معنی وجدان

conscience (ˈkɑːnʃəns)

وجه مهارکننده ایگو که با آنچه از نظر اخلاقی نادرست است ارتباط پیدا می کند.

انجمن روانشناسی آمریکا(APA)

احساس درست و نادرست فرد یا تجاوز از ارزش های اخلاقی. در روانکاوی، آگاهی فراخود یا مولفه اخلاقی شخصیت است که به عنوان داور و منتقد اعمال و نگرش های خود عمل می کند.

فرهنگ لغت آکسفورد(ODE)

-قسمتی از ذهن شما که به شما درست یا غلط را می گوید.

-احساس گناه نسبت به کاری که انجام داده اید یا نکرده اید.

فرهنگ لغت کمبریج(CALD)

-بخشی از شما که قضاوت می کند که رفتارهای شما چقدر اخلاقی است و باعث می شود در مورد کارهای بدی که انجام داده اید یا کارهایی که در قبال آنها احساس مسئولیت می کنید احساس گناه کنید.
-این احساس که شما می دانید و باید آنچه را که درست است انجام دهید و باید از انجام کارهای نادرست بپرهیزید و این باعث می شود زمانی که کاری را که اشتباه می دانید انجام داده اید احساس گناه کنید.

فرهنگ جامع روانپزشکی(CDP)

وجه مهارکننده ایگو که با آنچه از نظر اخلاقی نادرست است ارتباط پیدا می کند. به عقیده اریکسون رشد وجدان در اواخر "دوره ابتکار در مقابل احساس گناه" یعنی نزدیک پنج سالگی شروع می شود. پیدایش وجدان زمینه را برای احساس اخلاقی درست و نادرست آماده می سازد.

فرهنگ دهخدا

وجدان. [وِ] (ع مص) وجود. وجد. گم شده را یافتن. (ناظم الاطباء). یافتن. (منتهی الارب) (اقرب الموارد) (ترجمان علامه ٔ جرجانی ترتیب عادل بن علی). || خشم گرفتن. (اقرب الموارد). || (اِمص، اِ) در عرف بعضی وجدان عبارت است از نفس و قوای باطنه. (المنجد) (کشاف اصطلاحات الفنون).

ویکی پدیا انگلیسی (wikipedia)

وجدان یک فرایند شناختی است که بر اساس فلسفه اخلاقی یا سیستم ارزشی افراد، احساسات و ارتباطات منطقی را برمی انگیزد. وجدان در مقابل احساسات یا افکار برانگیخته شده ناشی از ارتباطات بر اساس ادراکات حسی فوری و پاسخ های بازتابی، مانند پاسخ های سمپاتیک سیستم عصبی مرکزی قرار می گیرد. در اصطلاح متداول، وجدان اغلب به عنوان احساس پشیمانی توصیف می شود، هنگامی که شخصی مرتکب عملی می شود که با ارزش های اخلاقی او در تعارض است. ارزش های اخلاقی فرد و ناهماهنگی آنها با تفاسیر خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی فلسفه اخلاق در بررسی نسبیت فرهنگی در عمل و مطالعه روانشناسی مورد توجه قرار می گیرد.