مشاوره

همانطور که می دانیم انسان موجودی اجتماعی می باشد و از همصحبتی با دیگران لذت می برد و از سوی دیگر همه انسان ها غالباً در معرض مشکلات و مسائلی قرار می‌گیرند که به دلیل محدود بودن دانش و تجربیات به همفکری با دیگران نیاز پیدا می‌کنند.
کمک گرفتن از یک مشاور می تواند در مواقع سختی و بحران کمک کننده باشد.

نکته ای که باید به آن اشاره شود این است که حتی با ثبات‌ترین افراد نیز گاهی از بحران های عاطفی مصون نیستند. تحولات و تغییراتی که در زندگی رخ می‌دهد؛ مانند قبولی در دانشگاه، ازدواج، دور شدن از خانواده و دوستان، بیماری و از دست دادن آنهایی که دوستشان داریم.
چالش ها و بحران ها گاهی ما را دچار تردید، نگرانی، تعارض و حتی بحران می‌سازد و شدیداً ما را در بین دو راهی قرار می دهد. در بین دو راهی های زندگی گیر کردن پیامدهای منفی زیادی از خود به جا می گذارد.
شاید بتوان گفت مهم ترین و اسفناکترین پیامدِ گیر کردن در بین دو راهی های زندگی(دو راهی هایی که شدیداً نیاز به مشاوره با یک فرد باتجربه حس می شود)، به وجود آمدن انواع بیماری های جسمانی و روحی می باشد که می تواند کل زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

بنابراین مشاوره را می‌توان حرفه ای توصیف کرد که اعضای آن از آموزش و گواهینامه ویژه برای انجام خدمتی خاص و مورد نیاز همنوعان جامعه خود برخوردارند.

معنی مشاوره

همکاری کردن، نظر خواستن در انجام کارها و مشورت گرفتن از جمله معانی مشاوره می باشد.

مشاور کیست؟

 مُشاور به کسی گفته می‌شود که به مُراجع در شناخت، درک، و تصریح مسائل مرتبط با سلامتی و سپس انتخاب راه حل و شیوه عمل مناسب کمک می‌کند.

فرآیند مشاوره چیست؟ 

 در طی فرایند مشاوره، فردی که نیاز دارد (مُراجع) و فردی که حمایت، راهنمایی و ترغیب فراهم می‌کند (مشاور) با یکدیگر ملاقات، بحث و گفت و گو می‌کنند به نحوی که مُراجع نسبت به توانایی خود برای درک واقع‌بینانه و جامع تر مسئله، یافتن راه حل‌ها، و تصمیم گیری برای حل مشکل اعتماد کسب می‌کند.
مشاوره انجام چیزی برای کسی نیست، بلکه یک فرایند تعاملـی و پویاست که با گفت و گو در باره نگرانی‌ها، مسائل، روابط، باورها، احساسات و رفتار‌ها آغاز می‌شود؛ از این طریق چارچوب و ابعاد مسئله ای که مُراجع درک کرده مشخص، یا به شیوه ای کارساز، بازشناسی و تعریف می‌گردد و در طی آن راه حل‌های جدید تکوین یافته و مُراجع برای انتخاب راه حل مناسب، تصمیم گیری و اجرای آن یاری و حمایت می‌شود.
در توصیفی دیگر مشاوره فرایندی است که در طی آن از روش مصاحبه برای کمک به مراجع در گرفتن یک تصمیم منطقی محکم (براساس موارد قابل انتخاب و اطلاعات حقیقی) استفاده می‌شود . 

برخی از انواع مشاوره چیست؟

لازم به ذکر است که مشاوره با علم روانشناسی تفاوت دارد و نمی توان آن را از زیر مجموعه های علم روانشناسی در نظر گرفت. مشاوره انواع مختلفی دارد؛ برخی از انواع آن عبارت اند از:

• مشاوره شغلی
• مشاوره خانواده
• مشاوره تحصیلی
• مشاوره توانبخشی
• مشاوره ژنتیک
• و...

وظیفه مشاور چیست؟

مشاور یک شخص با مهارت است و تحصیلات علمی دارد، بنابراین مشاور با ارائه راهکار و راه حل سعی می کند مشکلات مراجعین خودش را حل کند.
مشکلات مراجعین با یکدیگر متفاوت است؛ آن ها مشکلاتی را در زمینه شغل، روابط، احساسات و ... تجربه می کنند.

برقراری ارتباط موثر، داشتن اطلاعات لازم به منظور به جریان انداختن بحث، توجه کردن و پرس و جو در مورد مشکلات مراجع از دیگر وظایف مشاور است.

مشاور چه توانایی هایی دارد؟

• توانایی تجزیه و تحلیل و شناخت مسائل و مشکلات و استنتاج مطالب .
• برخورداری از فکر خلاق و نوآور .
• توانایی برای تجربه کردن یا احساس نمودن همه هیجانات آدمی نظیر غم، امید، احساس خوشبختی، صمیمیت .
• توانایی سخن گفتن در جمع و ایراد سخنرانی در حضور دیگران .
• توانایی تصمیم گیری در مواقع بحران .
• توانایی تحمل انتقاد، تحقیر، خشم و بی اعتنایی مددجو .
• توانایی ایجاد ارتباط مناسب با دیگران و بیان منظور و مطالب خود به فرد مقابل.

اصول و قواعد مشاوره

برخی از مهم ترین قواعد و اصولی که باید در مشاوره رعایت شود، عبارت اند از:

• تلاش برای برقراری ارتباط موثر با مراجعین
• تدوین برنامه مشاوره بر اساس شرایط و ویژگی های شخصیتی و رفتاری فرد
• مشارکت مشاور و مراجع و اعضای خانواده به صورت فعالانه
• برنامه ریزی و تعیین اهداف و مسیر مشاوره
• برخورداری از دانش و مهارت کافی مشاور و استفاده از نظریات درمانی
• واقع بینی مشاور و جلوگیری از پیش داوری و قضاوت
• استفاده از زبان دقیق و متناسب
• مسئولیت پذیری آگاهانه مشاور و مراجع
• رازداری و حفظ اسرار مراجع
• ارائه اطلاعات به مراجع به صورت دقیق، شفاف و روشن

ویژگی های اصلی مشاور چیست؟

مشاوران خوب باید از چند ویژگی برخوردار باشند:

• آن ها باید بتوانند به دیگران در حل مسائل و مشکلاتشان کمک کنند.
• باهوش باشند و صراحت و فصاحت بیان داشته باشند.
• از توانایی استدلال کردن برخوردار باشند.
• سلامت جسم و روان داشته باشند.
• صبر و حوصله داشته باشند و در روابطشان با دیگران منعطف عمل کنند.
• زورگو نباشند و دیگران را به تبعیت از خود مجبور نکنند.
• با دیگران مهربان باشند.
• اصول راز داری را رعایت کنند.
• صادقانه و خالصانه به همنوع خود کمک کنند.
• مطالعه و مهارت کافی و لازم داشته باشند.
• عقاید و باورهای خود را به دیگران تحمیل نکنند.

حداقل شرایط تحصیلی مشاور

یک مشاور باید حداقل مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری در زمینه مشاوره یا روانشناسی را داشته باشد و مهارت های لازم را در زمینه مشاوره کسب کند.

مشاوره با راهنمایی چه تفاوتی دارد؟

وقتی از راهنمایی صحبت می کنیم در مورد پیشگیری از مشکلات و فشارهای روانی حرف می زنیم اما در مشاوره خدمات راهنمایی ارائه می شود. مشاوره لازمه درمان است و مشاور اقدام به حل مشکلات و فشارهای روانی مراجعین می کند.

تفاوت مشاوره با روان درمانی

در روان درمانی به درمان اختلالات روان شناختی و آسیب های روانی می پردازیم اما در مشاوره سعی می کنیم از بروز مشکلات پیشگیری کنیم و راه حل های لازم برای حل مشکلات و تنش ها را پیدا کنیم.

جمع بندی ای سنج 

بنابراین هر فرد باید این را بداند که امروزه مشاوره یک امری طبیعی و ضروری می باشد و نباید از مشاوره بنا به هر دلیلی دوری کند و به این امر آگاه باشد که رمز موفقیت در هر حرفه ای شور و مشورت و مشاوره از متخصصین در حوزه مربوطه می باشد. هر فردی بنا به موقعیت و شرایط خود باید از مشاوره استفاده کند.
مثلاً دانش آموزی که در پی کسب دانش و تحصیل می باشد بهتر است از مشاوره تحصیلی  بهره مند شود و فردی که در پی شغل می باشد از مشاوره شغلی و زوجینی که قصد ازدواج دارند از مشاوره ازدواج بهره گیرند و برای کاهش اختلافات و درگیری های خانوادگی بهتر است نیم نگاهی به مشاوره خانواده شود تا که شاید آرامش در خانواده ها حاصل شود.
به هر حال روان شناسان در کلینیک های خود با آزمون های مختلفی چون تست رضایت زناشویی انریچ (EMSS) ، تست رغبت سنج تحصیلی شغلی استرانگ و سایر تست های مختلف به ارزیابی و مشاوره افراد می پردازند.

آیا مطالعه مطلب فوق برای شما مفید واقع شد؟ لطفا نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید. 

سوالات متداول