سندروم قلب شکسته یا مرگ عاشقانه چیست؟!!

سندروم قلب شکسته یا کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو(takotsubo cardiomyopathy) ، یک بیماری قلبی موقتی است که علائمی شبه حمله قلبی دارد؛ در این بیماری عضلات قلب به دلیل تجربه استرس عاطفی یا جسمانی شدید، دچار ضعف می شود و به اصطلاح قلب می شکند!

سندرم قلب شکسته چیست؟

کاردیومیوپاتی تاکونسوبو(takotsubo cardiomyopathy) ، سندروم قلب شکسته، سندروم بالوتی گذرا یا مرگ عاشقانه یک بیماری قلبی موقتی شد که برای اولین در سال 1990 در ژاپن شناسایی شد.
در زبان عامیانه به این بیماری شکسته شدن قلب می گویند؛ درد در قفسه سینه، از بین رفتن هوشیاری و دشواری در تنفس از نشانه های این بیماری است.

استرس عاطفی یا جسمانی شدید، دلیل بروز این بیماری است؛ فرد پس از ترشح هورمون استرس، به طور موقتی دچار ضعیف شدن قلب می شود و در نتیجه فرآیند گردش خون در بدن مختل می شود.

به این بیماری کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو می گویند، زیرا به هنگام بروز آن، محفظه اصلی خون ساز قلب یعنی بطن چپ تغییر شکل داده و در نهایت بزرگ تر می شود و شکل بادکنکی به خود می گیرد و عضله قلب را تضعیف می کند و خون آن طور که باید در بدن پمپاژ نمی شود؛ در این سندروم سرخرگ های کرونی مسدود نمی شود و علائم کمی بعد بهبود پیدا می کند.

قلب در این حالت شبیه تله تاکوتسوبو ماهی گیران ژاپنی می شود؛ این تله برای گرفتن اختاپوس ها استفاده می شود.

علت سندروم قلب شکسته (کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو)

گفتیم که این بیماری در اثر یک استرس شدید ایجاد شود؛ بر اساس آنچه در تحقیقات آمده است آزادساری ناگهانی هورمون های استرس مانند نوراپی نفرین، اپی نفرین و دوپامین قلب را دچار ضعف و رخوت می کند و زمانی که قلب دچار رخوت شود تغییراتی در عضلات و عروق کرونری خون ایجاد می شود.

برخی از دلایل ایجاد سندروم قلب شکسته شامل موارد زیر است:

• تجربه سوگ و اندوه ( مرگ ناگهانی یک عزیز)
• تجربه آزار خانگی یا تجاوز
• مورد حمله فیزیکی قرار گرفتن
•  ابتلا به بیماری شدید و ناگهانی
• انجام جراحی در زمان اخیر
• تصادف با ماشین یا موتور
• بحث و مشاجره شدید
• باخت سرمایه در قمار یا ورشکستی مالی شدید
• نگرانی مالی یا داشتن بدهی
• درگیری با بلایای طبیعی مانند زلزله 
• آسیب به سر
• سخنرانی در میان جمعیت
•  تجربه ترس شدید
• مصرف بیش از حد مواد مخدر یا الکل
•  امکان بروز در افرادی که مبتلا به برخی اختلالات روانی و عصبی هستند، بیشتر است.
• تجربه رویداد استرس زا مثبت مانند برنده شدن در مسابقه یا حضور در یک مهمانی غافلگیرکننده

علائم سندروم قلب شکسته

علائم سندروم قلب شکسته قلب شبیه علائم حمله قلبی است؛شانه های این بیماری عبارت اند از:

• درد ناگهانی و شدید در قفسه سینه
•  دشواری در نفس کشیدن یا تنگی نفس
•  ضربان قلب نامنظم
• عرق کردن
• غش کردن یا پایین آمدن هوشیاری

این علائم از چند دقیقه تا چند ساعت پس از تجربه استرس شدید و غیر منتظره ادامه دار خواهد بود؛ این بیماران باید سریعا و به صورت اورژانسی درمان شوند.

تشخیص سندروم قلب شکسته (کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو)

تاکوتسوبوسندروم را می توان از طریق روش های زیر تشخیص داد:

• آزمایشات حمله قلبی و دیگر آزمایش هایی که مشکلات مرتبط با قلب را ارزیابی می کنند.
• ضعیف شدن عضله قلب
•  پمپاژ نشدن درست خون
• تغییر شکل بطن چپ قلب

اگرپزشک شما علائم این سندروم را در شما مشاهده کند و مشکوک به سندرم تاکوتسوبو باشد، از آزمایشات مختلفی برای تایید تشخیص استفاده خواهد کرد.
همچنین ممکن است پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی و اینکه آیا اخیراً استرس شدیدی مانند مرگ یکی از عزیزان یا غیره را تجربه کرده اید، سوال کند.

برخی از سوالاتی که پزشک متخصص از شما می پرسد، عبارت اند از:

• چه علائمی دارید؟
• علائم شما از چه زمانی شروع شده اند؟
• آیا درد به سایر قسمت‌های بدن سرایت می ‌کند؟
• آیا درد برای مدت کوتاهی با هر ضربان قلب بدتر می‌شود؟ یا تغییر ندارد؟
• آیا فعالیت جسمانی باعث بدتر شدن علائم یا درد بیشتر می‌شود؟
• آیا در خانواده سابقه مشکلات قلبی دارید؟
• آیا اخیرا مشکل پزشکی که به خاطر آن تحت درمان قرار بگیرید، داشته اید؟

 آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• نوار قلب (ECG)
•  آزمایش خون
• اکوکاردیوگرام
• اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی قلب (MRI)
•  آنژیوگرافی

درمان سندورم قلب شکسته

در مبتلایان به این بیماری بطن چپ باید به حالت اولیه برگردد، پس درمان های تکمیلی در راستای درمان اورژانسی در این خصوص صورت می گیرد. این بیماران در صورت تشخیص پزشک حداقل 24 ساعت و حداکثر 7 روز باید در بیمارستان بستری شوند.

بیشتر مبتلایان به این بیماری در عرض یک تا دو هفته درمان می شوند اما طول درمان کامل این بیماری یک تا سه ماه است؛ مسدودکننده‌های بتا و داروهای بازدارنده آنزیم تبدیل آنژیوتانسین (ACE)از جمله داروهایی هستند که برای این افراد تجویز می شود و این داروها به ریکاوری عضلات قلب، جلوگیری از منعقد شدن خون و جلوگیری از سکته قلبی در کوتاه مدت کمک می کند.

عوارض و خطرات شکستن قلب کدامند؟

لازم است بگویم این بیماری در موارد نادر می تواند منجر به مرگ بیمار شود. عوارض تهدید کننده این بیماری که احتمال بروز آن کمتر از 5 درصد است، شامل موارد زیر می شود:

• نارسایی قلبی
• آریتمی شدید قلب
• لخته شدن خون  در قلب
• مشکلات دریچه‌های قلب
• شوک کاردیوژنیک( ناتوانی قلب در پمپاژ خون)
•  تجمع مایه در ریه ها (ادم ریوی)
• افت فشار خون
• مشکلات مرتبط با دریچه قلب

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سندروم قلب شکسته قرار دارند؟

عوامل خطر سندروم قلب شکسته شامل موارد زیر است:

• جنسیت: شیوع این بیماری در زنان بیش از مردان است.
• سن: بیشتر مبتلایان به این اختلال بالای 50 سال سن دارند.
• مشکلات سلامت روان؛ ابتلا به افسردگی و اضطراب احتمال ابتلا به این بیماری را بیشتر می کند.

آیا سندروم قلب شکسته قابل پیشگیری است؟

علی رغم تحقیقاتی که در این زمینه می گردد ، پزشکان هنوز نمی دانند چرا رویدادهای استرس زا باعث ایجاد این سندروم در افراد می شود؛ بنابراین هیچ راهکار واحد و مطمئنی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد!

اما موارد زیر در پیشگیری از سندروم کاردیومیوپاتی توکسوبو می تواند مفید باشد:

• مدیریت استرس  
• ورزش کردن
• یوگا
• تمرین ذهن آگاهی
• حمایت از فردی که در برابر استرس آسیب پذیر است.
• تجویز داروهای بتابلاکر و مشابه آن برای کاهش خطر عود مجدد این بیماری توسط پزشک صورت می گیرد.  

تفاوت سندروم قلب شکسته با سکته قلبی

در حمله قلبی رگ هایی که خون را به قلب می رسانند دچار مشکل می شوند؛ یعنی یا مسدود شده یا خون در آن ها لخته می شود. اگر زمان زیادی رگ ها در حالت گرفتگی بمانند، خون به سلول های عضلات قلبی نمی رسد و درنتیجه سلول ها از بین می روند و بافت زائد غیر قابل برگشت روی قلب تشکیل می شود.

آزمایش هایی که بر روی بیماران مبتلا به سندروم قلب شکسته انجام شده است علائم مشابه با سکته قلبی یعنی مسدود شدن رگ های کرونر را نشان می دهد اما زمانی که آنژیوگرافی عروق کرونر انجام می شود، همه عروق سالم و بدون انسداد هستند.

استرس ناگهانی چگونه عضله قلب را ضعیف می کند؟

گقتیم سندروم قلب شکسته در اثر استرس ناگهانی و شدید به وجود می آید؛ وقتی فرد دچار استرس می شود، بدن هورمون ها و پروتئین هایی مانند آدرنالین و نورآدرنالین را به منظور کمک به فرد برای کنترل استرس ترشح می کند اما قلب قادر به تحمل مقدار زیاد این هورمون ها برای مبارزه با استرس نخواهد بود.
پس آدرنالین باعث تنگی عروق کوچک قلب می شود و همین مسئله بر خون رسانی تاثیر منفی گذاشته و مقدار جاری شدن خون در قلب را به طور موقت کاهش می دهد.
گاها آدرنالین به صورت مستقیم وارد سلول های قلبی شده و باعث ایجاد مقدار زیاد کلسیم در سلول های قلب می شود؛ در این حالت وقتی کلسیم در قلب زیاد شود، ضربان قلب نامنظم شده و به اصطلاح قلب خوب نمی تپد.
البته که تاثیر آدرنالین بر قلب موقتی و برگشت پذیر است و معمولا ظرف مدت چند روز تا چند هفته از بین می رود.

آیا سندروم قلب شکسته کشنده است؟

این بیماری در صورتی که تشخیص داده نشوند و پیگیری برای درمان آن صورت نگیرد، می تواند کشنده باشد چرا که باعث ضعف عضلات قلب، نارسایی احتقانی قلب، فشارخون پایین، غش کردن می شود.

اما اگر روند پیگیری و درمان به موقع صورت بگیرد، مشکل ظرف مدت چند هفته درمان شده و بهبود پیدا می کند.

جمع بندی ای سنج در مورد سندروم قلب شکسته

در این مقاله در مورد سندروم قلب شکسته یا کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو(takotsubo cardiomyopathy) صحبت کردیم. این یک بیماری قلبی موقتی است که علائمی شبیه حمله قلبی دارد. درد در قفسه سینه و مشکل در تنفس از نشانه های این اختلال است.
انجام آزمایش های مختلف می تواند به تشخیص این بیماری کمک کند.
اغلب مبتلایان به این بیماری ظرف مدت چند روزتا چند هفته بهبود پیدا می کنند اما مراجعه اورژانسی به پزشک پس از تجربه علائم ایت بیماری ضروری به نظر می رسد.

آیا تا به حال تجربه این بیماری را داشته اید؟ لطفا دیدگاه، نظرات و تجربیات ارزشمندتان را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول