عوارض مصرف سیگار

طبق اعلام مؤسسه ی ملی سلامت، سیگار اولین علت قابل پیشگیری مرگ و میر و بیماری در ایالات متحده و عامل اصلی یک مورد از هر پنج مورد مرگ و میر است. سیگار کشیدن علاوه بر مسدود کردن ریه ها با قطران و افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه، به سلول های خونی، عروق و قلب نیز آسیب می رساند.

سلب‌ مسئولیت: تحریریه‌ی ای سنج در تهیه‌ این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد.

آیا مصرف کم سیگار هم ضرر دارد؟

ممکن است فکر کنید از زمانی که سیگار را کم کنید، از مضرات آن در امان خواهید بود، اما این طور نیست. سیگار کشیدن سبک و حتی فقط قرار گرفتن در معرض سیگار به صورت مداوم، رگ های شما را با سمومی آلوده می کند که می توانند منجر به بیماری های عروقی کشنده شوند، بیماری هایی مانند:

• آترواسکلروز: انسداد یا سفت شدن شریان ها که باعث کند شدن جریان خون سالم می شود.
• بیماری عروق کرونر قلب: زمانی که شریان های قلب مسدود یا تنگ می شوند.
• سکته ی مغزی: عدم عملکرد مغز به دلیل قطع جریان خون.
• آنوریسم آئورت شکمی: بزرگ شدن رگ خونی اصلی در شکم که پتانسیل پارگی دارد.

آسیب دیدن عروق خونی ناشی از سیگار همچنین می تواند منجر به بیماری شریان محیطی (PAD) شود. این بیماری گردش خون در دست و پاها را چنان کند می کند که ممکن است فرد دچار قانقاریا شده و نیاز به قطع عضو داشته باشد. PAD می تواند باعث سکته ی مغزی یا حمله ی قلبی نیز بشود.

در صورتی که فرد سیگاری مبتلا به دیابت باشد، چاق باشد یا قرص های ضد بارداری مصرف کند، بیشتر از حد متوسط در معرض خطر آسیب دیدن رگ ها و شریان ها خواهد بود. حتی کودکانی که در معرض دود سیگار هستند ممکن است دچار آسیب عروق خونی شوند و میزان خطر ابتلا به بیماری و مرگ ناگهانی در آن ها افزایش یابد.

 سیگار و بیماری برگر

بیماری برگر Buerger یک بیماری نادر در رگ های بازو و پاها است. در بیماری برگر پا که به آن ترومبوآنژییت اوبلیترانس نیز گفته می شود، رگ های خونی ملتهب و متورم شده و ممکن است به دلیل ایجاد لخته خون مسدود شوند.

تقریباً همه کسانی که به بیماری برگر پا و دست مبتلا هستند سیگار می کشند. ترک همه انواع توتون و تنباکوها، راه جلوگیری از بیماری برگر است. برای کسانی که سیگار را ترک نمی کنند، ممکن است منجر به قطع عضو یا بخشی از اندام شود.

 در صورتی که علائم زیر از آسیب دیدگی رگ ها را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه نمایید:

• تنگی نفس
• سرگیجه
• بی حسی دست ها، ساق یا کف پا
• اختلال حواس یا از دست دادن حافظه
• ضربان نامنظم یا تند قلب.

اثر سیگار بر رگ ها

دود سیگار حاوی موادی شیمیایی مانند نیکوتین و مونوکسید کربن است که اثرگذاری عملکرد رگ ‌ها و قلب را سخت ‌تر می‌کند. نیکوتین باعث می شود قلب با چنان نیرویی کار کند که نیاز آن به اکسیژن افزایش یابد. همچنین، مونوکسید کربن میزان اکسیژن موجود در خون را کاهش داده و بار مضاعفی بر قلب وارد می کند. نیکوتین و مونوکسید کربن به دیواره‌ های شریانی نیز آسیب می ‌رسانند و باعث ایجاد رسوبات چربی به نام پلاک می ‌شوند.

پلاک ها، رگ های خونی را تنگ می کنند و به این ترتیب، قلب در پمپاژ خون از طریق آن ها مشکل پیدا خواهد کرد. سیگار همچنین سطح کلسترول بد (LDL) را در خون افزایش داده و به طور هم زمان میزان کلسترول خوب (HDL) را کاهش می دهد. خون مملو از LDL غلیظ تر و کندتر از حالت عادی می شود، بنابراین می تواند باعث ایجاد لخته و انسداد و در پی آن، حملات قلبی و سکته ی مغزی شود.

مصرف سیگار و واریس

یکی از نشانه های آسیب دیدن رگ های فرد سیگاری، وجود رگ های واریسی دردناک و ناخوشایند یا حتی رگ های عنکبوتی کوچک در صورت یا پاها است. به عبارتی، این وریدهای قابل رویت توانایی خود را برای به جلو راندن خون به طور مؤثر، از دست داده اند که باعث برگشت خون به عقب و تجمع آن شده است. خون انباشته شده، رگ‌ ها را بزرگ می ‌کند و آن ها را می‌ پیچاند و بدین طریق رگ ها از زیر پوست نمایان می شوند.

سیگار کشیدن لزوماً باعث بروز واریس نمی شود، اما احتمال ابتلا به آن در افراد سیگاری بیشتر است. همچنین، واریس خطر ابتلا به بیماری ای به نام ترومبوز ورید عمقی را افزایش می دهد که می تواند منجر به ایجاد لخته های خونی کشنده و مرگبار شود.

بعد از ترک سیگار چه اتفاقی می افتد؟

خبر خوب این است که به محض ترک سیگار، رگ ها شروع به ترمیم خود می کنند. هر چند این بدان معنا نیست که فرد دیگر در سلامت کامل قرار دارد. ممکن است این عادت بد آن قدری به بدن آسیب رسانده باشد که حتی بعد از ترک سیگار نیز فرد در معرض خطر باشد. بنابراین بهتر است برای اطمینان یک ارزیابی عروقی انجام شود.

با این حال در اینجا به برخی از مزایایی که می توانید پس از ترک کردن انتظارشان را داشته باشید، اشاره می کنیم:

• ظرف تنها ۲۰ دقیقه، فشار خون و ضربان قلب به حالت نرمال خود بر می گردد
• بعد از یک روز، خطر حمله ی قلبی کاهش می یابد
• در عرض یک ماه، سطح کلسترول در محدوده ی سالم تری قرار می گیرد
• در عرض یک سال، خطر حمله ی قلبی 50 درصد کاهش می یابد
• چندین سال پس از ترک سیگار، سیستم قلبی عروقی شما به اندازه ای سالم خواهد بود که گویی هرگز سیگار نکشیده اید.

شما می توانید برای اطمینان از سلامت رگ های خود، بررسی احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط به سیگار کشیدن و کمک گرفتن بابت ترک آن، به پزشک مراجعه کرده و با او مشورت کنید.