثبت و منفی در پاسخ بخ به محر ها صرف می کند.

شدت واکنش زیاد: کودکانی که شدت واکنش بالایی دارند معمولاً بسیار شدید - چه مثبت و چه منفی - نسبت به مسائل واکنش نشان می دهند.

شدت واکنش کم: کودکانی که واکنش های کمتری دارند معمولاً واکنش های خفیف و احساسی کمتری دارند.

آستانه واکنش (Responsiveness Threshold)

کودک به چه میزان تحریک برای واکنش نیاز دارد؟ حساسیت کودک به محرک هایی مانند صدا، نور و تصاویر.

آستانه واکنش بالا: این کودکان معمولاً نسبت به اصوات، مزه ها، بوها، لمس و ... بسیار حساس هستند.

آستانه واکنش پایین: این کودکان نسبت به تغییر در بافت، شکل ظاهری و بو حساس نیستند و به غذاهای جدید واکنش متناسبی دارند. آنها نسبت به محیط جدید حساس نیستند و به راحتی می توانند در هر جایی بخوابند.

خلق(Mood)

 میزان رفتار دوستانه، مهربان و شاد در مقابل خصمانه، منفی و ناخوشایند است.

خلق و خوی مثبت: کودکان با روحیه مثبت معمولاً خوشحال، خوشایند و صمیمی هستند.

خلق و خوی منفی: کودکان دارای خلق و خوی منفی تمایل به بدخلقی، بی ادبی و احتمالا گریه دارند.

چگونه والدین متناسب با خلق و خود کودک رفتار کنند؟

برای حمایت بهتر از کودک خود و کار با خلق و خوی او موارد زیر را امتحان کنید.

سعی نکنید فرزندتان را مجبور کنید آنچه را که نیست انجام دهد

اگر کودک شما در ابتدای مدرسه یا در جشن تولد یک همکلاسی به پای شما چسبیده است، سعی نکنید آن ها را مجبور کنید تا به شیوه خداحافظی سایر بچه ها  رفتار کند. این روش احتمالاً موثر نخواهد بود، چرا که فقط باعث می شود شما ناراحت شوید و فرزندتان احساس گناه کند. برای تغییر نیاز به زمان بیشتری دارید.

تشویق و بازهم  تشویق کنید

اگر فکر می کنید برای او خوب است در برخی از موارد مانند امتحان غذای جدید و پیوستن به بچه ها در یک مهمانی از تشویق استفاده کنید. فقط سعی نکید با اجبار او را به انجام کاری که با طبیعتش مغایر است تشویق کنید.

مقایسه نکنید

سعی کنید مواردی مانند "برادر شما این کار را نمی کند" یا "دوست شما اینگونه نیست" به فرزندتان نگویید. کودکان افرادی هستند که دارای مزاج ها، ترجیحات و واکنش های مختلف هستند. وظیفه ما تربیت کودک است نه این که همه کودکان را یکسان کنیم.

تفاوت و ویژگی های کودک را در نظر بگیرید

در زندگی نحوه انجام کارها بسیار مهم است. همانطور که نحوه نزدیک شدن کودک و واکنش او به موقعیت ها، درک او را تحت تأثیر قرار می دهد، نحوه دیدن کودک نیز می تواند بر واکنش های شما تأثیر بگذارد. اگر فرزندی دارید که  هر زمان کارها آنطور که می خواهید پیش نمی رود، با او عجین شود، با او کار کنید تا  کمک کنید احساسات خود را با آرامش و احترام بیشتری بیان کند، بدون اینکه گریه کند یا دلهره داشته باشد. اما فکر نکنید که مجبور نیست خودش را ابراز کند یا نسبت به آنچه می خواهد اعتماد به نفس کمتری داشته باشد.

شخصیت خود را با کودک مقایسه نکنید

به این فکر کنید که شخصیت یا تجربه شخصی شما چگونه بر واکنش شما نسبت به کودک تأثیر می گذارد. اگر کودک شما خجالتی است و شما ناراحت هستید، به این فکر کنید که چه احساسی ممکن است در شما ایجاد کند. آیا این به این دلیل است که شما کودکی خجالتی بودید و از اینکه فرزندتان قدم های شما را بردارد متنفر بودید؟ یا آیا همیشه شجاع، برون ریز و نترس بوده اید و بنابراین ناامید شده اید که فرزندتان در کودکی با شما بسیار متفاوت است؟ به آنچه در پشت واکنش شما وجود دارد فکر کنید و سپس سعی کنید به خود یادآوری کنید که فرزند شما فردی با طبع و ویژگی های شخصیتی خاص خود است و نه کپی از شما.

فراموش نکنید که خیلی از موارد موقتی است

ممکن است نگران باشید که فرزندتان همیشه اینگونه باشد. اما نکته این است که، کودکان رشد می کنند و تغییر می کنند. با حمایت، عشق، تشویق و تحریک شما (اما نه انتقاد)، کودک شما می تواند در بسیاری از ویژگی ها با بزرگتر شدن تعادل خود را پیدا کند.

برای سنجش ویژگی های شخصیتی کودک خود می توانید تست MBTI کودک را انجام دهید.

جمع بندی ای سنج

بنابراین همانطور که در این مقاله دیدیم کودکان خلق و خو یا مزاج هایی دارند که ویژه خود آن هاست و بیش از اینکه حاصل یادگیری باشد، ذاتی است. والدین با آگاهی از این جنبه ها باید بیاموزند که چگونه متناسب با این جنبه های مزاجی کودک رفتار نمایند.

چه ویژگی های دریگر بین کودکان مشترک است؟ نظرات و دیدگاه خود در رابطه با این مقاله را با ما به اشتراک بگذارید.