اختلال کاتاتونی مرتبط با اختلال روانی دیگر در DSM-5

کاتاتونی مرتبط با اختلال روانی دیگر، یکی از انواع اختلالات طیف اسکیزوفرنی است که در آن ارتباط فرد با واقعیت قطع است. در این مقاله می خواهیم به شرح کامل آن بپردازیم. همچنین می توانید فهرست مطالب را نیز از باکس زیر مشاهده فرمایید.

کاتاتونی، یک نوع روان گسیختگی می باشد که فرد در این اختلال دچار اختلالات حرکتی می شود و ممکن است فرد به مدت طولانی بدون حرکت یا صحبت کردن و به صورت ثابت بماند یا در موارد دیگر حرکات بیش فعالی و هیجانی زیادی انجام دهد. در ادامه راجع به ملاک هی تشخیص این اختلال صحبت کرده ایم.

ملاک های تشخیصی اختلال کاتاتونی مرتبط با اختلال روانی دیگر 

سه (یا تعداد بیشتری از نشانه های زیر در تصویر بالینی غالب هستند:

بهت (یعنی، بدون فعالیت روانی- حرکتی؛ برقرار نکردن ارتباط فعال با محیط).

جمود خلسه ای (یعنی، القای منفعل وضع اندامی که در برابر نیروی جاذبه اختیار می شود).

انعطاف پذیری مومی شکل (یعنی، بی اعتنایی، حتی مقاومت در برابر مستقر شدن توسط آزماینده).

لالی (یعنی، بدون پاسخ کلامی یا خیلی کم [اگر زبان پریشی شناخته شده باشد، منتفی است]

منفی گرایی (یعنی، مخالفت با دستورات یا محرک های بیرونی یا بدون پاسخ به آنها).

وضع خاصی گرفتن (یعنی، نگهداری خودانگیخته و فعال وضع بدن در برابر نیروی جاذبه).

ادا و اطوار (یعنی، کاریکاتور اعمال عادی عجیب و غریب، شکوهمند).

رفتار قالبی (یعنی، حرکات تکراری، به طرز نابهنجار مکرر، بدون هدفمندی).

سراسیمگی، که تحت تأثیر محرک های بیرونی قرار ندارد. ۱۰

شکلک.

پژواک گویی (یعنی، تقلید کردن از گفتار دیگران).

 پژواک کرداری (یعنی، تقلید کردن از حرکات دیگران).

در صورتی می توان از کاتاتونی مرتبط با اختلال روانی دیگر (شاخص کاتاتونی) استفاده کرد که در طول دوره اختلال عصبی - رشدی، روان پریشی، دو قطبی، افسردگی یا اختلال روانی دیگر ملاک های کاتاتونی برآورده شده باشند. شاخص کاتاتونی زمانی مناسب است که تصویر بالینی با اختلال روانی- حرکتی محسوس مشخص شده باشد و حداقل سه مورد از ۱۲ ویژگی ثبت شده در ملاک الف را در بر داشته باشد. کاتاتونی معمولا در محیط بستری تشخیص داده می شود و در بالغ بر ۳۵ درصد افراد مبتلا به اسکیزوفرنی روی می دهد، اما اکثر موارد کاتاتونی، افراد مبتلا به اختلالات افسردگی یا دو قطبی را شامل می شوند. قبل از اینکه شاخص کاتاتونی در مورد اختلالات عصبی - رشدی، روان پریشی، دوقطبی، افسردگی یا اختلالات روانی دیگر مورد استفاده قرار گیرد، انواع زیادی از بیماری های جسمانی دیگر باید منتفی شده باشند؛ این بیماری ها شامل بیماری های جسمانی ناشی از مشکلات عفونی، سوخت و سازی یا عصبی می شوند، ولی محدود به آنها نیستند. کاتاتونی می تواند عارضه جانبی دارو نیز باشد. به خاطر جدی بودن این عوارض، باید به امکان اینکه کاتاتونی ناشی از نشانگان بدخیم داروی ضد روان پریشی باشد، توجه خاصی مبذول شود. 333.92 (G21.0)