آلبرت بندورا یکی از برجسته ترین افراد در زمینه روانشناسی اجتماعی است، همچنین او تاثیر بسزایی در آموزش و پرورش نیز داشته است. علت شهرت او به دلایل زیر است:
نظریه یادگیری اجتماعی
آزمایش عروسک بوبو
نظریه شناخت اجتماعی
در این قسمت به نظریه شناخت اجتماعی می پردازیم که این نظریه تاثیر زیادی در روانشناسی اجتماعی گذاشت. در ادامه آن را به طور مفصل شرح داده ایم.
در اواسط دهه 1980، تحقیقات بندورا یک نگاه کلی تری به خود گرفت و تحلیل او تمایل به ارائه یک نمای کلی تر از شناخت انسان در زمینه یادگیری اجتماعی داشت. نظریه ای که وی از نظریه یادگیری اجتماعی گسترش داد خیلی زود به عنوان نظریه شناخت اجتماعی شناخته شد.
در سال 1986، بندورا مبانی اجتماعی اندیشه و عمل را منتشر كرد: یك نظریه شناختی اجتماعی كه در آن، او افراد را به عنوان خودسازمانده، فعال، خود بازتاب دهنده و خودتنظیم می دید. او مفاهیم علیت متقابل سه گانه را ارائه داد که روابط بین رفتار انسان، عوامل محیطی و عوامل شخصی مانند وقایع شناختی، عاطفی و بیولوژیکی و جبرگرایی متقابل را تعیین می کند و روابط علی بین این عوامل را کنترل می کند. تأكيد بندورا بر ظرفيت عوامل برای خودتنظيمی و خودسازماندهی سرانجام موجب كارهای بعدی وی در زمينه خودكارآمدی خواهد شد.
در سال 1963، او یادگیری اجتماعی و رشد شخصیت را منتشر کرد. در سال 1974، دانشگاه استنفورد صندلی وقفی را به وی اعطا کرد و بندورا استاد علوم اجتماعی روانشناسی دیوید استار جردن شد. در 1977، وی نظریه یادگیری اجتماعی را منتشر کرد، کتابی که جهت گیری روانشناسی را در دهه 1980 تغییر داد. وی ضمن بررسی فرآیندهایی که با استفاده از آن مدل سازی اختلالات هراسی را در فوبیای مار کاهش می دهد، دریافت که باورهای خودکارآمدی (که افراد، هراس در توانایی های خود برای کاهش فوبیا داشتند) باعث تغییر در رفتار و تحریک ترس می شود.
وی یک برنامه مهم تحقیقاتی را برای بررسی نقش تأثیرگذار اندیشه خود ارجاع در عملکرد روانشناختی آغاز کرد. اگرچه بندورا به کاوش و نوشتن در مورد مسائل نظری مربوط به مباحث متنوع ادامه داد، اما از اواخر دهه 1970 توجه زیادی را به کشف نقش باورهای خودکارآمدی در عملکرد انسان اختصاص داد.
نظریه یادگیری اجتماعی بندورا به دانش آموزان و معلمان در زمینه آموزش کمک می کند. در سال 1986، بندورا نام نظریه یادگیری اجتماعی را به نظریه شناخت اجتماعی تغییر داد.نظریه شناخت اجتماعی هنوز بر چگونگی تأثیر رفتار و رشد توسط عملکردهای شناختی که در طی فعالیت های اجتماعی رخ می دهد، متمرکز است.
مولفه های نظری کلیدی نظریه شناخت اجتماعی که در آموزش به کار گرفته می شود، عبارتند از:
خودکارآمدی
خودتنظیمی
یادگیری مشاهده ای
جبرگرایی متقابل
نظریه شناخت اجتماعی را می توان برای انگیزه و یادگیری دانش آموزان و معلمان به کار برد. تحقیقات بندورا نشان می دهد که خودکارآمدی درک شده بالا، معلمان و دانش آموزان را به سمت تعیین اهداف بالاتر سوق می دهد و احتمال تمرکز آنها بر این اهداف را افزایش می دهد. در یک محیط آموزشی، خودکارآمدی به اعتماد به نفس دانش آموز یا معلم برای شرکت در اقدامات خاصی کمک می کند که به آنها در دستیابی به اهداف مشخص کمک می کند.