فاجعه سازی چیست؟

آیا تا به حال برایتان پیش آمده است که در شروع روز، اتفاقی بیفتد که سبب ناراحتی و نا امیدی شما شده و با خود بگویید “فاجعه ست! امروز رو از دست دادم!”؛ لازم نیست این اتفاق خیلی بزرگ و غیر منتظره باشد؛ حتی ممکن است یک مسئله ی جزئی، این احساس را در شما ایجاد کند.
ما در پست گذشته، درباره ی پنج فکر اصلی که سبب عصبانیت می شوند، صحبت کردیم؛ حال در این پست قصد داریم تا به بررسی اولین فکر، بپردازیم.
یکی از مهم ترین عناصری که سبب عصبانیت ما می شود، نحوه ی ارزیابی ما از رویداد ایجاد شده است؛ وقتی اتفاقی رخ می دهد، این ما هستیم که در لحظات ابتدایی، تصمیم می گیریم آن را ناعادلانه، فاجعه آمیز و غیره تحلیل کنیم. برای مثال ممکن است شما در یک ترافیک گیر کرده و به جلسه ی خود با تاخیر برسید؛ این شما هستید که انتخاب می کنید تا این اتفاق را فاجعه آمیز تلقی کنید یا اینکه تصور کنید گرچه این اتفاق ناراحت کننده است اما دلیل نمی شود که کل روز خود را خراب کنید؛ و تفاوت بین این دو دیدگاه است که سبب می شود ما عصبانی و مضطرب شده و دست از تلاش بکشیم یا اینکه واکنش دیگری را انتخاب کنیم؛ برای مثال خود را آرام کرده و واقع بینانه برای آن تاسف بخوریم اما توجه داشته باشیم که نباید موقعیت های دیگر را، به سبب این اتفاق از دست بدهیم.
گفتار های درونی شما در این مواقع، تاثیر زیادی در اتفاقات بعدی دارد؛ برای مثال اگر به خود بگویید :” این اتفاق فاجعه است! ” بقیه ی رفتار هایتان نیز تحت تاثیر این جمله قرار گرفته و احتمالاً شما با رویداد های ناخوشایند فراوانی روبرو می شوید.

پس چه کاری می توانیم جهت مدیریت این شرایط انجام دهیم؟!
۱-به عواقب واقعی که آن مسئله برایتان دارد فکر کرده و سعی کنید به دید حل مسئله آن را تحلیل کنید و نه برای غر زدن یا توجیه کردن!
مثلاً ماندن در یک ترافیک، احتمالاً سبب می شود تا شما بیست دقیقه دیر تر به جلسه ی خود برسید اما این اتفاق چندان مهم نیست که شما کل روز خود را به خاطر آن خراب کنید؛ پس سعی کنید با آن کنار بیایید و شرایط را طوری مدیریت کنید که عواقب جدی تری برایتان نداشته باشد.
۲-فکر فاجعه آمیز را شناسایی کرده و سعی کنید آن را با اندیشه ی واقعی تری که منعکس کننده ی حقیقت است، جایگزین کنید!
برای مثال به جای آن که بگویید “این آب و هوا، برنامه ی من را بهم ریخته است” بگویید ” متاسفانه من نمی توانم امروز کاری را که می خواستم، انجام دهم”

۳-سعی نکنید که عواقب بد را نادیده بگیرید یا طوری رفتار کنید که انگار آن ها خوب هستند!
واقع نگری بسیار اهمیت دارد. شما باید سعی کنید تا به جنبه های مثبت و منفی یک مسئله توجه کرده و آن را تحلیل کنید. گاهی حتی باید به نامطلوب بودن یک شرایط، اعتراف کنید. هدف این است که یک تصور واقع بینانه از شرایط داشته باشید و نه این گونه که تنها وانمود کنید همه چیز خوب و مطلوب است!
۴- باید بدانید که تغییر نیازمند صرف زمان و مداومت است؛ شما روز های بسیاری را صرف پرورش عادت های نامطلوب خود کرده اید، پس حالا خنثی کردن آن ها و تبدیل شان به عادت های مطلوب نیز، نیازمند تلاش و صبر زیاد است.