قاعدگی چيست؟

در این مقاله می خواهیم در مورد قاعدگی یا دوران عادات ماهانه صحبت کنیم. زنان در دوران قاعدگی، همیشه با مشکلات جسمانی و روانی زیادی همراه هستند که اگر در این دوران به آن ها از طرف همسر، والدین و یا اطرافیان توجه خاصی نشود این مشکلات را سخت تر طی می کنند.

در ادامه براساس فهرست مطالب زیر به این موضوع می پردازیم:

دوران بلوغ در دختران

برای همه پسران و دختران، بلوغ همراه تغییرات زیادی است كه به لحاظ روانی و جسمانی چالش های زیادی را به همراه دارد. برای دختران، یكی از اصلی ترین چالش ها، شروع دوران قاعدگی (عادت ماهانه) است.

قاعدگی یك مرحله ی تكاملی در زندگی زنان است.

با اینكه قاعدگی یك فرآیند طبیعی در زندگی تمام زنان است، اما همراه با ناراحتی ها و تغییرات جسمانی همراه است. از این گذشته، دختران با چالش های بهداشتی رو به رو می شوند كه می تواند اثرات مخرب روحی و اجتماعی بر آنها داشته باشد.

گزارش آماری

تحقیقات نشان داده است كه زنان در دوران قاعدگی یا عادت ماهانه ی خود، تغییرات بدنی، مشكلات عاطفی و مشكلات اجتماعی را تجربه می كنند. این مطلب نشان می دهد كه زنان در این دوره به شدت نیازمند حمایت اجتماعی هستند.

از طرفی دیگر، عدم آموزش مناسب، اطلاعات غلط، شرم یا پرهیز از بحث در زمینه ی عادت ماهانه، می تواند نداشتن آگاهی و كاهش عملكرد دختران نسبت به بهداشت این دوران را موجب شود و در بزرگسالی فرد در معرض بیماری های دستگاه تناسلی شود. 

قاعدگی (عادت ماهانه)چیست؟

قاعدگی روندی است كه به طور منظم، با فاصله ی زمانی 28 روز اتفاق می افتد و تقریبا 14 روز پس از تخمك گذاری اتفاق می افتد و اگر روند تخمك گذاری به درستی انجام نشود، قاعدگی هم دچار بی نظمی می شود.

برای بسیاری از افراد سوال است كه روند قاعدگی از چه سنی شروع می شود و تا چه زمانی ادامه پیدا می كند.

اما باید گفت كه سن شروع و خاتمه ی قاعدگی به عوامل متعددی بستگی دارد. سن شروع و پایان قاعدگی به عواملی مانند موارد زیر بستگی دارد:
تغذیه
تركیب بدنی
چاقی
استرس
استعمال دخانیات
سن بلوغ والدین
فرهنگ 
اما طبق مطالعات انجام شده، میانگین سن شروع را 12 و میانگین سن پایان قاعدگی یا یائستگی را 52 می توان در نظر گرفت. همچنین باید بدانیم كه قاعدگی یك چرخه و یا سیكل است.

اما چرخه ی قاعدگی به چه معناست؟

هر چرخه ی قاعدگی در زنان به طور طبیعی از 21 تا 35 روز است كه به چهار مرحله تقسیم می شود و شامل موارد زیر است:

  مرحله قاعدگی

این دوره با 2 الی 6 روز خونریزی مشخص می شود و فرد چیزی در حدود 20 الی 60 میلی لیتر خون از دست می دهد. البته تعداد روز های می تواند 7 روز یا بیشتر هم باشد.

همچنین به دلیل اینكه تخمك بارور نشده است، دیواره ی رحم ضخیم شده است و درنتیجه در دوران قاعدگی، دیواره ی رحم ضخامت خود را از دست می دهد چون نیازی به ضخامت ندارد. به همین علت هم در دوران قاعدگی، ترکیبی از خون، مخاط و بافت از رحم آزاد می شود.

فاز فولیکولی

در این مراحله، غده ی هیپوفیز در مغز، هورمونی به نام تحریك كننده فولیكول را آزاد می كند. این هورمون در تخمدان، موجب ایجاد كیسه هایی می شود كه داراری تخمك نابارور است. همچنین فولیكول ضخامت رحم را از طریق افزایش هورمون استروژن زیاد می كند.

مدت زمان این دوره می تواند متغیر باشد اما حدود 11 الی 27 روز خواهد بود. لازم به ذكر است كه  فاز فولیكولی از همان دوران قاعدگی شروع می شود و تا پایان دوران تخمك گذاری ادامه پیدا می كند. 

مرحله تخمک گذاری

همانطور كه گفتیم سطح هورمون استروژن، به وسیله ی هورمون فولیكول افزایش پیدا می كند.

این روند شروعی برای مرحله ی تخمك گذاری خواهد بود. اما چطور؟ استروژن باعث آزاد شدن هورمونی به نام لوتئین ساز می شود كه روند تخمك گذاری را آغاز می كند.

این دوره معمولا حدود 24 ساعت ادامه پیدا می كند و درست در میانه ی چرخه ی قاعدگی است.     

فاز لوتئال

در این دوره رحم آماده ی كاشت تخمك و شروع باروری است. اگر باروری اتفاق نیوفتد، رحم دوباره ضخامت خود را از دست خواهد داد و دوره ی جدید پریود یا قاعدگی شروع می شود. این دوره به طور متوسط، 14 روز طول می كشد.

در صورت باردار نشدن، فرد ممكن است علائم سندرم پیش از قاعدگی را تجربه كند كه شامل مواردی مانند: افزایش وزن، نفخ شكم، تورم یا درد در پستان ها، تغییر در میل جنسی و...

نکته

به طور كل سیكل قاعدگی در زمان های حوالی یائستگی و اولین دوران قاعدگی(منارك)، ممكن است بدون تخمك گذاری یا نامنظم باشد كه امری طبیعی است.

آیا زنان واقعا قبل از شروع قاعدگی علائمی را نشان می دهند؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم كه بله. علائم را می توانیم به 3 دسته كلی تقسیم كنیم:

علائم خلقی و عاطفی 

احساس ناامیدی
اضطراب
تنش
خشم و برافروختگی
خلق و خوی افسرده

علائم رفتاری

کاهش علاقه به فعالیت ها(حتی فعالیت های روزمره و عادی)
مشکل در تمرکز
کاهش انرژی و زود خسته شدن
تغییرات عادات غذایی
تغییرات خواب

علائم جسمانی

درد و ورم پستان ها
سردرد
درد عضلات
افزایش وزن
نفخ و مشكلات گوارشی

به طور كل از آنجایی كه چرخه قاعدگی با تغییرات هورمونی بسیاری همراه است، می توان گفت این چرخه، تغییرات جسمانی و روانی بسیاری را با خود به همراه دارد.

تحقیقات نشان داده است كه در دوران قاعدگی، كاركردهای اجرایی مانند: توانایی تصمیم گیری، تفكر انتزاعی و سازماندهی كردن اطلاعات در ذهن دچار افت می شود.

دوران قاعدگی چه زمانی غیرعادی می شود؟

دوران قاعدگی به خودی خود غیرعادی نیست و همانطور كه گفت شد بخشی از روند تكاملی بانوان است. اما اگر خونریزی شدید اتفاق بیوفتد، لازم است تا به پزشك مراجعه شود.

خونریزی های شدید تقریبا برای تشخیص سخت هستند اما میزان آن تقریبا بیشتر از 80 میلی لیتر درنظر گرفته می شود. همچنین در صورت اتفاقاتی مانند قاعدگی های مكررا نامنظم و یا خونریزی های بعد از یائستگی، لازم است تا به پزشك مراجعه شود.  

هشدار

 خانم های باردار در صورت مشاهده ی هر نوع لكه و خونریزی لازم است تا با پزشك خود مشورت كنند.

اگر تمایل دارید تا درباره اختلال ملال پیش از قاعدگی بدانید، به صفحه مورد نظر مراجعه فرمایید.

جمع بندی ای سنج

در این مقاله سعی داشتیم به دوران قاعدگی در زنان و چرخه ی قاعدگی بپردازیم. لازم است تا اطرافیان نسبت به این دوران حمایت، درك و همدلی داشته باشند. اما چیزی كه بسیار مهم تر است، رعایت بهداشت های لازم این دوران است.

همچنین دانستن این نكته مهم است كه برای بعضی زنان این دوره منظم است و برای بعضی خیر و از طرفی دیگر خونریزی هم می تواند شدید باشد یا نباشد.

اینها مواردی است كه در هر خانمی به یك شكل متفاوتی است. اما كاری كه می توان انجام داد، پیگیری دوره ها است. به این معنا كه تاریخ شروع و پایان آن را یادداشت و هر تغییری را با دقت ثبت شود.

مقاله حاضر در مورد دوران قاعدگی چه میزان توانسته است اطلاعات لازم در این زمینه را در اختیار شما بگذارد؟ لطفا دیدگاه و نظرات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.