رویکرد روان درمانی روانپویشی چیست؟ + معرفی بهترین دوره‌های آموزشی

یکی از متدهای درمانی جدید و کاربردی که روانشناسان علاقه‌مند به حوزه درمان می‌توانند آن را برای ادامه مسیر خود انتخاب کنند، رویکرد روان درمانی روانپویشی (Psychodynamic Therapy) نام دارد. این متد درمانی به‌عنوان یکی از جدیدترین رویکردهای روانشناسی، مشکلات روان‌شناختی و اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی، مشکلات بین‌ فردی، اختلالات شخصیت، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال مصرف مواد مخدر و اختلال اضطراب اجتماعی را بهبود می‌بخشد و بر پویایی ذهن تمرکز دارد. در این مطلب قصد داریم اطلاعات بیشتری درباره روان درمانی روان پویشی (PDT) ارائه دهیم و منابع آموزشی به‌روز و معتبر رویکرد روانپویشی را به روانشناسان علاقه‌مند به فراگیری جدیدترین رویکردهای روان درمانی معرفی کنیم.

سلب‌ مسئولیت: تحریریه‌ی ای سنج در تهیه‌ این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد.

تعریف روان درمانی روان پویشی و تاریخچه آن 

روان درمانی روانپویشی، یک نوع گفتار درمانی است که بر اصل پویایی روان و ضمیر ناخودآگاه، افکار و احساسات افراد تمرکز دارد و روانشناس با استفاده از آن مشکلات رفتاری و تعارض‌های حل‌نشده بیمار را براساس تجربیات گذشته او مورد بررسی قرار می‌دهد. ذهنیتی که در این نوع رویکرد روان درمانی وجود دارد، این است که رفتارهای فعلی افراد از تعارض‌ها و فرآیندهای ناخودآگاهی شکل می‌گیرند که ریشه در گذشته آن‌ها دارند.

در این نوع متد درمانی تحلیلی، روانشناس با گفت‌وگو افراد را به سمت رشد و یادگیری مهارت‌های لازم برای حل مشکلاتشان هدایت می‌کند و باعث می‌شود که با تقویت سطح خودآگاهی و گرفتن بهترین تصمیمات، تغییرات مثبتی در زندگی خود ایجاد کنند. صحبت‌کردن با روانشناس در واقع به افراد این امکان را می‌دهد که احساس آرامش و آسودگی بیشتری داشته باشند. این گفتگوها به آن‌ها کمک می‌کند تا افکار، احساسات و تعارضات درونی خود را بهتر درک کنند و از این طریق راه‌حل‌های مناسبی برای مشکلاتشان پیدا کنند.

در رویکرد روانپویشی تعداد جلسات درمانی نسبت به روانکاوی کمتر و فاصله بین آن‌ها کوتاه‌تر است. از مهم‌ترین کاربردهای این متد درمانی می‌توان به مواردی مانند درمان اختلالات اعتیاد به مواد مخدر، اختلالات اشتهایی، اختلال اضطراب اجتماعی، افسردگی، اختلال وحشت،‌ بی‌اشتهایی عصبی، اختلال شخصیت مرزی، مسائل روان‌شناختی کودکان و نوجوانان و ... اشاره کرد.

تاریخچه رویکرد روان درمانی روان پویشی به نظریه‌ عصب‌شناس معروف اتریشی و بنیانگذار روانکاوی یعنی زیگموند فروید در قرن 19 میلادی برمی‌گردد؛ پس از آن توسط روانشناسانی مانند آنا فروید، کارل گوستاو یونگ و ملانی کلاین توسعه پیدا کرده است. کارل گوستاو یونگ در نظریه‌ای به نام سایکودینامیک یا روان پویایی معتقد بود که رویدادها و تجربیات دوران کودکی انسان، پایه‌های اصلی رفتارها و شخصیت او در دوران بزرگسالی هستند.

رویکرد روان درمانی روان پویشی چه مزایایی به‌همراه دارد؟

از مهم‌ترین مزایای رویکرد درمانی روانپویشی می‌توان به سه مورد زیر اشاره کرد:

تشخیص و شناسایی الگوهای تکرارشونده

یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از این نوع روان درمانی این است که روانشناس با استفاده از آن به افراد کمک می‌کند که الگوهای تکرارشونده در رفتارها و روابط خود را به‌خوبی تشخیص دهند و شناسایی کنند. اکثر افراد هنگام بروز مشکلات و در زمان برخورد با دیگران، واکنش‌های تکراری بروز می‌دهند که مخصوص خودشان است؛ اما روان پویشی به آن‌ها کمک می‌کند که با تشخیص و شناسایی الگوهای تکرارشونده از رویکردها و راه‌حل‌های جدید برای مدیریت و برطرف‌کردن مشکلات خود استفاده کنند.

کمک به کشف و درک هیجانات

یکی دیگر از مزایای روان درمانی روان پویشی این است که به کشف و درک هیجانات کمک بسیار زیادی می‌کند. افرادی که درک بهتری از هیجانات خود داشته باشند و به بینش کافی در این مورد دست پیدا کنند، بهتر می‌توانند الگوهای رفتاری تاثیرگذار در اختلالات خود را شناسایی کنند و تغییرات موردنیاز را در رفتارهای خود ایجاد کنند.

بهبود رابطه فرد با دیگران

مهم‌ترین هدف روان درمانی روان پویشی، رابطه با دیگران است. روانشناسان در جلسات گفتار درمانی به افراد کمک می‌کنند تا نحوه برقراری ارتباط با دیگران را بشناسند و با درک بهتر این موضوع، الگوهای پاسخ‌دهی خود را تغییر دهند و واکنش‌های مناسبی در روابطشان نشان دهند. در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای رویکرد درمانی روانپویشی، بهبود رابطه فرد با دیگران است.

انواع روان درمانی روان پویشی کدام‌اند و چه ویژگی‌هایی دارند؟

رویکرد درمانی روان پویشی دارای دو نوع مختلف است و روانشناس می‌تواند با توجه‌ به شرایط و نیاز هر یک از افراد، یکی از آن‌ها را برای شروع روان‌ درمانی استفاده کند. در ادامه راجع به هر یک از انواع روان درمانی روانپویشی توضیح خواهیم داد.

رویکرد روان پویشی کوتاه‌مدت یا رویکرد istdp

این نوع روان درمانی پویشی، طول دوره درمان را برای اختلالات روان‌رنجوری و نوروتیک کوتاه می‌کند. هدف آن کشف منابع افکار و احساساتی است که پنهان هستند. میزان اثربخشی رویکرد istpd به دلبستگی، احساسات، اضطراب، مکانیزم‌های دفاعی و رابطه درمانجو با درمانگر بستگی دارد. این دوره درمانی بین 6 تا 8 ماه به‌طول می‌انجامد و از 25 تا 30 جلسه درمانی تشکیل شده است.

رویکرد روان پویشی بلندمدت

روان درمانی روان‌ پویشی بلندمدت نسبت‌به نوع کوتاه‌مدت، طولانی‌تر است و دوره درمانی آن بیشتر از یک سال طول می‌کشد. در این رویکرد روانشناس با برگزاری بیش از 50 جلسه درمانی و با به چالش کشیدن افراد برای ایجاد حس همدلی و شایستگی، مشکلات روان‌شناختی سطحی آن‌ها را درمان می‌کند.

آشنایی با تعدادی از کتاب‌های آموزشی مرتبط با روان درمانی روان پویشی

روانشناسان علاقه‌مند به روان درمانی پویشی برای افزایش اطلاعات خود درباره این رویکرد درمانی جدید می‌توانند کتاب‌های زیر را مطالعه کنند:

• هم آفرینی تغییر اثر جان فریدریکسون

• مکانیسم دفاع روانی اثر جروم اس بلکمن

• آن سوی مقاومت، اثر آلن آباس

• مرجع روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه‌مدت، اثر نت کن

• دروغ‌هایی که به خود می‌گوییم، اثر جان فریدریکسون

• صورت‌بندی روان‌پویشی، اثر دبورا کابانیس

• روان‌درمانی پویشی به زبان ساده، اثر پاتریشیا هیوز

• راهنمای سریع مشاوره روانپویشی، اثر سوزان هاروارد

• و ...

روانشناسان همزمان با شرکت در دوره‌های آموزشی و تخصصی روان پویشی، باید به مطالعه این منابع معتبر نیز به‌صورت ویژه توجه داشته باشند تا اطلاعات خود را به‌روز نگه‌دارند.

بهترین دوره‌های آموزشی رویکرد روانپویشی

افراد مختلفی در آکادمی‌های متفاوت این رویکرد را آموزش می‌دهند، اگر قصد یادگیری حرفه‌ای روانپویشی را دارید و می‌خواهید در انتهای دوره آموزشی مدرک معتبر هم دریافت کنید، در لیست زیر ۳ تا از بهترین‌های این رویکرد را به شما معرفی کرده‌ایم که دوره های روانشناسی با ارائه مدرک معتبر برگزار می‌کنند. کارگاه‌های این افراد و آکادمی‌ها به خاطر نظر شرکت کنندگان از امتیاز بالایی برخوردار هست و تقاضای زیادی هم دارد. بهتر است اگر قصد شرکت در دوره آموزشی روانشناسی دارید، زودتر اقدام کنید.

1. دکتر مهدی رضا سرافراز (آکادمی روانپویشی کلینیک آگاه): دوره‌های آموزشی ایشان بسیار متنوع بوده و شامل تک درس‌ها و دوره ترمیک ۲ ساله است. نوع برگزاری دوره هم به صورت حضوری در تهران و شیراز و به صورت آنلاین می‌باشد.
2. دکتر نیما قربانی: دوره‌ای اکادمی دکتر نیما قربانی هم به صورت آنلاین و حضوری توسط خود ایشان و سایر اساتید برگزار می‌شود.
3. موسسه آموزش عالی هفتاد: این موسسه هم به برگزاری دوره های روانپویشی می‌پردازد که البته به صورت تخصصی نیست اما طبق نظر شرکت کنندگان از کیفیت خوبی برخوردار است.

جمع‌بندی

در این مطلب راجع‌به روان درمانی روان پویشی به‌عنوان یکی از جدیدترین رویکردهای روان درمانی و مزایای آن صحبت کردیم. توضیح دادیم که روانشناسان فعال در کلینیک‌های روانشناسی و مراکز مشاوره با توجه‌ به نیاز و شرایط هر یک از افراد، یکی از انواع رویکرد (رویکرد istdp یا رویکرد روان‌ پویشی بلندمدت) را برای شروع دوره درمانی انتخاب می‌کنند. در انتها نیز تعدادی از کتاب‌‌های آموزشی مرتبط با روان درمانی پویشی را برای روانشناسان علاقه‌مند به این حوزه معرفی کردیم. اگر شما دانشجوی روانشناسی هستید و می‌خواهید یک رویکرد را انتخاب و پیش بروید، روانپویشی می‌تواند یک انتخاب بسیار مناسب برای شما باشد.