رشته روان شناسی بالینی کودک چیست؟

آیا تا به حال برای پیشگیری یا درمان یک وضعیت روان شناختی فرزندتان به روان شناس مراجعه کرده اید؟ آیا می دانستید زیر شاخه های مختلفی در علم روان شناسی وجود دارد و روان شناسان با تحصیل در هر یک از این زیر شاخه ها به صورت تخصصی در یک حیطه فعالیت می کنند؟
مثلا برای درمان مشکلات کودک باید به یک روان شناس متخصص در حوزه کودک و نوجوان مراجعه کرد یا برای درمان اختلالات شخصیت به یک روان شناس شخصیت؛ در این مقاله می خواهیم یک بررسی کلی در مورد یکی از رشته های علم روان شناسی به نام، رشته روان شناسی بالینی کودک داشته باشیم و بدانیم روان شناس کودک و نوجوان دقیقا چه کاری انجام می دهد. آنچه در ادامه خواهید خواند، بر اساس فهرست مطالب به شرح زیر است:

روان شناسی بالینی کودک و نوجوان چیست؟

روانشناسی بالینی کودک زیر شاخه ای از علم روان شناسی است که در آن روان شناسان بالینی به عنوان یک متخصص بهداشت روان با مهارت بالایی که دارند برای ارزیابی و درمان کودکان، نوجوانان و جوانانی که با اختلالات روانی، جسمی، عاطفی و رفتاری سر و کار دارند، کار می کنند.

یک روانشناس بالینی کودک از روش های درمانی روانشناسی برای کمک به کودکان استفاده می کند. یک روان شناس بالینی کودک ممکن است با کودکان دارای مشکلات عاطفی یا رفتاری فرآیند مصاحبه، ارزیابی، تشخیص و درمان را طی کند. الزامات معمول برای این حرفه شامل مدرک کارشناسی ارشد در زمینه کودک و دکترا تخصصی بالینی در حوزه کودک و نوجوان به همراه مجوز برای کار و گذراندن دوره های آموزشی و کارگاه های مختلف در زمینه کودک و دوره کارآموزی می باشد.

روانشناس بالینی کودک، رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی کودکان را مورد مطالعه قرار می دهد. معمولا، روان شناسان کودک رشد را قبل از تولد تا نوجوانی مورد بررسی قرار می دهند. یک روان شناس بالینی کودک در زمینه های زیر مطالعه و پژوهش می کند:

مسائل مرتبط با ژنتیک
رشد زبان
اختلالات یادگیری
مسائل و اختلالات شخصیت
نقش های جنسیتی
رشد و تربیت شناختی
رشد و تربیت جنسی
رشد و تربیت اجتماعی
و...

نکته

متاسفانه مشکلات مربوط به کودکان امروزه شیوع بالایی دارد؛ کودکان سرمایه های جامعه هستند. جالب است بدانید مشکلات کودکان و نوجوان اغلب ریشه در مشکلات خانوادگی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی دارد. بنابراین مراجعه به روان شناس بالینی کودک برای حل مشکلات کودکان و پیشگیری از مشکلات ضروری به نظر می رسد.

برخی از حیطه هایی که یک روان شناس بالینی کودک می تواند به طور تخصصی در آن فعالیت کند، عبارت اند از:

ارزیابی و درمان ناتوانی ها یا تأخیرهای یادگیری یا رشدی
کار با کودکان و خانواده های آنان برای مدیریت مسائل رفتاری
انجام تست های روانشناسی در حوزه کودک
انجام تحقیقات علمی در مورد رشد دوران کودکی
کار با یک تیم مراقبت های بهداشتی روان برای ایجاد یک برنامه درمانی منحصر به فرد برای یک مراجع
درک نیازهای اساسی روان‌ شناختی کودکان و نوجوانان
 چگونگی تأثیر خانواده و سایر زمینه‌های اجتماعی بر سازگاری عاطفی-اجتماعی کودک
بررسی فرآیندهای رشدی
اختلالات روانی و رفتاری؛ آسیب‌ شناسی روانی رشد
سازگاری رفتاری و وضعیت سلامت کودکان و نوجوانان
درمان مسائل روانی، شناختی، عاطفی، رشدی، رفتاری
آسیب پذیری های بیولوژیکی
مشکلات رفتاری، روانی، روانی، عاطفی، رشدی و خانوادگی
نقایص شناختی
تجربیات مربوط به رویداد آسیب زا و فقدان و از دست دادن عزیزان
مشکلات مرتبط با سلامت جسمانی
استرس و مقابله با تغییرات رشدی
مشکلات در زمینه اجتماعی

حیطه شغلی روان شناس بالینی کودک

یک روان شناس بالینی کودک می تواند در مکان های مختلفی کار و فعالیت داشته باشد؛ برخی از این مکان ها عبارت اند از:

مدارس؛ تشخیص ناتوانی های یادگیری، کمک به کودکان در مشکلات درسی یا خانوادگی، مشاوره به معلمان و ...
سیستم حقوقی؛ کمک به مراجعانی که با سیستم عدالت کیفری در ارتباط می باشند، کمک به کودکان برای شهادت دادن، کار با کودکانی که والدین آن ها مشکل حضانت و سرپرستی دارند و ..
بیمارستان ها؛ کار با کودک و خانواده
کلینیک های سلامت روان؛ کار با کودکان در زمینه های مختلف و خانواده های آنان
فعالیت به عنوان پژوهشگر؛ انجام پژوهش های کاربردی و بنیادی برای ارتقا دانش در زمینه کودک و نوجوان، انتشار مقالات علمی -پژوهشی، شرکت در طرح های ملی و منطقه ای و...
نقش مدیریتی؛ مدیریت مراکز روان شناسی و..
نقش آموزشی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه، مدیر گروه دانشگاهی و...

درآمد روان شناس بالینی کودک

به طور کلی باید گفت، درآمد روان شناسان در این رشته به نسبت خوب است. البته موارد مختلفی بر درآمد روان شناس بالینی کودک تاثیر می گذارد. برخی از این عوامل عبارت اند از:

میزان تحصیلات
گواهینامه ها
مهارت های اضافی
تجربه در کار
و...

دانشگاه های دارای رشته روان شناسی بالینی کودک و نوجوان

در کشور ایران، رشته روان شناسی بالینی کودک در برخی از دانشگاه های سراسری و آزاد تدریس می شود. اما دانشگاه هایی که در ادامه ذکر می کنیم، جزئی از بهترین دانشگاه های ارائه دهنده رشته روان شناسی بالینی در ایالت متحده می باشد:

دانشگاه دنور
دانشگاه کانزاس
دانشگاه سنت جان نیویورک
دانشگاه ایالتی مونتکلر
دانشگاه واشنگتن

جمع بندی ای سنج

در این مقاله به معرفی رشته روان شناسی بالینی کودک پرداختیم. روان شناسی بالینی کودک یکی از رشته های علم روان شناسی می باشد و روان شناسانی که در این حیطه تحصیل می کنند، به صورت تخصصی در حیطه مشکلات کودکان و نوجوان و خانواده های آنان فعالیت می کنند.

آیا تا به حال به یک روان شناس بالینی کودک مراجعه کرده اید؟ لطفا تجارب، نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید.