مدت مطالعه: 4 دقیقه 
ای سنج
17 بهمن 1401
مدت مطالعه: 4 دقیقه مشاوره خانواده و تربیت فرزند با مشاوره کودک
چکیده : با پیچیده تر شدن روابط بین فردی و شرایط زندگی همه ما نیاز به یادگیری مهارت‌های زندگی داریم. مشاوره خانواده و تربیت فرزند با مشاوره کودک این امکان را به ما می‌دهد تا در کنار سلامت روان از زندگی خود لذت بیشتری ببریم و در آینده هزینه سنگینی برای بهبود شرایط پرداخت نکنیم.
به جرات می‌توان گفت امروزه بسیاری از ما برای داشتن یک خانواده شاد و سالم نیاز به راهنمایی‌های مشاوره خانواده داریم چرا که چالش‌های زندگی امروزی نسبت به گذشته پیچیده تر شده است. متاسفانه باوری که در میان برخی از مردم وجود دارد این است که مشاوره تنها برای درمان اختلالات روانی می‌باشد و کسانی باید به روانشناس مراجعه کنند که از یک بیماری روانی رنج می‌برند، اما در واقعیت این چنین نیست. مشاور به افراد کمک می‌کند تا با کسب مهارت‌های بیشتر، زندگی شاد تری را برای خود بسازند. این موضوع زمانی که پای فرزند به خانواده باز می‌شود ضرورت بالاتری پیدا می‌کند. مهارت فرزند پروری هم امری ساده و ذاتی نمی‌باشد و مستلزم یادگیری و آموزش است.
سلب مسئولیت: تحریریه‌ی ای سنج در تهیه این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد.
اهداف اصلی مشاوره والدین و فرزندان
در بررسی ریشه یابی مشکلات رفتاری کودکان درصد بالایی به الگوگیری از والدین می‌رسیم. کودکان مانند لوح سفید می‌مانند که با الگوبرداری از رفتار اطرافیان، رفتارهای خود را شکل می‌دهند. در این میان کودک بیشترین تایم خود را با والدینش می‌گذارند به همین دلیل هر رفتار اشتباهی، هر چند کوچک می‌تواند در تربیت کودک موثر باشد. گاهی این مشکلات شدت پیدا می‌کند و به اختلالات روانی تبدیل می‌شود با این که برخی از مردم فکر می‌کنند بیماری‌های روحی تنها به بزرگسالان مرتبط می‌شود. اختلالاتی مانند: اختلال اضطراب جدایی، اختلال افسردگی، اختلال وسواس، اختلال بی اختیاری ادرار و مدفوع، اختلال عدم تمرکز و بیش فعالی و.. . هرچه که این شرایط زودتر تشخیص داده شود درمان آن نیز راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.
در مقابل هستند افرادی که با آگاهی از شرایط فرزندشان به مشاوره کودک در مرکز مشاوره شکرانه (shokranehcc.com) مراجعه می‌کنند و انتظار دارند فرزندشان کامل درمان شود با اینکه نحوه فرزند پروری اشتباهی دارند و یا والدین دچار اختلافات زناشویی هستند. در این شرایط مشاوره خانواده مکمل مشاوره کودک می‌شود و تا زمانی که آرامش به کل خانه بازنگردد کودک به طور کامل درمان نمی‌شود.
برای مثال کودکی دچار وسواس می‌باشد و درمانگر با تکنیک‌های درمانی، وسواس کودک را کاهش می‌دهد. اما همچنان مادر این کودک دچار وسواس شدید است. این کودک تا زمانی که از مادر خود الگو برداری کند وسواسش به طور کامل درمان نمی‌شود. به همین دلیل مادر نیز باید برای درمان فردی اقدام کند یا در مثالی دیگر زوجینی که در آستانه طلاق هستند و در مقابل فرزندشان دائم در بحث و جدل می‌باشند سلامت روان کودک شان را به خطر می‌اندازند.
اهداف مشاوره فرزند پروری
همانطور که گفته شد کودکان رفتارها، باورها و دیدگاه‌های والدین خود را الگو گیری می‌کنند. در واقع پدر و مادر اولین معلم فرزندانشان هستند. کودک رفتارهای والدین را نگاه می‌کند تا تشخیص دهد رفتار درست کدام است. او همیشه در حال گوش کردن و مشاهده به والدینش است. بنابراین بچه‌ها رفتارهای پدر و مادر خود را تقلید می‌کنند. به همین دلیل باید الگوی سالم و خوبی برای فرزند خود باشیم. از اهداف مشاوره فرزند پروری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد روابط سالم بین هر دو والد
- اصلاح رفتارهای نادرست
- اصلاح ناسازگاری های والدین
- بهبود مهارت های سازگاری با چالش ها
- تقویت مهارت های تفکر انتقادی
چه زمانی ضرورت دارد به مشاوره تربیت کودک مراجعه کنیم؟
والدینی که از این جملات در مکالمات روزمره شان با فرزند خود استفاده می‌کنند حتماً باید به مشاوره کودک مراجعه کنند:
- اگر این کار را انجام دهی دیگر دوستت ندارم !
- دیگه مامانت نمی‌شم!
- تو دیگر بچه خوبی نیستی!
- هیچ وقت آدم نمی شوی!
- نکن بچه، بکن بچه!
- وقتی رفتیم خانه بهت نشان می‌دهم و درست می‌کنم !
- تو دیوانه ای!
- اصلا بلد نیستی هیچ کاری کنی!
- تو هیچ چیزی نمی‌شوی !
- و ...
تمامی این جملات و هرگونه حرف‌های مشابه آن‌ها که سبب شود عزت نفس کودک پایین بیاید در آینده برای او مشکلات روانی و اختلالاتی را به وجود می‌آورد. در همین زمان است که والدین باید برای تربیت فرزند خود مهارت‌هایی را آموزش ببینند. فرزند پروری کار سخت و چالش برانگیزی است استرس آینده، فشار، تنش، بی خوابی، سبک زندگی و.. همه این‌ها سبب می‌شود بین والد و فرزند مشکلاتی به وجود آید. همچنین مادرانی که دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند ممکن است به این دلیل انرژی خود را برای نگهداری از فرزند از دست بدهند. آن‌ها با کمک مشاور می‌توانند این مشکل را برطرف کنند.
راهکار های تقویت مهارت ارتباطی عاطفی با فرزندان
- در زمان صحبت با فرزندتان تماس چشمی برقرار کنید و نسبت به این مسئله بی اعتنا نباشید.
- در هنگام گفت و گو از حس لامسه استفاده کنید.
- وقتی فرزندتان صحبت می‌کند شنونده فعال خوبی باشید و در هنگام شنیدن هیچ کار دیگری مانند تماشای تلویزیون، آشپزی یا خواندن پیامی در گوشی انجام ندهید.
- از رویاهای فرزندتان سوال کنید
- به وضعیت حرکات بدن در هنگام حرف زدن توجه کنید
- خواسته ها و آرزوهای فرزندتان را تشویق کنید
- بعد از مشاجره عذرخواهی کنید
- اصلاح احساسات انجام دهید
سبک های فرزندپروری
- مستبد
- مقتدرانه
- سختگیرانه
- طرد کننده
طبق آمار به دست آمده سبک فرزندپروری مقتدرانه به دلیل نتایج تربیتی و اخلاقی بهتر در مشاوره فرزند پروری مورد استقبال قرار می‌گیرد.
- والدین مقتدر عادلانه‌تر رفتار می‌کنند و فرزندان، بهتر با خواسته‌های والدین خود سازگاری پیدا می کنند.
- والدین مقتدرهم قانون را می‌گذارند و هم علت وضع آن را توضیح می‌دهند که همین امر باعث می شود در کودک درونی سازی اتفاق بیفتد.
- این کودکان به جای ترس از تنبیه شدن وجود قانون را درک می‌کنند و از آن جایی که این مسئله را عادلانه می بینند به راحتی آن را می پذیرند.
- فرزندانی که با روش مقتدرانه تربیت می‌شوند مسئولیت پذیرترهستند.
- تصمیمات درست تری می‌گیرند.
- خودتنظیمی قوی تری دارند.
- به بزرگترها احترام می گذارند.
- به قوانین پایبند هستند.
- مضطرب و نگران نیستند.
- به پدر و مادر خود اطمینان دارند.
- صمیمی مهربان و همدل هستند.
- در مدرسه محبوبیت بیشتری دارند.
- با معلمان ارتباط بهتری برقرار می‌کنند.
- مشکلات کمتری با همسالان خود دارند.
- تاب آوری بیشتری دارند.
- دلبستگی ایمنی در بین آن‌ها شکل گرفته است.
کلام آخر
با پیچیده تر شدن روابط بین فردی و شرایط زندگی همه ما نیاز به یادگیری مهارت‌های زندگی داریم. کمک گرفتن از مشاور این امکان را به ما می‌دهد تا در کنار سلامت روان از زندگی خود لذت بیشتری ببریم و در آینده هزینه سنگینی برای بهبود شرایط پرداخت نکنیم.
