انواع روش های درمانی پارادوکسی

ما در مقاله ی گذشته، درباره ی درمان پارادوکسی صحبت کردیم؛ حال در این مقاله قصد داریم تا به بیان انواع روش های درمانی پارادوکسی بپردازیم. مداخله های پارادوکسیک در طیف وسیعی از موارد توسعه یافته اند سیستم های نظری برخی از مداخلات ممکن است متعارف به نظر رسیده و گاهی نیز ممکن است مبهم باشند. در زیر به برخی از این روش های مداخله مبتنی بر پارادوکس اشاره خواهد شد:

مداخلات مبتنی بر انطباق

این مداخلات با در نظر گرفتن این که بیمار مطابق پیشنهاد یا دستورالعمل مشاوره رفتار نموده و و به این ترتیب بهبود می یابد استفاده می شود. در مدل اصلی دفاع-انطباق، بیمارانی که واکنش مقاومتی روانشناختی پایین دارند، یعنی تمایل به مقاومت در برابر نفوذ بین فردی، انتظار می رود که بهترین کار را با این استراتژی ها انجام دهند. انواع مختلف مداخلات مبتنی بر انطباق وجود دارد که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم:

چارچوب بندی

چارچوب بندی که تحت عنوان توارد ذهنی مثبت نیز از آن یاد می شود شامل تغییر در معنای رفتار مشکل از منفی به مثبت است. به عنوان مثال، احساس افسردگی ممکن است به عنوان حساسیت مطلق به احساسات درونی و تمایل به قربانی کردن به نفع دیگران تفسیر شود. اضطراب ممکن است به عنوان یک حس قوی در مورد نتیجه ی یک کار مورد توجه قرار گیرد. یک تکنیک مربوط به برچسب گذاری است که در آن برچسب یک رفتار مشکل بدون تغییر معنای آن تغییر می کند. حالت منفی نیز ممکن است رخ دهد که رفتار مثبتی آن را به عنوان منفی نشان می دهد، اما به ندرت اتفاق می افتد.

علائم تجویز

این استراتژی شامل درگیر کردن مراجع برای انجام دادن و یا حتی مبالغه کردن در انجام رفتارهایی است که در وهله اول مشکل به شمار می روند. مداخلات مبتنی بر انطباق قدرت خود را از طریق ایجاد کنترل بر روی رفتارهایی می گیرد که قبل از این غیر قابل کنترل در نظر گرفته می شد. یک نوع برنامه زمانی علامتی است که در آن مراجع هدایت می شود تا برای مثال عمدا احساس اضطراب را تجربه نموده یا مثلا با همسر خود عمدا مشاجره نماید. به طور ضمنی منطق این روش این است که اگر رفتار را می توان در یک جهت کنترل کرد در جهت مخالف نیز این قابل انجام است.

تست افسردگی آنلاین با تفسیر کامل در سایت آزمون های ای سنج

مداخلات مبتنی بر دفاع های مراجع

این مداخلات  برای دفاع های مراجع در برابر رهنمودها و یا پیشنهادهای درمانگر و مشاور استفاده می شود. این روش شبیه مفاهیمی است که آدلر آن را معرفی نموده است. به نظر می رسد مراجعینی که واکنش مقاومتی بالاتری نسبت به سایر مراجعان دارند این روش مناسب تری باشد. چرا که واکنش مقاومتی این نوع بیماران باعث می شود که آن ها برای آزادی و حفظ خود در برابر توصیه های و رهنمودهای درمانگر ایستاده و مقاومت نمایند.

 

تجویز علائم مبتنی بر دفاع

تجویز علائم اگر چه به عنوان یک مداخله مبتنی بر انطباق ذکر شده است، همچنین می تواند به عنوان مداخله مبتنی بر دفاع و مقابله نیز شناخته شود. این روش قدرت خود را از آنجا می گیرد که مراجع با واکنش پذیری بالا با مقاومت خود در برابر رهنمودهای درمانگر برای انجام عمدی رفتار مشکل آفرین احتمال فراوانی رفتار را کاهش می دهند. به عبارتی رفتار تحت تاثیر کنترل هشیارانه ایت که اساسا بیمار به آن می اندیشد. بیماران از این دست تمایل دارند تا مقاومت کنند در برابر برنامه ریزی هایی که برای آن ها انجام شده است.

محدود کردن استراتژی ها

در استفاده از این تکنیک، مشاور به بیمار می گوید یا مشکلات رفتاری خود را تغییر نده(ممنوعیت تغییر) و یا خیلی کند و با دقت مشکلات رفتاری خود را تغییر بده(مهار تغییر). با توجه به این دستورالعمل مراجعان واکنش دهنده می توانند تنها با تغییر در برابر گفته درمانگر مقاومت کنند. این مقاومت اولین نقطه درمان در این استراتژی می باشد. شایع ترین استفاده از استراتژی های محدود کردن در رابطه جنسی است که در آن زوج های ناتوان گفته می شود که سعی کنند تا برای یک دوره زمانی از فعالیت جنسی دوری کنند. در اکثر مواقع بر اساس الگوی ارائه شده مقاومت بیمار باعث رفتار عکس در وی خواهد شد.

تثبیت موقعیت

در اینجا مشاور به طور عمدی نظرات منفی مراجعین خود را بیش از حد و به طور اغراق آمیزی بیان می کند. مقاومت بیمار برای ارائه نظرات مثبت جهت مخالفت با درمانگر می تواند مکانیسم اثر این روش باشد. درمانگران آدلری به این موضوع به عنوان “تف کردن در سوپ مشتری” اشاره می کنند. این تکنیک باید به صورت قاطعانه مورد استفاده قرار گیرد تا اجتناب ناپذیر و ناامید کننده باشد. این نباید با مشتریانی که دارای دید منفی نسبت به خود هستند استفاده شود.

بیشتر بخوانید

برای اطلاع  بیشتر در رابطه با درمان پارادوکسی به مقاله "پارادوکس چیست؟ درمان پارادوکسی به چه معنا است؟!" مراجعه کنید.

پارادوکس چیست؟