مدت مطالعه: 4 دقیقه 
بیتا پیربوداقی
19 مهر 1399
مدت مطالعه: 4 دقیقه با تخیل دنياي جديدي را براي خود بسازيد
در این مقاله می خواهیم در مورد قدرت تخیل صحبت کنیم. در واقع خیال پردازی در كنار زبان و تفکر مي تواند منبعي قدرتمند براي گسترش علوم مختلف، اختراعات و ابداعات جديد باشد. در اين مقاله سعي شده است كه به تعريف اين توانايي شناختي، تاثيرات آن، نحوه ي بهبود آن و... بپردازيم. در ادامه براساس لیست زیر به موضوع مربوط می پردازیم:
گذری بر دنیای تخیل
- چقد جذاب و هیجانی مي شد...
- منظورت چیه دخترم ؟!
- مامان داشتم خيال مي كردم كه اگه ماشينا با رنگ كار مي كردن چي ميشد...
- اونوقت وقتي كسي رانندگي مي كرد از ماشين رنگ مي اومد بيرون همه جا رنگي مي شد
- گفتم بهت كه مامان خوب مي شد
- مامان جان اينجوري همه جا رنگ مي ريخت. حتي رنگ مي ريخت روي لباسامون!
- خب اشكالي نداره كه اگه ماشينا با رنگ كار مي كردن رنگ صورتي استفاده مي كردن بعد همه جا صورتي مي شد خوشگل مي شد.
آيا تا به حال با خود درمورد موضوعات مختلف خيال بافي كرديد؟
فكر مي كنيد اين توانايي چه كمكي به انسان ها مي كند؟
تخیل يا خيال یکی از کلیدي ترین مفاهيم در حوزه علوم انسانی و علوم شناختی است تا جايي كه اين مفهوم پيچيده در روانشناسي معنایی ویژه یافته است. روزنامه ايي در سال1967 به نقل از بلانشت بيان كرد كه:« اگر تخيل و آگاهي با هم جمع شوند كارهاي زيادي مي توان انجام داد. » تخیل را می توان مهم ترین عامل در خلق تجربه هاي شهودي (تجربه هايي كه بدون فراگيري دانش خاصي به جود مي آيد. )، کشف ساختارهاي واقعیت و خلق ساختارهاي زیباشناختی دانست.
کالین ویلسون
باید از تخیل استفاده شود، نه برای فرار از واقعیت، بلکه برای ایجاد آن.
قدرت تخيل چيست؟
تخيل در اصطلاح به معني قدرت ساخت و تركيب كردن مفاهيمي است كه تا به حال تجربه نكرده ايم. در نتيجه مي توانيم بگوييم تخيل يا خيال، يك توانايي غيرقابل پيش بيني است و جايگاه اين توانايي در نيمكره ي راست مغز است.
اشکال تخیل
بطور كلي مي توان گفت دو شكل از تخيل وجود دارد:
تخيل خلاق
كه از اين طريق با افكار جديدي برخورد مي كنيم. يعني اين تخيل، تخيلي است كه در آن با ايده هاي نو و تازه مي رسيم. چيزي كه تا به حال آن را تصور نكرديم و درباره آنها تجربه ايي نداريم.
تخيل مصنوعي
در اين شكل از تخيل، ما بر اساس تجاربي كه ياد گرفتيم و داشتيم را تركيب مي كنيم و چيزي جديد را مي آفرينيم. يعني تجارب ما در به وجود آمدن اين نوع تخيل دخيل هستند.
توانایی های تخیل
پژوهش هاي جديد معتقدند كه تخيل شامل شش توانايي است كه شامل: تمرکز، کاوش، شهود، تازگی، بهره وری و حساسیت.
تمرکز؛ توانایی در رسمیت بخشیدن به ایده ها از طریق تمرکز .
اکتشاف؛ توانایی مان در کشف چیزهای ناشناخته.
شهود؛ قادر بودن در ایجاد ارتباط فوری با یک هدف.
نوآوری؛ توانایی در خلق ایده های غیرمعمول.
بهره وری؛ توانایی مان در تولید ایده های مولد.
حساسيت؛ توانایی در ایجاد احساس در طی فرآیند خلاقیت.
تا چه حد تخيل مهم است؟
تفاوت گذاشتن بين تفكر و خيال بسيار سخت است به اين علت كه هم تفكر و هم خيال از تجارب گذشته ي افراد نشأت مي گيرند. در نتيجه ي اين پيوند نزديك خيال و تفكر، افرادي كه قدرت تخيل بالايي دارند، داراي قدرت كلامي بالايي هم هستند. اما لازم است بگوييم برعكس اين رابطه هميشه درست نيست.
براي مثال اگر فردي داراي قدرت كلامي پايين است به اين معني نيست كه قدرت تخيل پاييني هم دارد به اين علت كه مي تواند به كمك ساير اَشكال( مثل ديدن، شنيدن و ...) به تخيل بپردازد.
همچنين انسان به كمك تخیل می تواند از تجربيات واقعی فراتر رفته و می تواند ممکناتي را بسازد. در نتيجه مي توان گفت انسان ها این توانایی را دارند که از طریق تخیل شان به اکتشافات خلاق برسند و تخیل می تواند به عنوان پایه اي براي تفکر خلاق باشد. در نتيجه مي توان گفت تخيل یک نیروي محرکه براي نوآوري است.
تحليل گران سياسي و اقتصادي معتقدند كه: «در جنگ به كمك دلار، نفت و حتي ماشين هاي مدرن موفق نمي شويم، بلكه به كمك تخيل و شايستگي در سازماندهي است كه پيروز مي شويم».
لازم است بگوييم كه در كودكان اين توانايي اهميت بالايي دارد تا آنجايي كه مي توان گفت هيچكدام از ويژگي هاي رواني كودك، به اندازه ي تخيل او نشان دهنده ي برداشت ها و افكار كودك از محيط اطرافش نيست. در نتيجه مي توان گفت: سركوب اين توانايي از طرف والدين باعث مي شود تا مسير تفكر كودك منحرف شود.
پژوهش هاي بسياري در مورد اهميت تخیل و فوائد استفاده از آن در فرآيند آموزش انجام شده است كه نتايج حاكي از اين بوده است كه استفاده از تخيل در فرآيند آموزش به شكل گيري بهتر مفاهيم، بهبود توانايي حل مساله و در نتيجه بروز خلاقيت و ايجاد روحيه و همچنين افزايش اعتماد بنفس نيز كمك مي كند.
چرا ما خيال پردازي مي كنيم؟
به طور كل مي توان گفت ما به دو دليل به تخيل مي پردازيم:
) برخورد با موضوعي مبهم: زماني كه با موضوعي رو به رو مي شويم كه برايمان مبهم است و ماهيت مشخصي براي ما ندارد به تخيل و خيال پردازي مي پردازيم.
) ناكامي: دومين دليلي كه ما را به تخيل مشغول مي كند نرسيدن و نبودن در آن شرايطي است كه مي خواهيم باشيم. يعني شرايطي كه اكنون در زندگي داريم، نياز هاي ما را برطرف نمي كند و در نتيجه فرد به خيال روي مي آورد.
چگونه قدرت تخيل خود را افزايش دهيم؟
تكنيك ها و روش هاي مختلفي براي بهبود قدرت تخيل گفته شده است كه سعي مي كنيم به چند مورد از آنها بپردازيم:
انجام مراقبه: يكي از بهترين روش هاي بهبود قدرت تخيل، انجام مراقبه (meditation) است. انجام مراقبه كمك مي كند تا كمي از دنياي بيروني فاصله بگيريد و به خودتان بپردازيد. پيشنهاد مي كنيم كه در روز يك زماني را به انجام مراقبه اختصاص دهيد.
برنامه ريزي بلند مدت: يك برنامه ي طولاني مدت داشته باشيد. اين برنامه ريزي را به قسمت هاي كوچك تر تقسيم كنيد. اين كار باعث مي شود تا يك چشم اندازي از آينده ي خود داشته باشيد و در نتيجه از قدرت تخيل خود استفاده كنيد.
ميزان پتانسيل خود را بدانيد: اين را در مورد خودتان بدانيد كه پتانسيل شما چقدر است تا در حد پتانسيل خود برنامه ريزي كنيد.
مشاهده كنيد: مشاهده گر خوبي باشيد و سعي كنيد كمتر صحبت كنيد و بيشتر بشنويد و ببينيد.
تحقیق کنید و سوال بپرسيد: چيزهاي زيادي براي دانستن و يادگيري وجود دارد. سعي كنيد ايده هاي خود را بنويسيد و بيشتر به ديگران گوش دهيد. اينكه حتما پاسخ دهيد مهم نيست فقط سعي كنيد بشنويد
معرفی تست
پیشنهاد می شود برای این که به جنبه های مختلف قدرت تخیل خود پی ببرید از تست قدرت تخیل ای سنج استفاده کنید. برای شروع کلیک کنید:
جمع بندي ای سنج
همچنان که در این مقاله صحبت شد مفهوم تخيل از دسته مباحثي است كه در طول زمان در حوزه هاي مختلف فكري مورد بررسي قرار گرفته است. در واقع قدرت تخيل را مي توان يكي از مهم ترين توانايي هاي بشر دانست. همراهي اين توانايي با تفكر در ما باعث مي شود تا به بسياري از توانايي هاي ديگر مثل خلاقيت و حل مساله و...دست پيدا كنيم.
شما هم می توانید با کامنت ها و ثبت نظر خود دیدگاهتان را در مورد تخیل و تاثیرات این قدرت درونی بر زندگی تان با ما به اشتراک بگذارید.
بیشتر بخوانید
با توجه به مقاله حاضر پیشنهاد می شود جهت آگاهی بیشتر، مقالات « خارج از جعبه فكر كنيد !»، و «هنر حل مسئله» را حتما مطالعه کنید.
