زیگموند فروید یکی از مشهور ترین روانشناسان در حوزه روانکاوی است. از مهم ترین نظریه هایی که باعث مشهوریت او شد، عبارتند از:
نظریه روانکاوی
نظریه تحلیل رویا
نظریه ID- EGO- SUPER EGO
نظریه تداعی آزاد
نظریه فروید یک مفهوم سازی از چگونگی ساختار شخصیت و نحوه عملکرد عناصر شخصیت ارائه می دهد. فروید بیان کرد که روان انسان به سه قسمت ID ،ego و super-ego تقسیم شود. فروید این مدل را در مقاله 1920 فراتر از اصل لذت، مورد بحث قرار داد و آن را به طور کامل در The Ego and the Id (1923) توسعه داد، جایی که آن را به عنوان جایگزینی برای طرح توپوگرافی قبلی خود (مثلاً آگاهانه، ناآگاهانه و ناخودآگاه) توسعه داد.
ناخودآگاه، بخشی از روان است که مطابق با "اصل لذت" کار می کند و منبع انگیزه ها و محرک های اساسی است. او به دنبال لذت و رضایت فوری است. فروید تصدیق کرد که استفاده وی از اصطلاح ID از نوشته های گئورگ گرودک ناشی می شود. سوپر ایگو، مولفه اخلاقی روان است. ایگو مولفه عقلانی روان بوده و به دنبال تعادل بین لذت طلبی نهاد و اخلاق گرایی سوپرایگو است. این بخشی از روان است که معمولاً مستقیماً در اعمال شخص منعکس می شود. هنگامی که وظایف خود بیش از حد تحت فشار قرار می گیرند یا تهدید می شوند، ممکن است از مکانیسم های دفاعی از جمله انکار، سرکوب، جابجایی و ... استفاده شود. این مفهوم به طور کلی با "مدل کوه یخی" نشان داده می شود. این مدل نقش های ID ،ego و super-ego را در رابطه با تفکر آگاهانه و ناخودآگاه نشان می دهد.